I. Rostov Muharebesi, General Gerd von Rundstedt komutasındaki Alman Güney Ordular Grubu'nun 12 Eylül 1941 tarihine başlayanKafkasya ve Stalingrad'a yönelik genel taarruzları ve ardından Kızıl Ordu'nun karşı saldırısı sırasında gerçekleşen bir muharebedir. Sovyet kaynaklarında, 5-16 Kasım 1941 tarihleri arasındaki Rostov Savunma Harekâtı ve 27 Kasım-2 Aralık 1941 tarihileri arasındaki Rostov Taarruz Harekâtı olarak iki evre içinde incelenmektedir. Her iki Kızıl Ordu harekâtı da General 'nun Güney Cephesi'nin güney kanat kuvvetleri tarafından, Rostov-na-Donu kenti civarında yürütmüştür.
Rostov Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
II. Dünya Savaşı Doğu Cephesi | |||||||
![]() Rostov'da savaşan Sovyet birlikleri | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
| | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
![]() ![]() | ![]() ![]() ![]() | ||||||
Kayıplar | |||||||
33.000 (17 Kasım-2 Aralık) | 4.316 asker (11-30 Kasım)
|
Harekât öncesi
Kiev Muharebesi'nin 1941 Eylül ayında sonuçlanması ardından Güney Ordular Grubu Dinyeper üzerinden Azak Denizi kıyılarına ilerledi. General Walther von Reichenau komutasındaki 6. Ordu 24 Ekim 1941 tarihinde Harkiv'i işgal etti. General Carl-Heinrich von Stülpnagel'in 17. Ordu'su Poltava üzerinden Voroşilovgrad'a ilerledi. General Erich von Manstein'ın 11. Ordu'su Kırım içlerine ilerledi ve Sivastopol ile Kerç Yarımadası'nın doğu ucu hariç tüm yarımadayı sonbaharda kontrol altına aldı. Sivastopol, 3 Temmuz 1942 tarihinde Alman kuvvetlerinin eline geçecektir. Bu arada General Ewald von Kleist komutasındaki 1. Panzer Ordusu Kiev'den ilerledi ve Sovyet birliklerini Ekim ayında Melitopol'de kuşatma altına aldı. Daha sonra Azak denizi kıyıları boyunca, Don Nehri ağzındaki Rostov yönünde ilerledi. Rostov, Kafkasya'nın giriş kapısı sayılmaktadır.
Azak Denizi Taarruz Harekâtı
Rostov'un alınması, General Eugen Ritter von Schobert komutasındaki 11. Ordu görevlendirilmiştir. Ancak 12 Eylül 1941 günü, bir keşif uçuşunda uçağının mayın tarlasına düşmesi sonucu ölmüştür. Leningrad bölgesinin en uç güney kesiminde komuta görevinde bulunan General von Manstein, 11. Ordu'nun komutanlığına atanmıştır. Ordusu, harekâtı sırasında Luftwaffe'nin [[Luftflotte 4 filosu tarafından desteklenecektir.
Rumen kuvvetlerinin halihazırda Odessa Kuşatması'nda muharebe ediyor olması nedeniyle 11. Ordu'nun 54. Kolordu'su da o bölgededir. Bu durumda ordunun gücü, Kızıl Ordu birliklerinin geri çekiliyor olmalarına karşın, Rostov gibi bir hedef için belirgin biçimde yetersiz kalmaktadır. Bu nedenle General von Manstein ilk olarak 54. Kolordu yerine daha küçük olan 30. Kolorduyu ve 49. Dağ Kolordusu'nu Kırım'daki muharebede görevlendirdi ve 54. Kolordu'ya Rostov yönündeki ileri hareketin birinci kademesinde yer almasını emretti.
Eylül ayı sonunda 3. Rumen Ordusu, 11. Ordu'nun Rostov yönündeki ilerlemesine katıldı fakat, Sovyet 9. Ordu'sunun ve 'sunun 26 Eylül'deki taarruzunda kötü biçimde hırpalandı. Bu durum 11. Ordu'nun, kanat güvenliğini yeniden düzenlemek için duraklamasını gerektirdi. Dahası, General von Manstein, elindeki tek hareketli ihtiyat olan ', Rumen tümenini desteklemek için ayırmak zorunda kaldı.
Rostov Savunma Harekâtı
Stavka'nın Don-Rostov Stratejik Taarruz Harekâtı'nın kapsamındaki karşı taarruzu, Alman komutanlığını, 1. Panzer Ordusunu Rumen kuvvetleri kesimine çevirmek zorunda bıraktı. İki Sovyet ordusunun geliştirdiği ve Çemigovka bölgesinde kısmen başarılı olan çevirme girişimi nedeniyle takviye edilmesi gerekmiştir. Bu gelişmeler Hitler tarafından bir başarı olarak yorumlandı ve "Azak Denizi Muharebesi sona ermiştir" şeklinde ilan etti. Bu açıklama, 11 Ekim'de henüz birlikler hedeflerine ulaşmadan yapılmıştır. Bir başarı ödülü olarak 1. Panzer Tümeni'nin adına Leibstandarte SS Adolf Hitler kelimeleri eklendi.
Alman 11. Ordu'sunun Perekop Kıstağı'na geri çekilmesi emredildi.
Rostov ve Kafkasya yolunun açık olduğunun anlaşılması üzerine Hitler, bu taarruz görevini 11. Ordu'dan alarak 1. Panzer Ordusu'na veren bir emir yayınladı. Bu Alman birliklerine Rumen 3. Ordu'su, İtalyan Kolordusu ve Slovak Motorize Tugayı da katılacaktır.
Mihver güçlerin bu aşamadaki yeniden yapılanışında 3. Panzer Kolordusu ve 14. Panzer Kolordusu esas kuvvet olarak belirlendi. Kırım'dan yeni intikal eden 49. Dağ Kolordusu da harekâta katılacaktı.
Mius Nehri 17 Ekim 1941 günü tarafından geçildi ve aynı gün Taganrog Alman birliklerinin eline geçti. Alman dağcı birliklerinin Stalino'ya girmesi üzerine yeni teşkillenmiş olan Sovyet 'su geri çekilmeye zorlandı. Ancak sonbahar yağmurlarının başlaması Kızıl Ordu için bir şans oldu. İyi bilinen Rasputitsa, çamur mevsimi, 1. Panzer Ordusu'nu yavaşlattı. Öyle ki "metre metre" ilerlenilebilir duruma gelindi. Bu durumda Alman ileri unsurları Kasım ayı ortalarına kadar Rostova ulaşamamış, bu süre içinde Sovyet birlikleriyle teması kaybetmişlerdir.
Alman taarruzu
Rostov taarruzu 17 Kasım'da başladı ve kent, Alman birliklerince 21 Kasım 1941 tarihinde ele geçirildi. Ancak Alman cephesi fazlasıyla uzamıştı ve General von Kleist sol kanadın korumasız kaldığı ve tanklarının soğuktan işlemez hale geldiği konusunda üst komutanlığı uyardı. Fakat bu uyarılar dikkate alınmadı.
Sovyet karşı taarruzu
Sovyet Rostov Stratejik Taarruz Harekâtı'nın (17 Kasım 2 Aralık 1941) bir parçası olarak, General komutasındaki 27 Kasım'da 1. Panzer Ordusu'nun kuzey kesimdeki mevzilerine bir karşı taarruz başlattı. Kısa sürede Alman kuvvetlerini kentin dışına sürdü. Durumun çok tehlikeli bir hale geldiğini göre von Runsdstedt tek çözümün, Mius Nehri gerisine çekilmek olduğuna karar verdi. Mareşal von Brauchitsch'un onayını alarak birliklerine Mius hattına çekilme emri verdi. Kent, 28 Kasım'da tahliye edilmeye başlandı. Ancak Hitler geri çekilme emrini iptal etti. Mareşal von Rundstedt'in bu emre uymayı reddetmesi üzerine -bir telgraf çekerek "Eğer görüşümü kabul etmiyorsanız komuta etmek için başka birisini bulun." demişti- Hitler 28 Kasım'da von Rundstedt'i görevden aldı. Ancak geri çekilme kaçınılmazdı ve 1. Panzer Ordusu Taganrod'da Mius Nehri'ne çekilmek zorunda kaldı. Bu geri çekilme, Barbarossa Harekâtı'nda o ana kadar yaşanan en büyük çaplı geri çekilme oldu.
Kaynakça
- Werner Haupt, Army Group South: The Wehrmacht in Russia 1941-1945 - Schiffer Military History, Atglen, 1998
- ^ . 13 April 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 January 2009.
- ^ . 31 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2017.
- ^ a b W. Haupt, Sh: 87
- ^ W. Haupt, Sh: 91
- ^ W. Haupt Sh: 92
- ^ W. Haupt, Sh: 95
- ^ W. Haupt, Sh: 101
- ^ . 25 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2010.
- ^ Liddel Hart, Hitler'in Generalleri Konuşuyor cilt 2, Sh: 384
- ^ İbrahim Artuç, İkinci Dünya Savaşı cilt 1, Sh: 216
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
I Rostov Muharebesi General Gerd von Rundstedt komutasindaki Alman Guney Ordular Grubu nun 12 Eylul 1941 tarihine baslayanKafkasya ve Stalingrad a yonelik genel taarruzlari ve ardindan Kizil Ordu nun karsi saldirisi sirasinda gerceklesen bir muharebedir Sovyet kaynaklarinda 5 16 Kasim 1941 tarihleri arasindaki Rostov Savunma Harekati ve 27 Kasim 2 Aralik 1941 tarihileri arasindaki Rostov Taarruz Harekati olarak iki evre icinde incelenmektedir Her iki Kizil Ordu harekati da General nun Guney Cephesi nin guney kanat kuvvetleri tarafindan Rostov na Donu kenti civarinda yurutmustur Rostov MuharebesiII Dunya Savasi Dogu CephesiRostov da savasan Sovyet birlikleriTarih21 27 Kasim 1941BolgeRostov na DonuSonucSovyet zaferiTaraflar Sovyetler Birligi Almanya Romanya SlovakyaKomutanlar ve liderlerGerd von Rundstedt Walther von Reichenau Ewald von KleistKayiplar33 000 17 Kasim 2 Aralik 4 316 asker 11 30 Kasim 733 olu 3 396 yarali 187 kayipHarekat oncesiKiev Muharebesi nin 1941 Eylul ayinda sonuclanmasi ardindan Guney Ordular Grubu Dinyeper uzerinden Azak Denizi kiyilarina ilerledi General Walther von Reichenau komutasindaki 6 Ordu 24 Ekim 1941 tarihinde Harkiv i isgal etti General Carl Heinrich von Stulpnagel in 17 Ordu su Poltava uzerinden Vorosilovgrad a ilerledi General Erich von Manstein in 11 Ordu su Kirim iclerine ilerledi ve Sivastopol ile Kerc Yarimadasi nin dogu ucu haric tum yarimadayi sonbaharda kontrol altina aldi Sivastopol 3 Temmuz 1942 tarihinde Alman kuvvetlerinin eline gececektir Bu arada General Ewald von Kleist komutasindaki 1 Panzer Ordusu Kiev den ilerledi ve Sovyet birliklerini Ekim ayinda Melitopol de kusatma altina aldi Daha sonra Azak denizi kiyilari boyunca Don Nehri agzindaki Rostov yonunde ilerledi Rostov Kafkasya nin giris kapisi sayilmaktadir Azak Denizi Taarruz HarekatiRostov un alinmasi General Eugen Ritter von Schobert komutasindaki 11 Ordu gorevlendirilmistir Ancak 12 Eylul 1941 gunu bir kesif ucusunda ucaginin mayin tarlasina dusmesi sonucu olmustur Leningrad bolgesinin en uc guney kesiminde komuta gorevinde bulunan General von Manstein 11 Ordu nun komutanligina atanmistir Ordusu harekati sirasinda Luftwaffe nin Luftflotte 4 filosu tarafindan desteklenecektir Rumen kuvvetlerinin halihazirda Odessa Kusatmasi nda muharebe ediyor olmasi nedeniyle 11 Ordu nun 54 Kolordu su da o bolgededir Bu durumda ordunun gucu Kizil Ordu birliklerinin geri cekiliyor olmalarina karsin Rostov gibi bir hedef icin belirgin bicimde yetersiz kalmaktadir Bu nedenle General von Manstein ilk olarak 54 Kolordu yerine daha kucuk olan 30 Kolorduyu ve 49 Dag Kolordusu nu Kirim daki muharebede gorevlendirdi ve 54 Kolordu ya Rostov yonundeki ileri hareketin birinci kademesinde yer almasini emretti Eylul ayi sonunda 3 Rumen Ordusu 11 Ordu nun Rostov yonundeki ilerlemesine katildi fakat Sovyet 9 Ordu sunun ve sunun 26 Eylul deki taarruzunda kotu bicimde hirpalandi Bu durum 11 Ordu nun kanat guvenligini yeniden duzenlemek icin duraklamasini gerektirdi Dahasi General von Manstein elindeki tek hareketli ihtiyat olan 1 SS Panzer Tumeni Leibstandarte SS Adolf Hitler Rumen tumenini desteklemek icin ayirmak zorunda kaldi Rostov Savunma HarekatiStavka nin Don Rostov Stratejik Taarruz Harekati nin kapsamindaki karsi taarruzu Alman komutanligini 1 Panzer Ordusunu Rumen kuvvetleri kesimine cevirmek zorunda birakti Iki Sovyet ordusunun gelistirdigi ve Cemigovka bolgesinde kismen basarili olan cevirme girisimi nedeniyle takviye edilmesi gerekmistir Bu gelismeler Hitler tarafindan bir basari olarak yorumlandi ve Azak Denizi Muharebesi sona ermistir seklinde ilan etti Bu aciklama 11 Ekim de henuz birlikler hedeflerine ulasmadan yapilmistir Bir basari odulu olarak 1 Panzer Tumeni nin adina Leibstandarte SS Adolf Hitler kelimeleri eklendi Alman 11 Ordu sunun Perekop Kistagi na geri cekilmesi emredildi Rostov ve Kafkasya yolunun acik oldugunun anlasilmasi uzerine Hitler bu taarruz gorevini 11 Ordu dan alarak 1 Panzer Ordusu na veren bir emir yayinladi Bu Alman birliklerine Rumen 3 Ordu su Italyan Kolordusu ve Slovak Motorize Tugayi da katilacaktir Mihver guclerin bu asamadaki yeniden yapilanisinda 3 Panzer Kolordusu ve 14 Panzer Kolordusu esas kuvvet olarak belirlendi Kirim dan yeni intikal eden 49 Dag Kolordusu da harekata katilacakti Mius Nehri 17 Ekim 1941 gunu tarafindan gecildi ve ayni gun Taganrog Alman birliklerinin eline gecti Alman dagci birliklerinin Stalino ya girmesi uzerine yeni teskillenmis olan Sovyet su geri cekilmeye zorlandi Ancak sonbahar yagmurlarinin baslamasi Kizil Ordu icin bir sans oldu Iyi bilinen Rasputitsa camur mevsimi 1 Panzer Ordusu nu yavaslatti Oyle ki metre metre ilerlenilebilir duruma gelindi Bu durumda Alman ileri unsurlari Kasim ayi ortalarina kadar Rostova ulasamamis bu sure icinde Sovyet birlikleriyle temasi kaybetmislerdir Alman taarruzuRostov taarruzu 17 Kasim da basladi ve kent Alman birliklerince 21 Kasim 1941 tarihinde ele gecirildi Ancak Alman cephesi fazlasiyla uzamisti ve General von Kleist sol kanadin korumasiz kaldigi ve tanklarinin soguktan islemez hale geldigi konusunda ust komutanligi uyardi Fakat bu uyarilar dikkate alinmadi Sovyet karsi taarruzuSovyet Rostov Stratejik Taarruz Harekati nin 17 Kasim 2 Aralik 1941 bir parcasi olarak General komutasindaki 27 Kasim da 1 Panzer Ordusu nun kuzey kesimdeki mevzilerine bir karsi taarruz baslatti Kisa surede Alman kuvvetlerini kentin disina surdu Durumun cok tehlikeli bir hale geldigini gore von Runsdstedt tek cozumun Mius Nehri gerisine cekilmek olduguna karar verdi Maresal von Brauchitsch un onayini alarak birliklerine Mius hattina cekilme emri verdi Kent 28 Kasim da tahliye edilmeye baslandi Ancak Hitler geri cekilme emrini iptal etti Maresal von Rundstedt in bu emre uymayi reddetmesi uzerine bir telgraf cekerek Eger gorusumu kabul etmiyorsaniz komuta etmek icin baska birisini bulun demisti Hitler 28 Kasim da von Rundstedt i gorevden aldi Ancak geri cekilme kacinilmazdi ve 1 Panzer Ordusu Taganrod da Mius Nehri ne cekilmek zorunda kaldi Bu geri cekilme Barbarossa Harekati nda o ana kadar yasanan en buyuk capli geri cekilme oldu KaynakcaWerner Haupt Army Group South The Wehrmacht in Russia 1941 1945 Schiffer Military History Atglen 1998 13 April 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 January 2009 31 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Aralik 2017 a b W Haupt Sh 87 W Haupt Sh 91 W Haupt Sh 92 W Haupt Sh 95 W Haupt Sh 101 25 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2010 Liddel Hart Hitler in Generalleri Konusuyor cilt 2 Sh 384 Ibrahim Artuc Ikinci Dunya Savasi cilt 1 Sh 216