Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Rutka Laskier (1929 Gdańsk - 1943 Auschwitz-Birkenau), Ocak 1943'te Będzin Yahudi gettosuna geldikten sonra Nisan 1943'e kadarki yaşantısını günlüğüne kaydettiği için "Polonyalı Anne Frank" olarak anılan genç kız.
Yaşamı
Laskier Polonya'da babası Jakub (Yakoov) Laskier'in banka memuru olarak çalıştığı Gdańsk kentinde doğdu. Zengin bir aileden geliyordu. Büyükbabası Młynarskiej Laskier-Kleinberg şirketinin ortaklarından biriydi. 1930'ların başlarında Laskier ailesiyle birlikte güney Polonya'da Będzin kentine taşındı. Kent babasının ebeveynlerinin geldikleri kentti. Bu kentte Laskier 1943 yılında Nazi işgali sırasında Lehçe 60 sayfalık bir günlük tuttu. Günlük 2007 yılına kadar yayınlanmadı.
Günlüğün son defa yazıldığı 24 Nisan 1943 tarihinden sonra Laskier ailesi Będzin'deki Yahudi gettosuna taşınmaya zorlandı. Laskier'in ailenin Ağustos 1943'te getirildiği Auschwitz toplama kampında gaz odasında 14 yaşında öldüğü sanılıyor. Ailenin Holocaust'tan kurtulan tek üyesi olan babası II. Dünya Savaşı'ndan sonra İsrail'e yerleşti, yeniden evlendi ve Zahava Scherz adında bir kızı oldu. Jakub Laskier ikinci kızına Rutka'dan hiç sözetmedi.
Günlük
Laskier 19 Ocak'tan 24 Nisan'a kadar ailesinin bilgisi dışında bir okul defterine kurşun kalemle ve mürekkeple günlük tuttu. Günlüğünde Nazi işgali altında tanık olduklarını, gettodaki günlük hayatı ve duygusal dünyasına ilişkin kimi noktaları yazdı. Ayrıca gaz odalarından ve kampların gettoda yaşayanlar üzerinde yarattığı korkudan bahsetti.
Günlük 19 Ocak'ta şu cümlelerle başlıyordu: "1943'te olduğumuza inanamıyorum, bu cehennem başlayalı dört yıl olmuş bile". Günlüğün son cümlelerinden biriyse şöyleydi: "Keşke artık bitti, sadece bir kez öleceksin diyebilseydim... Ama diyemiyorum. Çünkü tüm bu iğrençliklere rağmen yaşamak istiyorum ve gelecek günü bekliyorum."
5 Şubat'ta Laskier umutsuzluğunu şöyle anlatıyordu: "Bu evden bir gün sarı yıldız takmadan çıkmama izin verileceğine hiç inanmıyorum. Hatta bu savaşın bir gün biteceğine de. Böyle bir şey olursa her hâlde sevinçten aklımı yitiririm. Ufacık bir inancım vardı hep, ama artık onu da yitirdim. Eğer Tanrı olsaydı, insanların canlı canlı ocaklara atılmasına, yeni doğmuş bebeklerin silahla öldürülmesine asla izin vermezdi"
1943 yılında Laskier günlüğünü Stanisława Sapińska ile paylaşmıştı. Laskier ailesi kente taşındıklarında Sapińska ailesinin sahip olduğu eve taşınmışlar ve iki ailenin genç kızları arkadaş olmuştu. Daha sonra bu eve gettoya dahil edilmek üzere Naziler tarafından el kondu. Kurtulamayacağını düşündüğü bir gün Laskier günlüğü Sapińska'ya emanet etti. Sapińska günlüğü evin döşemesinde sakladı ve savaş sonunda tekrar eve dönerek günlüğü sakladığı yerde buldu. Daha sonra da 63 yıl boyunca günlüğü kimseye göstermedi. 2006 yılında yeğenine günlükten bahsetti. Yeğeninin ricası üzerine günlüğü yayınlamaya karar verdi. Kitabın yayınını Yad Vashem Yayınları üstlendi ve kitap 4 Haziran 2007'de Yad Vashem İsrail Holocaust Müzesi tarafından gerçekleştirilen törenle tanıtıldı. Törene Zahava Scherz de katıldı. Ayrıca törende Sapińska orijinal günlüğü müzeye armağan etti.
Sapińska ve Adam Szydłowski tarafından yayına hazırlanan orijinal Lehçe metin 2007 başında basıldı ve ayrıca İngilizce ve İbraniceye çevrildi.
Notlar
Kaynakça
- ^ "Polish 'Anne Frank' diary revealed"[], Etgar Lefkovits, The Jerusalem Post (5 Haziran 2007)
- ^ Bu da Anne Frank'ın Polonyalısı 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Radikal (6 Haziran 2007)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rutka Laskier 1929 Gdansk 1943 Auschwitz Birkenau Ocak 1943 te Bedzin Yahudi gettosuna geldikten sonra Nisan 1943 e kadarki yasantisini gunlugune kaydettigi icin Polonyali Anne Frank olarak anilan genc kiz Rutka solda ve Henius LaskierYasamiLaskier Polonya da babasi Jakub Yakoov Laskier in banka memuru olarak calistigi Gdansk kentinde dogdu Zengin bir aileden geliyordu Buyukbabasi Mlynarskiej Laskier Kleinberg sirketinin ortaklarindan biriydi 1930 larin baslarinda Laskier ailesiyle birlikte guney Polonya da Bedzin kentine tasindi Kent babasinin ebeveynlerinin geldikleri kentti Bu kentte Laskier 1943 yilinda Nazi isgali sirasinda Lehce 60 sayfalik bir gunluk tuttu Gunluk 2007 yilina kadar yayinlanmadi Gunlugun son defa yazildigi 24 Nisan 1943 tarihinden sonra Laskier ailesi Bedzin deki Yahudi gettosuna tasinmaya zorlandi Laskier in ailenin Agustos 1943 te getirildigi Auschwitz toplama kampinda gaz odasinda 14 yasinda oldugu saniliyor Ailenin Holocaust tan kurtulan tek uyesi olan babasi II Dunya Savasi ndan sonra Israil e yerlesti yeniden evlendi ve Zahava Scherz adinda bir kizi oldu Jakub Laskier ikinci kizina Rutka dan hic sozetmedi GunlukLaskier 19 Ocak tan 24 Nisan a kadar ailesinin bilgisi disinda bir okul defterine kursun kalemle ve murekkeple gunluk tuttu Gunlugunde Nazi isgali altinda tanik olduklarini gettodaki gunluk hayati ve duygusal dunyasina iliskin kimi noktalari yazdi Ayrica gaz odalarindan ve kamplarin gettoda yasayanlar uzerinde yarattigi korkudan bahsetti Gunluk 19 Ocak ta su cumlelerle basliyordu 1943 te oldugumuza inanamiyorum bu cehennem baslayali dort yil olmus bile Gunlugun son cumlelerinden biriyse soyleydi Keske artik bitti sadece bir kez oleceksin diyebilseydim Ama diyemiyorum Cunku tum bu igrencliklere ragmen yasamak istiyorum ve gelecek gunu bekliyorum 5 Subat ta Laskier umutsuzlugunu soyle anlatiyordu Bu evden bir gun sari yildiz takmadan cikmama izin verilecegine hic inanmiyorum Hatta bu savasin bir gun bitecegine de Boyle bir sey olursa her halde sevincten aklimi yitiririm Ufacik bir inancim vardi hep ama artik onu da yitirdim Eger Tanri olsaydi insanlarin canli canli ocaklara atilmasina yeni dogmus bebeklerin silahla oldurulmesine asla izin vermezdi 1943 yilinda Laskier gunlugunu Stanislawa Sapinska ile paylasmisti Laskier ailesi kente tasindiklarinda Sapinska ailesinin sahip oldugu eve tasinmislar ve iki ailenin genc kizlari arkadas olmustu Daha sonra bu eve gettoya dahil edilmek uzere Naziler tarafindan el kondu Kurtulamayacagini dusundugu bir gun Laskier gunlugu Sapinska ya emanet etti Sapinska gunlugu evin dosemesinde sakladi ve savas sonunda tekrar eve donerek gunlugu sakladigi yerde buldu Daha sonra da 63 yil boyunca gunlugu kimseye gostermedi 2006 yilinda yegenine gunlukten bahsetti Yegeninin ricasi uzerine gunlugu yayinlamaya karar verdi Kitabin yayinini Yad Vashem Yayinlari ustlendi ve kitap 4 Haziran 2007 de Yad Vashem Israil Holocaust Muzesi tarafindan gerceklestirilen torenle tanitildi Torene Zahava Scherz de katildi Ayrica torende Sapinska orijinal gunlugu muzeye armagan etti Sapinska ve Adam Szydlowski tarafindan yayina hazirlanan orijinal Lehce metin 2007 basinda basildi ve ayrica Ingilizce ve Ibraniceye cevrildi NotlarKaynakca Polish Anne Frank diary revealed olu kirik baglanti Etgar Lefkovits The Jerusalem Post 5 Haziran 2007 Bu da Anne Frank in Polonyalisi 24 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Radikal 6 Haziran 2007