Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Süleyman el-Biruni, (1872 – 1 Mayıs 1940) Berberi İbadi bilgini, şair, devlet adamı ve Libya tarihinde önemli bir şahsiyetti.
| Süleyman El Biruni | |
|---|---|
 | |
| 1908'de çekilen fotoğrafı | |
| Meclis-i Mebûsan 3. ve 4. Dönem Mebusu | |
| Görev süresi 17 Aralık 1908 - 5 Ağustos 1912 | |
| Seçim bölgesi | 1908 – Cebel'ül Garbi 1912 – Cebel'ül Garbi |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1872 , Trablusgarp |
| Ölüm | 1940 (67-68 yaşlarında) Mumbai, Britanya Hindistanı |
İlk yılları ve çalışmaları
El-Baruni, 1870 civarında, o zamanlar Osmanlı İmparatorluğu'nun bir parçası olan Trablusgarp vilayetinde bulunan 'nda doğdu. İbadi mezhebine mensup etkili bir Berberi ailesinde dünyaya geldi. Babası Abdullah el-Baruni bir hukukçu, şair ve ilahiyatçıydı. 1887'de eğitimine Tunus'taki Zeytune Üniversitesi'nde başladı ve hocaları arasında reformistler Muhammed el-Nakhli ve Uthman al-makki vardı. Sömürgecilik ve tasavvuf eleştirmeni olan Nahli, genç Süleyman üzerinde büyük bir etkiye sahipti. 1893'te altı yıllık bir eğitimden sonra, üç yıl okuduğu El-Ezher Üniversitesi'ne girdi. Mısır'da kaldığı süre içinde daha çok sömürgecilik karşıtı hareketlere maruz kaldı. Mustafa Kamil'in fikirlerine de aşina oldu ve ona büyük saygı duydu. Ezher'deki çalışmalarını bitirdikten sonra, kendisine Arapça çalışmaları, teoloji ve geleneksel İbadi edebiyatını öğreten önde gelen Mozabite İbadi alimi Muhammed ibn Yusuf Atfayyash'ın yanında çalışmak için M'Zab vadisine gitti.
Kariyeri
Kahire'de bir gazete ve daha sonra bir matbaa kurdu. II. Abdülhamid döneminde, Cebel Nefusa'da yeniden bir İbadi imamlığı veya emirliği kurmayı planladığı suçlamasıyla Osmanlı makamları tarafından birkaç kez tutuklandı. Jön Türk Devrimi'nin ardından 1908 genel seçimlerinde el-Baruni, Cebel'ül Garbi mebusu olarak Meclis-i Mebûsan'na seçildi. Ocak 1914'te Meclis-i Âyan azası seçilmiştir.
1911'de Trablusgarp Savaşı'nın patlak vermesinin ardından, el-Baruni hemen işgale direnmek için Berberileri askere almaya başladı. Uşi Antlaşması ile sona eren Osmanlı hakimiyetinin ardından Ekim 1912'nin sonlarında önemli Trablus liderlerinin bir toplantısı olan El-Aziziye Kongresi'nde öncü bir rol oynadı. Sonunda Jabal Nefusa ve Marsa Zuaga merkezli özerk bir İbadi beyliği yaratma umuduyla İtalyanlardan bir anlayış aradı. En azından Berberilerin yeni İtalyan Libyası'sında özel ayrıcalıklar elde edeceklerini umuyordu. Trablusgarp'daki Berberi direnişinden geriye kalanlar, 23 Mart 1913'te el-Asab'a Muharebesi'nde ezildi. El-Biruni ve Osmanlı ile bağlantısı olan diğer bazı liderler, Fransız Tunusu'nda gönüllü sürgüne gittiler. İtalya, sürgünleri geri dönmeye ikna etmesi için Kont Carlo Sforza'yı Tunus'a gönderdi. El-Baruni ikna olan ilk kişi oldu ve diğerlerine, İtalya'dan Trablusgarp toplumundaki konumlarını koruyabilecekleri ve geçmişteki direnişlerinin kendilerine karşı yapılmayacağına dair bir anlaşma karşılığında Trablusgarp'a dönmeleri gerektiğini önerdi. El-Baruni'ye Berberi özerkliği vadedilmiş gibi görünüyor. İtalyanlar da ondan Cebel'ül Garbi hakkında bir monografi yazmasını istediler.
El-Baruni, I. Dünya Savaşı'nın ortasında Osmanlı padişahı tarafından Trablusgarp, Tunus ve Cezayir'e vali atandığı Ekim 1916'ya kadar geri dönmedi. Bu bölgelerin hiçbiri o sırada fiili Osmanlı kontrolü altında değildi, ancak Osmanlılar, Trablus'ta İtalya'ya karşı savaşı organize etmek için aktif olarak çalışıyorlardı. Kasım 1918'de el-Baruni, Osmanlı teslimiyetinin ardından ilan edilen Trablusgarp Cumhuriyeti'ni temsil etmek üzere seçilen dört yerel eşraftan biriydi. Haziran 1919'da Legge Fondamentale (Temel Kanun) ilan edilmesiyle el-Baruni, İtalya ile barış yaptı.
Eylül 1921'de, İtalya'nın böl ve yönet politikasının bir sonucu olarak, Libya'da, giderek artan bir şekilde İtalya'ya koruma arayan Berberiler ile Araplar arasında bir iç savaş vardı. Berberiler arasında el-Baruni bu durumdan yaygın olarak sorumlu tutuldu. Kasım 1921'de son sürgününe gitti. Umman'a yerleşmeden önce Fransa, Mısır, Türkiye ve Mekke'ye gitti. Umman'da maliye bakanı olarak atandı.
1 Mayıs 1940'ta Umman Sultanı Said bin Teymur'un refakatinde Mumbai'yi ziyaret ederken öldü. Ölümünden sonra kızı Za'ima bint Süleyman, onun bazı kağıtlarını topladı ve 1964'te Trablus'ta Safahat khalida min al-cihad li'l-mujahid al-Libi Sulayman al-Baruni adıyla yayınladı.
Kaynakça
- Özel
- ^ (1986) [1960]. "al-Bārūnī". ; Bianquis, Th.; Bosworth, C.E.; van Donzel, E.; (Ed.). . I (2. bas.). Leiden, Netherlands: Brill Publishers. s. 1070. doi:10.1163/1573-3912_islam_SIM_1248. ISBN . 28 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2022.
- ^ Ghazal 2014, s. 45.
- ^ Ghazal 2014, s. 46.
- ^ a b c Anna Baldinetti, "Italian Colonial Rule and the Muslim Elites in Libya: A Relationship of Antagonism and Collaboration", in Meir Hatina (ed.), Guardians of Faith in Modern Times: ʻUlamaʼ in the Middle East (Leiden: Brill, 2009), pp. 91–108, at 96–102.
- ^ (2003). Son Dönem Osmanlı Erkân ve Ricali (1839-1922). Prosopoprafik Rehber (2. bas.). İsis. 26 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Aralık 2023.
- ^ Rachel Simon, Libya Between Ottomanism and Nationalism: The Ottoman Involvement in Libya during the War with Italy (1911–1919) (K. Schwarz, 1987), p. 229; for al-Baruni's military command in the First World War, see Angelo Del Boca, Mohamed Fekini and the Fight to Free Libya (Palgrave Macmillan, 2011), pp. 61ff.
- ^ (ed.), "Baruni, Suleiman", Historical Dictionary of Libya, 5th edn. (Rowman and Littlefield, 2014), pp. 56–57.
- ^ Ghazal 2014, s. 54.
- Genel
- Ghazal, Amal (2014). Gelvin, James L.; Green, Nile (Ed.). Global Muslims in the Age of Steam and Print (İngilizce). Univ of California Press. ISBN .
Konuyla ilgili yayınlar
- Corò, Francesco (1938). "Una interessante pagina di storia libica: Suleiman el Baruni, il sogno di un principato berbero e la battaglia di Asàaba (1913)". Gli Annali dell'Africa Italiana. 1 (3–4): 959-69.
- Cresti, Federico (2020). "Sulayman al-Baruni in Italy (1919–1920): From the Dream of the Berber Principality to the Italo-Tripolitanian Brotherhood". Anna Maria Di Tolla; Valentina Schiattarella (Ed.). Libya between History and Revolution: Resilience, New Opportunities and Challenges for the Berbers (PDF). Unior Press. ss. 67-96. 18 Haziran 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Eylül 2022.
- Ghazal, Amal (2014). "An Ottoman Pasha and the End of Empire: Sulayman al-Baruni and the Networks of Islamic Reform". James Gelvin; Nile Green (Ed.). Global Muslims in the Age of Steam and Print. University of California Press. ss. 40-58.
- Peterson, J. E. (1987). "Arab Nationalism and the Idealist Politician: The Career of Sulayman al-Baruni". J. Piscatori; G. S. Harris (Ed.). Law, Personalities and Politics in the Middle East. Washington, D.C. ss. 124-39.
- Veccia Vaglieri, Laura (1965). "al-Bārūnī, Sulaymān". Lewis, B.; ; (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume II: C–G (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. ss. 1070–71. OCLC 495469475.
Dış bağlantılar
- A novel by al-Baruni 20 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (in Arabic)
- (in Arabic)
- Another biography of al-Baruni 4 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (in Arabic)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Suleyman el Biruni 1872 1 Mayis 1940 Berberi Ibadi bilgini sair devlet adami ve Libya tarihinde onemli bir sahsiyetti Suleyman El Biruni1908 de cekilen fotografiMeclis i Mebusan 3 ve 4 Donem MebusuGorev suresi 17 Aralik 1908 5 Agustos 1912Secim bolgesi 1908 Cebel ul Garbi 1912 Cebel ul GarbiKisisel bilgilerDogum 1872 TrablusgarpOlum 1940 67 68 yaslarinda Mumbai Britanya HindistaniIlk yillari ve calismalariEl Baruni 1870 civarinda o zamanlar Osmanli Imparatorlugu nun bir parcasi olan Trablusgarp vilayetinde bulunan nda dogdu Ibadi mezhebine mensup etkili bir Berberi ailesinde dunyaya geldi Babasi Abdullah el Baruni bir hukukcu sair ve ilahiyatciydi 1887 de egitimine Tunus taki Zeytune Universitesi nde basladi ve hocalari arasinda reformistler Muhammed el Nakhli ve Uthman al makki vardi Somurgecilik ve tasavvuf elestirmeni olan Nahli genc Suleyman uzerinde buyuk bir etkiye sahipti 1893 te alti yillik bir egitimden sonra uc yil okudugu El Ezher Universitesi ne girdi Misir da kaldigi sure icinde daha cok somurgecilik karsiti hareketlere maruz kaldi Mustafa Kamil in fikirlerine de asina oldu ve ona buyuk saygi duydu Ezher deki calismalarini bitirdikten sonra kendisine Arapca calismalari teoloji ve geleneksel Ibadi edebiyatini ogreten onde gelen Mozabite Ibadi alimi Muhammed ibn Yusuf Atfayyash in yaninda calismak icin M Zab vadisine gitti KariyeriKahire de bir gazete ve daha sonra bir matbaa kurdu II Abdulhamid doneminde Cebel Nefusa da yeniden bir Ibadi imamligi veya emirligi kurmayi planladigi suclamasiyla Osmanli makamlari tarafindan birkac kez tutuklandi Jon Turk Devrimi nin ardindan 1908 genel secimlerinde el Baruni Cebel ul Garbi mebusu olarak Meclis i Mebusan na secildi Ocak 1914 te Meclis i Ayan azasi secilmistir 1911 de Trablusgarp Savasi nin patlak vermesinin ardindan el Baruni hemen isgale direnmek icin Berberileri askere almaya basladi Usi Antlasmasi ile sona eren Osmanli hakimiyetinin ardindan Ekim 1912 nin sonlarinda onemli Trablus liderlerinin bir toplantisi olan El Aziziye Kongresi nde oncu bir rol oynadi Sonunda Jabal Nefusa ve Marsa Zuaga merkezli ozerk bir Ibadi beyligi yaratma umuduyla Italyanlardan bir anlayis aradi En azindan Berberilerin yeni Italyan Libyasi sinda ozel ayricaliklar elde edeceklerini umuyordu Trablusgarp daki Berberi direnisinden geriye kalanlar 23 Mart 1913 te el Asab a Muharebesi nde ezildi El Biruni ve Osmanli ile baglantisi olan diger bazi liderler Fransiz Tunusu nda gonullu surgune gittiler Italya surgunleri geri donmeye ikna etmesi icin Kont Carlo Sforza yi Tunus a gonderdi El Baruni ikna olan ilk kisi oldu ve digerlerine Italya dan Trablusgarp toplumundaki konumlarini koruyabilecekleri ve gecmisteki direnislerinin kendilerine karsi yapilmayacagina dair bir anlasma karsiliginda Trablusgarp a donmeleri gerektigini onerdi El Baruni ye Berberi ozerkligi vadedilmis gibi gorunuyor Italyanlar da ondan Cebel ul Garbi hakkinda bir monografi yazmasini istediler El Baruni I Dunya Savasi nin ortasinda Osmanli padisahi tarafindan Trablusgarp Tunus ve Cezayir e vali atandigi Ekim 1916 ya kadar geri donmedi Bu bolgelerin hicbiri o sirada fiili Osmanli kontrolu altinda degildi ancak Osmanlilar Trablus ta Italya ya karsi savasi organize etmek icin aktif olarak calisiyorlardi Kasim 1918 de el Baruni Osmanli teslimiyetinin ardindan ilan edilen Trablusgarp Cumhuriyeti ni temsil etmek uzere secilen dort yerel esraftan biriydi Haziran 1919 da Legge Fondamentale Temel Kanun ilan edilmesiyle el Baruni Italya ile baris yapti Eylul 1921 de Italya nin bol ve yonet politikasinin bir sonucu olarak Libya da giderek artan bir sekilde Italya ya koruma arayan Berberiler ile Araplar arasinda bir ic savas vardi Berberiler arasinda el Baruni bu durumdan yaygin olarak sorumlu tutuldu Kasim 1921 de son surgunune gitti Umman a yerlesmeden once Fransa Misir Turkiye ve Mekke ye gitti Umman da maliye bakani olarak atandi 1 Mayis 1940 ta Umman Sultani Said bin Teymur un refakatinde Mumbai yi ziyaret ederken oldu Olumunden sonra kizi Za ima bint Suleyman onun bazi kagitlarini topladi ve 1964 te Trablus ta Safahat khalida min al cihad li l mujahid al Libi Sulayman al Baruni adiyla yayinladi KaynakcaOzel 1986 1960 al Baruni Bianquis Th Bosworth C E van Donzel E Ed I 2 bas Leiden Netherlands Brill Publishers s 1070 doi 10 1163 1573 3912 islam SIM 1248 ISBN 9004081143 28 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2022 Ghazal 2014 s 45 Ghazal 2014 s 46 a b c Anna Baldinetti Italian Colonial Rule and the Muslim Elites in Libya A Relationship of Antagonism and Collaboration in Meir Hatina ed Guardians of Faith in Modern Times ʻUlamaʼ in the Middle East Leiden Brill 2009 pp 91 108 at 96 102 2003 Son Donem Osmanli Erkan ve Ricali 1839 1922 Prosopoprafik Rehber 2 bas Isis 26 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Aralik 2023 Rachel Simon Libya Between Ottomanism and Nationalism The Ottoman Involvement in Libya during the War with Italy 1911 1919 K Schwarz 1987 p 229 for al Baruni s military command in the First World War see Angelo Del Boca Mohamed Fekini and the Fight to Free Libya Palgrave Macmillan 2011 pp 61ff ed Baruni Suleiman Historical Dictionary of Libya 5th edn Rowman and Littlefield 2014 pp 56 57 Ghazal 2014 s 54 GenelGhazal Amal 2014 Gelvin James L Green Nile Ed Global Muslims in the Age of Steam and Print Ingilizce Univ of California Press ISBN 978 0 520 27502 7 Konuyla ilgili yayinlarCoro Francesco 1938 Una interessante pagina di storia libica Suleiman el Baruni il sogno di un principato berbero e la battaglia di Asaaba 1913 Gli Annali dell Africa Italiana 1 3 4 959 69 Cresti Federico 2020 Sulayman al Baruni in Italy 1919 1920 From the Dream of the Berber Principality to the Italo Tripolitanian Brotherhood Anna Maria Di Tolla Valentina Schiattarella Ed Libya between History and Revolution Resilience New Opportunities and Challenges for the Berbers PDF Unior Press ss 67 96 18 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Eylul 2022 Ghazal Amal 2014 An Ottoman Pasha and the End of Empire Sulayman al Baruni and the Networks of Islamic Reform James Gelvin Nile Green Ed Global Muslims in the Age of Steam and Print University of California Press ss 40 58 Peterson J E 1987 Arab Nationalism and the Idealist Politician The Career of Sulayman al Baruni J Piscatori G S Harris Ed Law Personalities and Politics in the Middle East Washington D C ss 124 39 Veccia Vaglieri Laura 1965 al Baruni Sulayman Lewis B Ed The Encyclopaedia of Islam New Edition Volume II C G Ingilizce Leiden E J Brill ss 1070 71 OCLC 495469475 Dis baglantilarA novel by al Baruni 20 Eylul 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde in Arabic in Arabic Another biography of al Baruni 4 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde in Arabic