Süleyman Uluçamgil, tam adıyla Süleyman Ali Uluçamgil (d. 28 Mart 1944 / ö. 21 Temmuz 1964), Kıbrıs Türkü şairdir.
Süleyman Uluçamgil | |
---|---|
Doğum | 28 Mart 1944 , Girne |
Ölüm | 21 Temmuz 1964 (20 yaşında) |
Meslek | Şair |
Dil | Türkçe |
Eğitim | İstanbul Üniversitesi |
Yaşamı
28 Mart 1944'te Girne kazasına bağlı (günümüzde Dağyolu) köyünde doğdu. Annesi Zühre Uluçamgil, Fota köyünün öğretmeniydi ve Türk edebiyatını takip etmekteydi. İlkokul öğrenimini köyünde tamamlayan Uluçamgil, sonrasında başkent Lefkoşa'ya gelerek bitirdi ve Kıbrıs Türk Lisesi'nden (günümüzde Lefkoşa Türk Lisesi) mezun oldu. Sonrasında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne kaydoldu. Burada ikinci sınıf öğrencisiyken, 21 Aralık 1963'te Kıbrıs'ta Kıbrıslı Türklerle Kıbrıslı Rumlar arasında toplumlararası çatışmaların patlak vermesi üzerine 21 Ocak 1964'te adaya dönüp Türk Mukavemet Teşkilatı safında silahlı mücadele katıldı, Girne Dağları'nda görev aldı. Birleşmiş Milletler Barış Gücünün adaya gelmesinin ardından, mart ayında Türkiye'ye döndü, ancak okuluna dönmek yerine silah eğitimine gitti. O dönem Kıbrıslı Türklerin adaya silah çıkarmak için kullandığı Erenköy limanı çevresindeki gerginlik artmaktaydı. Aynı yılın nisan ayında o dönem Türkiye'de eğitim gören başka Kıbrıslı öğrencilerle beraber Erenköy Direnişi'ne katılmak üzere adaya çıktı. Türkiye'nin güneyine gidip adaya ulaşabilecek yol parasını kazanmak için kitaplarını ve bir takım elbisesini sattı.
Edebî kişiliği
Uluçamgil, şiir yazmaya lise yıllarında başladı ve ölümüne kadar devam etti. Bu yıllar içerisinde yazdığı eserleri, lise arkadaşı şair Orbay Deliceırmak tarafından Süleyman Uluçamgil - Bütün Eserleri kitabında yayımlandı. Kasım 1989'da KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı Yayınlarından çıkan kitapta, Uluçamgil'in şiirlerinin yanı sıra yarım bıraktığı Dillerin Ucundan adlı roman çalışması, aynı şekilde yarım kalan "Saray Gibi" oyunu ve mektuplarından alıntılar yer aldı.
Uluçamgil'in lise yıllarında Lefkoşa Türk Lisesinde edebiyat öğretmeni olan Arif Nihat Asya, Uluçamgil'in edebiyata yönlenip şiirlerinin şekillenmesinde etki sahibi oldu. Harid Fedai'nin yorumlamasına göre, Uluçamgil'in şiirinin "çoğu Kıbrıs Türk şairinde olmayan en belirgin yanı, dize yapısının sağlamlığı" olup, bu da öğretmeni Arif Nihat Asya'nın etkisiyle açıklanabilirdi. Asya, Uluçamgil'in şiirlerinde ve hikâyelerinde düzeltmeler ve yüreklendirici yorumlar yapmaktaydı. İkili arasında gelişen bağ, Asya'nın Uluçamgil'in ölümünden sonra hakkında yazdığı rubaiyle kayda geçti. Lise döneminde Uluçamgil üzerinde etki sahibi olan kişilikler arasında bir diğer öğretmeni Hüseyin Gürtunca ve İbrahim Zeki Burdurlu da yer aldı. Gürtunca, Uluçamgil'in bu dönemde yazdığı "Cüzdan" şiirine "Biraz ciddiyet, biraz mizah, bir çocuk olarak iyi bir başlangıç. Yenilerini görmek isterim." yorumunu yapmıştı. Burdurlu'yaysa Uluçamgil tarafından "Ben Kıbrısım" isimli şiir ithaf edilmişti.
Yazarın edebî konularla ilgili düşünceleri, İzmirli kız arkadaşı Yıldız'a yazdığı ve Deliceırmak tarafından yayımlanan mektupları aracılığıyla bilinmektedir. Uluçamgil, Fazıl Hüsnü Dağlarca'nın Üç Şehitler Destanı eserini Türk ulusunun niteliğini göstermesinden mütevellit beğendiğini ifade etmiştir. Tevfik Fikret'iyse "insancıl duygulara yer veren ilk büyük şair" olarak anmaktadır.
Siyasi içerik
Şiirlerinde Türkiye'yi anavatan olarak gören Uluçamgil'in şiiri, Suna Atun tarafından 1960'larda üretilmiş olması dolayısıyla Ulusal Direniş Dönemi şiiri içerisinde konumlandırılmıştır. Mehmet Yaşın ise Uluçamgil'i dönemin genel milliyetçi şiir akımının dışında tutarak, "bazı yanlarıyla milliyetçi şiire yaklaşan, ancak tek başına kendine özgü bir yer tutan" bir şair olduğunu ifade eder.
Şiir dışındaki eserleri
Uluçamgil, yazmaya başladığı "Saray Gibi" oyununu beş perde olarak düşünse de yalnızca iki perdesini tamamlayabildi. Gözlübeyit isimli kurgusal bir köyde geçen piyes, aslında yazarın büyüdüğü Fota köyünde yaşananları temsil edecek şekilde kurgulanmıştır. Çeşitli karakterler Fota köyündeki kişilikleri ve Uluçamgil'in aile üyelerini temsil etmekte, bazı köylüler gerçek adlarıyla piyeste yer almaktadır. Eserin hikâyesi, köyde içme suyu olmadığından kuyu suyu kullanılması ve bundan köy halkının hasta olması üzerine kuruludur. Şiirlerinde olduğu üzerinde bu eserinde de Uluçamgil Britanya sömürge yönetimine tepkisel bir yaklaşım ortaya koymakta, Rumların tarafını tutarak Kıbrıslı Türkleri asimile etmeye veya göç ettirmeye çalıştıkları düşüncesini yansıtmaktadır.
Uluçamgil'in aynı şekilde bitiremediği roman çalışması Dillerin Ucundan'ın iki farklı versiyonu Orbay Deliceırmak tarafından yayımlandı. Roman çalışması, Çanakkale Savaşı sırasında Kıbrıs'tan Çanakkale'ye Britanya askerlerinin tarafında savaşması için götürülen, ancak karşısında Türkleri bulduğunda savaşmaktan vazgeçen Kıbrıslı Türkleri konu almaktadır. Bu kurgu çerçevesinde antiemperyalist bir tutum sergilemektedir. Versiyonlardan biri, Çanakkale Savaşı'nı konu alan mısralarla başlamaktadır. Mısraların arasında şu satırlar yer alır: "İngiliz kodu bizi Çanakkale'ye / Hiç kurşun sıkar mı kardaş kardaşa...".
Kaynakça
- Genel
- Deliceırmak, Orbay (1964). Bir Şehitten Seslenişler: Süleyman Uluçamgil'in Şiirleri. Lefkoşa: Halkın Sesi Basımevi.
- Deliceırmak, Orbay (1989). Süleyman Uluçamgil: Bütün Eserleri. Lefkoşa: KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı Yayınları. ISBN .
- Karagözlü, Gürsel (8 Ağustos 2017). . Havadis. 8 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020.
- Şen, Can (2013). "Ölümünü Sezen Şairin Sesi: Kıbrıslı Şehit Süleyman Uluçamgil". Motif Akademi Halkbilimi Dergisi. 6 (11): 101-108. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020.
- Şen, Can (2016). "Kıbrıslı Şair Süleyman Uluçamgil'in Şiirlerinde Garip Akımının Etkisi". Şen, Can (Ed.). Kıbrıslı Şehit Şair Süleyman Uluçamgil. İstanbul: Kesit Yayınları.
- Şen, Can (2018). "Kıbrıslı Şehit Şair Süleyman Uluçamgil'in Saray Gibi Adlı Yarım Kalan Piyesi Üzerine Bir İnceleme". Bozkurt, İsmail; Solak, Nihal Ağan; Ezilmez, Hüseyin (Ed.). Kıbrıs Türk Edebiyatı ve Edebiyatçıları: Üçüncü Uluslararası KIBATEK Kıbrıs Türk Edebiyatı ve Edebiyatçıları Sempozyumu Bildirileri. 1. Lefkoşa: Kıbrıs Türk Edebiyatı Araştırma ve Tanıtma Projesi.
- Yaşın, Mehmet (2019). Cyprianka: Kıbrıs Şiirinin 8000 Yılı, Diller ve Kültürler Arası Bir Edebiyat İncelemesi. İstanbul: Yitik Ülke Yayınları.
- Yeniasır, Mustafa; Gökbulut, Burak (2019). "Süleyman Uluçamgil". Bozkurt, İsmail; Karakartal, Oğuz (Ed.). Kıbrıs Türk Edebiyatı Tarihi (1571-2017). 2. Ankara: Kıbrıs Türk Edebiyatı Araştırma ve Tanıtma Projesi. ss. 567-573. ISBN .
- Yıldız, Saadettin (2016). "Süleyman Uluçamgil'in Şiirlerinde Kıbrıs Milli Mücadelesi". Şen, Can (Ed.). Kıbrıslı Şehit Şair Süleyman Uluçamgil. İstanbul: Kesit Yayınları.
- Özel
- ^ a b c Yeniasır ve Gökbulut 2019, s. 567.
- ^ Yıldız 2016, s. 27.
- ^ Deliceırmak 1964, ss. 3-4.
- ^ Yıldız 2016, s. 28.
- ^ Deliceırmak 1989, s. 2.
- ^ Yeniasır ve Gökbulut 2019, s. 568.
- ^ Yeniasır ve Gökbulut 2019, s. 569.
- ^ Yeniasır ve Gökbulut 2019, s. 573.
- ^ Yaşın 2019, s. 320.
- ^ a b Yeniasır ve Gökbulut 2019, s. 572.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Suleyman Ulucamgil tam adiyla Suleyman Ali Ulucamgil d 28 Mart 1944 o 21 Temmuz 1964 Kibris Turku sairdir Suleyman UlucamgilDogum28 Mart 1944 1944 03 28 GirneOlum21 Temmuz 1964 20 yasinda MeslekSairDilTurkceEgitimIstanbul UniversitesiYasami28 Mart 1944 te Girne kazasina bagli gunumuzde Dagyolu koyunde dogdu Annesi Zuhre Ulucamgil Fota koyunun ogretmeniydi ve Turk edebiyatini takip etmekteydi Ilkokul ogrenimini koyunde tamamlayan Ulucamgil sonrasinda baskent Lefkosa ya gelerek bitirdi ve Kibris Turk Lisesi nden gunumuzde Lefkosa Turk Lisesi mezun oldu Sonrasinda Istanbul Universitesi Hukuk Fakultesi ne kaydoldu Burada ikinci sinif ogrencisiyken 21 Aralik 1963 te Kibris ta Kibrisli Turklerle Kibrisli Rumlar arasinda toplumlararasi catismalarin patlak vermesi uzerine 21 Ocak 1964 te adaya donup Turk Mukavemet Teskilati safinda silahli mucadele katildi Girne Daglari nda gorev aldi Birlesmis Milletler Baris Gucunun adaya gelmesinin ardindan mart ayinda Turkiye ye dondu ancak okuluna donmek yerine silah egitimine gitti O donem Kibrisli Turklerin adaya silah cikarmak icin kullandigi Erenkoy limani cevresindeki gerginlik artmaktaydi Ayni yilin nisan ayinda o donem Turkiye de egitim goren baska Kibrisli ogrencilerle beraber Erenkoy Direnisi ne katilmak uzere adaya cikti Turkiye nin guneyine gidip adaya ulasabilecek yol parasini kazanmak icin kitaplarini ve bir takim elbisesini satti Edebi kisiligiUlucamgil siir yazmaya lise yillarinda basladi ve olumune kadar devam etti Bu yillar icerisinde yazdigi eserleri lise arkadasi sair Orbay Deliceirmak tarafindan Suleyman Ulucamgil Butun Eserleri kitabinda yayimlandi Kasim 1989 da KKTC Milli Egitim ve Kultur Bakanligi Yayinlarindan cikan kitapta Ulucamgil in siirlerinin yani sira yarim biraktigi Dillerin Ucundan adli roman calismasi ayni sekilde yarim kalan Saray Gibi oyunu ve mektuplarindan alintilar yer aldi Ulucamgil in lise yillarinda Lefkosa Turk Lisesinde edebiyat ogretmeni olan Arif Nihat Asya Ulucamgil in edebiyata yonlenip siirlerinin sekillenmesinde etki sahibi oldu Harid Fedai nin yorumlamasina gore Ulucamgil in siirinin cogu Kibris Turk sairinde olmayan en belirgin yani dize yapisinin saglamligi olup bu da ogretmeni Arif Nihat Asya nin etkisiyle aciklanabilirdi Asya Ulucamgil in siirlerinde ve hikayelerinde duzeltmeler ve yureklendirici yorumlar yapmaktaydi Ikili arasinda gelisen bag Asya nin Ulucamgil in olumunden sonra hakkinda yazdigi rubaiyle kayda gecti Lise doneminde Ulucamgil uzerinde etki sahibi olan kisilikler arasinda bir diger ogretmeni Huseyin Gurtunca ve Ibrahim Zeki Burdurlu da yer aldi Gurtunca Ulucamgil in bu donemde yazdigi Cuzdan siirine Biraz ciddiyet biraz mizah bir cocuk olarak iyi bir baslangic Yenilerini gormek isterim yorumunu yapmisti Burdurlu yaysa Ulucamgil tarafindan Ben Kibrisim isimli siir ithaf edilmisti Yazarin edebi konularla ilgili dusunceleri Izmirli kiz arkadasi Yildiz a yazdigi ve Deliceirmak tarafindan yayimlanan mektuplari araciligiyla bilinmektedir Ulucamgil Fazil Husnu Daglarca nin Uc Sehitler Destani eserini Turk ulusunun niteligini gostermesinden mutevellit begendigini ifade etmistir Tevfik Fikret iyse insancil duygulara yer veren ilk buyuk sair olarak anmaktadir Siyasi icerik Siirlerinde Turkiye yi anavatan olarak goren Ulucamgil in siiri Suna Atun tarafindan 1960 larda uretilmis olmasi dolayisiyla Ulusal Direnis Donemi siiri icerisinde konumlandirilmistir Mehmet Yasin ise Ulucamgil i donemin genel milliyetci siir akiminin disinda tutarak bazi yanlariyla milliyetci siire yaklasan ancak tek basina kendine ozgu bir yer tutan bir sair oldugunu ifade eder Siir disindaki eserleri Ulucamgil yazmaya basladigi Saray Gibi oyununu bes perde olarak dusunse de yalnizca iki perdesini tamamlayabildi Gozlubeyit isimli kurgusal bir koyde gecen piyes aslinda yazarin buyudugu Fota koyunde yasananlari temsil edecek sekilde kurgulanmistir Cesitli karakterler Fota koyundeki kisilikleri ve Ulucamgil in aile uyelerini temsil etmekte bazi koyluler gercek adlariyla piyeste yer almaktadir Eserin hikayesi koyde icme suyu olmadigindan kuyu suyu kullanilmasi ve bundan koy halkinin hasta olmasi uzerine kuruludur Siirlerinde oldugu uzerinde bu eserinde de Ulucamgil Britanya somurge yonetimine tepkisel bir yaklasim ortaya koymakta Rumlarin tarafini tutarak Kibrisli Turkleri asimile etmeye veya goc ettirmeye calistiklari dusuncesini yansitmaktadir Ulucamgil in ayni sekilde bitiremedigi roman calismasi Dillerin Ucundan in iki farkli versiyonu Orbay Deliceirmak tarafindan yayimlandi Roman calismasi Canakkale Savasi sirasinda Kibris tan Canakkale ye Britanya askerlerinin tarafinda savasmasi icin goturulen ancak karsisinda Turkleri buldugunda savasmaktan vazgecen Kibrisli Turkleri konu almaktadir Bu kurgu cercevesinde antiemperyalist bir tutum sergilemektedir Versiyonlardan biri Canakkale Savasi ni konu alan misralarla baslamaktadir Misralarin arasinda su satirlar yer alir Ingiliz kodu bizi Canakkale ye Hic kursun sikar mi kardas kardasa KaynakcaGenelDeliceirmak Orbay 1964 Bir Sehitten Seslenisler Suleyman Ulucamgil in Siirleri Lefkosa Halkin Sesi Basimevi Deliceirmak Orbay 1989 Suleyman Ulucamgil Butun Eserleri Lefkosa KKTC Milli Egitim ve Kultur Bakanligi Yayinlari ISBN 975 7639 19 2 Karagozlu Gursel 8 Agustos 2017 Havadis 8 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Temmuz 2020 Sen Can 2013 Olumunu Sezen Sairin Sesi Kibrisli Sehit Suleyman Ulucamgil Motif Akademi Halkbilimi Dergisi 6 11 101 108 26 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Temmuz 2020 Sen Can 2016 Kibrisli Sair Suleyman Ulucamgil in Siirlerinde Garip Akiminin Etkisi Sen Can Ed Kibrisli Sehit Sair Suleyman Ulucamgil Istanbul Kesit Yayinlari Sen Can 2018 Kibrisli Sehit Sair Suleyman Ulucamgil in Saray Gibi Adli Yarim Kalan Piyesi Uzerine Bir Inceleme Bozkurt Ismail Solak Nihal Agan Ezilmez Huseyin Ed Kibris Turk Edebiyati ve Edebiyatcilari Ucuncu Uluslararasi KIBATEK Kibris Turk Edebiyati ve Edebiyatcilari Sempozyumu Bildirileri 1 Lefkosa Kibris Turk Edebiyati Arastirma ve Tanitma Projesi Yasin Mehmet 2019 Cyprianka Kibris Siirinin 8000 Yili Diller ve Kulturler Arasi Bir Edebiyat Incelemesi Istanbul Yitik Ulke Yayinlari Yeniasir Mustafa Gokbulut Burak 2019 Suleyman Ulucamgil Bozkurt Ismail Karakartal Oguz Ed Kibris Turk Edebiyati Tarihi 1571 2017 2 Ankara Kibris Turk Edebiyati Arastirma ve Tanitma Projesi ss 567 573 ISBN 978 605 4598 46 5 Yildiz Saadettin 2016 Suleyman Ulucamgil in Siirlerinde Kibris Milli Mucadelesi Sen Can Ed Kibrisli Sehit Sair Suleyman Ulucamgil Istanbul Kesit Yayinlari Ozel a b c Yeniasir ve Gokbulut 2019 s 567 Yildiz 2016 s 27 Deliceirmak 1964 ss 3 4 Yildiz 2016 s 28 Deliceirmak 1989 s 2 Yeniasir ve Gokbulut 2019 s 568 Yeniasir ve Gokbulut 2019 s 569 Yeniasir ve Gokbulut 2019 s 573 Yasin 2019 s 320 a b Yeniasir ve Gokbulut 2019 s 572