Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sırrı Atalay (1919,Pasinler, Erzurum, Osmanlı İmparatorluğu - 9 Eylül 1985, Bodrum, Muğla, Türkiye) Türk hukukçu ve siyasetçi, 1950 yılından 1960 yılına milletvekilliği, 1961 yılından 1980 yılından kadar da senatörlük yaptı. Türkiye Cumhuriyeti tarihinin aralıksız en uzun süre görev yapmış parlamenterlerinden biridir. 1977-1979 yılları arasında Cumhuriyet Senatosu başkanlığı yaptı.
| Sırrı Atalay | |
|---|---|
| Cumhuriyet Senatosu Başkanı | |
| Görev süresi 16 Haziran 1977 - 6 Kasım 1979 | |
| Yerine geldiği | Tekin Arıburun |
| Yerine gelen | İhsan Sabri Çağlayangil |
| Türkiye Adalet Bakanı | |
| Görev süresi 15 Aralık 1964 - 20 Şubat 1965 | |
| Başbakan | İsmet İnönü |
| Yerine geldiği | Mehmet Sedat Çumralı |
| Yerine gelen | Hasan Dinçer |
| Türkiye Büyük Millet Meclisi 9., 10. ve 11. Dönem Milletvekili | |
| Görev süresi 22 Mayıs 1950 - 25 Mayıs 1960 | |
| Seçim bölgesi | 1950 – Kars 1954 – Kars 1957 – Kars |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1919 Pasinler, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 9 Eylül 1985 (66 yaşında) Bodrum, Muğla, Türkiye |
| Defin yeri | Cebeci Asri Mezarlığı, Ankara |
| Partisi | Cumhuriyet Halk Partisi (1950-1980) |
| Akraba(lar) | Orhan Atalay (torun) |
| Bitirdiği okul | Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi |
| Mesleği | Hukukçu |
Hayatı
Erzurum'un Pasinler ilçesinde dünyaya geldi. Aslen Ardahan, Gölelidir.Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. Bir süre yargıçlık, savcılık ve serbest avukatlık yaptı.
1950 yılında Cumhuriyet Halk Partisi'nden (CHP) Kars milletvekili seçildi. 1954 genel seçimlerinde bir kez daha CHP'den Kars milletvekili seçildi. Demokrat Partinin iktidarda olduğu bu yıllarda, CHP'nin etkin politikacılarından biri olarak iktidara yönelttiği sert eleştirilerle dikkati çekti. Temmuz 1956'da "hükûmetin manevi kişiliğini tahkir etmek" savıyla dokunulmazlığı kaldırıldı.
1957 yılında yeniden Kars milletvekili seçildi. Aynı yıl CHP Parti Meclisi üyesi oldu. Bu yıllarda partide Genel Sekreter Kasım Gülek karşıtı grup içinde yer aldı. 1959 ve 1961 yılındaki kurultaylarda yeniden parti meclisine seçildi. Kurucu Meclis Kars İli Temsilciliği (6 Ocak 1961 - 15 Ekim 1961) yaptı. 1961 yılından başlayarak 1980 yılına kadar dört dönem Cumhuriyet Senatosu Kars üyeliği yaptı. Böylece 1950 yılından 1980 yılına kadar 30 yıl boyunca parlamentoda kalmayı başaran bir siyaset adamı olarak tanındı.
Ekim 1964 tarihindeki CHP 17. Kurultayı'nda parti meclisine ve genel sekreter yardımcılığına seçildi. Aralık 1964-Şubat 1965 tarihleri arasında X. İsmet İnönü Hükümeti'nde kısa bir süre Adalet Bakanı olarak görev yaptı. 1966 yılındaki 18. Kurultay'da kurultay başkanlığı için yarıştığı ortanın solu ekibinin adayı Prof. Muammer Aksoy'a karşı kaybetti. Aynı kurultayda parti meclisine de giremedi.
1965-1972 yılları arasında parti içindeki siyasal çizgi tartışmalarında çok etkin bir konumu olmadıysa da, Mayıs 1972 tarihinde Bülent Ecevit'in parti genel başkanlığına seçildiği 5. Olağanüstü Kurultay'da Ecevit grubunun divan başkanı adayıydı. Haziran 1977 tarihinde Cumhuriyet Senatosu başkanlığına seçildi, Kasım 1979 tarihine kadar bu görevde kaldı. 1979 yılında Senato başkanıyken, Fahri Korutürk'ün rahatsızlığı nedeniyle yaklaşık üç ay boyunca Cumhurbaşkanlığına vekalet etti.
1977-1980 yılları arasında parlamento üyesi olduğundan, Kasım 1982 tarihinde kabul edilen yeni anayasayla, beş yıllık siyaset yasağı kapsamına alındı. Mayıs 1983 tarihinde yeni siyasi partilerin kurulup seçimlere hazırlandığı bir sırada, yasaklı olmasına karşın siyasal çalışmalar yaptığı savıyla ve Milli Güvenlik Konseyi kararıyla bazı eski siyasetçilerle birlikte Çanakkale'de Zincirbozan'da genel gözetim altına alındı. Ama 6 Kasım seçimlerinden önce serbest bırakıldı.
9 Eylül 1985 tarihinde Bodrum'da geçirdiği kalp rahatsızlığı nedeniyle öldü. Cenazesi Ankara'ya getirilerek Cebeci Asri Mezarlığı'nda defnedildi.
Zincirbozan'da yazdığı anıları ölümünden sonra Hikmet Bila tarafından derlenerek Bir Ömür Politika (1986) adıyla yayımlandı. Evli ve 1 çocuk babasıydı. Adı İzmir'in Karabağlar ilçesindeki bir caddeye verildi.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Eylül 2020.
- ^ a b "Milliyet.com.tr sitesi 24 Mart 2011 tarihli Sırrı Atalay ile ilgili haber Erişim tarihi: 09. 07.2011". 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Temmuz 2011.
- ^ Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition
- ^ CHP kurultayı açıldı 25 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 19/10/1966, Milliyet.
- ^ Sırrı Atalay öldü 25 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 10/9/1985, Milliyet.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Fahri Korutürk | Türkiye Cumhurbaşkanı Vekili 27 Temmuz 1978 - 18 Ekim 1978 | Sonra gelen: Fahri Korutürk |
| Önce gelen: Tekin Arıburun | Cumhuriyet Senatosu Başkanı 16 Haziran 1977 - 6 Kasım 1979 | Sonra gelen: İhsan Sabri Çağlayangil |
| Önce gelen: Mehmet Sedat Çumralı | Türkiye Adalet Bakanı 15 Aralık 1964 - 20 Şubat 1965 | Sonra gelen: Hasan Dinçer |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sirri Atalay 1919 Pasinler Erzurum Osmanli Imparatorlugu 9 Eylul 1985 Bodrum Mugla Turkiye Turk hukukcu ve siyasetci 1950 yilindan 1960 yilina milletvekilligi 1961 yilindan 1980 yilindan kadar da senatorluk yapti Turkiye Cumhuriyeti tarihinin araliksiz en uzun sure gorev yapmis parlamenterlerinden biridir 1977 1979 yillari arasinda Cumhuriyet Senatosu baskanligi yapti Sirri AtalayCumhuriyet Senatosu BaskaniGorev suresi 16 Haziran 1977 6 Kasim 1979Yerine geldigi Tekin AriburunYerine gelen Ihsan Sabri CaglayangilTurkiye Adalet BakaniGorev suresi 15 Aralik 1964 20 Subat 1965Basbakan Ismet InonuYerine geldigi Mehmet Sedat CumraliYerine gelen Hasan DincerTurkiye Buyuk Millet Meclisi 9 10 ve 11 Donem MilletvekiliGorev suresi 22 Mayis 1950 25 Mayis 1960Secim bolgesi 1950 Kars 1954 Kars 1957 KarsKisisel bilgilerDogum 1919 Pasinler Osmanli ImparatorluguOlum 9 Eylul 1985 66 yasinda Bodrum Mugla TurkiyeDefin yeri Cebeci Asri Mezarligi AnkaraPartisi Cumhuriyet Halk Partisi 1950 1980 Akraba lar Orhan Atalay torun Bitirdigi okul Ankara Universitesi Hukuk FakultesiMeslegi HukukcuHayatiErzurum un Pasinler ilcesinde dunyaya geldi Aslen Ardahan Golelidir Ankara Universitesi Hukuk Fakultesini bitirdi Bir sure yargiclik savcilik ve serbest avukatlik yapti 1950 yilinda Cumhuriyet Halk Partisi nden CHP Kars milletvekili secildi 1954 genel secimlerinde bir kez daha CHP den Kars milletvekili secildi Demokrat Partinin iktidarda oldugu bu yillarda CHP nin etkin politikacilarindan biri olarak iktidara yonelttigi sert elestirilerle dikkati cekti Temmuz 1956 da hukumetin manevi kisiligini tahkir etmek saviyla dokunulmazligi kaldirildi 1957 yilinda yeniden Kars milletvekili secildi Ayni yil CHP Parti Meclisi uyesi oldu Bu yillarda partide Genel Sekreter Kasim Gulek karsiti grup icinde yer aldi 1959 ve 1961 yilindaki kurultaylarda yeniden parti meclisine secildi Kurucu Meclis Kars Ili Temsilciligi 6 Ocak 1961 15 Ekim 1961 yapti 1961 yilindan baslayarak 1980 yilina kadar dort donem Cumhuriyet Senatosu Kars uyeligi yapti Boylece 1950 yilindan 1980 yilina kadar 30 yil boyunca parlamentoda kalmayi basaran bir siyaset adami olarak tanindi Ekim 1964 tarihindeki CHP 17 Kurultayi nda parti meclisine ve genel sekreter yardimciligina secildi Aralik 1964 Subat 1965 tarihleri arasinda X Ismet Inonu Hukumeti nde kisa bir sure Adalet Bakani olarak gorev yapti 1966 yilindaki 18 Kurultay da kurultay baskanligi icin yaristigi ortanin solu ekibinin adayi Prof Muammer Aksoy a karsi kaybetti Ayni kurultayda parti meclisine de giremedi 1965 1972 yillari arasinda parti icindeki siyasal cizgi tartismalarinda cok etkin bir konumu olmadiysa da Mayis 1972 tarihinde Bulent Ecevit in parti genel baskanligina secildigi 5 Olaganustu Kurultay da Ecevit grubunun divan baskani adayiydi Haziran 1977 tarihinde Cumhuriyet Senatosu baskanligina secildi Kasim 1979 tarihine kadar bu gorevde kaldi 1979 yilinda Senato baskaniyken Fahri Koruturk un rahatsizligi nedeniyle yaklasik uc ay boyunca Cumhurbaskanligina vekalet etti 1977 1980 yillari arasinda parlamento uyesi oldugundan Kasim 1982 tarihinde kabul edilen yeni anayasayla bes yillik siyaset yasagi kapsamina alindi Mayis 1983 tarihinde yeni siyasi partilerin kurulup secimlere hazirlandigi bir sirada yasakli olmasina karsin siyasal calismalar yaptigi saviyla ve Milli Guvenlik Konseyi karariyla bazi eski siyasetcilerle birlikte Canakkale de Zincirbozan da genel gozetim altina alindi Ama 6 Kasim secimlerinden once serbest birakildi 9 Eylul 1985 tarihinde Bodrum da gecirdigi kalp rahatsizligi nedeniyle oldu Cenazesi Ankara ya getirilerek Cebeci Asri Mezarligi nda defnedildi Zincirbozan da yazdigi anilari olumunden sonra Hikmet Bila tarafindan derlenerek Bir Omur Politika 1986 adiyla yayimlandi Evli ve 1 cocuk babasiydi Adi Izmir in Karabaglar ilcesindeki bir caddeye verildi Kaynakca Arsivlenmis kopya 15 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Eylul 2020 a b Milliyet com tr sitesi 24 Mart 2011 tarihli Sirri Atalay ile ilgili haber Erisim tarihi 09 07 2011 25 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Temmuz 2011 Encyclopaedia Britannica Fifteenth Edition CHP kurultayi acildi 25 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde 19 10 1966 Milliyet Sirri Atalay oldu 25 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde 10 9 1985 Milliyet Siyasi goreviOnce gelen Fahri Koruturk Turkiye Cumhurbaskani Vekili 27 Temmuz 1978 18 Ekim 1978 Sonra gelen Fahri KoruturkOnce gelen Tekin Ariburun Cumhuriyet Senatosu Baskani 16 Haziran 1977 6 Kasim 1979 Sonra gelen Ihsan Sabri CaglayangilOnce gelen Mehmet Sedat Cumrali Turkiye Adalet Bakani 15 Aralik 1964 20 Subat 1965 Sonra gelen Hasan Dincer