Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde konu hakkında evrensel bir bakış açısı yansıtmamaktadır. (Şubat 2017) |
Fen, teknoloji, mühendislik ve matematik (FeTeMM) (Özgün adı: STEM, "science, technology, engineering, mathematics"), bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik sözcüklerinin baş harflerinden oluşan kısaltma. Amerika Birleşik Devletleri'nde STEM olarak adlandırılan bu standart, okul düzeyinde matematik ve fen bilimleri derslerinin bütünleştirilmesi olarak yaygınlaşmış olsa da mühendislik ve teknolojinin sınıf içi ve sınıf dışı etkinlikler ile öğretilmesi olarak da anlaşılmaktadır. Örnek olarak, Amerikalı fen eğitimi standartlarına (Next Generation Science Standards) mühendislik ve mühendisliğin doğasının ve ortak çekirdek (Common Core) matematik müfredatına ise matematiksel modellemenin eklenmesi gösterilebilir. Her ne kadar ABD bağlamında STEM, ekonomik anlamda ilerleme ve liderlik için insangücü ihtiyacını karşılamayı ve güçlendirmeyi hedeflese de toplumsal barış ve eğitimde fırsat eşitliğini sağlamada bir araç olarak da kullanılabileceği savunulmaktadır.
Türkiye'deki standart
Türkiye'de FeTeMM olarak kavramlaştırılan öğrenme-öğretme stratejileri kümesinin ABD'deki STEM inisiyatifleri ile aynı hedeflere ve kapsama sahip olmadığı iddia edilmektedir. FeTeMM eğitimi, öğrenci ve öğretmenlerin ilgi ve hayat deneyimleri sonucu şekillenmektedir ve merkezde bulunan disipline ait özel bilgi ve becerilerin en az bir diğer STEM disiplini ile bütünleştirilerek öğretilmesi olarak tanımlanmaktadır. FeTeMM Eğitimi'nin Türkiye'ye özel olarak yorumlanması sadece Türkçenin bilim dili olarak kullanımının teşvik edilmesi dolayısıyla değil aynı zamanda ABD'deki bilimin popülerleştirilmesi merkezli yaklaşımlardan farklılaşma ve Türkiye bağlamında öğrenmeyi merkeze alma ihtiyacına dayanmaktadır.
Hem Türkiye'deki FeTeMM Eğitimi'nin hem de Amerika'daki STEM'in ortak noktası ise ilgili alanların orta öğretimde, yüksek öğretimde ve öğretmen eğitiminde birbirinden ayrı olarak öğretilmesinden kaynaklanan endişeler ile alakalıdır.
Ayrıca, Türkiye'de FeTeMM Eğitimi, ABD'ye (ve İngiltere, Almanya) gibi merkezî bir şekilde gelişmemektedir. Devlet ve özel eğitim kurumlarının bünyesinde çeşitli FeTeMM eğitimi kapsamında uygulamalar yapılmaktadır. Sivil toplum kuruluşları ve diğer kurum ve kuruluşlar FeTeMM eğitimi kapsamında proje destekleri almaktadır. Bu desteklerin genellikle öğrencilere yönelik okul sonrası programlar (yaz okulları, yaz kampları, bilim okulları gibi) kapsamında olduğu söylenebilir.
Bir diğer ortak nokta ise hem FeTeMM Eğitimi'nin hem de STEM'in sadece sınıf-içinde değil okul dışı etkinliklerle de gerçekleştirilebileceğidir.
Robotik ve FeTeMM
Eğitimde robotik uygulamalarının kullanılmasının öğrencilere önemli kazanımlar sağlaması ve robotik teknolojilerindeki hızlı gelişmeler eğitim alanında bu tür çalışmaların sayısının artmasına neden olmaktadır. Okul öncesi eğitimden üniversite düzeyine kadar birçok seviyede eğitsel robotik uygulamalarına rastlanmaktadır. İlkokul düzeyindeki çalışmalar incelendiğinde öğrencilerin problem çözme ve matematiksel düşünme becerilerine, cinsiyet farklılıklarına, FeTeMM alanlarındaki başarı düzeyine odaklanıldığı ve olumlu sonuçlar elde edildiği dikkat çekmektedir.
Gelişim
FeTeMM kavramı İngilizce haliyle STEM olarak ortaya çıkmış olup zaman içinde orijinal açılımına yeni kelimelerin eklenmesi ile gelişmiştir. Fen, teknoloji, mühendislik ve matematik kelimelerinin birleşimi ile türetilen STEM kavramına sanat(art) branşının da eklenmesiyle STEAM halini almıştır. Daha sonrasında okuma becerileri(reading litecary) branşının eklenmesi ile STREAM halini almıştır. Kavrama yeni branşların eklenmesi ile kısaltma farklı harflerle değişebilmektedir.
FeTeMM eğitimi kapsamı ve ilişkili uygulamalar
- hesaplamalı düşünme
- robotik
- ya da
Eleştiriler
Genel olarak bütünleşik müfredat kuramlarının matematik ya da fen bilimlerine özgü bilgi ve becerilerin eğitimini geri plana attığı şeklinde eleştiriler vardır. Buna karşıt bir eleştiri ise matematik ve fen bilimleri eğitiminin fazlaca önem kazanırken teknoloji ve mühendislik ile ilgili bilgi ve becerilerin göz ardı edilmiş olduğudur [].
STEM kavramındaki "Science" kelimesinin "Fen Bilimleri" şeklinde çevrilerek FeTeMM kavramına konulması eleştirilmektedir. Bilimin yalnızca fen bilimleriyle sınırlı tutulmaması gerektiğini ve FeTeMM kısaltması yerine orijinal hali olan STEM kısaltmasının kullanılmasını savunanlar vardır.
Bir başka eleştiri ise, FeTeMM eğitimi ile bazı diğer branşların eğitiminin önemsiz algısınadır. Bu amaçla örneğin sanat derslerinin FeTeMM eğitiminin bir parçası olmasını sağlayan STEAM kavramı ve okuma becerilerini ekleyen STREAM kavramı geliştirilmiştir.
Eğitim dışı kullanımları
STEM kısaltması ABD’de ilgili alanlarda çalışan göçmenlere verilen vizeler için de kullanılmaktadır. Bahsedilen vize çalışması yüksek teknoloji alanında görülen kalifiye eleman sıkıntısını gidermek amacıyla başlatılmıştır.
Kaynakça
- ^ a b Sahin, A., Ayar, M.C., & Adiguzel, T. (2014). Fen, Teknoloji, Mühendislik ve Matematik içerikli okul sonrası etkinlikler ve öğrenciler üzerindeki etkileri. Educational Sciences: Theory & Practice, 14(1). doi: 10.12738/estp.2014.1.18763
- ^ a b Ayar, M. C., Yalvac, B., Ugurdag, F., Sahin, A. (2013). A robotics summer camp for high school students: learning about engineering design at first hand and career interest in engineering.Proceedings of the American Society for Engineering Education (ASEE), Atlanta, GA, USA: June 23-26, 2013.
- ^ a b Corlu, M. S., Capraro, R. M., & Capraro, M. M. (2014). Introducing STEM education: Implications for educating our teachers in the age of innovation. Education and Science, 39(171), 74-85. http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/2142/651 14 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Corlu, M. S. (2014). FeTeMM eğitimi makale çağrı mektubu [Call for STEM education research in the Turkish context]. Turkish Journal of Education, 3(1), 4-10. http://www.turje.org/index.php?page=archive&aa=117 28 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Öner, T. et al. (2014). Teksas-FeTeMM Okullarının Akademik Performanslarının İlişkili Oldukları Eğitim Servis Merkezlerine göre İncelemesi: Boylamsal bir Çalışma. Turkish Journal of Education.
- ^ Corlu, M. S. (2013). Insights into STEM education praxis: An assessment scheme for course syllabi. Educational Sciences: Theory & Practice, 13(4), 2477-2485
- ^ Küçük, S., & Şişman, B. (2017). Birebir Robotik Öğretiminde Öğreticilerin Deneyimleri. İlköğretim Online, 16(1).
- ^ Videla, Ronnie; Aguayo, Claudio; Veloz, Tomas (2021). "From STEM to STEAM: An Enactive and Ecological Continuum". Frontiers in Education. 6. doi:10.3389/feduc.2021.709560/full. ISSN 2504-284X.
- ^ "STEM vs. STEAM vs. STREAM: What's the Difference?". Niche (İngilizce). 25 Nisan 2018. 16 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde konu hakkinda evrensel bir bakis acisi yansitmamaktadir Maddeyi gelistirerek ve sorunu tartisma sayfasinda tartisarak maddenin evrensellesmesini saglayabilirsiniz Subat 2017 Fen teknoloji muhendislik ve matematik FeTeMM Ozgun adi STEM science technology engineering mathematics bilim teknoloji muhendislik ve matematik sozcuklerinin bas harflerinden olusan kisaltma Amerika Birlesik Devletleri nde STEM olarak adlandirilan bu standart okul duzeyinde matematik ve fen bilimleri derslerinin butunlestirilmesi olarak yayginlasmis olsa da muhendislik ve teknolojinin sinif ici ve sinif disi etkinlikler ile ogretilmesi olarak da anlasilmaktadir Ornek olarak Amerikali fen egitimi standartlarina Next Generation Science Standards muhendislik ve muhendisligin dogasinin ve ortak cekirdek Common Core matematik mufredatina ise matematiksel modellemenin eklenmesi gosterilebilir Her ne kadar ABD baglaminda STEM ekonomik anlamda ilerleme ve liderlik icin insangucu ihtiyacini karsilamayi ve guclendirmeyi hedeflese de toplumsal baris ve egitimde firsat esitligini saglamada bir arac olarak da kullanilabilecegi savunulmaktadir Turkiye deki standartTurkiye de FeTeMM olarak kavramlastirilan ogrenme ogretme stratejileri kumesinin ABD deki STEM inisiyatifleri ile ayni hedeflere ve kapsama sahip olmadigi iddia edilmektedir FeTeMM egitimi ogrenci ve ogretmenlerin ilgi ve hayat deneyimleri sonucu sekillenmektedir ve merkezde bulunan disipline ait ozel bilgi ve becerilerin en az bir diger STEM disiplini ile butunlestirilerek ogretilmesi olarak tanimlanmaktadir FeTeMM Egitimi nin Turkiye ye ozel olarak yorumlanmasi sadece Turkcenin bilim dili olarak kullaniminin tesvik edilmesi dolayisiyla degil ayni zamanda ABD deki bilimin populerlestirilmesi merkezli yaklasimlardan farklilasma ve Turkiye baglaminda ogrenmeyi merkeze alma ihtiyacina dayanmaktadir Hem Turkiye deki FeTeMM Egitimi nin hem de Amerika daki STEM in ortak noktasi ise ilgili alanlarin orta ogretimde yuksek ogretimde ve ogretmen egitiminde birbirinden ayri olarak ogretilmesinden kaynaklanan endiseler ile alakalidir Ayrica Turkiye de FeTeMM Egitimi ABD ye ve Ingiltere Almanya gibi merkezi bir sekilde gelismemektedir Devlet ve ozel egitim kurumlarinin bunyesinde cesitli FeTeMM egitimi kapsaminda uygulamalar yapilmaktadir Sivil toplum kuruluslari ve diger kurum ve kuruluslar FeTeMM egitimi kapsaminda proje destekleri almaktadir Bu desteklerin genellikle ogrencilere yonelik okul sonrasi programlar yaz okullari yaz kamplari bilim okullari gibi kapsaminda oldugu soylenebilir Bir diger ortak nokta ise hem FeTeMM Egitimi nin hem de STEM in sadece sinif icinde degil okul disi etkinliklerle de gerceklestirilebilecegidir Robotik ve FeTeMMEgitimde robotik uygulamalarinin kullanilmasinin ogrencilere onemli kazanimlar saglamasi ve robotik teknolojilerindeki hizli gelismeler egitim alaninda bu tur calismalarin sayisinin artmasina neden olmaktadir Okul oncesi egitimden universite duzeyine kadar bircok seviyede egitsel robotik uygulamalarina rastlanmaktadir Ilkokul duzeyindeki calismalar incelendiginde ogrencilerin problem cozme ve matematiksel dusunme becerilerine cinsiyet farkliliklarina FeTeMM alanlarindaki basari duzeyine odaklanildigi ve olumlu sonuclar elde edildigi dikkat cekmektedir GelisimFeTeMM kavrami Ingilizce haliyle STEM olarak ortaya cikmis olup zaman icinde orijinal acilimina yeni kelimelerin eklenmesi ile gelismistir Fen teknoloji muhendislik ve matematik kelimelerinin birlesimi ile turetilen STEM kavramina sanat art bransinin da eklenmesiyle STEAM halini almistir Daha sonrasinda okuma becerileri reading litecary bransinin eklenmesi ile STREAM halini almistir Kavrama yeni branslarin eklenmesi ile kisaltma farkli harflerle degisebilmektedir FeTeMM egitimi kapsami ve iliskili uygulamalar hesaplamali dusunme robotik ya daElestirilerGenel olarak butunlesik mufredat kuramlarinin matematik ya da fen bilimlerine ozgu bilgi ve becerilerin egitimini geri plana attigi seklinde elestiriler vardir Buna karsit bir elestiri ise matematik ve fen bilimleri egitiminin fazlaca onem kazanirken teknoloji ve muhendislik ile ilgili bilgi ve becerilerin goz ardi edilmis oldugudur kaynak belirtilmeli STEM kavramindaki Science kelimesinin Fen Bilimleri seklinde cevrilerek FeTeMM kavramina konulmasi elestirilmektedir Bilimin yalnizca fen bilimleriyle sinirli tutulmamasi gerektigini ve FeTeMM kisaltmasi yerine orijinal hali olan STEM kisaltmasinin kullanilmasini savunanlar vardir Bir baska elestiri ise FeTeMM egitimi ile bazi diger branslarin egitiminin onemsiz algisinadir Bu amacla ornegin sanat derslerinin FeTeMM egitiminin bir parcasi olmasini saglayan STEAM kavrami ve okuma becerilerini ekleyen STREAM kavrami gelistirilmistir Egitim disi kullanimlariSTEM kisaltmasi ABD de ilgili alanlarda calisan gocmenlere verilen vizeler icin de kullanilmaktadir Bahsedilen vize calismasi yuksek teknoloji alaninda gorulen kalifiye eleman sikintisini gidermek amaciyla baslatilmistir Kaynakca a b Sahin A Ayar M C amp Adiguzel T 2014 Fen Teknoloji Muhendislik ve Matematik icerikli okul sonrasi etkinlikler ve ogrenciler uzerindeki etkileri Educational Sciences Theory amp Practice 14 1 doi 10 12738 estp 2014 1 18763 a b Ayar M C Yalvac B Ugurdag F Sahin A 2013 A robotics summer camp for high school students learning about engineering design at first hand and career interest in engineering Proceedings of the American Society for Engineering Education ASEE Atlanta GA USA June 23 26 2013 a b Corlu M S Capraro R M amp Capraro M M 2014 Introducing STEM education Implications for educating our teachers in the age of innovation Education and Science 39 171 74 85 http egitimvebilim ted org tr index php EB article view 2142 651 14 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b Corlu M S 2014 FeTeMM egitimi makale cagri mektubu Call for STEM education research in the Turkish context Turkish Journal of Education 3 1 4 10 http www turje org index php page archive amp aa 117 28 Aralik 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Oner T et al 2014 Teksas FeTeMM Okullarinin Akademik Performanslarinin Iliskili Olduklari Egitim Servis Merkezlerine gore Incelemesi Boylamsal bir Calisma Turkish Journal of Education Corlu M S 2013 Insights into STEM education praxis An assessment scheme for course syllabi Educational Sciences Theory amp Practice 13 4 2477 2485 Kucuk S amp Sisman B 2017 Birebir Robotik Ogretiminde Ogreticilerin Deneyimleri Ilkogretim Online 16 1 Videla Ronnie Aguayo Claudio Veloz Tomas 2021 From STEM to STEAM An Enactive and Ecological Continuum Frontiers in Education 6 doi 10 3389 feduc 2021 709560 full ISSN 2504 284X STEM vs STEAM vs STREAM What s the Difference Niche Ingilizce 25 Nisan 2018 16 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2023