Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Saatleri Ayarlama Enstitüsü, Ahmet Hamdi Tanpınar'ın romanlarından biridir. İlk baskısı 1961 yılında Remzi Kitabevi tarafından yapılmıştır ve yayın hakları Dergâh Yayınları'na aittir. Roman, Türk insanının Doğu ile Batı arasında bocalamasını irdeler.
 Dergâh Yayınları'ndan çıkan kitabın ikinci baskısının kapağı | |
| Yazar | Ahmet Hamdi Tanpınar |
|---|---|
| Yayım | 1961 |
| Yayımcı | Remzi Kitabevi |
| ISBN | |
Özellikleri
Şiirlerinde sembolist bir dil kullanan Tanpınar romanlarında gerçekçi ve sosyal sorunlara eğilen bir tarzı tercih etmiştir.
Anlatım, Tanpınar’ın kendine has simgeci anlatımıyla birleşip, zaman zaman gelişen olaylarla birlikte başkalaşmaktadır. İnsanların popülerliğe ve paraya verdiği önemin ve insanların nasıl bir anda yüz değiştirebileceğinin altı çizilmektedir.
Konusu
Saatleri Ayarlama Enstitüsü, içeriğini ve konusunu romanın karakterlerinden Nuri Efendi (saat ustası), Mübarek (İngiliz yapımı, ayaklı ve yaşlı bir duvar saati), Halit Ayarcı ve saat-zaman-insan ilişkilerinden almaktadır.
Yapıt çocukluğu II. Abdülhamit döneminde geçen, Meşrutiyet ve Cumhuriyet dönemlerinde de yaşayan Hayri İrdal'ın anıları şeklinde kurgulanmıştır. Osmanlıca ve Farsça kelimelere sıkça başvurulmuştur. Dili ağır fakat anlatımı akıcıdır. Roman dört bölümden oluşmaktadır: Büyük Ümitler, Küçük Hakikatler, Sabaha Doğru, Her Mevsimin Bir Sonu Vardır.
Eleştiriler
İki uygarlık arasında bocalayan Türk toplumunun tutumlarını, davranışlarını alaya alan eleştirel bir romandır. Türkiye’nin modernizme geçiş sürecinin ve bu süreçte yaşanan toplumsal sorunların anlatıldığı bir eserdir. Romanda iki uygarlık arasında bocalayan toplumun hatalı tutumları ve davranışları alaycı bir şekilde eleştirilmektedir.
Roman içe kapanık, önyargılı, geleneksel yaşayan ama Batılı değerleri sorgulasa da kabul eden Hayri İrdal’ın gözlemleri ve yaşadıkları üzerine kuruludur. Hayri İrdal’ın hayatı başından itibaren dikkat çekicidir. Bununla birlikte kendisi yaşamını iki kısma ayırmaktadır. Pragmatist biri olarak hayatına giren ve hayatının yönünü değiştiren Halit Ayarcı öncesi ve sonrası şeklinde. (dini/geleneksel-akılcı, Osmanlı–Türkiye)
Psikiyatrist Dr Ramiz'e giden Hayri İrdal, "hasta adam" tanımıyla Osmanlı'nın son döneminin metaforu kabul edilir. Dr. Ramiz'in ayarlanmış bir rüyayı Hayri İrdal'a zorla gördürmeye çalışması ise, toplumun devrimler yoluyla dönüştürülme çabasını sembolize eder.
Roman metafor ve nümeroloji açısından zengindir. Her kişi, eşya ve isim aslında insanların yadsınamayacak bazı yanlarını her kurum ise insan hayatındaki bazı dönemleri sembolize etmekte. Tanpınar tasavvufta anlatılan "seyri sülük" insanın manevi yolculuğunu bu romanda işlemiş.Kat be kat metaforlar. Baba-oğul, Ahmet, Zehra, Sabriye, Halit, Hayri, vb. romandaki tüm isimler aynı zamanda bir gönderme İbn Arabi'nin Fusus-ul Hikem'i Fuzuli'nin Sıhhat ile Maraz ve Rind ile Zahid'i, Hüsn-ü Aşk bu geleneği çözümlemek için bakılması geren temel eserler arasındadır.
Zaman “atlıkarınca” gibi döngüsel mi? Yoksa “bisiklet” gibi çizgi şeklinde mi? Birey/toplum değişir mi? Yoksa birey/toplum doğuştan itibaren kaderi için mi yaşamaktadır? Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü adlı romanında, zamana, bireye ve topluma yönelik gözlemler,yukarıdaki sorular ekseninde okura tekrar ve tekrar sorulmaktadır. Romanda geçen saat, bireyin/toplumun içsel ve dışsal zaman algısıdır.
Tiyatro
Ayrıca doğu ve batı, eski ve yeni, geleneksel ve modern kutupları arasında salınıp duran Ahmet Hamdi Tanpınar’ın ölümsüz eseri Saatleri Ayarlama Enstitüsü, Serkan Keskin’in onlarca surete büründüğü bir oyunculuk şöleniyle sinema ve tiyatronun iç içe geçtiği çağdaş bir uyarlama yapılarak tiyatroda izleyicinin karşısına geçti. Oyunda Tuluğ Tırpan canlı piyano performansı ile hikâyeye eşlik etti.
Alıntı
"Saatin kendisi mekân, yürüyüşü zaman, ayarı insandır...
Bu da gösterir ki, zaman mekân, insanla mevcuttur."
"Bir insanın hayatına lüzumundan fazla girmekten daha korkunç bir şey yoktur."
Dış bağlantılar
- "Grotesk-Yabancılaşma İlişkisi Bağlamında Tanpınar’ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .", Hakan Sazyek, Kocaeli Üniversitesi, (Archive[]). , 1 Temmuz 2013, Sayı.8(4), s.1243-1267.
- "Saatleri Ayarlama Enstitüsü Okuma Notu", Gürsel Gündoğdu, 2015.
 | Roman ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Kaynakça
- ^ Bozkurt, Sinem SANCAKTAROĞLU; Düzgün, Osman; Sağlam, Musa Yaşar (2023). "Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü Eseri Örnekleminde Çeviride Kültürel Yakınlığın Belirleyiciliği Üzerine". Erdem. 0 (84): 107–138. doi:10.32704/erdem.2023.84.107. ISSN 1010-867X.
- ^ "Saatleri Ayarlama Enstitüsü | tiyatrolar.com.tr". tiyatrolar.com.tr. 4 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mayıs 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Saatleri Ayarlama Enstitusu Ahmet Hamdi Tanpinar in romanlarindan biridir Ilk baskisi 1961 yilinda Remzi Kitabevi tarafindan yapilmistir ve yayin haklari Dergah Yayinlari na aittir Roman Turk insaninin Dogu ile Bati arasinda bocalamasini irdeler Saatleri Ayarlama EnstitusuDergah Yayinlari ndan cikan kitabin ikinci baskisinin kapagiYazarAhmet Hamdi TanpinarYayim1961YayimciRemzi KitabeviISBN978 975 995 237 2OzellikleriSiirlerinde sembolist bir dil kullanan Tanpinar romanlarinda gercekci ve sosyal sorunlara egilen bir tarzi tercih etmistir Anlatim Tanpinar in kendine has simgeci anlatimiyla birlesip zaman zaman gelisen olaylarla birlikte baskalasmaktadir Insanlarin populerlige ve paraya verdigi onemin ve insanlarin nasil bir anda yuz degistirebileceginin alti cizilmektedir KonusuSaatleri Ayarlama Enstitusu icerigini ve konusunu romanin karakterlerinden Nuri Efendi saat ustasi Mubarek Ingiliz yapimi ayakli ve yasli bir duvar saati Halit Ayarci ve saat zaman insan iliskilerinden almaktadir Yapit cocuklugu II Abdulhamit doneminde gecen Mesrutiyet ve Cumhuriyet donemlerinde de yasayan Hayri Irdal in anilari seklinde kurgulanmistir Osmanlica ve Farsca kelimelere sikca basvurulmustur Dili agir fakat anlatimi akicidir Roman dort bolumden olusmaktadir Buyuk Umitler Kucuk Hakikatler Sabaha Dogru Her Mevsimin Bir Sonu Vardir ElestirilerIki uygarlik arasinda bocalayan Turk toplumunun tutumlarini davranislarini alaya alan elestirel bir romandir Turkiye nin modernizme gecis surecinin ve bu surecte yasanan toplumsal sorunlarin anlatildigi bir eserdir Romanda iki uygarlik arasinda bocalayan toplumun hatali tutumlari ve davranislari alayci bir sekilde elestirilmektedir Roman ice kapanik onyargili geleneksel yasayan ama Batili degerleri sorgulasa da kabul eden Hayri Irdal in gozlemleri ve yasadiklari uzerine kuruludur Hayri Irdal in hayati basindan itibaren dikkat cekicidir Bununla birlikte kendisi yasamini iki kisma ayirmaktadir Pragmatist biri olarak hayatina giren ve hayatinin yonunu degistiren Halit Ayarci oncesi ve sonrasi seklinde dini geleneksel akilci Osmanli Turkiye Psikiyatrist Dr Ramiz e giden Hayri Irdal hasta adam tanimiyla Osmanli nin son doneminin metaforu kabul edilir Dr Ramiz in ayarlanmis bir ruyayi Hayri Irdal a zorla gordurmeye calismasi ise toplumun devrimler yoluyla donusturulme cabasini sembolize eder Roman metafor ve numeroloji acisindan zengindir Her kisi esya ve isim aslinda insanlarin yadsinamayacak bazi yanlarini her kurum ise insan hayatindaki bazi donemleri sembolize etmekte Tanpinar tasavvufta anlatilan seyri suluk insanin manevi yolculugunu bu romanda islemis Kat be kat metaforlar Baba ogul Ahmet Zehra Sabriye Halit Hayri vb romandaki tum isimler ayni zamanda bir gonderme Ibn Arabi nin Fusus ul Hikem i Fuzuli nin Sihhat ile Maraz ve Rind ile Zahid i Husn u Ask bu gelenegi cozumlemek icin bakilmasi geren temel eserler arasindadir Zaman atlikarinca gibi dongusel mi Yoksa bisiklet gibi cizgi seklinde mi Birey toplum degisir mi Yoksa birey toplum dogustan itibaren kaderi icin mi yasamaktadir Ahmet Hamdi Tanpinar in Saatleri Ayarlama Enstitusu adli romaninda zamana bireye ve topluma yonelik gozlemler yukaridaki sorular ekseninde okura tekrar ve tekrar sorulmaktadir Romanda gecen saat bireyin toplumun icsel ve dissal zaman algisidir TiyatroAyrica dogu ve bati eski ve yeni geleneksel ve modern kutuplari arasinda salinip duran Ahmet Hamdi Tanpinar in olumsuz eseri Saatleri Ayarlama Enstitusu Serkan Keskin in onlarca surete burundugu bir oyunculuk soleniyle sinema ve tiyatronun ic ice gectigi cagdas bir uyarlama yapilarak tiyatroda izleyicinin karsisina gecti Oyunda Tulug Tirpan canli piyano performansi ile hikayeye eslik etti Alinti Saatin kendisi mekan yuruyusu zaman ayari insandir Bu da gosterir ki zaman mekan insanla mevcuttur Bir insanin hayatina luzumundan fazla girmekten daha korkunc bir sey yoktur Dis baglantilar Grotesk Yabancilasma Iliskisi Baglaminda Tanpinar in Saatleri Ayarlama Enstitusu4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hakan Sazyek Kocaeli Universitesi Archive olu kirik baglanti 1 Temmuz 2013 Sayi 8 4 s 1243 1267 Saatleri Ayarlama Enstitusu Okuma Notu Gursel Gundogdu 2015 Roman ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Kaynakca Bozkurt Sinem SANCAKTAROGLU Duzgun Osman Saglam Musa Yasar 2023 Ahmet Hamdi Tanpinar in Saatleri Ayarlama Enstitusu Eseri Ornekleminde Ceviride Kulturel Yakinligin Belirleyiciligi Uzerine Erdem 0 84 107 138 doi 10 32704 erdem 2023 84 107 ISSN 1010 867X Saatleri Ayarlama Enstitusu tiyatrolar com tr tiyatrolar com tr 4 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mayis 2024