Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sadreddin Konevî (1210 - 1274), Fars sufi.Malatya'da doğmuştur.
Sadreddin Konevi'nin babası Şeyh Mecidüddin İshak Malatya'lıdır. Mecdüddin İshak Bağdat'ta fütüvvet teşkilatında hizmet etmiştir. Sadreddin daha küçükken babasının öldüğü ve annesi de ünlü sûfi ve filozof Muhyiddin İbn El-Arabi ile evlendiği rivayet edilmektedir. Konya'da yerleştiği ve ününü orada yaptığı için "Konevi" diye anılır. Sadreddin, ilk din ve tasavvuf bilgilerini üvey babası Muhyiddin ibn El-Arabi'den aldı. Bir ara Şam'a giderek devletin önemli din adamları ve sufileri ile görüştü. Özellikle 'nin Sadreddin üzerinde etkisi oldu. Maddi durumunun çok iyi olması nedeniyle Konya'daki din ve bilim adamlarını sık sık evinde toplayarak, o yıllarda Doğu'nun en önemli kültür merkezlerinden olan kentte özel bir akademi oluşturdu. Nasîrüddin Tûsî ile de önemli felsefi nitelikli mektuplaşmalarda bulundu.[]
Felsefesi
Sadreddin Konevî'nin felsefesi temelde metafiziktir. İbn El-Arabi gibi o da fikrine bağlıdır, ancak bunun açıklanmasında Arabi'den ayrılır. Ona göre Tanrı düşüncesi insanlarda öncelikle öznel olarak meydana gelir ve daha sonra nesenel ya da ontolojik bir nitelik kazanır. Tûsî ile mektuplaşmalarının da ana tartışma ekseni bu konudur. Sadreddin Konevî, bu mektuplaşmalarda, Allah'nın akıl yoluyla bilineceği düşüncesini reddetmekte, Allah'nın hakikatinin yalnızca kendisi tarafından bilineceğini öne sürerek filozofların tetzlerini yadsımaktadır. Allah'nın özü ve esas nitelikli insan için her zaman bilinmez olarak kalacaktır. Sonsuzluk sonlu bir bilgiyle bilinemez. Allah mutlak varlık ve birliktir. Dolayısıyla Allah hakkında herhangi bir kesin yargıya varmak mümkün değildir. Ona verilecek varlık düzeyinde tek uygun isim varlık nuru (Nur-ül-Vücud)'dur. Allah'nın varlığı her zaman mutlak özü ile birlikte düşünülmelidir, ancak insan bunu gerçekleştiremez. Bu sebeplerden Allah hakkındaki kanıtlama girişimleri de yerinde değildir. Ne fizik ne de mantık temelli Tanrı açıklamaları açık ve kabul edilebilirdir. Ama insan Allah'ın isimlerini ve sıfatlarını düşünmeli bunun aracılığıyla bilgisindeki aczi azaltmaya çalışmalıdır. Allah isimleri ve sıfatları (esma'ül-hüsna) dolayısıyla bilinebilirdir yalnız. Asıl özü ise bilinmeden kalır. Böylece Tûsî'nin aksine Allah Konevî'ye göre, zorunlu varlık olarak ileri sürülemez. Konevî ile Tûsî arasında mektuplaşmalarla yürütülen ana tartışma konusu bu olmakla birlikte, her ikisinin de sistematik sonuçlara vardıkları söylenemez. Konevi, tasavvufi görüşlerinde tamamen İslam'a bağlı kalmıştır. Daima delillerini Kur'an, hadis ve eski sufilerin sözlerinden vermiştir. Böylece tasavvufi görüşle İslamın savunucusu olmuştur.
Eserlerinin Önemi
Sadreddin Konevi, İslam mistisizmi'nin (veya Tasavvuf) en tartışmalı okullarından biri olan Vahdet-i Vücud'a mensuptur. Üvey babası ve aynı zamanda Vahdet-i Vücud'ün büyük sözcülerinden olan Muhyiddin Arabi'nin talebeliğini yapmış ve eserlerini şerh etmiştir. Ayrıca Vahdet-i Vücud'u felsefi kavramlarla izah eden, kimi belirsizlikleri açıklığa kavuşturan bir kişi olduğundan da son yıllarda gerek İslam ülkelerinde gerekse Batı ülkelerinde Vahdet-i Vücud üzerine çalışan akademisyen ve araştırmacılar tarafından tanınmakta ve eserlerinin kaynakçalarında yer almaktadır. Türk olmasına karşın eserlerini Arapça kaleme almış olduğundan uzun yıllar sadece Arapça bilenlerin istifadesine sunulan eserleri İz yayıncılık tarafından yapılan çevirilerle günümüz okuyucuları tarafından da yararlanılabilmektedir. Onun eserleri Anadolu'da Türk-İslam kültürünün yayılmasında etkili olmuştur. Bu bakımdan Konevi'nin Türk-İslâm felsefesinde özel bir yeri ve değeri vardır.
Alıntılar
- Bir şeye dair bilginin gerçekleşmesi ve onu tam olarak bilmek, bilinen şey ile bir olmaya; bir olmak ise, bileni bilinenden ayırt eden her şeyin ortadan kalkmasına bağlıdır.[]
- Akıl, tabiatın fer'idir; dolayısıyla aklın kayıtlardan kurtulması, asl'a dönmesidir.[]
- İnsanların zanları ve itikadi tasavvurları, kendi hallerinden ibarettir; aynı şekilde, onların keşif ve basiret diye isimlendirdikleri şey de, çokluk ve imkân özelliklerinden temizlendiği anda nefislerinin halleridir.[]
- ...Kadîmlik mertebeni öğrenmek için, zuhûr etmeden önceki Hakkın katındaki mertebeni bilmeye çalış. Çünkü, kendi kadîmlik mertebeni öğrenmekle, ezelîliğin ortaya çıkar; ezelîliğinin sâbit olması, Hakka benzerliğini sahih kılar ki, bu benzerlik, kendisiyle (:benzerlik) tahakkuka mahsustur.[]
- Dünyada en çok nimete mazhâr olan kişi tabiî ve nefsani iradesi Hakkın iradesine ve ilmine muvafık olan kimsedir; bununla beraber, vakitlerinin çoğunda bunu dikkate alır. İnsanların en çok üzüleni ise, his âleminde ortaya çıkartamadığı kuruntuları çok olan kimsedir; bununla beraber, arzuladığı şeylerin çoğunda kararlılığı eksiktir.[]
- Tedebbür, insan mertebesinin bâtınında ve insan-ı kâmilde tecellisi açısından Hakkın bir sıfatıdır; çünkü kâmilin -istersen 'Hakkın kâmil ile bakması' da denilebilir- vücûdî karışımda Rabbiyle görmesi, tedebbür diye isimlendirilir...Düşüncenin özelliği böyle değildir; çünkü fikir, daha önceden bilinen unsurlardan yardım almak ve onlara ihtiyaç duymakla nefsani bir yöneliştir; daha önceden bilinen unsur, histen ve öncüllerden elde edilmiştir ve belirli bir şekilde düzenlenmiştir. Tefekkür eden, bütün unsurlarla tabiat perdesinin ötesinden hissetmiş olduğu bir şeyi veya bilinmeyen bir şeyin özelliğini elde etmek ister; böylece o şey bilinir hale gelir.[]
Eserleri
Sadreddin Konevî Üzerine
- Sadreddin Konevi, Tasavvuf Metafiziği, İz Yayıncılık, İstanbul, 2002.
- Nihat Keklik, Sadreddin Konevi'nin Felsefesinde Allah-Kainat ve İnsan, İ.Ü.Edebiyat Fak.Yay. İstanbul, 1967.
- Ekrem Demirli, Sadreddin Konevi'de Bilgi ve Varlık, (Doktora tezinin kitaplaştırılmış halidir), İz Yayıncılık, İstanbul, 2006.
- İz Yayıncılık 9 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The last will and testament of Ibn 'Arabi's foremost disciple and some notes on its author 6 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
- The Central Point – Qūnawī’s Role in the School of Ibn 'Arabī by William Chittick 6 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Dissemination of Ibn 'Arabi's Teaching through Sadr al-din al-Qunawi, by Jane Clark 24 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ F. E. Peters, "The Monotheists", Published by Princeton University Press, 2005. pg 330: "Al-Qunawi was a Persian Sufi.."
- ^ William C. Chittick, "The Sufi path of knowledge: Ibn al-ʻArabi's metaphysics of imagination", Published by SUNY Press, 1989. pg xvii: "Qunawi, a Persian had a profoundly different intellectual makeup"
- ^ İslam felsefesi, Hilmi Ziya Ülken, sayfa:29o-296,
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sadreddin Konevi 1210 1274 Fars sufi Malatya da dogmustur Sadreddin Konevi nin babasi Seyh Meciduddin Ishak Malatya lidir Mecduddin Ishak Bagdat ta futuvvet teskilatinda hizmet etmistir Sadreddin daha kucukken babasinin oldugu ve annesi de unlu sufi ve filozof Muhyiddin Ibn El Arabi ile evlendigi rivayet edilmektedir Konya da yerlestigi ve ununu orada yaptigi icin Konevi diye anilir Sadreddin ilk din ve tasavvuf bilgilerini uvey babasi Muhyiddin ibn El Arabi den aldi Bir ara Sam a giderek devletin onemli din adamlari ve sufileri ile gorustu Ozellikle nin Sadreddin uzerinde etkisi oldu Maddi durumunun cok iyi olmasi nedeniyle Konya daki din ve bilim adamlarini sik sik evinde toplayarak o yillarda Dogu nun en onemli kultur merkezlerinden olan kentte ozel bir akademi olusturdu Nasiruddin Tusi ile de onemli felsefi nitelikli mektuplasmalarda bulundu kaynak belirtilmeli FelsefesiSadreddin Konevi nin felsefesi temelde metafiziktir Ibn El Arabi gibi o da fikrine baglidir ancak bunun aciklanmasinda Arabi den ayrilir Ona gore Tanri dusuncesi insanlarda oncelikle oznel olarak meydana gelir ve daha sonra nesenel ya da ontolojik bir nitelik kazanir Tusi ile mektuplasmalarinin da ana tartisma ekseni bu konudur Sadreddin Konevi bu mektuplasmalarda Allah nin akil yoluyla bilinecegi dusuncesini reddetmekte Allah nin hakikatinin yalnizca kendisi tarafindan bilinecegini one surerek filozoflarin tetzlerini yadsimaktadir Allah nin ozu ve esas nitelikli insan icin her zaman bilinmez olarak kalacaktir Sonsuzluk sonlu bir bilgiyle bilinemez Allah mutlak varlik ve birliktir Dolayisiyla Allah hakkinda herhangi bir kesin yargiya varmak mumkun degildir Ona verilecek varlik duzeyinde tek uygun isim varlik nuru Nur ul Vucud dur Allah nin varligi her zaman mutlak ozu ile birlikte dusunulmelidir ancak insan bunu gerceklestiremez Bu sebeplerden Allah hakkindaki kanitlama girisimleri de yerinde degildir Ne fizik ne de mantik temelli Tanri aciklamalari acik ve kabul edilebilirdir Ama insan Allah in isimlerini ve sifatlarini dusunmeli bunun araciligiyla bilgisindeki aczi azaltmaya calismalidir Allah isimleri ve sifatlari esma ul husna dolayisiyla bilinebilirdir yalniz Asil ozu ise bilinmeden kalir Boylece Tusi nin aksine Allah Konevi ye gore zorunlu varlik olarak ileri surulemez Konevi ile Tusi arasinda mektuplasmalarla yurutulen ana tartisma konusu bu olmakla birlikte her ikisinin de sistematik sonuclara vardiklari soylenemez Konevi tasavvufi goruslerinde tamamen Islam a bagli kalmistir Daima delillerini Kur an hadis ve eski sufilerin sozlerinden vermistir Boylece tasavvufi gorusle Islamin savunucusu olmustur Eserlerinin OnemiSadreddin Konevi Islam mistisizmi nin veya Tasavvuf en tartismali okullarindan biri olan Vahdet i Vucud a mensuptur Uvey babasi ve ayni zamanda Vahdet i Vucud un buyuk sozculerinden olan Muhyiddin Arabi nin talebeligini yapmis ve eserlerini serh etmistir Ayrica Vahdet i Vucud u felsefi kavramlarla izah eden kimi belirsizlikleri acikliga kavusturan bir kisi oldugundan da son yillarda gerek Islam ulkelerinde gerekse Bati ulkelerinde Vahdet i Vucud uzerine calisan akademisyen ve arastirmacilar tarafindan taninmakta ve eserlerinin kaynakcalarinda yer almaktadir Turk olmasina karsin eserlerini Arapca kaleme almis oldugundan uzun yillar sadece Arapca bilenlerin istifadesine sunulan eserleri Iz yayincilik tarafindan yapilan cevirilerle gunumuz okuyuculari tarafindan da yararlanilabilmektedir Onun eserleri Anadolu da Turk Islam kulturunun yayilmasinda etkili olmustur Bu bakimdan Konevi nin Turk Islam felsefesinde ozel bir yeri ve degeri vardir AlintilarBir seye dair bilginin gerceklesmesi ve onu tam olarak bilmek bilinen sey ile bir olmaya bir olmak ise bileni bilinenden ayirt eden her seyin ortadan kalkmasina baglidir kaynak belirtilmeli Akil tabiatin fer idir dolayisiyla aklin kayitlardan kurtulmasi asl a donmesidir kaynak belirtilmeli Insanlarin zanlari ve itikadi tasavvurlari kendi hallerinden ibarettir ayni sekilde onlarin kesif ve basiret diye isimlendirdikleri sey de cokluk ve imkan ozelliklerinden temizlendigi anda nefislerinin halleridir kaynak belirtilmeli Kadimlik mertebeni ogrenmek icin zuhur etmeden onceki Hakkin katindaki mertebeni bilmeye calis Cunku kendi kadimlik mertebeni ogrenmekle ezeliligin ortaya cikar ezeliliginin sabit olmasi Hakka benzerligini sahih kilar ki bu benzerlik kendisiyle benzerlik tahakkuka mahsustur kaynak belirtilmeli Dunyada en cok nimete mazhar olan kisi tabii ve nefsani iradesi Hakkin iradesine ve ilmine muvafik olan kimsedir bununla beraber vakitlerinin cogunda bunu dikkate alir Insanlarin en cok uzuleni ise his aleminde ortaya cikartamadigi kuruntulari cok olan kimsedir bununla beraber arzuladigi seylerin cogunda kararliligi eksiktir kaynak belirtilmeli Tedebbur insan mertebesinin batininda ve insan i kamilde tecellisi acisindan Hakkin bir sifatidir cunku kamilin istersen Hakkin kamil ile bakmasi da denilebilir vucudi karisimda Rabbiyle gormesi tedebbur diye isimlendirilir Dusuncenin ozelligi boyle degildir cunku fikir daha onceden bilinen unsurlardan yardim almak ve onlara ihtiyac duymakla nefsani bir yonelistir daha onceden bilinen unsur histen ve oncullerden elde edilmistir ve belirli bir sekilde duzenlenmistir Tefekkur eden butun unsurlarla tabiat perdesinin otesinden hissetmis oldugu bir seyi veya bilinmeyen bir seyin ozelligini elde etmek ister boylece o sey bilinir hale gelir kaynak belirtilmeli EserleriSadreddin Konevi UzerineSadreddin Konevi Tasavvuf Metafizigi Iz Yayincilik Istanbul 2002 Nihat Keklik Sadreddin Konevi nin Felsefesinde Allah Kainat ve Insan I U Edebiyat Fak Yay Istanbul 1967 Ekrem Demirli Sadreddin Konevi de Bilgi ve Varlik Doktora tezinin kitaplastirilmis halidir Iz Yayincilik Istanbul 2006 Iz Yayincilik 9 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde The last will and testament of Ibn Arabi s foremost disciple and some notes on its author 6 Subat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarThe Central Point Qunawi s Role in the School of Ibn Arabi by William Chittick 6 Subat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Dissemination of Ibn Arabi s Teaching through Sadr al din al Qunawi by Jane Clark 24 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ayrica bakinizMessailik Mutezile Israkilik Ibn ArabiKaynakca F E Peters The Monotheists Published by Princeton University Press 2005 pg 330 Al Qunawi was a Persian Sufi William C Chittick The Sufi path of knowledge Ibn al ʻArabi s metaphysics of imagination Published by SUNY Press 1989 pg xvii Qunawi a Persian had a profoundly different intellectual makeup Islam felsefesi Hilmi Ziya Ulken sayfa 29o 296