Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Saguaro Ulusal Parkı, Amerika Birleşik Devletleri Arizona eyaletinin güneyinde olup, Tucson şehri yakınlarında bulunan Sonora Çölü arazilerini içine alan ve "Tucson Dağları" adı verilen tepeleri ile "Rincon Dağları" arazilerini içine alan iki bölgeden oluşan, 370,04 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır. Bu ulusal park 14 Ekim 1994'te kurulmuş ve ismini kapsadığı çölün tipik bitkisi olan büyük "saguaro" türü kaktüsten almıştır.
 Saguaro Ulusal Parkı'nda "saguaro" türü kaktüsler | |
 | |
| Alan türü | Ulusal Park |
| Sınıflandırma | IUCN II |
| Devlet |  ABD |
| Devlet | ABD |
| Federasyon | Arizona |
| Şehir | Tucson |
| İlçe | Pima |
| Koordinatları | K 32° 15' 00" B 110° 30' 00" |
| Karasal alanı | 370,04 km2 37.005 |
| Kuruluş tarihi | 14 Ekim 1994 |
| Ziyaretçi sayısı | 610 045 (2011) |
| Kontrol kuruluşu | Ulusal Park Hizmeti |
| İnternet sitesi http://www.nps.gov/sagu/ındex | |
Park Sonora Çölü içinde olmakta ve ortada bulunan Tucson şehri tarafından iki "bölge"ye ayrılmıştır: doğuda "Rincon Dağları Bölgesi" ve batıda tepelerden oluşan "Tucson Dağları Bölgesi".
Parkta yaklaşık 240 km toplam uzunluğu aşkın devamlı bakımlı ve iyi işaretlenmiş yürüyüş patikaları bulunmaktadır. Ama çok sıcak olan yaz aylarında ağır sırtçantası taşıyarak yapılması planlanan trekking yürüyüşlerinin yapılmaması tavsiye edilmektedir.
Tarihçe
Parkın bulunduğu toprakların insanlar tarafından ilk yerleşilmesi 7000 yıl önceye götürülebilmektedir. Bu "Amerika'da Arkaik Dönem"de bu bölgede arkeolojik insan izlerine rastlanmakla beraber bu arkeolojik veriler bu dönemde bölgede devamlı olarak oturan yerli Amerikalı kabileler bulunduğunu bildirmemektedir. Bu bölgede yerleşen ilk yerli Amerikan kabilelerinin 2. ile 15. yüzyıllar arasında bu bölgede yaşamış olduğu bilinen "Hohokam"'lar olduğu ve sonradan "Sobaupuri" ve "Tohono O'ödham" kabileleri olduğu belirtilmektedir. Ama bu yerleşenler bu arazide tarım yapmayıp toplayıcılık ve avcılıkla yaşadıkları kabul edilmektedir.
Bu güney Arizona bölgesine ilk gelen Avrupa asıllıların 16. yüzyılda İspanyollar olduğu ve bunların kurdukları ilk kolonilerin 18. yüzyılda kurulduğu belgelidir. Arizona ABD-Meksika savaşlarından sonra ABD eline geçmiş ve ama birbirine birleşik ABD arazisinde en son kurulan eyalet olarak 1912'de Birleşik Amerika'nın bir eyaleti olmuştur.
Bu ulusal parkın bulunduğu araziler 1 Mart 1933'te ABD Devlet Başkanı Herbert Hoover tarafından "Saguaro Ulusal Anıt" arazileri olarak ilan edilmiştir. 14 Ekim 1994'te bu araziler ABD Kongresi'nden geçen bir kanunla Saguara Ulusal Parki statüsüne geçirilmiştir.
Coğrafya
Park iki "bölge"'den oluşmaktadır. Her iki bölge de "Sonora Çölü" içindedir. "Rincon Dağları Bölgesi" Tucson şehir merkezinin yaklaşık 24 km doğusundadır Tucson Dağları adlı tepelerden oluşan diğer bölge ise Tucson merkezinin 32 km batısındadır. Her iki bölgede birer ziyaretçi merkezi bulunmaktadır. Toplam yüzölçümü 37.500 hektar (370,04 km²) olup bunun 28.694 hektar alanı "Ulusal Vahşi Araziler" olarak özel korumalara alınmıştır. Park bölgelerine kamu ulaşımı bulunmamaktadır ama her iki bölgeye kolayca otomobille ulaşım sağlayan karayolu bulunmaktadır.
-
![image]()
Ulusal Parkı'n genel haritası -
![image]()
Batıda "Tucson Dağları" Bölgesi -
![image]()
Doğuda "Rincon Dağları" Bölgesi
İklim
İklim çok kurak olmakta bazı aylar hiç yağış göstermeden geçmekte ve yıllık ortalama yağış 300 mm altında kalmaktadır. Nisan-Haziran dönemi gayet kurak ve yağışsız geçmekte; Temmuz ve Ağustos en nemli aylar olmaktadır. Bu nemli aylarda Kuzey Amerika mansun yağışları olarak çok şiddetli sağanak yağışlı fırtınalar ortaya çıkmakta ve yıl içinde devamlı kuru olan vadi ve dereler kısa bir dönem için gayet şiddetli yüksek debili seller haline dönüşmektedirler..Yağışlar kışa doğru da uzana bilmektedir.
Şu tablolar Saguaro Ulusal Parkı için ısı ve yağış gözlemlerinin aylık özetlerini vermektedirler:
| Ay | Ocak | Şubat | Mart | Nisan | Mayıs | Haz. | Tem. | Ağus. | Eylül | Ekim | Kasım | Ara. | Yıl |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| En yüksek ısı derecesi gözlemleri (°C) | 31 | 31 | 36 | 40 | 42 | 46 | 46 | 44 | 42 | 39 | 35 | 31 | 46 (1994) |
| En yüksek ısı derecesi aylık ortalamaları (°C) | 18 | 21 | 23 | 27 | 32 | 38 | 38 | 37 | 35 | 29 | 23 | 19 | 28 |
| En düşük ısı derecesi aylık ortalamaları (°C) | 4 | 6 | 8 | 11 | 16 | 21 | 24 | 23 | 20 | 14 | 8 | 4 | 13 |
| En düşük ısı derecesi gözlemleri (°C) | -6 | -6 | -3 | -3 | 7 | 11 | 13 | 14 | 8 | 3 | -3 | -5 | -6 (1985) |
| Aylık yağış ortalamaları (mm) | 24 | 27 | 28 | 7 | 5 | 5 | 52 | 65 | 31 | 28 | 18 | 28 | 318 |
Hidrografi
Bu ulusal park içinde yılın çok büyük kısmında kuru olan birçok dere ve vadi bulunmaktadır. Ama yılın Kuzey Amerika masun döneminde (genellikle Temmuz Ağustos yaz aylarında) çok şiddetli sağanak yağışlar olmakta ve bu dereleri ("flash-flood" adı verilen) seller götürmektedir. Bu parkı iki bölgeye ayıran Tucson şehrinde önemli olan akarsu "Santa Cruz Çayı"'dır. Bütün bu dereler ve çaylar sularını "Kolorado Nehri Havzası"'na ve dolayısıyla Meksika'daki Büyük Okyanus'a bağlı Kaliforniya Körfezi'ne göndermektedirler.
Özel bitki ve hayvanlar
Park ismini bu bölgeye has olan büyük "saguaro" türü kaktüsden almaktadır ve bu kaktüsler bu park alanında korunmaktadır. Parkta ayrıca çok sayıda "Varil kaktüsü (Echinocactus)", "chola (Cylindropuntia)" ve " gibi diğer kaktüs turu bitkiler bulunmaktadır. Parkta kaybolma tehdidi altında olan ve özel koruma altında bulunan "Meksika Benekli Baykuşu (Strix)" ve "Uzun-Burunlu Yarasa" bulunmaktadır.
Resimler
-
![image]()
Park'ın Doğu Bölgesi girişi -
![image]()
Saguaro Ulusal Parki'nın batı Rincon Dağı Bölgesi -
![image]()
Saguaro Ulusal Parkı batı Rincon Dağı Bölgesinde gün batımı -
![image]()
Doğu Tucson Dağları Bölgesi'nde en yüksek rakımlı mevki Wasson Zirvesi
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Saguaro Millî Parkı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Ulusal Park Hizmeti: Saguaro Ulusal Parkı (İngilizce)
(İngilizce)Vikigezgin'de Saguaro National Park ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Saguaro Ulusal Parki Amerika Birlesik Devletleri Arizona eyaletinin guneyinde olup Tucson sehri yakinlarinda bulunan Sonora Colu arazilerini icine alan ve Tucson Daglari adi verilen tepeleri ile Rincon Daglari arazilerini icine alan iki bolgeden olusan 370 04 km yuzolcumunu kapsayan ABD Ulusal Park Hizmeti tarafindan idare edilen bir milli parktir Bu ulusal park 14 Ekim 1994 te kurulmus ve ismini kapsadigi colun tipik bitkisi olan buyuk saguaro turu kaktusten almistir Saguaro Ulusal ParkiSaguaro National ParkSaguaro Ulusal Parki nda saguaro turu kaktuslerAlan turu Ulusal ParkSiniflandirma IUCN IIDevlet ABDDevlet ABDFederasyon ArizonaSehir TucsonIlce PimaKoordinatlari K 32 15 00 B 110 30 00 Karasal alani 370 04 km2 37 005Kurulus tarihi 14 Ekim 1994Ziyaretci sayisi 610 045 2011 Kontrol kurulusu Ulusal Park HizmetiInternet sitesi http www nps gov sagu index Park Sonora Colu icinde olmakta ve ortada bulunan Tucson sehri tarafindan iki bolge ye ayrilmistir doguda Rincon Daglari Bolgesi ve batida tepelerden olusan Tucson Daglari Bolgesi Parkta yaklasik 240 km toplam uzunlugu askin devamli bakimli ve iyi isaretlenmis yuruyus patikalari bulunmaktadir Ama cok sicak olan yaz aylarinda agir sirtcantasi tasiyarak yapilmasi planlanan trekking yuruyuslerinin yapilmamasi tavsiye edilmektedir TarihceParkin bulundugu topraklarin insanlar tarafindan ilk yerlesilmesi 7000 yil onceye goturulebilmektedir Bu Amerika da Arkaik Donem de bu bolgede arkeolojik insan izlerine rastlanmakla beraber bu arkeolojik veriler bu donemde bolgede devamli olarak oturan yerli Amerikali kabileler bulundugunu bildirmemektedir Bu bolgede yerlesen ilk yerli Amerikan kabilelerinin 2 ile 15 yuzyillar arasinda bu bolgede yasamis oldugu bilinen Hohokam lar oldugu ve sonradan Sobaupuri ve Tohono O odham kabileleri oldugu belirtilmektedir Ama bu yerlesenler bu arazide tarim yapmayip toplayicilik ve avcilikla yasadiklari kabul edilmektedir Bu guney Arizona bolgesine ilk gelen Avrupa asillilarin 16 yuzyilda Ispanyollar oldugu ve bunlarin kurduklari ilk kolonilerin 18 yuzyilda kuruldugu belgelidir Arizona ABD Meksika savaslarindan sonra ABD eline gecmis ve ama birbirine birlesik ABD arazisinde en son kurulan eyalet olarak 1912 de Birlesik Amerika nin bir eyaleti olmustur Bu ulusal parkin bulundugu araziler 1 Mart 1933 te ABD Devlet Baskani Herbert Hoover tarafindan Saguaro Ulusal Anit arazileri olarak ilan edilmistir 14 Ekim 1994 te bu araziler ABD Kongresi nden gecen bir kanunla Saguara Ulusal Parki statusune gecirilmistir CografyaPark iki bolge den olusmaktadir Her iki bolge de Sonora Colu icindedir Rincon Daglari Bolgesi Tucson sehir merkezinin yaklasik 24 km dogusundadir Tucson Daglari adli tepelerden olusan diger bolge ise Tucson merkezinin 32 km batisindadir Her iki bolgede birer ziyaretci merkezi bulunmaktadir Toplam yuzolcumu 37 500 hektar 370 04 km olup bunun 28 694 hektar alani Ulusal Vahsi Araziler olarak ozel korumalara alinmistir Park bolgelerine kamu ulasimi bulunmamaktadir ama her iki bolgeye kolayca otomobille ulasim saglayan karayolu bulunmaktadir Ulusal Parki n genel haritasi Batida Tucson Daglari Bolgesi Doguda Rincon Daglari BolgesiIklim Iklim cok kurak olmakta bazi aylar hic yagis gostermeden gecmekte ve yillik ortalama yagis 300 mm altinda kalmaktadir Nisan Haziran donemi gayet kurak ve yagissiz gecmekte Temmuz ve Agustos en nemli aylar olmaktadir Bu nemli aylarda Kuzey Amerika mansun yagislari olarak cok siddetli saganak yagisli firtinalar ortaya cikmakta ve yil icinde devamli kuru olan vadi ve dereler kisa bir donem icin gayet siddetli yuksek debili seller haline donusmektedirler Yagislar kisa dogru da uzana bilmektedir Su tablolar Saguaro Ulusal Parki icin isi ve yagis gozlemlerinin aylik ozetlerini vermektedirler Saguaro Ulusal Parki gozlemleri Ay Ocak Subat Mart Nisan Mayis Haz Tem Agus Eylul Ekim Kasim Ara YilEn yuksek isi derecesi gozlemleri C 31 31 36 40 42 46 46 44 42 39 35 31 46 1994 En yuksek isi derecesi aylik ortalamalari C 18 21 23 27 32 38 38 37 35 29 23 19 28En dusuk isi derecesi aylik ortalamalari C 4 6 8 11 16 21 24 23 20 14 8 4 13En dusuk isi derecesi gozlemleri C 6 6 3 3 7 11 13 14 8 3 3 5 6 1985 Aylik yagis ortalamalari mm 24 27 28 7 5 5 52 65 31 28 18 28 318Hidrografi Bu ulusal park icinde yilin cok buyuk kisminda kuru olan bircok dere ve vadi bulunmaktadir Ama yilin Kuzey Amerika masun doneminde genellikle Temmuz Agustos yaz aylarinda cok siddetli saganak yagislar olmakta ve bu dereleri flash flood adi verilen seller goturmektedir Bu parki iki bolgeye ayiran Tucson sehrinde onemli olan akarsu Santa Cruz Cayi dir Butun bu dereler ve caylar sularini Kolorado Nehri Havzasi na ve dolayisiyla Meksika daki Buyuk Okyanus a bagli Kaliforniya Korfezi ne gondermektedirler Ozel bitki ve hayvanlarPark ismini bu bolgeye has olan buyuk saguaro turu kaktusden almaktadir ve bu kaktusler bu park alaninda korunmaktadir Parkta ayrica cok sayida Varil kaktusu Echinocactus chola Cylindropuntia ve gibi diger kaktus turu bitkiler bulunmaktadir Parkta kaybolma tehdidi altinda olan ve ozel koruma altinda bulunan Meksika Benekli Baykusu Strix ve Uzun Burunlu Yarasa bulunmaktadir ResimlerSaguaro Ulusal Parki panoramasi Park in Dogu Bolgesi girisi Saguaro Ulusal Parki nin bati Rincon Dagi Bolgesi Saguaro Ulusal Parki bati Rincon Dagi Bolgesinde gun batimi Dogu Tucson Daglari Bolgesi nde en yuksek rakimli mevki Wasson ZirvesiAyrica bakinizABD deki ulusal parklar listesiKaynakca Saguaro Celebrates its 75th Anniversary National Park Service Erisim tarihi 6 Haziran 2011 a b National Parks Climate Means The Weather Channel 22 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Temmuz 2013 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Saguaro Milli Parki ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Ulusal Park Hizmeti Saguaro Ulusal Parki Ingilizce Vikigezgin de Saguaro National Park ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadir Ingilizce