Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sakız Adalı Hipokrat (Grekçe: Ἱπποκράτης ὁ Χῖος; MÖ y. 470 - y. 410) eski bir Yunan matematikçi, geometrici ve astronom.
| Sakız Adalı Hipokrat | |
|---|---|
 | |
| Tam adı | Ιπποκράτης ο Χίος Hippocrates of Chios |
| Doğumu | y. MÖ 470 Sakız Adası, Antik Yunanistan |
| Ölümü | y. MÖ 410 (60 yaşlarında) |
| İlgi alanları | Matematik, Geometri, Astronomi, Felsefe |
Etkiledikleri | |
Aslen bir tüccar olduğu Sakız Adası'nda doğdu. Bazı talihsizliklerden (korsanlar ya da dolandırıcı gümrük görevlileri tarafından soyuldu) sonra, muhtemelen dava için Atina'ya gitti ve burada önde gelen bir matematikçi oldu.
Sakız Adası'nda Hipokrat, Sakız Adalı matematikçi ve astronom Oenopides'in öğrencisi olmuş olabilir. Onun matematiksel çalışmasında muhtemelen bir miktar Pisagor etkisi de vardı, belki de Pisagor düşüncesinin bir merkezi olan Sakız Adası ve komşu Samos adası arasındaki bağlantılar yoluyla: Hipokrat, felsefi bir 'yol arkadaşı' olan 'para-Pisagor' olarak tanımlanmıştır. Redüktio ad absurdum argümanı (veya çelişki ile ispat) gibi "indirgeme" argümanları ve bir doğrunun karesini belirtmek için kuvvet kullanımı ona kadar gitmektedir.
Matematik
Hipokrat'ın en büyük başarısı, sistematik olarak düzenlenmiş bir geometri ders kitabı, yani Elementler (Στοιχεῖα, Stoicheia), yani matematiksel teorinin temel teoremleri veya yapı taşlarını yazan ilk kişi olmasıdır. O andan itibaren, antik dünyanın her yerinden matematikçiler, en azından prensip olarak, matematiğin bilimsel ilerlemesini teşvik eden ortak bir temel kavramlar, yöntemler ve teoremler çerçevesi üzerine inşa edebilir duruma geldiler.
Simplicius'un çalışmalarında Hipokrat'ın Elementler'inin yalnızca tek ve ünlü bir parçası mevcuttur. Bu parçada alan, bazı sözde Hipokrat için hesaplanmıştır - bkz. Hipokrat ayı. Bu, "çemberin karesi"ni elde etmek, yani çemberin alanını hesaplamak veya eşdeğer olarak bir çember ile aynı alana sahip bir kare oluşturmak için bir araştırma programının parçasıydı. Görünüşe göre strateji, bir çemberi hilal şeklindeki birkaç parçaya bölmekti. Bu parçaların her birinin alanını hesaplamak mümkün olsaydı, bir bütün olarak çemberin alanı da bilinecekti. Pi (π) çarpanı aşkın olduğu için bu yaklaşımın başarı şansı olmadığı ancak çok daha sonra (Ferdinand von Lindemann tarafından, 1882'de) kanıtlandı. π sayısı, çevrenin bir çemberin çapına oranı ve ayrıca alanın yarıçapın karesine oranıdır.
Hipokrat'tan sonraki yüzyılda, en az dört matematikçi kendi Elementlerini yazdı, terminolojiyi ve mantıksal yapıyı sürekli geliştirdi. Bu şekilde, Hipokrat'ın öncü çalışması, yüzyıllar boyunca standart geometri ders kitabı olarak kalacak olan Öklid'in Elemanlar’ının (MÖ 325) temelini attı. Hipokrat'ın, bir önermedeki geometrik noktalara ve şekillere atıfta bulunmak için harflerin kullanımında kaynak olduğuna inanılır; örneğin, 
, 
ve 
noktalarında köşeli bir üçgen için "
üçgeni"
Hipokrat'ın matematik alanındaki diğer iki katkısı dikkate değerdir. 'Küpü iki katına çıkarma' problemini, yani bir nasıl inşa edileceğini çözmenin bir yolunu buldu. Daireyi kareyle çevreleme gibi, bu da antik çağın sözde üç büyük matematik probleminden bir diğeriydi. Hipokrat ayrıca belirli matematiksel problemleri çözmesi daha kolay olan daha genel bir probleme dönüştürmek için 'indirgeme' tekniğini de icat etti. Daha genel problemin çözümü, daha sonra otomatik olarak orijinal probleme bir çözüm sunar.
Astronomi
Hipokrat, astronomi alanında kuyruklu yıldızlar ve Samanyolu fenomenlerini açıklamaya çalıştı. Fikirleri çok net bir şekilde aktarılmadı, ancak muhtemelen her ikisinin de optik yanılsamalar olduğunu düşündü, güneş ışığının sırasıyla Güneş'e yakın varsayılan bir gezegen ve yıldızların soluduğu nem tarafından kırılmasının bir sonucu. Hipokrat'ın, ışık ışınlarının görülen nesneden değil de gözümüzden kaynaklandığını düşünmesi, fikirlerinin alışılmamış karakterine katkıda bulunur.
Notlar
- ^ Walter William Rouse Ball (1888). A Short Account of the History of Mathematics. Macmillan. s. 36. 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Aralık 2020.
Kaynakça
- . Charles Coulston Gillispie (Ed.). (PDF). Dictionary of Scientific Biography (18 Cilt, New York 1970-1990). ss. 410-418. 7 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- Axel Anthon Björnbo (1913), G. Wissowa (Ed.), "Hippokrates" (PDF), Paulys Realencyclopädie der Classischen Altertumswissenschaft, (51 Cilt; 1894-1980) (Almanca), 8, ss. col. 1780-1801
- A. R. Amir-Moéz; J. D. Hamilton (1974), "Hippocrates", J. Recreational Math., 7 (2), s. 105-107
- B. B. Hughes (1989), "Hippocrates and Archytas double the cube : a heuristic interpretation", College Math. Journal, 20 (1), s. 42-48
Dış bağlantılar
| Vikisöz'de Sakız Adalı Hipokrat ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
- O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Sakız Adalı Hipokrat", MacTutor Matematik Tarihi arşivi
- Daniel E. Otero. . Convergence. 11 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- . . 15 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
video explaining Hippocrates' mesolabe compass
- . Encyclopaedia Britannica. 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sakiz Adali Hipokrat Grekce Ἱppokraths ὁ Xῖos MO y 470 y 410 eski bir Yunan matematikci geometrici ve astronom Sakiz Adali HipokratTam adiIppokraths o Xios Hippocrates of ChiosDogumuy MO 470 Sakiz Adasi Antik YunanistanOlumuy MO 410 60 yaslarinda Ilgi alanlariMatematik Geometri Astronomi FelsefeEtkiledikleri OklidHipokrat ayi Hipokrat in onerdigi Daireyi kareyle cevreleme probleminin kismi cozumu Golgeli seklin alani ABC ucgeninin alanina esittir Bu problemin tam bir cozumu degildir tam cozumun pergel ve cetvel ile imkansiz oldugu kanitlanmistir Aslen bir tuccar oldugu Sakiz Adasi nda dogdu Bazi talihsizliklerden korsanlar ya da dolandirici gumruk gorevlileri tarafindan soyuldu sonra muhtemelen dava icin Atina ya gitti ve burada onde gelen bir matematikci oldu Sakiz Adasi nda Hipokrat Sakiz Adali matematikci ve astronom Oenopides in ogrencisi olmus olabilir Onun matematiksel calismasinda muhtemelen bir miktar Pisagor etkisi de vardi belki de Pisagor dusuncesinin bir merkezi olan Sakiz Adasi ve komsu Samos adasi arasindaki baglantilar yoluyla Hipokrat felsefi bir yol arkadasi olan para Pisagor olarak tanimlanmistir Reduktio ad absurdum argumani veya celiski ile ispat gibi indirgeme argumanlari ve bir dogrunun karesini belirtmek icin kuvvet kullanimi ona kadar gitmektedir MatematikHipokrat in en buyuk basarisi sistematik olarak duzenlenmis bir geometri ders kitabi yani Elementler Stoixeῖa Stoicheia yani matematiksel teorinin temel teoremleri veya yapi taslarini yazan ilk kisi olmasidir O andan itibaren antik dunyanin her yerinden matematikciler en azindan prensip olarak matematigin bilimsel ilerlemesini tesvik eden ortak bir temel kavramlar yontemler ve teoremler cercevesi uzerine insa edebilir duruma geldiler Simplicius un calismalarinda Hipokrat in Elementler inin yalnizca tek ve unlu bir parcasi mevcuttur Bu parcada alan bazi sozde Hipokrat icin hesaplanmistir bkz Hipokrat ayi Bu cemberin karesi ni elde etmek yani cemberin alanini hesaplamak veya esdeger olarak bir cember ile ayni alana sahip bir kare olusturmak icin bir arastirma programinin parcasiydi Gorunuse gore strateji bir cemberi hilal seklindeki birkac parcaya bolmekti Bu parcalarin her birinin alanini hesaplamak mumkun olsaydi bir butun olarak cemberin alani da bilinecekti Pi p carpani askin oldugu icin bu yaklasimin basari sansi olmadigi ancak cok daha sonra Ferdinand von Lindemann tarafindan 1882 de kanitlandi p sayisi cevrenin bir cemberin capina orani ve ayrica alanin yaricapin karesine oranidir Hipokrat tan sonraki yuzyilda en az dort matematikci kendi Elementlerini yazdi terminolojiyi ve mantiksal yapiyi surekli gelistirdi Bu sekilde Hipokrat in oncu calismasi yuzyillar boyunca standart geometri ders kitabi olarak kalacak olan Oklid in Elemanlar inin MO 325 temelini atti Hipokrat in bir onermedeki geometrik noktalara ve sekillere atifta bulunmak icin harflerin kullaniminda kaynak olduguna inanilir ornegin A displaystyle A B displaystyle B ve C displaystyle C noktalarinda koseli bir ucgen icin ABC displaystyle ABC ucgeni Hipokrat in matematik alanindaki diger iki katkisi dikkate degerdir Kupu iki katina cikarma problemini yani bir nasil insa edilecegini cozmenin bir yolunu buldu Daireyi kareyle cevreleme gibi bu da antik cagin sozde uc buyuk matematik probleminden bir digeriydi Hipokrat ayrica belirli matematiksel problemleri cozmesi daha kolay olan daha genel bir probleme donusturmek icin indirgeme teknigini de icat etti Daha genel problemin cozumu daha sonra otomatik olarak orijinal probleme bir cozum sunar AstronomiHipokrat astronomi alaninda kuyruklu yildizlar ve Samanyolu fenomenlerini aciklamaya calisti Fikirleri cok net bir sekilde aktarilmadi ancak muhtemelen her ikisinin de optik yanilsamalar oldugunu dusundu gunes isiginin sirasiyla Gunes e yakin varsayilan bir gezegen ve yildizlarin soludugu nem tarafindan kirilmasinin bir sonucu Hipokrat in isik isinlarinin gorulen nesneden degil de gozumuzden kaynaklandigini dusunmesi fikirlerinin alisilmamis karakterine katkida bulunur Notlar Walter William Rouse Ball 1888 A Short Account of the History of Mathematics Macmillan s 36 24 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Aralik 2020 Kaynakca Charles Coulston Gillispie Ed PDF Dictionary of Scientific Biography 18 Cilt New York 1970 1990 ss 410 418 7 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Axel Anthon Bjornbo 1913 G Wissowa Ed Hippokrates PDF Paulys Realencyclopadie der Classischen Altertumswissenschaft 51 Cilt 1894 1980 Almanca 8 ss col 1780 1801 A R Amir Moez J D Hamilton 1974 Hippocrates J Recreational Math 7 2 s 105 107 B B Hughes 1989 Hippocrates and Archytas double the cube a heuristic interpretation College Math Journal 20 1 s 42 48 Dis baglantilarVikisoz de Sakiz Adali Hipokrat ile ilgili sozleri bulabilirsiniz O Connor John J Robertson Edmund F Sakiz Adali Hipokrat MacTutor Matematik Tarihi arsivi Daniel E Otero Convergence 11 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi 15 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi video explaining Hippocrates mesolabe compass Encyclopaedia Britannica 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mart 2021