Sakız koyunu, kökenleri belli olmayan bir yerli koyun türüdür. Yarı yağlı kuyruklu bir cins olarak sınıflandırılır. Sakız koyunu esas olarak süt üretimi için yetiştirilmektedir. Bu cinsin Kıvırcık ile Dağlıç cinslerinin çiftleşmesi sonucunda ortaya çıktığı yönünde iddialar olmasına rağmen, Yunanistan'ın Sakız adasında ortaya çıktığı yaygın olarak kabul edilmektedir. Türkiye'de çeşme koyunu olarak da anılır. Bu isim İzmir’in Çeşme ilçesinde koyunların yetiştirilmesinden kaynaklanmaktadır. Ayrıca Çeşme Belediyesi’nin düzenlediği Ovacık Tarım ve Sakız Koyunu Şenliği, Türkiye’de sakız koyunu yetiştiriciliğinin önemini vurgulayan temalardan biridir. Şenlikte veteriner ve yetiştiricilerden oluşan jüri üyeleri, ırkının özelliklerini en iyi taşıyan sakız koyunu, koçu, dişi toklu ve erkek toklu olmak üzere koyunları çeşitleri kategorilerde ayırarak koyunları ödüllendirmektedir.

Özellikleri
Bu cinsin tipik olarak kulaklarında, burun, gövde, bacaklar ve göz çevresinde siyah lekeler vardır. Kahverengi lekeler de gözlenmiştir. Olgun koyunlar 105 ile 155 lb (48 ile 70 kg) ve olgun koçlar 145 ile 200 lb (66 ile 91 kg) ağırlığındadır. Her iki cinsiyet de boynuzludur; ancak dişi koyunlar boynuzsuz olabilir. Erkeklerin boynuzları büyük bir spirale sahiptir. Eğer dişi koyunların boynuzları varsa, bir topuz gibi küçüktürler.
Koyunlar, yılda 1,5 ile 2,3 arasındaki kuzulama oranıyla ortalama her yıl 2 yavru doğurabilirler. Doğumda ortalama ağırlık 8,0 ile 8,5 lbdir (3,6 ile 3,9 kg). 45 günlükken ortalama ağırlıkları 32,5 ile 35,0 lbdir (14,7 ile 15,9 kg). Koyunlar laktasyon başına 265 ile 600 lb (120 ile 272 kg) süt üretebilirler. Ortalama laktasyon süresi 210 gündür. Süt, Feta, Batzos, Manouri gibi birçok peynir çeşidi üretmek için kullanılır. Kaydedilen en yüksek süt üretimi 220 günlük emzirme döneminde 777 litredir.
Yün çapı 27 ile 35 mikrometredir ve iplik sayısı 44-56'dır. Lif uzunluğu 8,0 ile 13,0 cmdir (3,1 ile 5,1 inç). Bir ham polar yaklaşık 2,6 ile 5,5 lbdir (1,2 ile 2,5 kg). Polar kalitesi bakımından hayvanlar arasında önemli farklılıklar vardır. Bununla birlikte, bir hayvanın yapağı kalitesi tipik olarak tutarlıdır.
Sakız koyununun dünya nüfusu 1983'ten 2007'ye kadar 16.000'den 51.860'a yükselmiştir.
Sakız koyunu çiftlikleri
Son zamanlarda yapılan bir araştırmada, Yunanistan'daki Sakız koyununun yoğun olarak yetiştirildiği entansif tarımdaki çiftlik koşulları ve üretim yöntemleri, Yunanistan'da hala baskın olan daha geleneksel sistemlere kıyasla önemli bir yapısal ve yönetsel gelişme göstermektedir. Ankete göre, ortalama sürü mevcudu 314 koyun (16 koç, 210 koyun ve 88 kuzu koyun) ve koyun başına ortalama süt verimi 276,6 ± 55,6 kg/laktasyon olmuştur (laktasyon 210 gün için ayarlanmıştır). Ayrıca üçüzler, ikizler ve tek kuzular için ortalama üretkenlik 2,1±0,3 ve kuzuların ortalama doğum ağırlıkları sırasıyla 3.5, 3.9 ve 4.6 idi. Kuzuların 6-8 hafta boyunca yetiştirilmesi, 7 aylık bir koyunun sağım periyodunun takip ettiği yaygın uygulamaydı.
Bu gerçeğe dayanarak, Yunanistan'da entansif Sakız koyunu tarımı yapan mandıra çiftliklerinin tipolojisini üretmek amacıyla bir çalışma yapılmıştır. Bu çalışmadan dört küme tanınmıştır:
1. Küme: Yeni kurulan, yoğun, iyi donanımlı uzman çiftlikler
2. Küme: Dengeli koyun ve yem/ürün üretimine sahip köklü çiftlikler
3. Küme : 2. kümeye doğru gelişme eğilimi gösteren koyun yetiştiriciliğinden daha çok ekilebilir ürünlere odaklanan küçük sürü çiftlikleri
4. Küme : Düşük/orta girdili Sakız koyunu yetiştiriciliğinin oldukça geleneksel bir biçimini temsil eden ve yem/mahsul üretimine odaklanmamayı seçen çiftlikler
Kaynakça
- ^ a b c d "Chios". , Dept. of Animal Science. 24 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2009.
- ^ a b c d "Chios/Greece". Domestic Animal Diversity Information Service. 1 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2009.
- ^ "Ovacık Tarım Ve Sakız Koyunu Festivali 2024". festivall.com.tr. 20 Temmuz 2014. 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2024.
- ^ "Sakız Koyunları Podyuma Çıktı". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 4 Ekim 2015. 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2024.
- ^ "Chiosheep". chiosheep.gr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2014.
- ^ Gelasakis A.I. et al. 2010. Farm conditions and production methods in Chios sheep flocks. Journal of the Hellenic Veterinary Medical Society, 61(2):111-119
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sakiz koyunu kokenleri belli olmayan bir yerli koyun turudur Yari yagli kuyruklu bir cins olarak siniflandirilir Sakiz koyunu esas olarak sut uretimi icin yetistirilmektedir Bu cinsin Kivircik ile Daglic cinslerinin ciftlesmesi sonucunda ortaya ciktigi yonunde iddialar olmasina ragmen Yunanistan in Sakiz adasinda ortaya ciktigi yaygin olarak kabul edilmektedir Turkiye de cesme koyunu olarak da anilir Bu isim Izmir in Cesme ilcesinde koyunlarin yetistirilmesinden kaynaklanmaktadir Ayrica Cesme Belediyesi nin duzenledigi Ovacik Tarim ve Sakiz Koyunu Senligi Turkiye de sakiz koyunu yetistiriciliginin onemini vurgulayan temalardan biridir Senlikte veteriner ve yetistiricilerden olusan juri uyeleri irkinin ozelliklerini en iyi tasiyan sakiz koyunu kocu disi toklu ve erkek toklu olmak uzere koyunlari cesitleri kategorilerde ayirarak koyunlari odullendirmektedir Sakiz koyunuOzellikleriBu cinsin tipik olarak kulaklarinda burun govde bacaklar ve goz cevresinde siyah lekeler vardir Kahverengi lekeler de gozlenmistir Olgun koyunlar 105 ile 155 lb 48 ile 70 kg ve olgun koclar 145 ile 200 lb 66 ile 91 kg agirligindadir Her iki cinsiyet de boynuzludur ancak disi koyunlar boynuzsuz olabilir Erkeklerin boynuzlari buyuk bir spirale sahiptir Eger disi koyunlarin boynuzlari varsa bir topuz gibi kucukturler Koyunlar yilda 1 5 ile 2 3 arasindaki kuzulama oraniyla ortalama her yil 2 yavru dogurabilirler Dogumda ortalama agirlik 8 0 ile 8 5 lbdir 3 6 ile 3 9 kg 45 gunlukken ortalama agirliklari 32 5 ile 35 0 lbdir 14 7 ile 15 9 kg Koyunlar laktasyon basina 265 ile 600 lb 120 ile 272 kg sut uretebilirler Ortalama laktasyon suresi 210 gundur Sut Feta Batzos Manouri gibi bircok peynir cesidi uretmek icin kullanilir Kaydedilen en yuksek sut uretimi 220 gunluk emzirme doneminde 777 litredir Yun capi 27 ile 35 mikrometredir ve iplik sayisi 44 56 dir Lif uzunlugu 8 0 ile 13 0 cmdir 3 1 ile 5 1 inc Bir ham polar yaklasik 2 6 ile 5 5 lbdir 1 2 ile 2 5 kg Polar kalitesi bakimindan hayvanlar arasinda onemli farkliliklar vardir Bununla birlikte bir hayvanin yapagi kalitesi tipik olarak tutarlidir Sakiz koyununun dunya nufusu 1983 ten 2007 ye kadar 16 000 den 51 860 a yukselmistir Sakiz koyunu ciftlikleriSon zamanlarda yapilan bir arastirmada Yunanistan daki Sakiz koyununun yogun olarak yetistirildigi entansif tarimdaki ciftlik kosullari ve uretim yontemleri Yunanistan da hala baskin olan daha geleneksel sistemlere kiyasla onemli bir yapisal ve yonetsel gelisme gostermektedir Ankete gore ortalama suru mevcudu 314 koyun 16 koc 210 koyun ve 88 kuzu koyun ve koyun basina ortalama sut verimi 276 6 55 6 kg laktasyon olmustur laktasyon 210 gun icin ayarlanmistir Ayrica ucuzler ikizler ve tek kuzular icin ortalama uretkenlik 2 1 0 3 ve kuzularin ortalama dogum agirliklari sirasiyla 3 5 3 9 ve 4 6 idi Kuzularin 6 8 hafta boyunca yetistirilmesi 7 aylik bir koyunun sagim periyodunun takip ettigi yaygin uygulamaydi Bu gercege dayanarak Yunanistan da entansif Sakiz koyunu tarimi yapan mandira ciftliklerinin tipolojisini uretmek amaciyla bir calisma yapilmistir Bu calismadan dort kume taninmistir 1 Kume Yeni kurulan yogun iyi donanimli uzman ciftlikler 2 Kume Dengeli koyun ve yem urun uretimine sahip koklu ciftlikler 3 Kume 2 kumeye dogru gelisme egilimi gosteren koyun yetistiriciliginden daha cok ekilebilir urunlere odaklanan kucuk suru ciftlikleri 4 Kume Dusuk orta girdili Sakiz koyunu yetistiriciliginin oldukca geleneksel bir bicimini temsil eden ve yem mahsul uretimine odaklanmamayi secen ciftliklerKaynakca a b c d Chios Dept of Animal Science 24 Aralik 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Haziran 2009 a b c d Chios Greece Domestic Animal Diversity Information Service 1 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Haziran 2009 Ovacik Tarim Ve Sakiz Koyunu Festivali 2024 festivall com tr 20 Temmuz 2014 1 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Haziran 2024 Sakiz Koyunlari Podyuma Cikti Izmir Buyuksehir Belediyesi 4 Ekim 2015 1 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Nisan 2024 Chiosheep chiosheep gr 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Nisan 2014 Gelasakis A I et al 2010 Farm conditions and production methods in Chios sheep flocks Journal of the Hellenic Veterinary Medical Society 61 2 111 119