Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çeşme, Türkiye'nin İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin doğusunda Urla ilçesi; kuzeyinde, batısında ve güneyinde Ege Denizi bulunmaktadır. Nüfusu 2020 yılı itibarıyla 46.093 kişidir. Tarihteki on iki İyon kolonisinden biridir.
| Çeşme | |
|---|---|
 | |
 Türkiye'de yeri | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | İzmir |
| Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Mehmet Maraşlı |
| • Belediye başkanı | Lâl Denizli (CHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 285 km² |
| Rakım | 10 m |
| Nüfus (2018, 2021, 2010, 2000, 1990, 2015, 2020, 2019, 2017, 2014, 2013, 2012, 2011) | |
| • Toplam | 43,489, 48,167, 33,051, 37,372, 29,463, 39,243, 46,093, 44,363, 41,278, 39,243, 35,965, 34,563, 33,931 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 46.093 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| Posta kodu | 35930 |
| İl alan kodu | 0232 |
| İl plaka kodu | 35 |
Resmî site www.cesme-bld.gov.tr YerelNET | |
Tarihçe
Pausanias'a göre, Erythrai (Ildırı), Giritliler tarafından kurulmuştur. MÖ 7. yüzyılda tiranlar tarafından yönetilen kent MÖ 560 tarihinde Lidya egemenliğine girmiştir. Kent, İskender tarafından özgürlüğüne kavuşturulana dek Pers egemenliğinde kalmıştır. Kentte yapılan arkeolojik çalışmalarda, MÖ 7. yüzyılın ikinci yarısına tarihlenen Athena Tapınağı ve Tiyatrosu açığa çıkarılmıştır.
Çeşme yöresi, 11. yüzyıl sonlarında Türk denizcisi Çaka Bey ile Türk egemenliğiyle tanışmıştır. Osmanlı egemenliğine geçişi, 14. yüzyıl sonlarındadır. Bilinen Osmanlı eserlerinden biri Çeşme Kalesi'dir. Çeşme ve çevresinde yapılan kazılarda elde edilen eserler Çeşme Kalesi içindeki müzede sergilenmektedir. Kaleye ek olarak bir de kervansaray bulunmaktadır.
1893 yılı Osmanlı nüfus sayımına göre Çeşme'de yaşayan kişi sayısı 30.702 idi[]. Bu tarihte Çeşme nüfusunun %88'i yani 26.826 kişi Rumlardan oluşmaktaydı. Türklerin oranı ise %12'ydi.
Coğrafya
Çeşme, İzmir ilinin batısında, Urla Yarımadası üzerinde yer alan bir ilçedir. İlçenin doğusunda Urla ilçesi; kuzeyinde, batısında ve güneyinde Ege Denizi bulunmaktadır. Batısında yer alan Sakız Adası ile arasında Sakız Boğazı yer alır. İlçenin deniz seviyesinden yüksekliği 5 metredir. Yüzölçümü 285 km²'dir.
Nüfus
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1927 | 9.979 | 3.214 | 6.765 |
| 1935 | 12.057 | 3.901 | 8.156 |
| 1940 | 12.433 | 4.292 | 8.141 |
| 1945 | 12.331 | 4.029 | 8.302 |
| 1950 | 12.336 | 3.699 | 8.637 |
| 1955 | 10.305 | 4.196 | 6.109 |
| 1960 | 9.752 | 3.712 | 6.040 |
| 1965 | 10.400 | 4.068 | 6.332 |
| 1970 | 10.186 | 3.940 | 6.246 |
| 1975 | 11.580 | 5.284 | 6.296 |
| 1980 | 13.888 | 6.451 | 7.437 |
| 1985 | 16.129 | 10.124 | 6.005 |
| 1990 | 29.463 | 20.622 | 8.841 |
| 2000 | 37.372 | 25.257 | 12.115 |
| 2007 | 27.796 | 17.950 | 9.846 |
| 2008 | 31.968 | 20.247 | 11.721 |
| 2009 | 32.475 | 20.455 | 12.020 |
| 2010 | 33.051 | 20.723 | 12.328 |
| 2011 | 33.931 | 21.394 | 12.537 |
| 2012 | 34.563 | 21.749 | 12.814 |
| 2013 | 35.965 | 35.965 | veri yok |
| 2014 | 39.243 | 39.243 | veri yok |
| 2015 | 39.243 | 39.243 | veri yok |
| 2016 | 40.312 | 40.312 | veri yok |
| 2017 | 41.278 | 41.278 | veri yok |
| 2018 | 43.489 | 43.489 | veri yok |
| 2019 | 44.363 | 44.363 | veri yok |
| 2020 | 46.093 | 46.093 | veri yok |
| 2021 | 48.167 | 48.167 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Ekonomi
İlçede ekonomik yapıyı turizm belirlemektedir. İç ve dış turizm açısından ülkenin sayılı merkezlerinden biridir. Yarımadanın ilk antik yerleşim yeri olan Ildır (Erythrai), ilçede yer almaktadır.
Kültür
Turizm
Çeşme Kalesi ve Müzesi
Çeşme'nin en çok ziyaret edilen tarihî eseri II. Beyazıt'ın yaptırdığı kale bugün müze olarak kullanılmaktadır. Çeşme kalesi ise, 1508 yılında Osmanlı Padişahı II. Beyazıt tarafından, Aydın Valisi Mir Haydar aracılığıyla, Mimar Ahmet oğlu Mehmet'e yaptırılmıştır. Kalenin ilk inşaatı tam deniz kıyısına yapılmıştır. Ancak, sonraki yıllarda denizin doldurulması sonucu bugünkü konumunu almıştır.
Kale ve liman, ticaret ve savaş gemilerini kötü hava koşullarına ve düşman saldırılarına karşı korumaktaydı. Kalenin güney kapısı, Osmanlı mimarisinin bütün özelliklerini taşımaktadır. Günümüze kadar çok iyi bir şekilde korunarak gelen kale içinde yer almaktadır.
Çeşme Müzesi ilk defa 1965 yılında 'nden getirilen silahlarla silah müzesi olarak ziyarete açılmış olup, 1984 yılına kadar böyle devam etmiştir. Müzede bulunan silahlar salondaki aşırı nemden dolayı oksitlenerek bozulmaya başladığından, İzmir Arkeoloji ve Ödemiş müzelerine devredilmiştir. Aynı teşhir salonu düzenlenerek 1964 yılından beri devam eden Ildırı (Erythrai) antik şehrinde yapılan kurtarma kazılarından elde edilen eserler sergilenmektedir.
Kervansaray
1529 yılında Kanuni Sultan Süleyman tarafından yaptırılan iki katlı kervansaray, tipik Osmanlı dönemi kervansaraylarından biridir. Bir benzeri de Kuşadası'nda () bulunan yapının mimarı, Ali Pabuççu'nun oğlu Ömer'dir. "U" biçiminde bir plana sahip olan yapının ortasında geniş bir avlu, bu avlunun çevresinde de dükkân, depo ve odalar yer almaktadır. Merdivenle birinci kata çıkılır, burası da biçim bakımından zemin katına benzer. Zamanında kervansarayın misafirleri özellikle yabancı tüccarlarmış. Bunlar mekanı ya hayvanlarıyla geceyi geçirebilecekleri bir konut ya da şehirlerde mallarını koyacak ve satacak bir yer olarak kullanırlarmış. Bu kervansarayın restorasyonu tamamlanmış olup günümüzde otel olarak hizmet vermektedir.
Erythrai, Çesme merkezine 27 km uzaklıkta küçük adacıkları olan güzel bir koyun üzerinde kurulmuştur. Arkeolojik kalıntılarda MÖ 3000 de Erythoros yönetiminde olan kolonistler tarafından kurulduğu anlaşılmaktadır. Şehrin kuruluşunu takiben bir süre krallıkla yönetildiği bilinmektedir. MÖ 7. yüzyılda İyon şehirleri arasında oluşturulan dini ve siyasi birlik olan "Panionion" a girmiş ve tarihteki on iki İyon kolonisinden biri olmuştur. Pers egemenliğinden kurtulmak için gerek Yunanistan'daki gerekse Anadolu'daki şehirler zaman zaman girişimlerde bulundukları bilinmektedir. Nitekim Erythrai de Yunan donanmasının yakılması ve başarısızlıkla sonuçlanan Lade Deniz Harbine (MÖ 494) katılmışlar ve daha sonra Attik-Delon Deniz birliğine de üye olmuşlardır. MÖ 4 yüzyılda Karia'daki Pers satrap Mausolos ile de dostane ilişkilerinin olduğu bilinmektedir. Öyle ki Erythrai'liler Mausolos'a duydukları şükran hissinin bir ifadesi olarak onun Tunç'tan yapılma, altın saçlı heykelini Agora'ya dikmişlerdi. Perslerle Mausolos dolayısıyla olan bu yakınlaşma, Erythrai'lilerle büyük ilişkileri bulunan Atameus Kralı Hermias'ın MÖ 345'te Perslere karşı harekete geçmesiyle bozulmuştur. Erythrai otonomisini kaybetmiş, ancak MÖ 334'te İskender'in şehri almasıyla bağımsızlığa kavuşmuştur. Erythrai hakkında milattan sonraki asırlara yönelik pek bilgi bulunamamaktadır. Önemini yitirdiği için, Bizans egemenliğinde köy hüviyetine girmiştir. On birinci asra kadar Ephesos metropolitine bağlı piskoposluk şeklinde görülen Ertyhrai'nin Çaka Bey'den sonra Türk egemenliğine girdiği bilinmektedir. Kesin olarak Türk egemenliğine girdiği 1336'dan sonra Erythrai, Erythre, Rhtrai, Lythri şeklinde isim değişikliklerine uğrayan bu yerleşim yeri, 16.yüzyıldan sonra İlderen ve Ildırı halini almıştır.
Ildırı'da gözle görülen kalıntıların başında şehir surları gelir. Bunun yanında akropolis, kuzeyinde tiyatro ve yapılan kazılarda ortaya çıkan Hellenistik ve Roma Döneminden kalma villa yapıları, Arkaik Döneme ait , Bizans döneminde inşa edilmiş kilise, Cennettepe olarak adlandırılan yerde Roma villası ve mozaikleri, Geç Roma-Bizans Döneminde inşa edilmiş hamam yapısı görülebilir. Ildırı antik şehrinde yapılan kazı ve araştırmalar sonucunda ortaya çıkarılan askeri ve sivil yapıları ziyaretçiler ücretsiz olarak ziyaret etmektedirler.
Çeşmeler
Çesme'nin tipik Ege mimarisi özelliklerine sahip pek çok yapısının yanı sıra, adını aldığı Osmanlı dönemi çeşmeleri de, bu mimari zenginliğine ayrı bir değer kazandırır. İlçe merkezi planında yerleri belirlenen bu çeşmelerden Anonim Çeşme 1792 yılında, Kaymakam Sadık Bey Çeşmesi de 1885 yılında yaptırılmıştır.
Dalyanköy
"Eski Camii" olarak da anılan yer, Çeşme ilçe merkezinin 2 km kuzeyindedir. Bizans egemenliği sırasında I. Kılıç Arslan'ın kayınpederi Emir Çaka, yarımadayı ele geçirince, 1081 yılında Çeşme'ye gelmiş ve Oğuz Boyundan gelen Türkleri bu merkeze yerleştirmiştir. Hâlen bir cami kalıntısı ve geniş mezarlığıyla 11. yüzyıl Türk yerleşmelerine ait ilginç bir örnektir.
Ilıca
2 km'ye yakın uzunluktaki geniş ve beyaz kumlu plajları, nitelikli konaklama tesisleri ve termal olanaklarıyla Çeşme popüler bir turizm merkezidir. Denizin içinden kaynayan sıcak termal sular, Ilıca plajını ve yöredeki diğer plajları büyük birer termal havuz haline getirir.
Ilıca'daki büyük, küçük konaklama tesisleri, yoğun turist kapasitesinin ihtiyacını karşılayabilecek durumdadır. Birçok küçük otel ve pansiyonlar da bile kaplıca suyu vardır. Çeşme plajlarının ve özellikle Ilıca plajının en önemli özelliklerinden biri de, kıyıdan denize doğru yaklaşık yüz metrelik bir şeridin insan boyunu geçmeyecek derinlikte olmasıdır. Özellikle termal kaynaklarla beslenen sığ sularda, ultraviyole ışınlarının insan sağlığına çok daha fazla yararlı olduğu bilimsel bulgularla kesinleşmiştir. Bunların yanı sıra, bu plajlardan çocukların yararlanma olanakları sağlık ve can güvenliği bakımından elverişlidir.
Yönetim
- Belediye başkanları
| Belediye başkanları, partileri ve aldıkları oy oranları | |||
|---|---|---|---|
| Yıllar | Belediye Başkanı | Parti | Oy oranı (%) |
| 2024 | Cumhuriyet Halk Partisi | 53.74 | |
| 2019 | Cumhuriyet Halk Partisi | 53.72 | |
| 2014 | Cumhuriyet Halk Partisi | 56.71 | |
| 2009 | Cumhuriyet Halk Partisi | 49.17 | |
| 2004 | Cumhuriyet Halk Partisi | 42.15 | |
| 1999 | Cumhuriyet Halk Partisi | 38.96 | |
| 1994 | Anavatan Partisi | 47.87 | |
| 1989 | Sosyaldemokrat Halkçı Parti | 37.20 | |
| 1984 | Milliyetçi Demokrasi Partisi | 39.54 | |
| 1977 | Adalet Partisi | 51.14 | |
Eğitim
İlçede 13 ilköğretim okulu, 5 ortaöğretim kurumu bulunmakta; 4.532 öğrencinin eğitim gördüğü okullarda, 247 öğretmen görev yapmaktadır.
Altyapı
Sağlık
Sağlık hizmetleri 1 devlet hastanesi, 1 özel hastane, 2 sağlık ocağı, 1 sağlık evi tarafından verilmektedir. Bu kurumlarda 27 doktor, 4 sağlık memuru, 26 hemşire ve 28 ebe görev yapmaktadır.
Ulaşım
Çeşme, İzmir'in merkezine Otoyol 32 ve D 300 ile bağlıdır. Çeşme Limanı'ndan Trieste'ye Ro-Ro seferleri, Sakız Adası'na ve Atina'ya ise feribot seferleri düzenlenmektedir.
Resimler
-
![image]()
Çeşme meydanı -
![image]()
Gece manzarası -
![image]()
Çeşme sokak manzarası
Kaynakça
- ^ "Atama Kararları" (PDF). 12 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Ağustos 2022.
- ^ a b "İl ve İlçe Yüz Ölçümleri" (PDF). Harita Genel Müdürlüğü. 24 Ekim 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2019.
- ^ . 27 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2015.
- ^ a b c d e f g
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Çeşme Nüfusu - İzmir". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "İzmir Çeşme Nüfusu". nufusune.com.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Çeşme, İzmir ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- T.C. Çeşme Kaymakamlığı4 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Çeşme Belediyesi31 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cesme Turkiye nin Izmir ilinin bir ilcesidir Ilcenin dogusunda Urla ilcesi kuzeyinde batisinda ve guneyinde Ege Denizi bulunmaktadir Nufusu 2020 yili itibariyla 46 093 kisidir Tarihteki on iki Iyon kolonisinden biridir CesmeIlceTurkiye de yeriIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlIzmirCografi bolgeEge BolgesiIdare KaymakamMehmet Marasli Belediye baskaniLal Denizli CHP Yuzolcumu Toplam285 km Rakim10 mNufus 2018 2021 2010 2000 1990 2015 2020 2019 2017 2014 2013 2012 2011 Toplam43 489 48 167 33 051 37 372 29 463 39 243 46 093 44 363 41 278 39 243 35 965 34 563 33 931 Kir Sehir46 093Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Posta kodu35930Il alan kodu0232Il plaka kodu35Resmi site www cesme bld gov tr YerelNETTarihcePausanias a gore Erythrai Ildiri Giritliler tarafindan kurulmustur MO 7 yuzyilda tiranlar tarafindan yonetilen kent MO 560 tarihinde Lidya egemenligine girmistir Kent Iskender tarafindan ozgurlugune kavusturulana dek Pers egemenliginde kalmistir Kentte yapilan arkeolojik calismalarda MO 7 yuzyilin ikinci yarisina tarihlenen Athena Tapinagi ve Tiyatrosu aciga cikarilmistir Cesme yoresi 11 yuzyil sonlarinda Turk denizcisi Caka Bey ile Turk egemenligiyle tanismistir Osmanli egemenligine gecisi 14 yuzyil sonlarindadir Bilinen Osmanli eserlerinden biri Cesme Kalesi dir Cesme ve cevresinde yapilan kazilarda elde edilen eserler Cesme Kalesi icindeki muzede sergilenmektedir Kaleye ek olarak bir de kervansaray bulunmaktadir 1893 yili Osmanli nufus sayimina gore Cesme de yasayan kisi sayisi 30 702 idi kaynak belirtilmeli Bu tarihte Cesme nufusunun 88 i yani 26 826 kisi Rumlardan olusmaktaydi Turklerin orani ise 12 ydi CografyaCesme Izmir ilinin batisinda Urla Yarimadasi uzerinde yer alan bir ilcedir Ilcenin dogusunda Urla ilcesi kuzeyinde batisinda ve guneyinde Ege Denizi bulunmaktadir Batisinda yer alan Sakiz Adasi ile arasinda Sakiz Bogazi yer alir Ilcenin deniz seviyesinden yuksekligi 5 metredir Yuzolcumu 285 km dir NufusYil Toplam Sehir Kir1927 9 979 3 214 6 7651935 12 057 3 901 8 1561940 12 433 4 292 8 1411945 12 331 4 029 8 3021950 12 336 3 699 8 6371955 10 305 4 196 6 1091960 9 752 3 712 6 0401965 10 400 4 068 6 3321970 10 186 3 940 6 2461975 11 580 5 284 6 2961980 13 888 6 451 7 4371985 16 129 10 124 6 0051990 29 463 20 622 8 8412000 37 372 25 257 12 1152007 27 796 17 950 9 8462008 31 968 20 247 11 7212009 32 475 20 455 12 0202010 33 051 20 723 12 3282011 33 931 21 394 12 5372012 34 563 21 749 12 8142013 35 965 35 965 veri yok2014 39 243 39 243 veri yok2015 39 243 39 243 veri yok2016 40 312 40 312 veri yok2017 41 278 41 278 veri yok2018 43 489 43 489 veri yok2019 44 363 44 363 veri yok2020 46 093 46 093 veri yok2021 48 167 48 167 veri yok Not Buyuksehir yasasi nedeniyle koyler mahalle statusune gectiginden 2013 ten itibaren kir nufusu tabloda yer almamistir EkonomiIlcede ekonomik yapiyi turizm belirlemektedir Ic ve dis turizm acisindan ulkenin sayili merkezlerinden biridir Yarimadanin ilk antik yerlesim yeri olan Ildir Erythrai ilcede yer almaktadir KulturTurizm Cesme Kalesi ve Muzesi Cesme nin en cok ziyaret edilen tarihi eseri II Beyazit in yaptirdigi kale bugun muze olarak kullanilmaktadir Cesme kalesi ise 1508 yilinda Osmanli Padisahi II Beyazit tarafindan Aydin Valisi Mir Haydar araciligiyla Mimar Ahmet oglu Mehmet e yaptirilmistir Kalenin ilk insaati tam deniz kiyisina yapilmistir Ancak sonraki yillarda denizin doldurulmasi sonucu bugunku konumunu almistir Cesme Sahil Kale ve liman ticaret ve savas gemilerini kotu hava kosullarina ve dusman saldirilarina karsi korumaktaydi Kalenin guney kapisi Osmanli mimarisinin butun ozelliklerini tasimaktadir Gunumuze kadar cok iyi bir sekilde korunarak gelen kale icinde yer almaktadir Cesme Muzesi ilk defa 1965 yilinda nden getirilen silahlarla silah muzesi olarak ziyarete acilmis olup 1984 yilina kadar boyle devam etmistir Muzede bulunan silahlar salondaki asiri nemden dolayi oksitlenerek bozulmaya basladigindan Izmir Arkeoloji ve Odemis muzelerine devredilmistir Ayni teshir salonu duzenlenerek 1964 yilindan beri devam eden Ildiri Erythrai antik sehrinde yapilan kurtarma kazilarindan elde edilen eserler sergilenmektedir Kervansaray 1529 yilinda Kanuni Sultan Suleyman tarafindan yaptirilan iki katli kervansaray tipik Osmanli donemi kervansaraylarindan biridir Bir benzeri de Kusadasi nda bulunan yapinin mimari Ali Pabuccu nun oglu Omer dir U biciminde bir plana sahip olan yapinin ortasinda genis bir avlu bu avlunun cevresinde de dukkan depo ve odalar yer almaktadir Merdivenle birinci kata cikilir burasi da bicim bakimindan zemin katina benzer Zamaninda kervansarayin misafirleri ozellikle yabanci tuccarlarmis Bunlar mekani ya hayvanlariyla geceyi gecirebilecekleri bir konut ya da sehirlerde mallarini koyacak ve satacak bir yer olarak kullanirlarmis Bu kervansarayin restorasyonu tamamlanmis olup gunumuzde otel olarak hizmet vermektedir Erythrai Cesme merkezine 27 km uzaklikta kucuk adaciklari olan guzel bir koyun uzerinde kurulmustur Arkeolojik kalintilarda MO 3000 de Erythoros yonetiminde olan kolonistler tarafindan kuruldugu anlasilmaktadir Sehrin kurulusunu takiben bir sure krallikla yonetildigi bilinmektedir MO 7 yuzyilda Iyon sehirleri arasinda olusturulan dini ve siyasi birlik olan Panionion a girmis ve tarihteki on iki Iyon kolonisinden biri olmustur Pers egemenliginden kurtulmak icin gerek Yunanistan daki gerekse Anadolu daki sehirler zaman zaman girisimlerde bulunduklari bilinmektedir Nitekim Erythrai de Yunan donanmasinin yakilmasi ve basarisizlikla sonuclanan Lade Deniz Harbine MO 494 katilmislar ve daha sonra Attik Delon Deniz birligine de uye olmuslardir MO 4 yuzyilda Karia daki Pers satrap Mausolos ile de dostane iliskilerinin oldugu bilinmektedir Oyle ki Erythrai liler Mausolos a duyduklari sukran hissinin bir ifadesi olarak onun Tunc tan yapilma altin sacli heykelini Agora ya dikmislerdi Perslerle Mausolos dolayisiyla olan bu yakinlasma Erythrai lilerle buyuk iliskileri bulunan Atameus Krali Hermias in MO 345 te Perslere karsi harekete gecmesiyle bozulmustur Erythrai otonomisini kaybetmis ancak MO 334 te Iskender in sehri almasiyla bagimsizliga kavusmustur Erythrai hakkinda milattan sonraki asirlara yonelik pek bilgi bulunamamaktadir Onemini yitirdigi icin Bizans egemenliginde koy huviyetine girmistir On birinci asra kadar Ephesos metropolitine bagli piskoposluk seklinde gorulen Ertyhrai nin Caka Bey den sonra Turk egemenligine girdigi bilinmektedir Kesin olarak Turk egemenligine girdigi 1336 dan sonra Erythrai Erythre Rhtrai Lythri seklinde isim degisikliklerine ugrayan bu yerlesim yeri 16 yuzyildan sonra Ilderen ve Ildiri halini almistir Ildiri da gozle gorulen kalintilarin basinda sehir surlari gelir Bunun yaninda akropolis kuzeyinde tiyatro ve yapilan kazilarda ortaya cikan Hellenistik ve Roma Doneminden kalma villa yapilari Arkaik Doneme ait Bizans doneminde insa edilmis kilise Cennettepe olarak adlandirilan yerde Roma villasi ve mozaikleri Gec Roma Bizans Doneminde insa edilmis hamam yapisi gorulebilir Ildiri antik sehrinde yapilan kazi ve arastirmalar sonucunda ortaya cikarilan askeri ve sivil yapilari ziyaretciler ucretsiz olarak ziyaret etmektedirler Cesmeler Cesme nin tipik Ege mimarisi ozelliklerine sahip pek cok yapisinin yani sira adini aldigi Osmanli donemi cesmeleri de bu mimari zenginligine ayri bir deger kazandirir Ilce merkezi planinda yerleri belirlenen bu cesmelerden Anonim Cesme 1792 yilinda Kaymakam Sadik Bey Cesmesi de 1885 yilinda yaptirilmistir Dalyankoy Ilica Plaji Eski Camii olarak da anilan yer Cesme ilce merkezinin 2 km kuzeyindedir Bizans egemenligi sirasinda I Kilic Arslan in kayinpederi Emir Caka yarimadayi ele gecirince 1081 yilinda Cesme ye gelmis ve Oguz Boyundan gelen Turkleri bu merkeze yerlestirmistir Halen bir cami kalintisi ve genis mezarligiyla 11 yuzyil Turk yerlesmelerine ait ilginc bir ornektir Ilica 2 km ye yakin uzunluktaki genis ve beyaz kumlu plajlari nitelikli konaklama tesisleri ve termal olanaklariyla Cesme populer bir turizm merkezidir Denizin icinden kaynayan sicak termal sular Ilica plajini ve yoredeki diger plajlari buyuk birer termal havuz haline getirir Ilica daki buyuk kucuk konaklama tesisleri yogun turist kapasitesinin ihtiyacini karsilayabilecek durumdadir Bircok kucuk otel ve pansiyonlar da bile kaplica suyu vardir Cesme plajlarinin ve ozellikle Ilica plajinin en onemli ozelliklerinden biri de kiyidan denize dogru yaklasik yuz metrelik bir seridin insan boyunu gecmeyecek derinlikte olmasidir Ozellikle termal kaynaklarla beslenen sig sularda ultraviyole isinlarinin insan sagligina cok daha fazla yararli oldugu bilimsel bulgularla kesinlesmistir Bunlarin yani sira bu plajlardan cocuklarin yararlanma olanaklari saglik ve can guvenligi bakimindan elverislidir YonetimBelediye baskanlariBelediye baskanlari partileri ve aldiklari oy oranlariYillar Belediye Baskani Parti Oy orani 2024 Cumhuriyet Halk Partisi 53 742019 Cumhuriyet Halk Partisi 53 722014 Cumhuriyet Halk Partisi 56 712009 Cumhuriyet Halk Partisi 49 172004 Cumhuriyet Halk Partisi 42 151999 Cumhuriyet Halk Partisi 38 961994 Anavatan Partisi 47 871989 Sosyaldemokrat Halkci Parti 37 201984 Milliyetci Demokrasi Partisi 39 541977 Adalet Partisi 51 14EgitimIlcede 13 ilkogretim okulu 5 ortaogretim kurumu bulunmakta 4 532 ogrencinin egitim gordugu okullarda 247 ogretmen gorev yapmaktadir AltyapiSaglik Saglik hizmetleri 1 devlet hastanesi 1 ozel hastane 2 saglik ocagi 1 saglik evi tarafindan verilmektedir Bu kurumlarda 27 doktor 4 saglik memuru 26 hemsire ve 28 ebe gorev yapmaktadir Ulasim Cesme Izmir in merkezine Otoyol 32 ve D 300 ile baglidir Cesme Limani ndan Trieste ye Ro Ro seferleri Sakiz Adasi na ve Atina ya ise feribot seferleri duzenlenmektedir ResimlerCesme Panaromasi Cesme meydani Gece manzarasi Cesme sokak manzarasiKaynakca Atama Kararlari PDF 12 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 15 Agustos 2022 a b Il ve Ilce Yuz Olcumleri PDF Harita Genel Mudurlugu 24 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 24 Ekim 2019 27 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Aralik 2012 Fasikul I Mufassal Neticeler Icmal Tablolari PDF 28 Tesrinevvel 1927 Umumi Nufus Tahriri DIE Erisim tarihi 28 Mayis 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link PDF 20 Ilktesrin 1935 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 20 Ilktesrin 1940 Genel Nufus Sayimi DIE 20 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2016 PDF 21 Ekim 1945 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 22 Ekim 1950 Umumi Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1955 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1960 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 1965 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1970 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1975 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1980 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1985 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 22 Mart 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 22 Mart 2015 a b c d e f g Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Cesme Nufusu Izmir nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Izmir Cesme Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Arsivlenmis kopya 27 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2020 Arsivlenmis kopya 19 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Temmuz 2019 Arsivlenmis kopya 25 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Temmuz 2019 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Cesme Izmir ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir T C Cesme Kaymakamligi4 Kasim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cesme Belediyesi31 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde