Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sakarya Nehir Taşımacılığı Projesi, Sakarya Nehrini Sapanca Gölüne, gölü de İzmit körfezine bağlama projesi. Proje ile ucuz ulaşım türü olan nehir ulaşımını geliştirmek, iç bölgeleri denizlere bağlamak, günümüz için yoğunlaşan İstanbul boğazı trafiğini rahatlatmak temel hedeflerdendir.
Antik devirler
Projenin geçmişi Roma ve Bizans devirlerine kadar iner. İlk olarak Bitinya valisi Plinius ile imparator Trajan arasındaki yazışmalarda projeden bahsedilmektedir. Vali Plinius, Sapanca'nın açılan bir kanalla Marmara denizine bağlanmasını önermiştir. Sakarya nehri de göle bağlanacak, Kuzey bölgelerden İstanbul inşaatlarında kullanılacak mermer, yöreden kereste kolay taşınacaktı. Gölün denizden yüksekliğinin anlaşılması veya bir zaman sonra vali Plinius'un ölmesi projenin gerçekleşmesini engellemiştir.
Justinianus (Jüstinyen) proje ile ilgili çalışmalara başlayan tek kişidir.Justinianus Köprüsü'nün bilinenin aksine Sakarya ırmağı için değil uygulanacak proje için yapıldığı düşünülmektedir. Bunun için en güçlü delil köprü ayaklarına yapılan mahmuzların Sakarya ırmağının geldiği güney yönde değil kuzey tarafta olmasıdır. Diğer bir delil ise batı taraftaki üçüncü ayakta yatak setti denilen, akıntının kıyıları aşındırmasını engelleyen çıkıntının güney tarafta olmasıdır. Projenin bu deliller ışığında şöyle gerçekleşeceği düşünülmektedir: İzmit körfezine göre 31 metre yükseklikte olan Sapanca gölü suları açılacak 12 km'lik kanalla körfeze akıtılacaktı. Derinliği 50-60 metre olan göl buna uygundu. Fakat Sapanca'ya 4 km uzaklıkta olan Sakarya'yı göle bağlamak, uzaklık ve kanal eğimi açısından tehlikeli olacaktı. Buna çare olarak; Sakarya'yı Çark Deresi yatağından geri çevirip, yapılan köprü altından kuzeyden-güneye doğru akıtıp, gölle ulaştırılması düşünüldü. Justinianus Köprüsü'nün mimari özelikleri bu düşünceleri desteklemektedir.
Osmanlı Devleti zamanı
Osmanlı Devleti 7 kez kanal projesi için girişimde bulunmuştur. İlk teşebbüs I. Süleyman devinde yapılmıştır. Sadrazam Sokullu Mehmet Paşa 1570 yılında Sakarya nehrini İzmit körfezine bağlama görevini Mimar Sinan'a vermiştir. 15 km kazılan kanallar savaşlar sebebiyle terk edilmiştir.
III. Murat devrinde (1591) proje yeniden gündeme gelmiştir. Sonraları kaptan-ı derya Sinan Paşa projeyle ilgilenmiş, muhalefet sebebiyle bir sonuç alınmamıştır. Avcı Mehmet, I. Mahmud, III. Mustafa, II. Mahmud ve Abdulmecid zamanlarında proje ile ilgilenilmiş, yine bir sonuç elde edilememiştir. Abdulaziz devrinde mimar Ali Rıza tarafından üzeriinde çalışılmış ve bir rapor hazırlanmıştır.
Cumhuriyet sonrası
DSİ tarafından 1965 yılında aşağı Sakarya'nın nehir ulaşımı potansiyeli araştırılmıştır. Rapora göre ulaşım için gerekli yükün bulunmadığı anlaşılınca proje ilerlememiştir. Bu araştırmadaki amaç daha kısıtlıdır. Hedef Çam Dağı'ndan demir cevherini Ereğli demir-çelik fabrikalarına taşımak, Zonguldak'tan kömürü bölgeye taşımaktır. Bölgede nüfusun az, sanayinin olmadığı yıllarda başka bir yük bulunmamaktadır.
1976 yılında ulaştırma bakanlığın konuyla ilgilenmiş. Yine yük yetersizliği ile akım yetersizliği ve düzensizliği gerekçeleriyle konu kapatılmıştır. 1998 yılında Sakarya valiliğinin yaptırdığı çalışma ile projenin uygulanabileceği anlaşılmıştır.
Türk bilim adamları tarafından projenin güncellenmesi teklifleri yapılmaktadır. Yakın çevresi için temiz bir içme suyu kaynağı olan Sapanca Gölünün kirletilmesi projenin zayıf tarafıdır. Yeni teklifte Sapanca gölüne karışmadan daha kuzeyden açılacak kanalla Sakarya'nın körfeze bağlanması teklif edilmektedir.
Kanal İstanbul'un yapımı ile Sakarya Nehir Taşımacılığı Projesinin öneminde azalma olabilecektir.
Nehir taşımacılığı
Nehir taşımacılığı kara içinde yapılacak diğer taşımacılık faaliyetlerine göre oldukça avantajlıdır. Yakıt tüketimi demiryollarının %50'si, karayollarının ise %17'si oranındadır. Karalara nazaran yoğunluk, kaza, hava ve ses kirliliği açısından nehir ulaşımı avantajlıdır. Avrupa birliğinde 27 devletten 20'sinde nehir taşımacılığı yapılmaktadır. Bu ülkelerde 37.000 km'lik nehir yolu ağı bulunur. Önemli nehirler kanallarla birbirine bağlanarak denizler arası taşımacılık yapılır. ABD'de toplam yüklerin %22'si iç sularda taşınmaktadır. Avrupa'da bu oran %24'tür.
Karadeniz'den Tuna deltasından giren bir gemi, aracılığı ile Kuzey denizine ulaşabilmektedir. Osmanlıların projelendirdiği, Rusya'nın yaptığı Volga-Don Kanalı ile Karadeniz ile Hazar denizi birleştirilmiştir. Dinyeper ve Dinyester nehirleriyle iç kısımlara kadar nehir taşımacılığı yapılır. Volga-Moskova kanalı ile gemiler Moskova'ya kadar gidebilmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b . zaman.com.tr. 13 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2015.
- ^ Siegfried Froriep: Ein Wasserweg in Bithynien. Bemühungen der Römer, Byzantiner und Osmanen. "Antike Welt" mecmuası, 2. özel sayı, 1986, S. 39–50
- ^ a b c ŞAHİN, Dr. Sencer. (PDF). 21 Ocak 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2015.
- ^ a b AĞIRALİOĞLU, Prof. Ali VE ARK. (PDF). e-kutuphane.imo.org.tr. 21 Ocak 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2015.
- ^ "Sokullu'nun 'Çılgın Proje'si 500 yıldır gerçekleştirilmeyi bekliyor". hurriyet.com.tr. 22 Şubat 2012. 21 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ocak 2015.
- ^ a b (PDF). dogumarmarabolgeplani.gov.tr. 21 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sakarya Nehir Tasimaciligi Projesi Sakarya Nehrini Sapanca Golune golu de Izmit korfezine baglama projesi Proje ile ucuz ulasim turu olan nehir ulasimini gelistirmek ic bolgeleri denizlere baglamak gunumuz icin yogunlasan Istanbul bogazi trafigini rahatlatmak temel hedeflerdendir Sakarya Nehri Sapanca Golu ve Izmit Korfezinin konumlarini gosteren harita Sakarya Nehri Sakarya Karasu ilcesi Manavpinari Hurriyet koyleri arasi Viyana yakinlarinda Tuna nehri kanallar ve yukselme havuzlariKaradeniz kiyisindaki tuna KanaliAntik devirlerProjenin gecmisi Roma ve Bizans devirlerine kadar iner Ilk olarak Bitinya valisi Plinius ile imparator Trajan arasindaki yazismalarda projeden bahsedilmektedir Vali Plinius Sapanca nin acilan bir kanalla Marmara denizine baglanmasini onermistir Sakarya nehri de gole baglanacak Kuzey bolgelerden Istanbul insaatlarinda kullanilacak mermer yoreden kereste kolay tasinacakti Golun denizden yuksekliginin anlasilmasi veya bir zaman sonra vali Plinius un olmesi projenin gerceklesmesini engellemistir Justinianus Justinyen proje ile ilgili calismalara baslayan tek kisidir Justinianus Koprusu nun bilinenin aksine Sakarya irmagi icin degil uygulanacak proje icin yapildigi dusunulmektedir Bunun icin en guclu delil kopru ayaklarina yapilan mahmuzlarin Sakarya irmaginin geldigi guney yonde degil kuzey tarafta olmasidir Diger bir delil ise bati taraftaki ucuncu ayakta yatak setti denilen akintinin kiyilari asindirmasini engelleyen cikintinin guney tarafta olmasidir Projenin bu deliller isiginda soyle gerceklesecegi dusunulmektedir Izmit korfezine gore 31 metre yukseklikte olan Sapanca golu sulari acilacak 12 km lik kanalla korfeze akitilacakti Derinligi 50 60 metre olan gol buna uygundu Fakat Sapanca ya 4 km uzaklikta olan Sakarya yi gole baglamak uzaklik ve kanal egimi acisindan tehlikeli olacakti Buna care olarak Sakarya yi Cark Deresi yatagindan geri cevirip yapilan kopru altindan kuzeyden guneye dogru akitip golle ulastirilmasi dusunuldu Justinianus Koprusu nun mimari ozelikleri bu dusunceleri desteklemektedir Osmanli Devleti zamaniOsmanli Devleti 7 kez kanal projesi icin girisimde bulunmustur Ilk tesebbus I Suleyman devinde yapilmistir Sadrazam Sokullu Mehmet Pasa 1570 yilinda Sakarya nehrini Izmit korfezine baglama gorevini Mimar Sinan a vermistir 15 km kazilan kanallar savaslar sebebiyle terk edilmistir III Murat devrinde 1591 proje yeniden gundeme gelmistir Sonralari kaptan i derya Sinan Pasa projeyle ilgilenmis muhalefet sebebiyle bir sonuc alinmamistir Avci Mehmet I Mahmud III Mustafa II Mahmud ve Abdulmecid zamanlarinda proje ile ilgilenilmis yine bir sonuc elde edilememistir Abdulaziz devrinde mimar Ali Riza tarafindan uzeriinde calisilmis ve bir rapor hazirlanmistir Cumhuriyet sonrasiDSI tarafindan 1965 yilinda asagi Sakarya nin nehir ulasimi potansiyeli arastirilmistir Rapora gore ulasim icin gerekli yukun bulunmadigi anlasilinca proje ilerlememistir Bu arastirmadaki amac daha kisitlidir Hedef Cam Dagi ndan demir cevherini Eregli demir celik fabrikalarina tasimak Zonguldak tan komuru bolgeye tasimaktir Bolgede nufusun az sanayinin olmadigi yillarda baska bir yuk bulunmamaktadir 1976 yilinda ulastirma bakanligin konuyla ilgilenmis Yine yuk yetersizligi ile akim yetersizligi ve duzensizligi gerekceleriyle konu kapatilmistir 1998 yilinda Sakarya valiliginin yaptirdigi calisma ile projenin uygulanabilecegi anlasilmistir Turk bilim adamlari tarafindan projenin guncellenmesi teklifleri yapilmaktadir Yakin cevresi icin temiz bir icme suyu kaynagi olan Sapanca Golunun kirletilmesi projenin zayif tarafidir Yeni teklifte Sapanca golune karismadan daha kuzeyden acilacak kanalla Sakarya nin korfeze baglanmasi teklif edilmektedir Kanal Istanbul un yapimi ile Sakarya Nehir Tasimaciligi Projesinin oneminde azalma olabilecektir Nehir tasimaciligiNehir tasimaciligi kara icinde yapilacak diger tasimacilik faaliyetlerine gore oldukca avantajlidir Yakit tuketimi demiryollarinin 50 si karayollarinin ise 17 si oranindadir Karalara nazaran yogunluk kaza hava ve ses kirliligi acisindan nehir ulasimi avantajlidir Avrupa birliginde 27 devletten 20 sinde nehir tasimaciligi yapilmaktadir Bu ulkelerde 37 000 km lik nehir yolu agi bulunur Onemli nehirler kanallarla birbirine baglanarak denizler arasi tasimacilik yapilir ABD de toplam yuklerin 22 si ic sularda tasinmaktadir Avrupa da bu oran 24 tur Karadeniz den Tuna deltasindan giren bir gemi araciligi ile Kuzey denizine ulasabilmektedir Osmanlilarin projelendirdigi Rusya nin yaptigi Volga Don Kanali ile Karadeniz ile Hazar denizi birlestirilmistir Dinyeper ve Dinyester nehirleriyle ic kisimlara kadar nehir tasimaciligi yapilir Volga Moskova kanali ile gemiler Moskova ya kadar gidebilmektedir Ayrica bakinizKanal Sakarya Nehri Sakarya Don Volga Kanal Projesi Tuna Izmit KorfeziKaynakca a b zaman com tr 13 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Ocak 2015 Siegfried Froriep Ein Wasserweg in Bithynien Bemuhungen der Romer Byzantiner und Osmanen Antike Welt mecmuasi 2 ozel sayi 1986 S 39 50 a b c SAHIN Dr Sencer PDF 21 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Ocak 2015 a b AGIRALIOGLU Prof Ali VE ARK PDF e kutuphane imo org tr 21 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Ocak 2015 Sokullu nun Cilgin Proje si 500 yildir gerceklestirilmeyi bekliyor hurriyet com tr 22 Subat 2012 21 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2015 a b PDF dogumarmarabolgeplani gov tr 21 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Ocak 2015