Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddenin daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için bakınız. |
Kanal İstanbul, İstanbul ilinin Avrupa yakasında Karadeniz'den Marmara Denizi'ne uzanması tasarlanan bir su yolu projesidir. Geçmişte benzerleri önerilmiş olsa da, bu hâliyle Kanal İstanbul projesi 2011 yılında dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklandı. Proje için ilk ihale 26 Mart 2020 tarihinde gerçekleştirildi. Proje kapsamında ilan edilen imar planları itirazlar sonucu açılan davada 14 Şubat 2024 tarihinde İstanbul 11. İdare Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir.
| Kanal İstanbul | |
|---|---|
 Proje logosu | |
 Kanalın planlanan güzergâhı | |
| Havza | |
| Konum | İstanbul, Türkiye |
| Koordinatlar | 41°10′02″N 28°39′35″E / 41.1671°K 28.6596°D |
| Genel bilgiler | |
| Bağladığı sular | Karadeniz→ ←Marmara Denizi |
| Uzunluk | 45 km (28 mi) |
| Gemi uzunluğu (en fazla) | 350 m (1.150 ft) |
| Gemi genişliği (en fazla) | 77,5 m (254 ft) |
| Su çekimi (en fazla) | 17 m (56 ft) |
| Akım yerleri | Küçükçekmece Gölü, Sazlıdere Barajı |
| Maliyet | 15 milyar ABD Doları |
| Durum | İptal edildi |
| Wikimedia Commons | |
Tarihçe
Benzer projeler
İstanbul Boğazı'na alternatif su yolu projesinin tarihi Roma İmparatorluğu'na kadar uzanır. Bitinya Valisi Plinius ile İmparator Trajan arasındaki yazışmalarda Sakarya Nehir Taşımacılığı Projesi'nden ilk defa bahsedilmiştir.
Karadeniz ve Marmara'yı yapay bir boğazla birbirine bağlama fikri 16. yüzyıldan bu yana 6 kez gündeme gelmiştir. 1500'lü yılların ortalarında Osmanlı Devleti'nin hayata geçirmeyi planladığı 3 büyük projeden biri Sakarya Nehri ve Sapanca Gölü'nü Karadeniz ve Marmara'ya bağlamaktı. 1550 yılında Kanuni Sultan Süleyman döneminde gündeme geldi. Dönemin iki büyük mimarı Mimar Sinan ve hazırlıklara başlamasına rağmen savaşlardan dolayı bu projenin hayata geçirilmesi iptal edildi.
İstanbul'un batısında bir kanal projesi ilk kez TÜBİTAK'ın Bilim ve Teknik dergisinde Ağustos 1990 tarihinde yayınlanan bir makalede önerilmiştir. Dönemin Enerji Bakanlığı Müşaviri Yüksel Önem'in kaleme aldığı makalenin başlığı "İstanbul Kanalı'nı Düşünüyorum" idi. Büyükçekmece Gölü'nden başlayıp Terkos Gölü'nün batısından geçecek İstanbul Kanalı, uzunluğu 47 km, su yüzeyindeki genişliği 100 m, derinliği 25 m olarak tasarlanmıştır. 1994 yılında Bülent Ecevit İstanbul’un Avrupa yakasında Karadeniz’le Marmara arasında bir kanal açılmasını önermişti. Ve proje "Boğaz ve DSP’nin Kanal Projesi" ismiyle DSP'nin seçim broşürlerinde yer almıştı.
T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı verilerine göre İstanbul Boğazı'ndan geçen gemi sayısı son 17 yıl içinde genelde sürekli azalmaktadır. Aşağıdaki tablo İstanbul Boğazı'ndan geçen büyük gemilerin toplam hacmini ve miktarını göstermektedir:
| Yıl | Toplam gros ton | Boyu 200 metreden büyük gemi adedi |
|---|---|---|
| 2006 | 475,796,880 | 3,653 |
| 2007 | 484,867,696 | 3,653 |
| 2008 | 513,639,614 | 3,911 |
| 2009 | 514,656,446 | 3,871 |
| 2010 | 505,615,881 | 3,623 |
| 2011 | 523,543,509 | 3,800 |
| 2012 | 550,526,579 | 3,866 |
| 2013 | 551,771,780 | 3,801 |
| 2014 | 582,468,334 | 3,895 |
| 2015 | 565,216,784 | 3,930 |
| 2016 | 565,282,287 | 3,873 |
| 2017 | 599,324,748 | 4,005 |
| 2018 | 613,088,166 | 4,106 |
| 2019 | 638,892,062 | 4,400 |
| 2020 | 619,758,776 | 4,952 |
| 2021 | 631,920,375 | 5,306 |
| 2022 | 541,444,690 | 4,079 |
| 2023 | 621,638,378 | 4,770 |
Kanal İstanbul
İlk defa 23 Eylül 2010'da gazeteci Hıncal Uluç tarafından "Başbakan'dan bir 'Çılgın' proje ki.." adlı yazısında projenin içeriği verilmeden bahsedilmiştir. 2011 yılında dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın deyimiyle "çılgın proje" olarak basına yansıdı ancak projenin adı, içeriği ve yeri uzun süre gizli tutuldu. 27 Nisan 2011 tarihinde Sütlüce'de bulunan Haliç Kongre Merkezi'nde yapılan basın toplantısıyla projeye ilişkin temel bilgiler açıklandı. 26 Haziran 2021 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan kanal üzerinde yapılacak 6 köprüden ilkinin temeli atıldı. 14 Şubat 2024 tarihinde İstanbul 11. İdare Mahkemesi tarafından iptal edildi.
Projenin özellikleri
Amaç
Kanal İstanbul Projesi ile ilgili ana amaç, mevcut gemi trafiğinin,İstanbul Boğazı’nın yanı sıra oluşturulacak bir kanal ile gelecekteki seyir sayısı ve gemi özelliklerindeki değişimler de dikkate alınarak Karadeniz’den Marmara Denizi’ne geçişinin hızlı, güvenli ve ekonomik olarak sağlanması, İstanbul Boğaziçi'ndeki yoğun gemi geçiş trafiğinden kaynaklanan çok yönlü sorunların çözümlenmesidir.
Kanal İstanbul, lojistik ve turizm sektörünü güçlendirmesi, İstanbul Havalimanı gibi büyük projelerle entegre olması, İstanbul Boğazı’nın trafik yükünü hafifleterek buradan tehlikeli madde taşıyan tankerlerden dolayı olası tehlike ve riskleri minimize etmesi ve yerel hukuka tabi yapay bir su yolu olması amaçlanıyor.
Açıklamalara göre, resmî adıyla Kanal İstanbul, şehrin Avrupa Yakası'nda hayata geçirilecek. Kanalın Marmara Denizi ile birleştiği noktada 2023 yılına değin kurulması öngörülen iki yeni kentten biri kurulacak. Kanalın uzunluğu 40–45 km; genişliği yüzeyde 145–150 m, tabanda ise yaklaşık 125 m olacak. Suyun derinliği 25 m olacak. Bu kanalla birlikte İstanbul Boğazı tanker trafiğine tümüyle kapanacak, İstanbul'da iki yeni yarımada, yeni bir de ada oluşacaktır.
453 milyon metrekareye kurulması planlanan "Yeni Şehir"'in 30 milyon metrekaresini Kanal İstanbul oluşturmaktadır. Diğer alanlar 78 milyon metrekare ile havaalanı, 33 milyon metrekare ile Ispartakule ve Bahçeşehir, 108 milyon metrekare ile yollar, 167 milyon metrekare ile imar parselleri ve 37 milyon metrekaresi ise ortak yeşil alanlara ayrılmıştır.
Projenin etüt çalışması iki yıl sürecek. Çıkartılan topraklar, büyük bir havalimanı ve liman yapımında kullanılacak, taşocaklarının ve kapatılan madenlerin doldurulması için yararlanılacak. Projenin maliyetinin 10 milyar doların üzerinde olabileceği belirtiliyor.
Dünya petrolü'nün %75'i deniz üzerinden taşınmaktadır. Kanal İstanbul'da 350 Metre uzunluğunda 49 Metre genişliğinde gemiler geçebilecektir.
Yerleşim planı
15 Ocak 2018 tarihinde projenin güzergâhı belli olmuştur. Kanal İstanbul için nihai güzergâh, beş alternatif güzergâh arasında yapılan çalışmaların ardından seçildi. Ulaştırma Bakanlığı tarafından projenin Küçükçekmece Gölü, Sazlısu Barajı ve Terkos Barajı güzergâhlarından geçeceği kamuoyuna duyurulmuştur.
Kanal güzergâhının yaklaşık 6.149 m’lik kısmı İstanbul ili, Küçükçekmece ilçesi sınırları içerisinde, yaklaşık 3.189 m’lik kısmı İstanbul ili, Avcılar ilçesi sınırları içerisinde, yaklaşık 6.061 m’lik kısmı İstanbul ili, Başakşehir ilçesi sınırları içerisinde ve kalan yaklaşık 27.383 m’lik kısmı ise İstanbul ili, Arnavutköy ilçesi sınırları içerisinden geçmektedir. Kanal güzergâhının 1.724 m’si Marmara Denizi, 3.680 m’si ise Karadeniz içerisinde kalmaktadır. Kanal İstanbul gidiş ve geliş olarak tek yönlü işletilecek bir yapay su yolu olup, kanaldan geçmesi öngörülen maksimum gemi boyutu dikkate alındığında en dar yerinde kanal taban genişliği 275 metre ve minimum su derinliği 20,75 metredir. Kanal üzerinde planlanan köprü geçişleri doğrultusunda kanaldan geçebilecek en büyük gemi boyutları; 275 – 350 m uzunluk, 49 m genişlik, 17 m su çekimi ve su seviyesinden 58 m yükseklik olarak belirlenmiştir.
| Kanal İstanbul | Panama Kanalı | Süveyş Kanalı | |
|---|---|---|---|
| Genişliği | 275 m | 62.5 m | 205 m |
| Uzunluğu | 45 km | 80 km | 193 km |
| Maksimum kemere | 77.5 m | 51.2 m | 51.2 m |
Kanal güzergâhı boyunca kanal içerisinde olabilecek bir arıza veya kaza durumunda gerekli yardımın sağlanacağı 7 adet Acil Bağlanma Alanı ve gemi trafiğine bağlı olarak beklemek için de Küçükçekmece Gölü’nde 2 adet demirleme alanı bulunmaktadır. Buna ek olarak, kanal girişlerinde hizmet gemilerinin yerleşmesi için birer adet olmak üzere toplam 2 adet Römorkör Bağlanma Alanı yer almaktadır.
Maliyet
Projenin toplam maliyeti 75 milyar ₺ olarak açıklanmıştır. Köprü ve havalimanları gibi yatırımlar da hesaba katıldığında toplam maliyetin 118 milyar ₺ olacağı tahmin edilmektedir.
Yorumlar
Projenin açıklandığı 27 Nisan 2011 tarihinde çeşitli görüşler açıklandı. Projenin Terkos'un ve Büyükçekmece'nin batısında gerçekleşeceğini ifade eden Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Zekai Görgülü, "Proje için Haliç-Cendere Vadisi gibi konuştuk ama simulasyonu izleyince bu tek başına bir kanal projesi değil. Özellikle Karadeniz kıyısında ciddi bir yapılaşmanın da kurulduğunu gördük. Belki de yeni açıklanan kentlerden biri de olabilir." dedi.Yeditepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Mesut Caşın, projenin Rusya'yı ve Karadeniz'e kıyıdaş olan ülkeleri rahatlatması yönünden de önemli olduğunu söyledi.Greenpeace çevreci örgütü, projenin İstanbul'un su kaynaklarını bitireceğine, deniz kimyasını bozarak canlıların yok olmasına yol açacağına ve tarım-orman arazilerini olumsuz etkileyeceğine dikkat çekti. Örgütün Akdeniz Genel Direktörü Uygar Özemsi bu projenin gerçekleşmesi durumunda deniz canlılarının, su havzalarının, verimli tarım alanlarının ve ormanların ciddi şekilde olumsuz etkileneceğini belirtti.Mimarlar Odası'nın İstanbul Şubesi'nden Mücella Yapıcı, projenin İstanbul'un doğal yaşam kaynaklarını tehlikeye atacağını ve İstanbul Boğazı'ndaki petrol tankerlerinin yarattığı tehlikenin Kanal İstanbul'da da mevcut olacağını söyledi.Karadeniz Teknik Üniversitesi Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi Dekanı Kadir Seyhan ise İstanbul Boğazı'ndaki gemi trafiğinin balık göçlerini olumsuz etkilediğini ve Kanal İstanbul'un balık göçlerini kolaylaştıracağını söyledi.Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Şehir Plancıları Odası, İstanbul'un deprem ve ulaşım gibi en önemli sorunlarını çözmesini beklediği bu projenin, bunların aksine başka sıkıntılara da yol açacak bir proje olacağını savundu. İstanbul'un artık tehdit altında olan doğal ve çevresel değerlerini kaybetmesine yol açacak bir proje olacağını belirtti.
Haliç'in temizlenmesinde görev almış Hacettepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Cemal Saydam, Kanal İstanbul projesinin Marmara Denizi'nde ekolojik felakete neden olacağını söyledi. Haziran 2014'te Cemal Saydam ve 4 arkadaşı, Çılgın Proje Kanal İstanbul adında bir kitap yayınladı. Bu kitapta projenin İstanbul'un su kaynaklarına, deniz canlılarına etkisinin ne olacağı incelenmektedir. Ayrıca, Cemal Saydam Karadeniz ve Akdeniz arasındaki tuzluluk ve besin maddesi farklılıklarından dolayı kanalın İstanbul'da çürük yumurta kokusuna neden olacağını söylemiştir.
Kanal İstanbul ile ilgili ÇED raporu Aralık 2019'da yayınlanmıştır.
İstanbul Büyükşehir Belediye başkanı Ekrem İmamoğlu da, "İstanbul’un bu projeye değil, bütün riskli yapıların acilen yenilenmesine ihtiyacı var" şeklinde açıklamada bulundu. Ayrıca İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından İstanbul geneline asılan, Ya Kanal Ya İstanbul sloganı bulunan afişler de söküldü. İmamoğlu sınırlı finansal kaynakların öncelikle İstanbul'u depreme hazırlamak ve ekonomi için kullanılması gerektiğini söyledi ve Kanal İstanbul bütçesiyle İstanbul'daki tüm riskli binaların yeniden yapılabileceğini söyledi.
Kanal İstanbul ile ilgili İBB tarafından oluşturulan bilimsel bir ekibin elinden çıkan çok disiplinli değerlendirme çalışması kitap olarak yayımlandı. Prof. Dr. Naci Görür, Prof. Dr. Derin Orhon ve Prof. Dr. Seval Sözen'in editörlüğünde çıkan kitap temel olarak Kanal İstanbul'un yaratacağı çevresel etkileri ve bu etkilerin ÇED raporunda yeterince ele alınıp alınmadığını tartıştı. ÇED raporunda yeterince açıklanmayan noktalar şöyle özetlenebilir:
- İlgili kanalın ilk 16,2 km'lik kesiminin sıvılaşmaya eğilimli zayıf alüvyal zeminden geçecek olup deprem etkileri açısından riskli bir durum yaratması.
- Terkos Barajı'nın su kaynaklarının ve Sazlıdere Barajı'nın kendisinin yok olması ve yeraltı sularının tuzlanma riskinin etraflıca incelenmemesi.
- Kanalın yapımı için Küçükçekmece Gölü'nden dip taramasıyla çıkartılacak 53 milyon m3 hacmindeki dip çamurunun nasıl bertaraf edileceğinin ayrıntılı açıklanmaması.
- Su çekimi yüksek olan gemilerin güvenli seyri için kanal derinliğinin yeterli olmayacağı.
- Marmara Denizi'nin tuzluluk oranı azalması ve azot yükü artışı gibi ciddi kimyasal değişimlere uğrayacağı.
- Kanalın kazılması sonrası bölgede yaşanacak flora ve fauna kaybı.
- Yarımburgaz Mağarası gibi hem tarihi hem doğal yapıların kanal tarafından yok edilecek olması.
- Tarihî eserlerin taşınmak zorun kalacak olması.
- İstanbul'un nüfusunu daha da artırıp olası bir depremde can kaybı ve zarar riskini yükseltme potansiyeli.
MAK Danışmanlığın 2020 yılında İstanbul'da yaptığı ankete göre, ankette katılanların yüzde 80.4 Kanal İstanbul projesini desteklemediğini söyledi. Destekleyenlerin oranı yüzde 7.9'da kaldı.
Yer bilimci, Bilim Akademisi Kurucu Üyesi Prof. Dr. Naci Görür kanal İstanbul ile ilgili kaleme aldığı yazısı, ikinci yüzyıl dergisi Mayıs – Haziran 2022 7. sayısında yayınlandı. Bir yer bilimci gözüyle kanal İstanbul 19 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .’un oluşturacağı olası jeolojik/ hidrojeolojik, jeofizik/ sismolojik, jeoteknik ve çevresel sorunlara dikkat çekti.
Projenin finansmanı
İnanlar İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Serdar İnan, projenin kendi kendisini finanse edebilecek bir proje olduğunu ifade etti ve "Birkaç yüz milyar dolar para getirebilecek bir proje. Şu anki boğazdan çok daha güzelini bile yapabiliriz." diye konuştu. Aşçıoğlu İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Aşçıoğlu, projenin devlete sıfır maliyeti olacağını düşündüğünü belirtti. Aşçıoğlu, "Başbakan 'Genellikle devlet arazilerinin yoğun olduğu yerlerden geçmeye gayret göstereceğiz.' dedi. Bu ikinci boğazın maliyetini karşılar ve geçer. Yatırım oralara kayacak. Devletin malı değerlenecek." dedi. Fakat, Ankara Üniversitesi'nden Prof. Dr. Korkut Boratav'ın dediğine göre Kanal İstanbul'un "özel ve toplumsal getiri ve maliyet öğelerini birlikte dikkate alan bir net getiri hesabının negatif bir değer vermesi dahi olasıdır." Bu projenin gerçekleştirilmesi durumunda muhalefet bu projeden doğan borçları ödemeyeceğini birçok kez ifade etmiştir. Bu projenin uluslararası hukukta yeri olan tiksindirici borç kapsamına girdiğini ise Meral Akşener 30.06.2021 tarihinde gerçekleştirdiği İYİ Parti grup toplantısında ifade etmiştir.
Montrö Sözleşmesi
Projenin İstanbul Boğazı'na alternatif bir kanal olduğu ortaya çıkınca hukukçular arasında kanalın yasal statüsü hakkında tartışmalar başladı. Kanalın Montrö Boğazlar Sözleşmesi'ne aykırı bir durum yaratıp yaratmayacağı tartışılmaya başlandı.
Montrö Sözleşmesi ile Amerika Birleşik Devletleri gibi Karadeniz'e kıyısı olmayan ülkelerin savaş gemileri, Karadeniz'e ancak sınırlı tonajlarla, yüklerle ve silahlarla sınırlı bir süreliğine girebilmektedir. Yapılması planlanan bu kanalın Montrö Sözleşmesine dâhil olup olmayacağı ve Yeni Büyük Oyun'daki yeri de tartışma konularından birisi oldu.
- Birçok hukukçu yapılan sözleşmenin iki denizi birbirine bağlayan yol veya yollar anlamında değerlendirileceği ve tehlikeli yük geçişi için iyi bir alternatif olmanın dışında fazla bir alternatif sağlamayacağı yönünde görüş bildirmiştir.[]
Emekli Tümamiral Doç. Dr. Cihat Yaycı'ya göre Kanal İstanbul, Montrö Sözleşmesi’ni etkilememektedir. Yaycı, "Montrö Boğazlar Sözleşmesi İstanbul Boğazı, Marmara Denizi ve Çanakkale Boğazı’nı kapsıyor. Karadeniz'e geçecek gemilerin de öncesinde Marmara ve Çanakkale'den geçme şartlarını Montrö düzenliyor. Dolayısıyla Marmara Denizi’ne nereden girerseniz girin bir şey fark etmez. Orası kara ülkesinin devamı gibi kabul edilir ve Deniz Hukuku’nda bir ada olmaz" ifadelerini kullandı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Ulaştırma bakanı: Kanal İstanbul'un maliyeti yaklaşık 15 milyar dolar". Diken. 7 Mayıs 2021. 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Haziran 2021.
- ^ a b c d "İstanbul için 'çılgınlık' vakti". 23 Aralık 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Nisan 2011. (WebCite® 11 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
- ^ "Kanal İstanbul için ilk ihale yapıldı". Sputnik Türkiye. 26 Mart 2020. 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ a b "İBB: Mahkeme Kanal İstanbul imar planı değişikliğini iptal etti". BloombergHT. 14 Şubat 2024. 14 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Şubat 2024.
- ^ Siegfried Froriep: Ein Wasserweg in Bithynien. Bemühungen der Römer, Byzantiner und Osmanen. "Antike Welt" mecmuası, 2. özel sayı, 1986, S. 39–50
- ^ "'Çılgın Proje' geçmişte tam altı kez gündeme geldi". 20 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mayıs 2011.
- ^ "Sokullu'nun 'Çılgın Proje'si 500 yıldır gerçekleştirilmeyi bekliyor". hurriyet.com.tr. 22 Şubat 2012. 21 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ocak 2015.
- ^ . zaman.com.tr. 13 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2015.
- ^ "ÇILGIN PROJE KOPYA ÇIKTI". 20 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2011.
- ^ Editors, Editors. "TÜRK BOĞAZLARI GEMİ GEÇİŞ İSTATİSTİKLERİ". denizcilikistatistikleri.uab.gov.tr/. T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı. 24 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Nisan 2021.
- ^ . Denizcilik İstatistikleri. TC Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı. 24 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2021.
- ^ "Başbakan'dan bir "Çılgın" proje ki." 23 Nisan 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2011.
- ^ . Kanal İstanbul. 3 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2022.
- ^ a b c . Çınar Mühendislik Müşavirlik A.Ş. Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. 17 Ocak 2020. 6 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2021.
- ^ a b "Kanal İstanbul: Erdoğan'ın 'hayalim', İmamoğlu'nun 'cinayet' dediği proje". BBC News Türkçe. 13 Şubat 2020. 4 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Temmuz 2020.
- ^ "10 soruda Çılgın Proje". NTVMSNBC.com. 27 Nisan 2011. 1 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Nisan 2011.
- ^ . CNNTURK.com, AA. 27 Nisan 2011. 10 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2011.
- ^ "Kısa Bilgiler". Kanal İstanbul. 22 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ocak 2022.
- ^ . Haber.Com. 15 Ocak 2018. 16 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2018.
- ^ "Etütler". Kanal İstanbul. 22 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ocak 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ocak 2020.
- ^ a b ntvmsnbc (27 Nisan 2011). "Kanal İstanbul'un içinden geçmeyecek". NTVMSNBC.com. 1 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Nisan 2011.
- ^ a b . 12 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2011.
- ^ Kanal İstanbul için çevre uyarısı 13 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Deutsche-Welle) Tarih: 10 Haziran 2011, Erişim tarihi: 10 Haziran 2011
- ^ Kanal İstanbul balık göçlerini kolaylaştıracak 7 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Star) Tarih: 5 Mayıs 2011, Erişim: 5 Mayıs 2011
- ^ . 20 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2011.
- ^ Saydam, Cemal. . 3 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2014.
- ^ Saydam, Cemal. . Çılgın Proje Kanal İstanbul. Kaynak Yayınları. 28 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Eylül 2020.
- ^ "İmamoğlu, Kanal İstanbul paylaşımlarına devam ediyor; "İstanbul'un bu projeye değil, bütün riskli yapıların acilen yenilenmesine ihtiyacı var"". T24. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020.
- ^ . Sözcü. 20 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2020.
- ^ [Kanal İstanbul Çok Disiplinli Bilimsel Değerlendirme, Prof. Dr. Naci Görür, Prof. Dr. Derin Orhon, Prof. Dr. Seval Sözen, 978-605-7864-82-6, 3. baskı]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2020.
- ^ "Bir Yer bilimci Gözüyle Kanal İstanbul – Naci Görür". İFHABER. 19 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından .
- ^ a b cnnturk.com (27 Nisan 2011). Cnnturk. 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2011.
- ^ "KANAL İSTANBUL ÇALIŞTAY RAPORU" (PDF). İstanbul Büyükşehir Belediyesi. 10 Ocak 2020. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023.
- ^ . T24. 30 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2021.
- ^ "ERDOĞAN'IN KANALI, MONTRÖ'YÜ MÜ DELECEK?". 6 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2011.
- ^ Halil Dağ (28 Nisan 2011). . 19 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2011.
- ^ "Montrö'ye dair her şey". Aydınlık. 31 Mart 2020. 10 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Nisan 2021.
- ^ . Kanal İstanbul. 22 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2022.
Kanal İstanbul https://www.kanalist.gen.tr/ 22 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
Vikihaber'de bu konuyla ilgili haber var:
|
- Resmî site
![image]()
- www.kanalist.gen.tr 22 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . Kanal İstanbul. 22 Ocak 2012. 3 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin daha dogru ve guvenilir bilgi sunmasi icin guncellenmesi gerekmektedir Daha fazla bilgi icin tartisma sayfasina bakiniz Kanal Istanbul Istanbul ilinin Avrupa yakasinda Karadeniz den Marmara Denizi ne uzanmasi tasarlanan bir su yolu projesidir Gecmiste benzerleri onerilmis olsa da bu haliyle Kanal Istanbul projesi 2011 yilinda donemin basbakani Recep Tayyip Erdogan tarafindan aciklandi Proje icin ilk ihale 26 Mart 2020 tarihinde gerceklestirildi Proje kapsaminda ilan edilen imar planlari itirazlar sonucu acilan davada 14 Subat 2024 tarihinde Istanbul 11 Idare Mahkemesi tarafindan iptal edilmistir Kanal IstanbulProje logosuKanalin planlanan guzergahiHavzaKonumIstanbul TurkiyeKoordinatlar41 10 02 N 28 39 35 E 41 1671 K 28 6596 D 41 1671 28 6596Genel bilgilerBagladigi sularKaradeniz Marmara DeniziUzunluk45 km 28 mi Gemi uzunlugu en fazla 350 m 1 150 ft Gemi genisligi en fazla 77 5 m 254 ft Su cekimi en fazla 17 m 56 ft Akim yerleriKucukcekmece Golu Sazlidere BarajiMaliyet15 milyar ABD DolariDurumIptal edildiWikimedia CommonsTarihceBenzer projeler Sakarya Nehri Sapanca Golu Izmit Korfezi ve Kanal Istanbul un konumlarini gosteren harita Istanbul Bogazi na alternatif su yolu projesinin tarihi Roma Imparatorlugu na kadar uzanir Bitinya Valisi Plinius ile Imparator Trajan arasindaki yazismalarda Sakarya Nehir Tasimaciligi Projesi nden ilk defa bahsedilmistir Karadeniz ve Marmara yi yapay bir bogazla birbirine baglama fikri 16 yuzyildan bu yana 6 kez gundeme gelmistir 1500 lu yillarin ortalarinda Osmanli Devleti nin hayata gecirmeyi planladigi 3 buyuk projeden biri Sakarya Nehri ve Sapanca Golu nu Karadeniz ve Marmara ya baglamakti 1550 yilinda Kanuni Sultan Suleyman doneminde gundeme geldi Donemin iki buyuk mimari Mimar Sinan ve hazirliklara baslamasina ragmen savaslardan dolayi bu projenin hayata gecirilmesi iptal edildi Istanbul un batisinda bir kanal projesi ilk kez TUBITAK in Bilim ve Teknik dergisinde Agustos 1990 tarihinde yayinlanan bir makalede onerilmistir Donemin Enerji Bakanligi Musaviri Yuksel Onem in kaleme aldigi makalenin basligi Istanbul Kanali ni Dusunuyorum idi Buyukcekmece Golu nden baslayip Terkos Golu nun batisindan gececek Istanbul Kanali uzunlugu 47 km su yuzeyindeki genisligi 100 m derinligi 25 m olarak tasarlanmistir 1994 yilinda Bulent Ecevit Istanbul un Avrupa yakasinda Karadeniz le Marmara arasinda bir kanal acilmasini onermisti Ve proje Bogaz ve DSP nin Kanal Projesi ismiyle DSP nin secim brosurlerinde yer almisti T C Ulastirma ve Altyapi Bakanligi verilerine gore Istanbul Bogazi ndan gecen gemi sayisi son 17 yil icinde genelde surekli azalmaktadir Asagidaki tablo Istanbul Bogazi ndan gecen buyuk gemilerin toplam hacmini ve miktarini gostermektedir Yil Toplam gros ton Boyu 200 metreden buyuk gemi adedi2006 475 796 880 3 6532007 484 867 696 3 6532008 513 639 614 3 9112009 514 656 446 3 8712010 505 615 881 3 6232011 523 543 509 3 8002012 550 526 579 3 8662013 551 771 780 3 8012014 582 468 334 3 8952015 565 216 784 3 9302016 565 282 287 3 8732017 599 324 748 4 0052018 613 088 166 4 1062019 638 892 062 4 4002020 619 758 776 4 9522021 631 920 375 5 3062022 541 444 690 4 0792023 621 638 378 4 770Kanal Istanbul Ilk defa 23 Eylul 2010 da gazeteci Hincal Uluc tarafindan Basbakan dan bir Cilgin proje ki adli yazisinda projenin icerigi verilmeden bahsedilmistir 2011 yilinda donemin basbakani Recep Tayyip Erdogan in deyimiyle cilgin proje olarak basina yansidi ancak projenin adi icerigi ve yeri uzun sure gizli tutuldu 27 Nisan 2011 tarihinde Sutluce de bulunan Halic Kongre Merkezi nde yapilan basin toplantisiyla projeye iliskin temel bilgiler aciklandi 26 Haziran 2021 tarihinde Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan kanal uzerinde yapilacak 6 kopruden ilkinin temeli atildi 14 Subat 2024 tarihinde Istanbul 11 Idare Mahkemesi tarafindan iptal edildi Projenin ozellikleriAmac Deniz trafigi aktivitesinin isi haritasi Istanbul cevresinde bogazi gecmek icin gemiler park edilmis durumda Kanal Istanbul Projesi ile ilgili ana amac mevcut gemi trafiginin Istanbul Bogazi nin yani sira olusturulacak bir kanal ile gelecekteki seyir sayisi ve gemi ozelliklerindeki degisimler de dikkate alinarak Karadeniz den Marmara Denizi ne gecisinin hizli guvenli ve ekonomik olarak saglanmasi Istanbul Bogazici ndeki yogun gemi gecis trafiginden kaynaklanan cok yonlu sorunlarin cozumlenmesidir Kanal Istanbul lojistik ve turizm sektorunu guclendirmesi Istanbul Havalimani gibi buyuk projelerle entegre olmasi Istanbul Bogazi nin trafik yukunu hafifleterek buradan tehlikeli madde tasiyan tankerlerden dolayi olasi tehlike ve riskleri minimize etmesi ve yerel hukuka tabi yapay bir su yolu olmasi amaclaniyor Aciklamalara gore resmi adiyla Kanal Istanbul sehrin Avrupa Yakasi nda hayata gecirilecek Kanalin Marmara Denizi ile birlestigi noktada 2023 yilina degin kurulmasi ongorulen iki yeni kentten biri kurulacak Kanalin uzunlugu 40 45 km genisligi yuzeyde 145 150 m tabanda ise yaklasik 125 m olacak Suyun derinligi 25 m olacak Bu kanalla birlikte Istanbul Bogazi tanker trafigine tumuyle kapanacak Istanbul da iki yeni yarimada yeni bir de ada olusacaktir 453 milyon metrekareye kurulmasi planlanan Yeni Sehir in 30 milyon metrekaresini Kanal Istanbul olusturmaktadir Diger alanlar 78 milyon metrekare ile havaalani 33 milyon metrekare ile Ispartakule ve Bahcesehir 108 milyon metrekare ile yollar 167 milyon metrekare ile imar parselleri ve 37 milyon metrekaresi ise ortak yesil alanlara ayrilmistir Projenin etut calismasi iki yil surecek Cikartilan topraklar buyuk bir havalimani ve liman yapiminda kullanilacak tasocaklarinin ve kapatilan madenlerin doldurulmasi icin yararlanilacak Projenin maliyetinin 10 milyar dolarin uzerinde olabilecegi belirtiliyor Dunya petrolu nun 75 i deniz uzerinden tasinmaktadir Kanal Istanbul da 350 Metre uzunlugunda 49 Metre genisliginde gemiler gecebilecektir Yerlesim plani 15 Ocak 2018 tarihinde projenin guzergahi belli olmustur Kanal Istanbul icin nihai guzergah bes alternatif guzergah arasinda yapilan calismalarin ardindan secildi Ulastirma Bakanligi tarafindan projenin Kucukcekmece Golu Sazlisu Baraji ve Terkos Baraji guzergahlarindan gececegi kamuoyuna duyurulmustur Kanal guzergahinin yaklasik 6 149 m lik kismi Istanbul ili Kucukcekmece ilcesi sinirlari icerisinde yaklasik 3 189 m lik kismi Istanbul ili Avcilar ilcesi sinirlari icerisinde yaklasik 6 061 m lik kismi Istanbul ili Basaksehir ilcesi sinirlari icerisinde ve kalan yaklasik 27 383 m lik kismi ise Istanbul ili Arnavutkoy ilcesi sinirlari icerisinden gecmektedir Kanal guzergahinin 1 724 m si Marmara Denizi 3 680 m si ise Karadeniz icerisinde kalmaktadir Kanal Istanbul gidis ve gelis olarak tek yonlu isletilecek bir yapay su yolu olup kanaldan gecmesi ongorulen maksimum gemi boyutu dikkate alindiginda en dar yerinde kanal taban genisligi 275 metre ve minimum su derinligi 20 75 metredir Kanal uzerinde planlanan kopru gecisleri dogrultusunda kanaldan gecebilecek en buyuk gemi boyutlari 275 350 m uzunluk 49 m genislik 17 m su cekimi ve su seviyesinden 58 m yukseklik olarak belirlenmistir Kanal Istanbul Panama Kanali Suveys KanaliGenisligi 275 m 62 5 m 205 mUzunlugu 45 km 80 km 193 kmMaksimum kemere 77 5 m 51 2 m 51 2 m Kanal guzergahi boyunca kanal icerisinde olabilecek bir ariza veya kaza durumunda gerekli yardimin saglanacagi 7 adet Acil Baglanma Alani ve gemi trafigine bagli olarak beklemek icin de Kucukcekmece Golu nde 2 adet demirleme alani bulunmaktadir Buna ek olarak kanal girislerinde hizmet gemilerinin yerlesmesi icin birer adet olmak uzere toplam 2 adet Romorkor Baglanma Alani yer almaktadir Maliyet Projenin toplam maliyeti 75 milyar olarak aciklanmistir Kopru ve havalimanlari gibi yatirimlar da hesaba katildiginda toplam maliyetin 118 milyar olacagi tahmin edilmektedir YorumlarIBB tarafindan asilan afislerden bir tanesi Projenin aciklandigi 27 Nisan 2011 tarihinde cesitli gorusler aciklandi Projenin Terkos un ve Buyukcekmece nin batisinda gerceklesecegini ifade eden Yildiz Teknik Universitesi Mimarlik Fakultesi Ogretim Uyesi Zekai Gorgulu Proje icin Halic Cendere Vadisi gibi konustuk ama simulasyonu izleyince bu tek basina bir kanal projesi degil Ozellikle Karadeniz kiyisinda ciddi bir yapilasmanin da kuruldugunu gorduk Belki de yeni aciklanan kentlerden biri de olabilir dedi Yeditepe Universitesi Ogretim Uyesi Mesut Casin projenin Rusya yi ve Karadeniz e kiyidas olan ulkeleri rahatlatmasi yonunden de onemli oldugunu soyledi Greenpeace cevreci orgutu projenin Istanbul un su kaynaklarini bitirecegine deniz kimyasini bozarak canlilarin yok olmasina yol acacagina ve tarim orman arazilerini olumsuz etkileyecegine dikkat cekti Orgutun Akdeniz Genel Direktoru Uygar Ozemsi bu projenin gerceklesmesi durumunda deniz canlilarinin su havzalarinin verimli tarim alanlarinin ve ormanlarin ciddi sekilde olumsuz etkilenecegini belirtti Mimarlar Odasi nin Istanbul Subesi nden Mucella Yapici projenin Istanbul un dogal yasam kaynaklarini tehlikeye atacagini ve Istanbul Bogazi ndaki petrol tankerlerinin yarattigi tehlikenin Kanal Istanbul da da mevcut olacagini soyledi Karadeniz Teknik Universitesi Surmene Deniz Bilimleri Fakultesi Dekani Kadir Seyhan ise Istanbul Bogazi ndaki gemi trafiginin balik goclerini olumsuz etkiledigini ve Kanal Istanbul un balik goclerini kolaylastiracagini soyledi Turk Muhendis ve Mimar Odalari Birligi Sehir Plancilari Odasi Istanbul un deprem ve ulasim gibi en onemli sorunlarini cozmesini bekledigi bu projenin bunlarin aksine baska sikintilara da yol acacak bir proje olacagini savundu Istanbul un artik tehdit altinda olan dogal ve cevresel degerlerini kaybetmesine yol acacak bir proje olacagini belirtti Halic in temizlenmesinde gorev almis Hacettepe Universitesi Ogretim Uyesi Cemal Saydam Kanal Istanbul projesinin Marmara Denizi nde ekolojik felakete neden olacagini soyledi Haziran 2014 te Cemal Saydam ve 4 arkadasi Cilgin Proje Kanal Istanbul adinda bir kitap yayinladi Bu kitapta projenin Istanbul un su kaynaklarina deniz canlilarina etkisinin ne olacagi incelenmektedir Ayrica Cemal Saydam Karadeniz ve Akdeniz arasindaki tuzluluk ve besin maddesi farkliliklarindan dolayi kanalin Istanbul da curuk yumurta kokusuna neden olacagini soylemistir Kanal Istanbul ile ilgili CED raporu Aralik 2019 da yayinlanmistir Istanbul Buyuksehir Belediye baskani Ekrem Imamoglu da Istanbul un bu projeye degil butun riskli yapilarin acilen yenilenmesine ihtiyaci var seklinde aciklamada bulundu Ayrica Istanbul Buyuksehir Belediyesi tarafindan Istanbul geneline asilan Ya Kanal Ya Istanbul slogani bulunan afisler de sokuldu Imamoglu sinirli finansal kaynaklarin oncelikle Istanbul u depreme hazirlamak ve ekonomi icin kullanilmasi gerektigini soyledi ve Kanal Istanbul butcesiyle Istanbul daki tum riskli binalarin yeniden yapilabilecegini soyledi Kanal Istanbul ile ilgili IBB tarafindan olusturulan bilimsel bir ekibin elinden cikan cok disiplinli degerlendirme calismasi kitap olarak yayimlandi Prof Dr Naci Gorur Prof Dr Derin Orhon ve Prof Dr Seval Sozen in editorlugunde cikan kitap temel olarak Kanal Istanbul un yaratacagi cevresel etkileri ve bu etkilerin CED raporunda yeterince ele alinip alinmadigini tartisti CED raporunda yeterince aciklanmayan noktalar soyle ozetlenebilir Ilgili kanalin ilk 16 2 km lik kesiminin sivilasmaya egilimli zayif aluvyal zeminden gececek olup deprem etkileri acisindan riskli bir durum yaratmasi Terkos Baraji nin su kaynaklarinin ve Sazlidere Baraji nin kendisinin yok olmasi ve yeralti sularinin tuzlanma riskinin etraflica incelenmemesi Kanalin yapimi icin Kucukcekmece Golu nden dip taramasiyla cikartilacak 53 milyon m3 hacmindeki dip camurunun nasil bertaraf edileceginin ayrintili aciklanmamasi Su cekimi yuksek olan gemilerin guvenli seyri icin kanal derinliginin yeterli olmayacagi Marmara Denizi nin tuzluluk orani azalmasi ve azot yuku artisi gibi ciddi kimyasal degisimlere ugrayacagi Kanalin kazilmasi sonrasi bolgede yasanacak flora ve fauna kaybi Yarimburgaz Magarasi gibi hem tarihi hem dogal yapilarin kanal tarafindan yok edilecek olmasi Tarihi eserlerin tasinmak zorun kalacak olmasi Istanbul un nufusunu daha da artirip olasi bir depremde can kaybi ve zarar riskini yukseltme potansiyeli MAK Danismanligin 2020 yilinda Istanbul da yaptigi ankete gore ankette katilanlarin yuzde 80 4 Kanal Istanbul projesini desteklemedigini soyledi Destekleyenlerin orani yuzde 7 9 da kaldi Yer bilimci Bilim Akademisi Kurucu Uyesi Prof Dr Naci Gorur kanal Istanbul ile ilgili kaleme aldigi yazisi ikinci yuzyil dergisi Mayis Haziran 2022 7 sayisinda yayinlandi Bir yer bilimci gozuyle kanal Istanbul 19 Mayis 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde un olusturacagi olasi jeolojik hidrojeolojik jeofizik sismolojik jeoteknik ve cevresel sorunlara dikkat cekti Projenin finansmani Inanlar Insaat Yonetim Kurulu Baskani Serdar Inan projenin kendi kendisini finanse edebilecek bir proje oldugunu ifade etti ve Birkac yuz milyar dolar para getirebilecek bir proje Su anki bogazdan cok daha guzelini bile yapabiliriz diye konustu Ascioglu Insaat Yonetim Kurulu Baskani Yasar Ascioglu projenin devlete sifir maliyeti olacagini dusundugunu belirtti Ascioglu Basbakan Genellikle devlet arazilerinin yogun oldugu yerlerden gecmeye gayret gosterecegiz dedi Bu ikinci bogazin maliyetini karsilar ve gecer Yatirim oralara kayacak Devletin mali degerlenecek dedi Fakat Ankara Universitesi nden Prof Dr Korkut Boratav in dedigine gore Kanal Istanbul un ozel ve toplumsal getiri ve maliyet ogelerini birlikte dikkate alan bir net getiri hesabinin negatif bir deger vermesi dahi olasidir Bu projenin gerceklestirilmesi durumunda muhalefet bu projeden dogan borclari odemeyecegini bircok kez ifade etmistir Bu projenin uluslararasi hukukta yeri olan tiksindirici borc kapsamina girdigini ise Meral Aksener 30 06 2021 tarihinde gerceklestirdigi IYI Parti grup toplantisinda ifade etmistir Montro SozlesmesiProjenin Istanbul Bogazi na alternatif bir kanal oldugu ortaya cikinca hukukcular arasinda kanalin yasal statusu hakkinda tartismalar basladi Kanalin Montro Bogazlar Sozlesmesi ne aykiri bir durum yaratip yaratmayacagi tartisilmaya baslandi Montro Sozlesmesi ile Amerika Birlesik Devletleri gibi Karadeniz e kiyisi olmayan ulkelerin savas gemileri Karadeniz e ancak sinirli tonajlarla yuklerle ve silahlarla sinirli bir sureligine girebilmektedir Yapilmasi planlanan bu kanalin Montro Sozlesmesine dahil olup olmayacagi ve Yeni Buyuk Oyun daki yeri de tartisma konularindan birisi oldu Bircok hukukcu yapilan sozlesmenin iki denizi birbirine baglayan yol veya yollar anlaminda degerlendirilecegi ve tehlikeli yuk gecisi icin iyi bir alternatif olmanin disinda fazla bir alternatif saglamayacagi yonunde gorus bildirmistir kaynak belirtilmeli Emekli Tumamiral Doc Dr Cihat Yayci ya gore Kanal Istanbul Montro Sozlesmesi ni etkilememektedir Yayci Montro Bogazlar Sozlesmesi Istanbul Bogazi Marmara Denizi ve Canakkale Bogazi ni kapsiyor Karadeniz e gececek gemilerin de oncesinde Marmara ve Canakkale den gecme sartlarini Montro duzenliyor Dolayisiyla Marmara Denizi ne nereden girerseniz girin bir sey fark etmez Orasi kara ulkesinin devami gibi kabul edilir ve Deniz Hukuku nda bir ada olmaz ifadelerini kullandi Ayrica bakinizKanalKaynakca Ulastirma bakani Kanal Istanbul un maliyeti yaklasik 15 milyar dolar Diken 7 Mayis 2021 7 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Haziran 2021 a b c d Istanbul icin cilginlik vakti 23 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Nisan 2011 WebCite 11 Aralik 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kanal Istanbul icin ilk ihale yapildi Sputnik Turkiye 26 Mart 2020 28 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mart 2020 a b IBB Mahkeme Kanal Istanbul imar plani degisikligini iptal etti BloombergHT 14 Subat 2024 14 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Subat 2024 Siegfried Froriep Ein Wasserweg in Bithynien Bemuhungen der Romer Byzantiner und Osmanen Antike Welt mecmuasi 2 ozel sayi 1986 S 39 50 Cilgin Proje gecmiste tam alti kez gundeme geldi 20 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mayis 2011 Sokullu nun Cilgin Proje si 500 yildir gerceklestirilmeyi bekliyor hurriyet com tr 22 Subat 2012 21 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ocak 2015 zaman com tr 13 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Ocak 2015 CILGIN PROJE KOPYA CIKTI 20 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2011 Editors Editors TURK BOGAZLARI GEMI GECIS ISTATISTIKLERI denizcilikistatistikleri uab gov tr T C Ulastirma ve Altyapi Bakanligi 24 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Nisan 2021 Denizcilik Istatistikleri TC Ulastirma ve Altyapi Bakanligi 24 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Nisan 2021 Basbakan dan bir Cilgin proje ki 23 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2011 Kanal Istanbul 3 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ocak 2022 a b c Cinar Muhendislik Musavirlik A S Turkiye Cumhuriyeti Cevre ve Sehircilik Bakanligi 17 Ocak 2020 6 Mart 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Nisan 2021 a b Kanal Istanbul Erdogan in hayalim Imamoglu nun cinayet dedigi proje BBC News Turkce 13 Subat 2020 4 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Temmuz 2020 10 soruda Cilgin Proje NTVMSNBC com 27 Nisan 2011 1 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Nisan 2011 CNNTURK com AA 27 Nisan 2011 10 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Nisan 2011 Kisa Bilgiler Kanal Istanbul 22 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ocak 2022 Haber Com 15 Ocak 2018 16 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Ocak 2018 Etutler Kanal Istanbul 22 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ocak 2022 Arsivlenmis kopya 4 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ocak 2020 a b ntvmsnbc 27 Nisan 2011 Kanal Istanbul un icinden gecmeyecek NTVMSNBC com 1 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Nisan 2011 a b 12 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mayis 2011 Kanal Istanbul icin cevre uyarisi 13 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Deutsche Welle Tarih 10 Haziran 2011 Erisim tarihi 10 Haziran 2011 Kanal Istanbul balik goclerini kolaylastiracak 7 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Star Tarih 5 Mayis 2011 Erisim 5 Mayis 2011 20 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mayis 2011 Saydam Cemal 3 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ekim 2014 Saydam Cemal Cilgin Proje Kanal Istanbul Kaynak Yayinlari 28 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ekim 2014 Arsivlenmis kopya 18 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Eylul 2020 Imamoglu Kanal Istanbul paylasimlarina devam ediyor Istanbul un bu projeye degil butun riskli yapilarin acilen yenilenmesine ihtiyaci var T24 30 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2020 Sozcu 20 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Agustos 2020 Arsivlenmis kopya 10 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2020 Arsivlenmis kopya 15 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2020 Kanal Istanbul Cok Disiplinli Bilimsel Degerlendirme Prof Dr Naci Gorur Prof Dr Derin Orhon Prof Dr Seval Sozen 978 605 7864 82 6 3 baski Arsivlenmis kopya 5 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2020 Bir Yer bilimci Gozuyle Kanal Istanbul Naci Gorur IFHABER 19 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan a b cnnturk com 27 Nisan 2011 Cnnturk 18 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Nisan 2011 KANAL ISTANBUL CALISTAY RAPORU PDF Istanbul Buyuksehir Belediyesi 10 Ocak 2020 Erisim tarihi 22 Ekim 2023 T24 30 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Haziran 2021 ERDOGAN IN KANALI MONTRO YU MU DELECEK 6 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2011 Halil Dag 28 Nisan 2011 19 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mayis 2011 Montro ye dair her sey Aydinlik 31 Mart 2020 10 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Nisan 2021 Kanal Istanbul 22 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ocak 2022 Kanal Istanbul https www kanalist gen tr 22 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarVikihaber de bu konuyla ilgili haber var Erdogan cilgin proje yi acikladiResmi site www kanalist gen tr 22 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kanal Istanbul 22 Ocak 2012 3 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ocak 2022