Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
San Carlos Muharebesi 1982 yılındaki Falkland Savaşı sırasında Arjantin Hava Kuvvetlerine ait savaş uçaklarıyla Kraliyet Deniz,Hava ve Deniz Piyadeleri arasında Doğu Falkland'daki San Carlos Körfezinde yaşanan muharebedir.
| San Carlos Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Falkland Savaşı | |||||||
 Çıkartma birliklerini savunurken batırılan HMS Antelope | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 İngiltere |  Arjantin | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
 Sandy Woodward Michael Clapp Jeremy Moore |  Mario Menendez Ernesto Crespo | ||||||
| Güçler | |||||||
| 2 destroyer 7 firkateyn 11 çıkartma gemisi Sea Harrier jetleri | Arjantin anakarasında 90 savaş uçağı 2 KC-130 Hercules tanker uçağı Adada 10 savaş uçağı | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 1 destroyer ve 2 firkateyn batırıldı 8 gemi hasar aldı 4 helikopter düşürüldü 49 ölü | 22 savaş uçağı düşürüldü 11 ölü | ||||||
İngiliz zaferiyle sonuçlanan muharebe modern dönemde karadan havaya füze sistemine sahip ve STOVL hava desteğine sahip bir donanmanın güçlü bir düşman hava saldırısı karşısında başarılı olabildiği ilk örneklerdendir. Muharebe sonucunda İngiliz birlikleri önemli kayıplar verse de Falkland Adalarına askerî birlikler çıkartılabilmiş, köprübaşı kurulmuş ve güvenliği sağlanabilmiştir.
Arka planı
Falkland Adaları'nın Arjantin birlikleri tarafından işgal edilmesinin ardından Birleşik Krallık hükûmeti Corporate Harekâtı adını verdiği harekât kapsamında İngiltere ana karasına 12 bin km uzaklıktaki adaların yeniden ele geçirilmesi için bir görev kuvveti oluşturarak bölgeye yollar. İngiliz planına göre Doğu ve Batı Falkland Adaları arasındaki boğazın içinde yeralan San Carlos bölgesine askeri çıkartma gerçekleştirilecektir. Bölge denizaltı faaliyetlerine ve Exocet saldırılarına karşı güvenli olduğu için seçilmiştir. Ayrıca bölgenin güçlü bir Arjantin askeri varlığının olduğu Stanley kentine uzak olması da belirleyici olmuştur. Bölge Arjantinli askeri yetkililer tarafından çıkartma için uygun olarak değerlendirilmediğinden görece savunmasız olarak bırakılmıştır.
Güç dengesi
Arjantin
Arjantin kuvvetleri menzillerinin son limitlerini zorlayarak gerçekleştirdikleri askerî harekât sırasında menzil ve taşıyabildikleri silah bakımından sınırlandırılmaktaydı. Birlikler şu silahları kullanmaktaydı:
- Douglas A-4 Skyhawk, menzil sınırı yüzünden bir görev sırasında iki kez havada yakıt ikmali yapmak zorundaydı. Uçak 1 adet Mk 17 güdümsüz bomba veya 4 adet 227 kg ağırlığında bomba taşıyabilmekteydi. Ayrıca uçakta iki adet 20mm Colt Mk 12 top bulunuyordu.
- İsrail Havacılık ve Uzay Endüstrisi tarafından üretilmiş olan ve Fransız Dassault Mirage 5 varyantı olan IAI Nesher savaş uçakları.
- Dassault Mirage III EA Fransız yapımı bir savaş uçağıdır, yakıt kapasitesi Nesher'e göre daha az olduğu için harekât kabiliyeti sınırlıydı. Daha çok yüksek irtifa görevlerine çıkıyordu, dolayısıyla alçak uçuş yapan savaş uçaklarına yoğunlaşan İngiliz Harrier jetleriyle çok karşılaşmamıştır.
- FMA IA 58 Pucará, Arjantin yapımı turboprop saldırı uçağıdır. Savaş sırasınca Goose Green havaalanı merkezli olacak şekilde kullanılmıştır. Uçak bünyesinde roket lançeri, iki adet 20 mm top ve dört adet 7.62 mm makinalı tüfek bulunuyordu.
Birleşik Krallık
İngiliz görev kuvvetinin hava savunması British Aerospace Sea Harrier taşıyan uçak gemileriyle sağlanmıştır.
- Hava savunması
- HMS Hermes uçak gemisi
- 800 ve 809. Hava Filoları
- HMS Invincible uçak gemisi
- 801 ve 809. Hava Filoları
- Çıkarma gücü
- HMS Fearless
- HMS Intrepid
- RFA Sir Geraint
- RFA Sir Tristram
- RFA Sir Galahad
- RFA Sir Percivale
- RFA Sir Lancelot
- SS Canberra
- RFA Fort Austin
- Europic Ferry
- Elk 5
- Eskort güçleri
- HMS Antrim
- HMS Coventry
- HMS Broadsword
- HMS Brilliant
- HMS Ardent
- HMS Antelope
- HMS Argonaut
- HMS Plymouth
- HMS Yarmouth
Muharebe
21 Mayıs sabaha karşı 02:50 sularında San Carlos Körfezine giriş yapan İngiliz görev kuvveti, kıyıdaki Arjantin birlikleri tarafından görülür. Yaptıkları havan atışı ve makinalı tüfek atışı gemi topçu ateşiyle bastırılır ve birlik geri çekilmeye zorlanır. Ancak bu sırada iki İngiliz Aérospatiale Gazelle tipi helikopter vurulur ve düşürülür. Sabah 08 sularında askerî harekât haberini alan Stanley'deki Arjantin komuta heyeti San Carlos Körfezindeki çatışmanın bir şaşırtmaca olduğu düşünür, onlara göre bölge çıkartma yapılmasına uygun değildir. Adadaki uçaklar keşif için havalanırken, Arjantin ana karasındaki uçaklar saat 10 sularında havalanır. Arjantin savaş uçakları saat 10-17 arasında yoğun saldırı başlatır, özellikle HMS Ardent ve HMS Argonaut ağır hasar alır. İngiliz Harrier jetleri 8 adet Arjantin savaş uçağını imha eder. Ertesi gün olumsuz hava koşulları nedeniyle Arjantin savaş uçakları bölgeye ulaşamaz, bu sırada karaya çıkan İngiliz birlikleri Rapier karadan havaya füze sistemini kurarak çalışır hale getirir. 23 Mayıs günü Arjantin hava saldırıları sürer, HMS Antelope güvertesine düşen ve patlamamış olan bombanın fünyesinin çıkartılması çalışmaları sırasında bombanın patlaması sonucunda ağır hasar alarak batar. 24 Mayıs günü Arjantinli pilotlar çatışmada gerekli koordinasyonun sağlanmadığından şikayetçi olarak göreve gecikmeli şekilde çıkarlar, bu saldırılar sırasında destek gemileri Sir Lancelot, Sir Galahad ve Sir Bedivere hasar alır. 4 Arjantin savaş uçağı düşürülür. 25 Mayıs günü HMS Coventry vurularak batırılır, çok sayıda gemi vurulur.
Sonrası
Dört gün boyunca süren şiddetli hava ve deniz muharebesine sahip olan çatışma özellikle Arjantinli pilotların inatçı ve süreklileşen saldırıları, deniz seviyesinin sadece birkaç metre üzerinde gerçekleştirilen yüksek hızlı sortiler ve İngiliz görev kuvveti tarafından kesintisiz uçaksavar baraj ateşiyle hatırlanır.
İngiliz hava savunmasının başarılı örgüsüne rağmen Arjantin savaş uçakları hedeflerine zarar vermeyi başarmıştır. Ancak özellikle donanımsal eksiklikler daha başarılı olmalarını engellemiştir. İngiliz savaş gemilerine isabet eden 13 bomba fünye mekanizması hatası nedeniyle patlamamıştır.
Muharebe sırasında Ardent ve Antelope firkateynleri batmış, çok sayıda çıkartma gemisi ve destek gemisi de vurulmuştur. Ancak bunların dışında özellikle Boeing CH-47 Chinook helikopterlerini taşıyan destek gemisi Atlantic Conveyor gemisinin batması askerî harekâtın lojistik yönünü İngilizler açısından olumsuz etkilemiştir, İngiliz askerler uzun mesafeleri yüklü şekilde yürüyerek katetmek zorunda kalmıştır.
Arjantin saldırısının yükünü çeken İngiliz savaş gemileri ağır kayıplar verse de korunaklı bölge içinde gerçekleştirilen çıkartmanın kayıpsız tamamlanmasında başarılı olmuşlardır. İngiliz birlikleri karaya ayak bastıktan sonra adada süren harekât sonrasında Stanley'deki Arjantin birlikleri İngilizlere 14 Haziran günü teslim olmuştur.
Kısa kalkış dikey iniş kabiliyetli Harrier savaş uçakları, zorlu koşullarda hava üstünlüğü kurmak için uygun bir silah olduğunu kanıtlamıştır. Ayrıca muharebeler sırasında savaş gemilerinin kısa menzilli korunmasına yönelik füze sistemlerinin önemi de ortaya çıkmıştır.
Arjantinli pilotlar başarılı savaşmış olsa da muharebe sırasında Arjantin Hava Kuvvetleri ağır kayıplar vermiştir. Saldırılar sırasında Arjantin 22 savaş uçağını kaybetmiştir. Kayıplar nedeniyle savaşın ilerleyen aşamasında Arjantin hava kuvvetleri yeterli direnişi gösterememiştir. Deneyimli pilotların ölmesi kısa vadede telafi edilemeyecek zafiyet yaratmıştır. Arjantin'deki dikta rejimi uçak kayıplarını İsrail aracılığıyla telafi etmeye çalışmış, Peru aracılığıyla savaş uçakları tedarik edilmiştir.
Savaş sırasında Kraliyet Hava Kuvvetleri tarafından kullanılan havadan havaya füze AIM-9 Sidewinder oldukça etkili bir silah olduğunu ispatlamıştır, atılan 27 Sidewinder füzesinden 24'ü hedefi vurmuştur.
Kaynakça
Bibliyografya
- Pablo Camogli, Batallas de Malvinas, Aguilar, 2011, (İspanyolca)
- Max Hastings - Simon Jenkins, The Battle for the Falklands, New York, Pan Books, 1983-2010, (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
San Carlos Muharebesi 1982 yilindaki Falkland Savasi sirasinda Arjantin Hava Kuvvetlerine ait savas ucaklariyla Kraliyet Deniz Hava ve Deniz Piyadeleri arasinda Dogu Falkland daki San Carlos Korfezinde yasanan muharebedir San Carlos MuharebesiFalkland SavasiCikartma birliklerini savunurken batirilan HMS AntelopeTarih21 25 Mayis 1982BolgeFalkland Adalari San Carlos KorfeziSonucIngiliz zaferi koprubasi basariyla kurulurTaraflar Ingiltere ArjantinKomutanlar ve liderlerSandy Woodward Michael Clapp Jeremy MooreMario Menendez Ernesto CrespoGucler2 destroyer 7 firkateyn 11 cikartma gemisi Sea Harrier jetleriArjantin anakarasinda 90 savas ucagi 2 KC 130 Hercules tanker ucagi Adada 10 savas ucagiKayiplar1 destroyer ve 2 firkateyn batirildi 8 gemi hasar aldi 4 helikopter dusuruldu 49 olu22 savas ucagi dusuruldu 11 olu Ingiliz zaferiyle sonuclanan muharebe modern donemde karadan havaya fuze sistemine sahip ve STOVL hava destegine sahip bir donanmanin guclu bir dusman hava saldirisi karsisinda basarili olabildigi ilk orneklerdendir Muharebe sonucunda Ingiliz birlikleri onemli kayiplar verse de Falkland Adalarina askeri birlikler cikartilabilmis koprubasi kurulmus ve guvenligi saglanabilmistir Arka planiFalkland Adalarinin yeriFalklands haritasi Falkland Adalari nin Arjantin birlikleri tarafindan isgal edilmesinin ardindan Birlesik Krallik hukumeti Corporate Harekati adini verdigi harekat kapsaminda Ingiltere ana karasina 12 bin km uzakliktaki adalarin yeniden ele gecirilmesi icin bir gorev kuvveti olusturarak bolgeye yollar Ingiliz planina gore Dogu ve Bati Falkland Adalari arasindaki bogazin icinde yeralan San Carlos bolgesine askeri cikartma gerceklestirilecektir Bolge denizalti faaliyetlerine ve Exocet saldirilarina karsi guvenli oldugu icin secilmistir Ayrica bolgenin guclu bir Arjantin askeri varliginin oldugu Stanley kentine uzak olmasi da belirleyici olmustur Bolge Arjantinli askeri yetkililer tarafindan cikartma icin uygun olarak degerlendirilmediginden gorece savunmasiz olarak birakilmistir Guc dengesiArjantin IAI Nesher Arjantin kuvvetleri menzillerinin son limitlerini zorlayarak gerceklestirdikleri askeri harekat sirasinda menzil ve tasiyabildikleri silah bakimindan sinirlandirilmaktaydi Birlikler su silahlari kullanmaktaydi Douglas A 4 Skyhawk menzil siniri yuzunden bir gorev sirasinda iki kez havada yakit ikmali yapmak zorundaydi Ucak 1 adet Mk 17 gudumsuz bomba veya 4 adet 227 kg agirliginda bomba tasiyabilmekteydi Ayrica ucakta iki adet 20mm Colt Mk 12 top bulunuyordu Israil Havacilik ve Uzay Endustrisi tarafindan uretilmis olan ve Fransiz Dassault Mirage 5 varyanti olan IAI Nesher savas ucaklari Dassault Mirage III EA Fransiz yapimi bir savas ucagidir yakit kapasitesi Nesher e gore daha az oldugu icin harekat kabiliyeti sinirliydi Daha cok yuksek irtifa gorevlerine cikiyordu dolayisiyla alcak ucus yapan savas ucaklarina yogunlasan Ingiliz Harrier jetleriyle cok karsilasmamistir FMA IA 58 Pucara Arjantin yapimi turboprop saldiri ucagidir Savas sirasinca Goose Green havaalani merkezli olacak sekilde kullanilmistir Ucak bunyesinde roket lanceri iki adet 20 mm top ve dort adet 7 62 mm makinali tufek bulunuyordu Birlesik Krallik Sea HarrierHMS FearlessSavas sirasinda agir hasar goren Sir Tristram destek gemisi Ingiltere ye getirilirken Ingiliz gorev kuvvetinin hava savunmasi British Aerospace Sea Harrier tasiyan ucak gemileriyle saglanmistir Hava savunmasiHMS Hermes ucak gemisi800 ve 809 Hava Filolari dd HMS Invincible ucak gemisi801 ve 809 Hava Filolari dd Cikarma gucuHMS Fearless HMS Intrepid RFA Sir Geraint RFA Sir Tristram RFA Sir Galahad RFA Sir Percivale RFA Sir Lancelot SS Canberra RFA Fort Austin Europic Ferry Elk 5Eskort gucleriHMS Antrim HMS Coventry HMS Broadsword HMS Brilliant HMS Ardent HMS Antelope HMS Argonaut HMS Plymouth HMS YarmouthMuharebe21 Mayis sabaha karsi 02 50 sularinda San Carlos Korfezine giris yapan Ingiliz gorev kuvveti kiyidaki Arjantin birlikleri tarafindan gorulur Yaptiklari havan atisi ve makinali tufek atisi gemi topcu atesiyle bastirilir ve birlik geri cekilmeye zorlanir Ancak bu sirada iki Ingiliz Aerospatiale Gazelle tipi helikopter vurulur ve dusurulur Sabah 08 sularinda askeri harekat haberini alan Stanley deki Arjantin komuta heyeti San Carlos Korfezindeki catismanin bir sasirtmaca oldugu dusunur onlara gore bolge cikartma yapilmasina uygun degildir Adadaki ucaklar kesif icin havalanirken Arjantin ana karasindaki ucaklar saat 10 sularinda havalanir Arjantin savas ucaklari saat 10 17 arasinda yogun saldiri baslatir ozellikle HMS Ardent ve HMS Argonaut agir hasar alir Ingiliz Harrier jetleri 8 adet Arjantin savas ucagini imha eder Ertesi gun olumsuz hava kosullari nedeniyle Arjantin savas ucaklari bolgeye ulasamaz bu sirada karaya cikan Ingiliz birlikleri Rapier karadan havaya fuze sistemini kurarak calisir hale getirir 23 Mayis gunu Arjantin hava saldirilari surer HMS Antelope guvertesine dusen ve patlamamis olan bombanin funyesinin cikartilmasi calismalari sirasinda bombanin patlamasi sonucunda agir hasar alarak batar 24 Mayis gunu Arjantinli pilotlar catismada gerekli koordinasyonun saglanmadigindan sikayetci olarak goreve gecikmeli sekilde cikarlar bu saldirilar sirasinda destek gemileri Sir Lancelot Sir Galahad ve Sir Bedivere hasar alir 4 Arjantin savas ucagi dusurulur 25 Mayis gunu HMS Coventry vurularak batirilir cok sayida gemi vurulur SonrasiDort gun boyunca suren siddetli hava ve deniz muharebesine sahip olan catisma ozellikle Arjantinli pilotlarin inatci ve sureklilesen saldirilari deniz seviyesinin sadece birkac metre uzerinde gerceklestirilen yuksek hizli sortiler ve Ingiliz gorev kuvveti tarafindan kesintisiz ucaksavar baraj atesiyle hatirlanir Ingiliz hava savunmasinin basarili orgusune ragmen Arjantin savas ucaklari hedeflerine zarar vermeyi basarmistir Ancak ozellikle donanimsal eksiklikler daha basarili olmalarini engellemistir Ingiliz savas gemilerine isabet eden 13 bomba funye mekanizmasi hatasi nedeniyle patlamamistir Muharebe sirasinda Ardent ve Antelope firkateynleri batmis cok sayida cikartma gemisi ve destek gemisi de vurulmustur Ancak bunlarin disinda ozellikle Boeing CH 47 Chinook helikopterlerini tasiyan destek gemisi Atlantic Conveyor gemisinin batmasi askeri harekatin lojistik yonunu Ingilizler acisindan olumsuz etkilemistir Ingiliz askerler uzun mesafeleri yuklu sekilde yuruyerek katetmek zorunda kalmistir Arjantin saldirisinin yukunu ceken Ingiliz savas gemileri agir kayiplar verse de korunakli bolge icinde gerceklestirilen cikartmanin kayipsiz tamamlanmasinda basarili olmuslardir Ingiliz birlikleri karaya ayak bastiktan sonra adada suren harekat sonrasinda Stanley deki Arjantin birlikleri Ingilizlere 14 Haziran gunu teslim olmustur Kisa kalkis dikey inis kabiliyetli Harrier savas ucaklari zorlu kosullarda hava ustunlugu kurmak icin uygun bir silah oldugunu kanitlamistir Ayrica muharebeler sirasinda savas gemilerinin kisa menzilli korunmasina yonelik fuze sistemlerinin onemi de ortaya cikmistir Arjantinli pilotlar basarili savasmis olsa da muharebe sirasinda Arjantin Hava Kuvvetleri agir kayiplar vermistir Saldirilar sirasinda Arjantin 22 savas ucagini kaybetmistir Kayiplar nedeniyle savasin ilerleyen asamasinda Arjantin hava kuvvetleri yeterli direnisi gosterememistir Deneyimli pilotlarin olmesi kisa vadede telafi edilemeyecek zafiyet yaratmistir Arjantin deki dikta rejimi ucak kayiplarini Israil araciligiyla telafi etmeye calismis Peru araciligiyla savas ucaklari tedarik edilmistir Savas sirasinda Kraliyet Hava Kuvvetleri tarafindan kullanilan havadan havaya fuze AIM 9 Sidewinder oldukca etkili bir silah oldugunu ispatlamistir atilan 27 Sidewinder fuzesinden 24 u hedefi vurmustur Kaynakca Camogli s 40 Bakiniz Yomp Camogli s 50 Ilgili haber 28 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 15 Aralik 2020 tarihinde erisilmistir Hastings s 259BibliyografyaPablo Camogli Batallas de Malvinas Aguilar 2011 ISBN 978 987 04 0646 4 Ispanyolca Max Hastings Simon Jenkins The Battle for the Falklands New York Pan Books 1983 2010 ISBN 978 0 330 51363 0 Ingilizce