Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Saray, Tekirdağ'ın bir ilçesidir. Kuzeyden Vize, doğudan Çatalca, güneyden Çerkezköy, batıdan ise Çorlu ilçeleri ile komşudur. İlçenin köyler ve beldeler ile birlikte toplam nüfusu 51.224 'tür. Bu ilçedeki erkek nüfusu 25.965 iken kadın nüfusu 25.259 'dur. Yüzölçümü 612 km² olup il merkezine uzaklığı 82 km'dir. İlçenin yükseltisi ise 140 metredir.
| Saray | |
|---|---|
 | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Tekirdağ |
| Coğrafi bölge | Marmara Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Adnan Tezcan |
| • Belediye başkanı | Abdül Taşyasan (CHP) |
| Rakım | 140 m |
| Nüfus (2024) | |
| • Toplam | 51,224 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 50.248 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| Posta kodu | 59600 |
| İl alan kodu | 282 |
| İl plaka kodu | 59 |
Resmî site http://www.saray.bel.tr/s/default.asp | |
Tarihçe
Osmanlı'dan Önce
Tekirdağ ilindeki en eski yerleşme bölgelerinden Saray ilçesi sınırları içindeki Güneşkaya ve Güngörmez mağaralarında Kalkolitik Çağ (M.Ö. 5000-3000) buluntularına rastlanmıştır. Bu mahallelerde uzun soluklu bir kazı çalışması yapılması halinde Paleolitik (Eski Taş Devri) Çağ 'dan kalma buluntulara rastlanabilir. Saray'ın Tekirdağ bölgesindeki en eski yerleşim yerlerinden biri olarak anılması buradan gelir.
Saray aynı zamanda Trakya tarihi açısından da büyük önem taşır. Trakya'nın tarihine baktığımızda, bölgede yerleşik ilk kavim olarak Traklar'ın yaşadığı bilinmektedir. Traklar, Hint - Avrupa kökenli bir kavimdir. M.Ö. 4000 - 2000 yılları arasında Anadolu'dan gelen Traklar, tas ve maden kültürünü Trakya'ya getirmişlerdir. İlk dönemlerinde ilkel kabileler topluluğu olarak görülen Traklar, zamanla kaynaşarak güçlü topluluklar oluşturmuşlar ve kendi kültürlerini geliştirmişlerdir. Yunanlıların Ege, Marmara ve Karadeniz'de egemenlik kurmak istemeleri ve sığ kıyılara doğru çıkmaları, Traklar da "Yurt" kavramı oluşmasını sağlamış bunun sonucunda Yunanlı kolonilerle şiddetli çatışmalara girmişlerdir.
M.Ö. 514-513 yıllarında 'un 'nden sonra Trakya, Pers egemenliğine girmiştir. Bu egemenlik M.Ö. 478-477'de Atina'nın Pers tehlikesine karşı kurduğu Attika-Delos Deniz Birliği'nin Persler'i Trakya'dan temizlemesine kadar devam etmiştir. M.Ö. 342 yılında Trakya'yı topraklarına katarak 'nı kendisine bağlamış, İskender'in ölümünden sonra Trakya Lysimakhos'un egemenliğine girmiştir. M.S. 19. da Roma İmparatoru Tiberius'un Trakya'ya bir vali göndermesiyle başlayan gelişmeler, M.S. 46 yılında İmparator Claudius'un Trakya'da Roma eyaletini kurmasıyla sonuçlanmış ve Trakya uzun yıllar Roma hâkimiyetinde kalmıştır.
Osmanlı Döneminde
Saray İlçesi'nin bugünkü yerleşim biriminin Bizans döneminde kurulduğu düşünülmektedir. İlçe, Bizans döneminde küçük bir yerleşme birimiydi. Ardından uzun süre Bizans egemenliği altında kaldıktan sonra 1362 tarihinde, Osmanlı topraklarına katılmıştır. Küçük bir yerleşim birimi olmasına rağmen Osmanlılar döneminde Istranca Dağları'nın güney eteklerini izleyerek ikinci başkenti Edirne'yi İstanbul'a bağlayan yol üzerinde yer almasından ötürü önem kazanmıştır. Cengiz Han'ın soyundan gelen Kırım Hanları 18.Yüzyılda bu bölgede özellikle de Saray dolaylarında sürgün hayat yaşamışlardır. Günümüzde bu hanların cenazeleri avlusunda gömülü vaziyette bulunmaktadır.
| Kırım Hanı'nın Adı | Ölüm Tarihi |
|---|---|
| ll. Devlet Giray Han | 1725 |
| ll. Fetih Giray Han | 1746 |
| İslam Giray Sultan | 1742 |
| Arslan Giray Han | 1767 |
| III. Selim Giray Han | 1785 |
| IV. Devlet Giray Han | 1780 |
| Şahbaz Giray Han | 1792 |
Milli Mücadele Döneminde
Milli Mücadele sırasında bütün bölge, Yunan işgaline uğramıştır. 1920' de başlayan bu işgal, Mudanya Mütarekesi ile Saray'ın 15 Ekim 1922 'de İtalyanlar'a teslim edilmesinden sonra, 1 Kasım 1922'de Yunan işgalinden kurtulmuştur.
Cumhuriyet Döneminde
Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk 18 Ağustos 1937'de Trakya Manevraları sırasında İlçemizi onurlandırmıştır. Ulu Önderimiz Mustafa Kemal Atatürk'ün bu ziyaretinin anısına 1981 yılında bir Atatürk anıtı yaptırılmıştır.
Coğrafya
Düz bir alan üzerine kurulmuş bulunan ilçe topraklarının büyük bölümü Ergene Havzası'nda yer alır. Arazi kuzeydoğuda Yıldız Dağları'na doğru yükselerek uzanır. İlçenin en yüksek noktası Yıldız Dağları üzerinde yer alan Karatepe'dir (473 m). Ergene Nehri Saray ilçesindeki Karatepe Güneşkaya mevkinden doğar. Diğer iki akarsu ise Vize suyu ile . Vize suyu ilçe dışında Ergene Nehri'ne karışırken, Galata deresi Saray ilçesinin doğusundan geçip Çerkezköy ilçesinde Ergene Nehri'ne ulaşır.
İklim ve flora
İlçenin sahip olduğu toprakların 314.895 dekarı kullanılan tarım alanları teşkil ederken orman ve fundalık alanlar 255.665 dekardır. Trakya'da tek karaçam ormanı Saray Kastro yöresinde bulunur. Bu sebeple Kastro yöresindeki 329 hektarlık Karaçam ormanı 18 Nisan 1988 tarihinde Millî Park olarak tanımlanmıştır. Yıldız Dağları ormanlıktır. Bu ormanlarda geniş yapraklı ağaçlardan, meşe ve karaçam hakimdir. Bahçeköy bölgenin önemli orman işletmelerinden biridir. İlçede karasal iklim hakimdir. Kış ayları soğuk ve yağışlı geçmektedir. Yazlar sıcak ve kuraktır. Yıllık yağış ortalaması 678,2 mm'dir.
Ekonomi
Çorlu ve Çerkezköy gibi endüstrileşmiş ilçelere komşu olması ve nispeten bu iki ilçeye göre büyük şehirlere uzaklığından dolayı fazla gelişememiştir. Halk Pazarı günleri Çarşambadır. Saray ilçesinde Trakya'nın çeşitli bölgelerinden ve Bulgaristan'dan getirilen çeşitli sebzeler ve şarap türleri bulunabilir.. Şahsi bir arabayla Çerkezköy'e 20 dakika, Vize ve Kapaklı'ya 10 dakika, Çorlu'ya 50 dakika, İstanbul'a ise 2 saatlik bir mesafededir.
İdari yapı ve nüfus
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1927 | 18.790 | 2.480 | 16.310 |
| 1935 | 26.960 | 3.130 | 23.830 |
| 1940 | 30.633 | 4.536 | 26.097 |
| 1945 | 28.730 | 3.486 | 25.244 |
| 1950 | 32.011 | 3.840 | 28.171 |
| 1955 | 32.058 | 4.007 | 28.051 |
| 1960 | 22.551 | 5.309 | 17.242 |
| 1965 | 23.251 | 6.183 | 17.068 |
| 1970 | 23.904 | 7.526 | 16.378 |
| 1975 | 24.295 | 8.220 | 16.075 |
| 1980 | 27.206 | 10.101 | 17.105 |
| 1985 | 29.609 | 11.831 | 17.778 |
| 1990 | 33.716 | 13.038 | 20.678 |
| 2000 | 41.217 | 17.769 | 23.448 |
| 2007 | 44.540 | 20.312 | 24.228 |
| 2008 | 45.639 | 21.243 | 24.396 |
| 2009 | 46.322 | 21.784 | 24.538 |
| 2010 | 46.351 | 22.315 | 24.036 |
| 2011 | 46.739 | 23.085 | 23.654 |
| 2012 | 46.999 | 23.938 | 23.061 |
| 2013 | 47.171 | 47.171 | veri yok |
| 2014 | 47.522 | 47.522 | veri yok |
| 2015 | 48.272 | 48.272 | veri yok |
| 2016 | 48.834 | 48.834 | veri yok |
| 2017 | 49.180 | 49.180 | veri yok |
| 2018 | 49.106 | 49.106 | veri yok |
| 2019 | 49.605 | 49.605 | veri yok |
| 2020 | 50.248 | 50.248 | veri yok |
| 2021 | 50.394 | 50.394 | veri yok |
| 2022 | 50.766 | 50.766 | veri yok |
| 2023 | 51.224 | 51.224 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Saray ilçesi idari yapı olarak 4 mahalle (Ayaspaşa, Kemal Paşa, Pazarcık, Yenimahalle), 2 belde (Beyazköy, Büyükyoncalı) ve 19 köyden oluşmaktadır.
Köyleri şunlardır;
Eğitim
İlçede 15 ilköğretim okulunda 5110 öğrenci eğitim görmektedir. Saray ilçesinde dört ilköğretim okulu (Atatürk İlköğretim Okulu, Cumhuriyet İlköğretim Okulu, Mehmet Uygun İlköğretim Okulu, 75. Yıl İlköğretim Okulu), üç devlet lisesi [Ali Naki Erenyol Lisesi (ANEL), Mesleki Teknik Eğitim Merkezi (METEM), Mustafa-Elmas Arıcı Anadolu Lisesi (MEAAL)], bir özel lise [Özel Saray Anadolu Lisesi (ÖSAL)] vardır. 1 Yüksekokul, 1 Genel Lise, Genel Lise bünyesinde 1 süper lise, 1 Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi, 1 Anadolu Lisesi ve Büyükyoncalı kasabasında Çok Programlı Lise ile birlikte ilçede 5 lise bulunmaktadır. Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi'nde Bilgisayar, Elektrik, Makine, Ressamlığı, Metal İşleri, Mobilya Dekorasyon, Çocuk Gelişimi ve Tekstil Konfeksiyon bölümleri bulunmaktadır.
İlçede okul öncesi eğitimde 19, ilköğretimde 15 okul vardır.
Taşımalı ilköğretimde 5 merkez okul, 14 taşınan okul vardır. İlçede Halk Eğitimi Merkezi 1980-1981 Eğitim yılında faaliyete geçmiştir. Mesleki kursların yanında sosyal faaliyetlere de yer vermekte olan merkezde bugüne kadar 170 kurs açılmış olup, toplam 3341 kursiyere belge verilmiştir.
Saray ilçe merkezinde okur-yazar oranı 2000 itibarıyla %94,63'tür.
Turizm
Saray ilçesinin turizm açısından önemi Tekirdağ ilinin Karadeniz’e açılan tek kapısı olması ve bunun yanında Istranca Dağlarının bir bölümünün ilçe sınırları içerisinde bulunmasıdır.
Kastro
Eski adıyla Kastro, şimdiki ismiyle Çamlıkoy Trakya’nın Bahçeköy deresinin Karadeniz’e döküldüğü küçük koy 2.5 km kumsalıyla, Saray’ın sahil şerididir. Yıldız Dağları ormanları ve Karadeniz’i bir arada barındıran Çamlıkoy turizm merkezlerinden biridir. Saray’dan Çamlıkoy’a kadar olan yol güzergâhı da Yıldız Dağlarından geçer. Güzergahta yapılan dağ evleri, nehir boylarındaki mesire yerleri ilgi çekicidir. Çamlıkoy yöresindeki 329 hektarlık karaçam ormanı 18 Nisan 1988 tarihinde Doğayı Koruma Alanı (Millî Park) olarak tanımlanmıştır.
Orman İşletmesi tarafından piknik ve dinlenme yeri olarak düzenlenen bu alanda bazı hizmet tesisleri ve konaklama yerleri vardır. Aynı yerde dinlenmek, kayık gezintisi yapmak ve denize girmek mümkündür. Bu doğal plaj, ilçeye 27 km uzaklıktadır.
Bizans Su Yolları
Vize’den gelerek Ergene Deresi su kaynaklarından beslenerek vadilerde kemerli su köprüleri inşa edilerek İstanbul’a kadar giden antik su yolları Saray çevresinden geçmektedir.
Ayas Paşa Camii
Sadrazam Ayas Mehmet Paşa tarafından kesme taş kullanılarak 1539’da yaptırılmıştır. Tek şerefeli ve silindirik gövdeli bir minaresi vardır. Yapı, tek kubbeli ana mekân ile son cemaat mahfelinden ibarettir.
Ayas Paşa Hamamı
Sadrazam Ayas Mehmet Paşa’nın yaptırdığı külliyenin hamamıdır. Ayas Paşa Cami’nin yanında yer alır. Cami ve hamam ilçede bulunan tek Osmanlı Devri mimari eseridir.
Sultanlar Yolu
Saray ilçesi 1. Viyana Seferi esnasında Kanuni Sultan Süleyman tarafından kullanılan sefer yolu güzergâhı üzerindedir. Bu güzergâh günümüzde yeniden keşfedilerek Sultanlar yolu adıyla kullanımına açılmıştır. Sultanlar Yolu işaretlemeleri Saray içinde ve çevresinde bu yolu yeniden keşfeden Sedat Çakır tarafından yapılmıştır. Sultanlar Yolu Viyana-Simmering' den İstanbul Süleymaniye camii ve Topkapı Sarayı'na kadar uzanan 2133 kilometrelik bir yoldur.
Notlar
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". biruni.tuik.gov.tr. 4 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2024.
- ^ a b c d e "Saray Tarihi". www.tekirdagsaray.gov.tr. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2024.
- ^ Tınar, Yaşar (25 Haziran 2020). "Yerel Yönetimlerce Engellilere Sunulan İstihdam Hizmetleri: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Engelliler Müdürlüğü Örneği". Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi/Journal of Social Policy Conferences: 429-453. doi:10.26650/jspc.2020.78.0011.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f g h i
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Saray Nüfusu - Tekirdağ". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Tekirdağ Saray Nüfusu". nufusune.com.
- ^ ""İl ve İlçe Yüz ölçümleri"". view.officeapps.live.com. 23 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ocak 2024.
- ^ "Saray Kaymakamı". www.tekirdagsaray.gov.tr. 23 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ocak 2024.
- ^ "MÜLKİ İDARE BİRİMLERİ". www.e-icisleri.gov.tr. 18 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ocak 2024.
- ^ "SARAY BELEDİYESİ". 23 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ocak 2024.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Saray, Tekirdağ ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Saray Tekirdag in bir ilcesidir Kuzeyden Vize dogudan Catalca guneyden Cerkezkoy batidan ise Corlu ilceleri ile komsudur Ilcenin koyler ve beldeler ile birlikte toplam nufusu 51 224 tur Bu ilcedeki erkek nufusu 25 965 iken kadin nufusu 25 259 dur Yuzolcumu 612 km olup il merkezine uzakligi 82 km dir Ilcenin yukseltisi ise 140 metredir SarayIlceIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlTekirdagCografi bolgeMarmara BolgesiIdare KaymakamAdnan Tezcan Belediye baskaniAbdul Tasyasan CHP Rakim140 mNufus 2024 Toplam51 224 Kir Sehir50 248Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Posta kodu59600Il alan kodu282Il plaka kodu59Resmi site http www saray bel tr s default aspTarihceOsmanli dan Once Tekirdag ilindeki en eski yerlesme bolgelerinden Saray ilcesi sinirlari icindeki Guneskaya ve Gungormez magaralarinda Kalkolitik Cag M O 5000 3000 buluntularina rastlanmistir Bu mahallelerde uzun soluklu bir kazi calismasi yapilmasi halinde Paleolitik Eski Tas Devri Cag dan kalma buluntulara rastlanabilir Saray in Tekirdag bolgesindeki en eski yerlesim yerlerinden biri olarak anilmasi buradan gelir Saray ayni zamanda Trakya tarihi acisindan da buyuk onem tasir Trakya nin tarihine baktigimizda bolgede yerlesik ilk kavim olarak Traklar in yasadigi bilinmektedir Traklar Hint Avrupa kokenli bir kavimdir M O 4000 2000 yillari arasinda Anadolu dan gelen Traklar tas ve maden kulturunu Trakya ya getirmislerdir Ilk donemlerinde ilkel kabileler toplulugu olarak gorulen Traklar zamanla kaynasarak guclu topluluklar olusturmuslar ve kendi kulturlerini gelistirmislerdir Yunanlilarin Ege Marmara ve Karadeniz de egemenlik kurmak istemeleri ve sig kiyilara dogru cikmalari Traklar da Yurt kavrami olusmasini saglamis bunun sonucunda Yunanli kolonilerle siddetli catismalara girmislerdir M O 514 513 yillarinda un nden sonra Trakya Pers egemenligine girmistir Bu egemenlik M O 478 477 de Atina nin Pers tehlikesine karsi kurdugu Attika Delos Deniz Birligi nin Persler i Trakya dan temizlemesine kadar devam etmistir M O 342 yilinda Trakya yi topraklarina katarak ni kendisine baglamis Iskender in olumunden sonra Trakya Lysimakhos un egemenligine girmistir M S 19 da Roma Imparatoru Tiberius un Trakya ya bir vali gondermesiyle baslayan gelismeler M S 46 yilinda Imparator Claudius un Trakya da Roma eyaletini kurmasiyla sonuclanmis ve Trakya uzun yillar Roma hakimiyetinde kalmistir Osmanli Doneminde Saray Ilcesi nin bugunku yerlesim biriminin Bizans doneminde kuruldugu dusunulmektedir Ilce Bizans doneminde kucuk bir yerlesme birimiydi Ardindan uzun sure Bizans egemenligi altinda kaldiktan sonra 1362 tarihinde Osmanli topraklarina katilmistir Kucuk bir yerlesim birimi olmasina ragmen Osmanlilar doneminde Istranca Daglari nin guney eteklerini izleyerek ikinci baskenti Edirne yi Istanbul a baglayan yol uzerinde yer almasindan oturu onem kazanmistir Cengiz Han in soyundan gelen Kirim Hanlari 18 Yuzyilda bu bolgede ozellikle de Saray dolaylarinda surgun hayat yasamislardir Gunumuzde bu hanlarin cenazeleri avlusunda gomulu vaziyette bulunmaktadir Kirim Hani nin Adi Olum Tarihill Devlet Giray Han 1725ll Fetih Giray Han 1746Islam Giray Sultan 1742Arslan Giray Han 1767III Selim Giray Han 1785IV Devlet Giray Han 1780Sahbaz Giray Han 1792Milli Mucadele Doneminde Milli Mucadele sirasinda butun bolge Yunan isgaline ugramistir 1920 de baslayan bu isgal Mudanya Mutarekesi ile Saray in 15 Ekim 1922 de Italyanlar a teslim edilmesinden sonra 1 Kasim 1922 de Yunan isgalinden kurtulmustur Cumhuriyet Doneminde Ulu Onder Mustafa Kemal Ataturk 18 Agustos 1937 de Trakya Manevralari sirasinda Ilcemizi onurlandirmistir Ulu Onderimiz Mustafa Kemal Ataturk un bu ziyaretinin anisina 1981 yilinda bir Ataturk aniti yaptirilmistir CografyaDuz bir alan uzerine kurulmus bulunan ilce topraklarinin buyuk bolumu Ergene Havzasi nda yer alir Arazi kuzeydoguda Yildiz Daglari na dogru yukselerek uzanir Ilcenin en yuksek noktasi Yildiz Daglari uzerinde yer alan Karatepe dir 473 m Ergene Nehri Saray ilcesindeki Karatepe Guneskaya mevkinden dogar Diger iki akarsu ise Vize suyu ile Vize suyu ilce disinda Ergene Nehri ne karisirken Galata deresi Saray ilcesinin dogusundan gecip Cerkezkoy ilcesinde Ergene Nehri ne ulasir Iklim ve floraIlcenin sahip oldugu topraklarin 314 895 dekari kullanilan tarim alanlari teskil ederken orman ve fundalik alanlar 255 665 dekardir Trakya da tek karacam ormani Saray Kastro yoresinde bulunur Bu sebeple Kastro yoresindeki 329 hektarlik Karacam ormani 18 Nisan 1988 tarihinde Milli Park olarak tanimlanmistir Yildiz Daglari ormanliktir Bu ormanlarda genis yaprakli agaclardan mese ve karacam hakimdir Bahcekoy bolgenin onemli orman isletmelerinden biridir Ilcede karasal iklim hakimdir Kis aylari soguk ve yagisli gecmektedir Yazlar sicak ve kuraktir Yillik yagis ortalamasi 678 2 mm dir EkonomiCorlu ve Cerkezkoy gibi endustrilesmis ilcelere komsu olmasi ve nispeten bu iki ilceye gore buyuk sehirlere uzakligindan dolayi fazla gelisememistir Halk Pazari gunleri Carsambadir Saray ilcesinde Trakya nin cesitli bolgelerinden ve Bulgaristan dan getirilen cesitli sebzeler ve sarap turleri bulunabilir Sahsi bir arabayla Cerkezkoy e 20 dakika Vize ve Kapakli ya 10 dakika Corlu ya 50 dakika Istanbul a ise 2 saatlik bir mesafededir Idari yapi ve nufusYil Toplam Sehir Kir1927 18 790 2 480 16 3101935 26 960 3 130 23 8301940 30 633 4 536 26 0971945 28 730 3 486 25 2441950 32 011 3 840 28 1711955 32 058 4 007 28 0511960 22 551 5 309 17 2421965 23 251 6 183 17 0681970 23 904 7 526 16 3781975 24 295 8 220 16 0751980 27 206 10 101 17 1051985 29 609 11 831 17 7781990 33 716 13 038 20 6782000 41 217 17 769 23 4482007 44 540 20 312 24 2282008 45 639 21 243 24 3962009 46 322 21 784 24 5382010 46 351 22 315 24 0362011 46 739 23 085 23 6542012 46 999 23 938 23 0612013 47 171 47 171 veri yok2014 47 522 47 522 veri yok2015 48 272 48 272 veri yok2016 48 834 48 834 veri yok2017 49 180 49 180 veri yok2018 49 106 49 106 veri yok2019 49 605 49 605 veri yok2020 50 248 50 248 veri yok2021 50 394 50 394 veri yok2022 50 766 50 766 veri yok2023 51 224 51 224 veri yok Not Buyuksehir yasasi nedeniyle koyler mahalle statusune gectiginden 2013 ten itibaren kir nufusu tabloda yer almamistir Saray ilcesi idari yapi olarak 4 mahalle Ayaspasa Kemal Pasa Pazarcik Yenimahalle 2 belde Beyazkoy Buyukyoncali ve 19 koyden olusmaktadir Koyleri sunlardir Ayvacik Bahcedere Bahcekoy Cayla Cukuryurt Demirler Edirkoy Gocerler Gungormez Kadikoy Karaburcek Kavacik Kurtdere Kucukyoncali Osmanli Safaalan Sinanli Sofular YuvaliEgitimIlcede 15 ilkogretim okulunda 5110 ogrenci egitim gormektedir Saray ilcesinde dort ilkogretim okulu Ataturk Ilkogretim Okulu Cumhuriyet Ilkogretim Okulu Mehmet Uygun Ilkogretim Okulu 75 Yil Ilkogretim Okulu uc devlet lisesi Ali Naki Erenyol Lisesi ANEL Mesleki Teknik Egitim Merkezi METEM Mustafa Elmas Arici Anadolu Lisesi MEAAL bir ozel lise Ozel Saray Anadolu Lisesi OSAL vardir 1 Yuksekokul 1 Genel Lise Genel Lise bunyesinde 1 super lise 1 Mesleki ve Teknik Egitim Merkezi 1 Anadolu Lisesi ve Buyukyoncali kasabasinda Cok Programli Lise ile birlikte ilcede 5 lise bulunmaktadir Mesleki ve Teknik Egitim Merkezi nde Bilgisayar Elektrik Makine Ressamligi Metal Isleri Mobilya Dekorasyon Cocuk Gelisimi ve Tekstil Konfeksiyon bolumleri bulunmaktadir Ilcede okul oncesi egitimde 19 ilkogretimde 15 okul vardir Tasimali ilkogretimde 5 merkez okul 14 tasinan okul vardir Ilcede Halk Egitimi Merkezi 1980 1981 Egitim yilinda faaliyete gecmistir Mesleki kurslarin yaninda sosyal faaliyetlere de yer vermekte olan merkezde bugune kadar 170 kurs acilmis olup toplam 3341 kursiyere belge verilmistir Saray ilce merkezinde okur yazar orani 2000 itibariyla 94 63 tur TurizmSaray ilcesinin turizm acisindan onemi Tekirdag ilinin Karadeniz e acilan tek kapisi olmasi ve bunun yaninda Istranca Daglarinin bir bolumunun ilce sinirlari icerisinde bulunmasidir Kastro Eski adiyla Kastro simdiki ismiyle Camlikoy Trakya nin Bahcekoy deresinin Karadeniz e dokuldugu kucuk koy 2 5 km kumsaliyla Saray in sahil serididir Yildiz Daglari ormanlari ve Karadeniz i bir arada barindiran Camlikoy turizm merkezlerinden biridir Saray dan Camlikoy a kadar olan yol guzergahi da Yildiz Daglarindan gecer Guzergahta yapilan dag evleri nehir boylarindaki mesire yerleri ilgi cekicidir Camlikoy yoresindeki 329 hektarlik karacam ormani 18 Nisan 1988 tarihinde Dogayi Koruma Alani Milli Park olarak tanimlanmistir Orman Isletmesi tarafindan piknik ve dinlenme yeri olarak duzenlenen bu alanda bazi hizmet tesisleri ve konaklama yerleri vardir Ayni yerde dinlenmek kayik gezintisi yapmak ve denize girmek mumkundur Bu dogal plaj ilceye 27 km uzakliktadir Bizans Su Yollari Vize den gelerek Ergene Deresi su kaynaklarindan beslenerek vadilerde kemerli su kopruleri insa edilerek Istanbul a kadar giden antik su yollari Saray cevresinden gecmektedir Ayas Pasa Camii Sadrazam Ayas Mehmet Pasa tarafindan kesme tas kullanilarak 1539 da yaptirilmistir Tek serefeli ve silindirik govdeli bir minaresi vardir Yapi tek kubbeli ana mekan ile son cemaat mahfelinden ibarettir Saray daki Ayas Pasa CamiiAyas Pasa Hamami Sadrazam Ayas Mehmet Pasa nin yaptirdigi kulliyenin hamamidir Ayas Pasa Cami nin yaninda yer alir Cami ve hamam ilcede bulunan tek Osmanli Devri mimari eseridir Sultanlar Yolu Saray ilcesi 1 Viyana Seferi esnasinda Kanuni Sultan Suleyman tarafindan kullanilan sefer yolu guzergahi uzerindedir Bu guzergah gunumuzde yeniden kesfedilerek Sultanlar yolu adiyla kullanimina acilmistir Sultanlar Yolu isaretlemeleri Saray icinde ve cevresinde bu yolu yeniden kesfeden Sedat Cakir tarafindan yapilmistir Sultanlar Yolu Viyana Simmering den Istanbul Suleymaniye camii ve Topkapi Sarayi na kadar uzanan 2133 kilometrelik bir yoldur Notlar Cerkezkoy ilcesinin kurulmasi ile nufus azalmistir Kaynakca Arsivlenmis kopya 5 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2015 Arsivlenmis kopya biruni tuik gov tr 4 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2024 a b c d e Saray Tarihi www tekirdagsaray gov tr 19 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2024 Tinar Yasar 25 Haziran 2020 Yerel Yonetimlerce Engellilere Sunulan Istihdam Hizmetleri Istanbul Buyuksehir Belediyesi Engelliler Mudurlugu Ornegi Sosyal Siyaset Konferanslari Dergisi Journal of Social Policy Conferences 429 453 doi 10 26650 jspc 2020 78 0011 Fasikul I Mufassal Neticeler Icmal Tablolari PDF 28 Tesrinevvel 1927 Umumi Nufus Tahriri DIE Erisim tarihi 28 Mayis 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link PDF 20 Ilktesrin 1935 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 20 Ilktesrin 1940 Genel Nufus Sayimi DIE 20 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2016 PDF 21 Ekim 1945 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 22 Ekim 1950 Umumi Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1955 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1960 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 1965 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1970 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1975 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1980 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1985 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f g h i Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Saray Nufusu Tekirdag nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Tekirdag Saray Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Il ve Ilce Yuz olcumleri view officeapps live com 23 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ocak 2024 Saray Kaymakami www tekirdagsaray gov tr 23 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ocak 2024 MULKI IDARE BIRIMLERI www e icisleri gov tr 18 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ocak 2024 SARAY BELEDIYESI 23 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ocak 2024 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Saray Tekirdag ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur