Sarif Muharebesi

El-Sarif Muharebesi, 17 Mart 1901'de Kuveyt Emirliği ile Cebel Şammar Emirliği arasında Bureyde'nin kuzeydoğusundaki El-Sarif'te gerçekleşen muharebedir. Muharebe, Abdulaziz El-Mitab El-Reşid komutasındaki Cebel Şammar'ın zaferiyle sona erdi.

Saarif Muharebesi
Kuveyt-Reşidi Savaşı
As-Sarif (Al Sarif) As-Sarif (Al Sarif) (Suudi Arabistan) Tarih 17 Mart 1901 Bölge , El-Kasım Bölgesi, Suudi Arabistan (Bureyda'nın kuzey doğusu) Sonuç Cebel Sammar Emirliği'nin kesin zaferi. Kuveyt Emirliği'nin Cebel Şammar Emirliği topraklarını ele geçirmeye yönelik saldırısı püskürtüldü.
Taraflar
Kuveyt Şeyhliği Suud Hanedanı	Cebel Şammar Emirliği -
Komutanlar ve liderler
Mübarek es-Sabah Abdurrahman bin Faysal bin Türkî el-Suud	Abdülaziz bin Mitab el-Reşid (İbn Reşid)
Güçler
60.000{{}}	10.000 {{دار النفائس والمخطوطات ببريدة}}
Kayıplar
3000	400

Arka Plan

1891 yılındaki Mulayda Muharebesi ve El-Kasım Bölgesi'nde karşısında Abdurrahman bin Faysal bin Türkî el-Suud yenilgiye uğradı.Suud ailesi Kuveyt'e kaçtı ve Kuveyt emiri 30 riyal maaş bağlayarak Suud ailesinin yanında durmasına izin verdi.

Muharebenin nedenlerinden biri de bu oldu zira Kuveyt Emiri Mübarek el-Sabah, Reşidiler karşısında Necid Emirliği'nin tekrar ihdas edilmesinin peşindeydi ve Abdurrahman bin Faysal bin Türkî el-Suud, Necid'deki soylularla yazışmaktaydı. Muhammed bin Abdülvahab soyundan gelenler için Necidlilerin arkasında olduğu yönünde yazışmalar ve faaliyetler bu muharebenin bir nedeni oldu. Diğer neden ise Mayıs 1896'da Muhammed, üvey kardeşi Mübarek El Sabah tarafından öldürülmesi ve ardından iktidarı ele geçirmesidir. Osmanlılar bu isyanın, Osmanlı karşıtı bir Pan-Arap ittifakı yaratmaya yönelik daha büyük bir İngiliz komplosunun parçası olduğuna inanıyordu. Osmanlılar, Mübarek'in darbeden kısa bir süre önce Buşehr'deki İngiliz Mukim ile görüştüğünü ve ayrıca Katar Emiri Casim bin Sani ve Hail Emiri Muhammed bin Reşid'in de ittifakın bir parçası olduğunu iddia etti. Mukim bu iddiaları reddetti.

Sabah'ın iki oğlunun intikam almak isteyebileceğini düşünen Mübarek, gaspçı statüsünden kurtulmak için Osmanlılardan kendisine Kaymakam unvanı vermelerini istedi. Komşu Basra Vilayeti'nin genel valisi Hamdi Paşa bunu reddetmiş, bunun yerine üstlerine Kuveyt'in ilhakını önermiştir. Kritik bir anda Hamdi Paşa'nın yerine Mübarek'in rüşvetle kazanmayı başardığı Muhsin Paşa getirildi. Kendisinin Osmanlılarca kaymakamlığı istesizcede olsa 1897'de tanındı. Ancak buna rağmen Kuveyt'teki İngiliz nüfuzunun dibe vurduğu bir dönemde Mübarek, Basra'daki İngiliz konsolosuna başvurarak İngiliz koruması talep etti. Bu arada Rus girişimci 'in, Akdeniz'deki Trablusşam limanını Kuveyt'e bağlayacak bir demiryolu inşa etme planını II.Abdülhamid ve Babıali önüne koyması İngiltere'nin bu koruma talebini kabulünü hızlandırdı. Zira bu plan İngiltere'nin Mezopotamya'daki çıkarlarına zarar verecek ve İngilizlerin elde tuttuğu ticari yolların hakimiyetini, Hindistan ve sömürgeleri uzerindeki hakimiyeti etkileyebilecekti. Netice olarak İngilizler 1899'da Kuveyt Emiri ile bir koruma anlaşması imzaladılar. Bu anlaşmayı öğrenen Osmanlılarda Cebel Şammar Emirliği'ni destekleyip Almanya ile birlikte Kuveyt'i saldırmaya teşvik eder. Ancak sonrasında Almanya bu saldırıyı teşvikten vazgeçmiştir. Netice olarak Kuveyt'in özerkliğini İngiliz periferisine girmesini Osmanlı istemeyerek de olsa kabul etmiştir. Bununla birlikte Cebbel Sammar Emiri yine de Kuveyt'e saldırmaya karar vermiştir.

Diğer yandan Kuveyt'in Necid ve Cebel Şammar Emirliği için bir diğer önemi de ticari bir limana sahip olmasıydı. Hail yani Cebel Şammar Emirliği karada sıkışmış bir emirlik konumundaydı. Muhammed Al-Abdullah Al-Rashid, babasından devraldığı emirliğin sınırlarını genişletip, Kuveyt'i kontrol etmeyi arzularken, kendi deniz limanı olmak ve stratejik konumundan faydalanma peşindeydi. İbn Reşid'in, Osmanlı İmparatorluğu'ndan silah, teçhizat ve mühimmat tedarik etmesini sağlayan yüzü ve kendisi ile II.Abdülhamid arasında itaat ve sadakat konu bir yakınlaşması vardı İbn Reşid'in padişaha safkan Arap atları hediye ettiği ve padişah da Necid'e ulaşması uzun zaman alacak olan altın ve silahlar sağladı. Bu arada Kuveyt'te limanında Residi mallarına ambargo uygulamaya başlamıştı.Neticede Abdülaziz bin Mitab el-Raşid iktidara geldiğinde ileriye bakmaya başladı. Kuveyt'e kadar uzanan nüfuzunu genişletmek, Hail'in coğrafi izolasyonunu kırmak ve Kuveyt limanı üzerindeki kontrolünü genişletmeyi hedefledi. Bununla birlikte Osmanlı, Cebel Şammar Emirliği'nin gücünü çevre Osmanlı vasalı olarak değerlendirilecek el-Muntafik gibi emirlikleri de içine alacak şekilde aşırı derece arttırmasını da pek istememekteydi zira bu durumda kendisine karşı Kavalalı Mehmed Ali Paşa gibi isyan tehlikesinden, diğer taraftan Almanya'nın zaten işten el çekmesi akabinde yalnız kalıp, İngiltere ve büyük güçlerin bu çatışmalara doğrudan dahil olmasından bununda bir büyük savaşa sebep olmasından da korkmaktaydı. Bu da Cebel Şammar Emirliği ile Kuveyt emirliği savaşında Cebel Şammar Emirliği'ne tam doğrudan destek vermemesinin bir başka sebebidir.

Öte yandan bu çatışmalarda her ne kadar İngiliz periferisine girmiş olsa da Kuveyt emirliğinin dahil olduğu çatışmalarda el-Muntafik emirliği (üst aşiret konfederasyonu) çoğu aşiretiyle Osmanlı vasalı Cebel Şammar değil, Kuveyt Emirliği yanında saf tutmuştur. Bunun bir nedeni de Cebel Şammar Emirliği'nin bu el-Muntafik aşireti üzerinde de egemenlik kurma isteğidir. Neticede 1900 yılı Aralık ayı içinde Kuveyt-Reşidi Savaşı karşılıklı baskın, akın şeklinde saldırılarla başlamıştır. Kuveyt'i ele geçirme peşindeki Cebbel Şammar Emirliği ilk başta başarılar kazanmıştır. Şeyh Mübarek'in müttefiki el-Muntafik emiri Sadun Paşa kuvvetleri ve Kuveyt birlikleri 'nde yenildi ve sonrasında Sadun Paşa Türk topraklarına çekildi, ancak kısa süre sonra İbn Reşid, Necef'in yükseklerinden Kuveyt'e kadar uzanan Reşidi aşiretlerinin bölgeye girişini engelleyen 'nde yenilgiye uğratıldı.

Bütün bu çatışmalar sürerken Kuveyt emiride Reşidi topraklarını ele geçirmeye yönelik saldırı için asker toplamaktaydı. İbn Reşid'in tekrar saldırı için daha fazla kuvvet topladığını öğrenen Kuveyt emiri, onu engelleyip saldırmadan kendisi saldırıp bölgeyi ele geçirmeye ve kendine bağlı bir Necid Emirliği (3.Suud Devleti) oluşturma amaçlı bir harekât planı hazırlamaktaydı. Ordusunu iki kısma ayırdı. İlk kısmı kendisi yönetip Arabistan'da üstüne yürüdü. İkinci kısmı ise pek çok süvariden oluşup kardeşi ve oğlu Salim el-Mübarek es-Sabah yönetecekti. Görevleri İbn Reşid'in bu savaşta müttefiki 'i yenerek Irak'ta Semave boyunca yolları güvence altına alıp El-Reşid'i tespit edeceklerdi.İkinci ordu İbn Reşid ile karşılaştı, ancak Hammoud ve Salem gece İbn Reşid'in ordusunun yaktığı ateşleri gördüklerinde, onu yenmek için hiçbir yetenekleri olmadığına karar verdiler. İbn Reşid'in savaş kuvvetlerinin üçte biri ve onun ordusunun güçlü bir dayanağı olan Şammar birlikleri, Rakhima kuyularındaydı. Kuveyt ordusu bir baskınla Rakhima Muharebesi'nde Şammar birliklerini yok etti ve aynı zamanda bölgedeki cok sayıda hayvan mal vsyi yağmaladı. Sağ kalan az sayıdaki asker İbn Reşid'e ulaşınca İbn Reşid,Sadun Paşa ve kuvvetlerine karşı, 'ne girişip onları yenilgiye uğrattı ve öldürülen asker ve yağmalanan mallarına misilleme olarak ele geçirilen kişilerin çoğunu öldürdü

Kuveyt'in özellikle İran ve Irak'tan gelen hacılar için güzergah olması durumu sürekli olan Cebbel Sammar akınları ile ortadan kalkmıştı. Ekonomik zorluklar ortaya çıkmıştı. Mübarek El-Sabah, Necid Emirliği'nin tekrar ihdası halinde bu akınların kesilip var olan ekonomik sorunlarında biteceğini de hesaplamıştır.

İngiltere'nin Mübarek El-Sabah'ın Hamlesine İlişkin Tutumu

Aşiretler	Liderleri
El-Muntafik	Sadun Paşa
Mutayr
Acman	Nayef bin Hatlin
Beni Hacer	İbn Şafi
El Murra	İbn Şureym
Subay'
	Haşr bin Warbak
El-Awazam	Mübarek bin Dera
Reşaideler

Mübarek El Sabah'ın, İbn Raşid'e Hail'deki başkentine saldırmak üzere büyük kuvvetleri harekete geçirdiğinde, Albay Kimball'ın 3 Aralık 1900 tarihinde gönderdiği bir rapora göre İngiltere, Arap Yarımadası'nda İngiltere'yi Türklerle karşı karşıya getirebilecek karışıklıkları önlemek için harekete geçti. Kuveyt'teki durumla ilgili olarak, Kimball hem İbn Reşid'in hem de Mübarek El Sabah'ın sessiz kalmayacağını ve yakında savaşmaya devam edeceklerini öngörmekteydi. Raporda belirtildiği üzere, İbn Reşid'in evinde yapılan saldırıları kayıpları kabul edip etmeyeceği şüpheliydi ve 10 Aralık 1900 tarihinde Kimball, Şeyh Mübarek'e bir mektup göndererek şunları söyledi: Bana öyle geliyor ki Necid Emirini (İbn Reşid) kışkırtmaya devam ederek tehlikeli bir politika izliyorsunuz ve size bir kez daha sakin olmanızı tavsiye ediyorum. Şeyh Mübarek'e İngiliz hükûmetinin kendisine karşı yarı-savaş planlarını uygulayabilmesi için tüfek yardımı yapmayacağı da ayrıca bildirilmiştir... Ancak bu uyarılar Mübarek El-Sabah'ın kulağına gitmez, zira aralarında bir anlaşma olsa bile İngiltere'nin kendisini İbn Reşid'le kendi evinde yüzleşmekten alıkoyamayacağını bilir ve bunun üzerine İngiliz Dışişleri Bakanı Genel Vali'ye bir mesaj gönderir. "Hindistan'da Mübarek El-Sabah ile Necid Emiri arasında yeni bir savaştan kaçınılmasının arzu edildiğini ve Kimball'ın Kuveyt'i ziyaret ederek Şeyh'e savaştan kaçınmasını tavsiye etmesi gerektiğini söyler ve Genel Vali mesajın iletildiğini ancak Mübarek El-Sabah'ın buna uymadığını, çünkü Şeyh Mübarek El-Sabah'ın cevabının kesin ve net olduğunu söyler: İbn-i Raşid'den Yusuf bin Abdullah el-İbrahim,Necid'de kalmaya devam ettiği sürece, o (yani Yusuf) sükunete bağlı kalmayacak, aksine İbni Reşid'i Kuveyt'e saldırması için kışkırtacaktır. Bu nedenle kendisinin Kuveyt'te kalması akıllıca değildir, aksine aşiretlerini korumak için ilerlemelidir.

Aşiretlerin ve Güçlerinin Bir Araya Getirilmesi

Mübarek El-Sabah, amacına ulaşıncaya kadar savaş araçlarını düşman üzerindeki etkisini büyütecek şekilde kullandığı için İbn Reşid'e karşı askeri gerilimi tırmandırdı.Hedef, silahların yanı sıra siyasi, ekonomik ve stratejiktir. Tüm aşiretlere haber verirken yaptığı gibi tehdit ve savaş ilan etmesi de dahil olmak üzere ahlaki araçlar kullanıldı. Sonuç olarak Abdülaziz bin Abdul Rahman El Suud'a İbn Reşid'e karşı yardım ettiği ve bir elçi gönderdiği anlaşılıyor. Hamoud Al-Sabah liderliğindeki birlik, Rakhimah'taki Şammar'a baskın düzenledi. Mübarek Al-Sabah, özellikle İbn Reşid'in meydana gelen çatışmalardan yeni çıktığı göz önüne alındığında ve İbn Reşid'in Sadun Paşa ve müteffikleri ile girdiği muharebeler neticesinde ordusunun yıpranmasından ve Reşidilerin, Rakhima muharebesi dahil bazı muharebelerdeki yenilgilerinden sonra İbn Reşid'i güçlü bir savaşla karşılama zamanının uygun olduğunu düşündü.

Mübarek El Sabah, İbn Reşid'i bırakıp onunla savaşmadığı takdirde Yusuf El İbrahim'in kışkırtmasıyla er ya da geç Kuveyt'e saldıracağını ve Mübarek El Sabah'ın onunla görüşmek için yola çıkmasının daha önceki prestijini zedeleyeceğini biliyordu. Mübarek El-Sabah Necid halkı ve diğerleri savaşa hazırlanmakla meşguldü, bu yüzden müttefiki Sadun Al-Mansur'u çağırmak için bir mektup yazdı. İbni Reşid öğrendiğinde Irak'tan Salem bin Hamoud Al-Rashid adında bir elçi gönderdi. Sadun Paşa, İbn Reşid ile çatışmasına karşın tarafsızlığı reddetti ve El-Sabah ailesiyle bu seferde birlikte savaşmaya kararlıydı, çünkü El-Sabah ailesiyle dostluk anlaşması yapmıştı, ilaveten olarak Kuveyt üst aşiret olarak El-Muntafik emirliği konfederasyonunun bir tarafıydı. Kuveyt'e sığınan Suud ailesi anlaşmayı bozamazken, Al-Zafir'in şeyhi Jaylan bin Suwait, İbn Reşid'e karşı ittifaka katılmayı reddetti.

Mübarek El Sabah'ın arkadaşı Şeyh Hazal El Kaabi, onun İbn Reşid ile savaşa girme niyetini duyunca ona iki makineli tüfek göndererek, rakibi konusunda onu uyaran ve gerekli önlemleri almasını tavsiye eden bir mektup yazdı. Aşiretlerinin sadakatinden emin olmak ve yanında yeterli silah ve hafif top taşımak için önlemler almak, Mübarek Al-Sabah Bahreyn'den büyük miktarda İngiliz Martini tüfeği satın aldı. Kuveyt'e gelince, Mübarek Al-Sabah'ın hazırlıkları tüm hızıyla sürüyordu. Sabah Abdullah Al-Hajri, yaklaşan savaş için savaşçıların toplanmasını emretti. Savaşçılar, çağrıya cevap veren Kuveyt halkından toplandı ve mazeret sahibi veya güvenilebilecek olanlar şehri savunmak için Kuveyt'te kalacaktı.

Mübarek El-Sabah, 1.200'ü Kuveytli olmak üzere yaklaşık on bin savaşçıyı seferber etti ve çok sayıda aşiret Kuveyt ordusunun saflarına katıldı ve birçok aşiretin ünlü prensleri ve savaşçılarıyla birlikte burada bulunması, diğer aşiretlerinde katılması için bir teşvik oldu. Bu ordunun büyüklüğü nedeniyle aşiretler, kendilerine göre neredeyse garanti olan büyük ganimetler elde edecekleri umuduyla hareket ediyorlardı. Mübarek El Sabah'ın komutasındaki bu büyük kalabalığın bir araya gelmesi büyük anlamlar taşıyordu ve bunlardan en önemlisi Necid halkının bu kalabalığın içinde yer alan eski yıkılan Necid Emirliği lideri Abdulrahman bin Faysal El Suud ve oğlu Abdülaziz'e olan sevgisiydi. Yanında kardeşleri ve oğulları Hamoud Al-Sabah, Khalifa Al-Sabah, Sabah bin Hamoud Al-Sabah, Jaber bin Fadıl Al-Sabah, Muhammed bin Salem Al-Jarrah ve Salman bin Hamoud Al-Salman da oğlunu bırakarak eşlik etti. Kuveyt'teki Jaber Al-Mubarak Al-Sabah da buradaki yerini alacaktı.

Prens Abdülaziz El-Mutab El Raşid, Kuveyt'i işgal etme niyetindeydi. Osmanlılardan kendisine silah sağlamalarını istedi ve silahların kendisine Katar limanlarından sağlanması konusunda anlaşmaya vardı. Katar, El Sani'nın yetkisi altındaydı. Prens Abdülaziz El-Mutab'la anlaşan El Sani, onlara Osmanlı'dan silah sevkiyatının geldiğine dair bir mesaj gönderdi ancak mesajı taşıyan delegeler, onlar gelmeden önce Mübarek el-Sabah tarafından tutuklandı. İbn Reşid'e Osmanlı tedarikini böylece kestiler.

Harekat güzergahı

Mübarek El-Sabah'ın ordusu Kuveyt'ten Necid'in merkezindeki Rawdat 'a yürüdü ve oradan ordunun bir bölümü ayrılarak güneye Riyad'a yönelirken ana kuvvetler Kasım'a yöneldi. Bu dönemde Mübarek El-Sabah müttefiklerine mesajlar gönderdi. Mektup trafiği on gün sürdü ve Saadun Paşa Mübarek El Sabah'ın mektubunu aldı, ardından El Müntefik'in kuvvetleri harekete geçti.

Riyad'ı ele geçirme

İbn Suud ana kuvvetlerden ayrılarak güneye, Riyad'a yöneldi ve Riyad halkının kendisine olan eğilimi nedeniyle şehir çevresini savaşmadan ele geçirmeyi başardı. Ancak Masmak Kalesi'ni ele geçiremedi ve ordu içinde İbn Suud sızma yapıp kaleyi kuşattı. Ancak Reşidi Riyad valisi İbn Aclan komutasındaki kaledekiler direndi.

Teslim etmeyi reddetme

Ana ordu Mübarek El-Sabah ile İbn Raşid arasındaki meseleler netleşene kadar Mübarek El-Sabah'a teslim etmeyi reddettiği valiliği üzerine yürüdü, bu yüzden Mübarek El-Sabah, İbn Suud ve yanındakileri yalnız bıraktı ve ordu buraya hareket etti.

Zülfi'nin Ele Geçirilmesi

Ana ordu savaşmadan El Zülfi'yi ele geçirdi.

Kasım şehirlerinin ele geçirilmesi

Şeyh Mübarek El-Sabah liderliğindeki ana güçler El-Kasım Bölgesi'nde Bureyde ve Uneyze şehirlerini ele geçirmeyi başardı. Uneyze'de yönetim Salim ailesinden Abdullah bin Zamil'e, Bureyde'de ise Nasır bin Şeyh Hasan Aba Al-Khail'e verildi. Mübarek es Sabah Kasım halkına cömertlik gösterdi.

Muharebe Öncesi

Seferde elde edilen zaferlerin ardından Şeyh Mübarek, Kuveyt'in işlerini yönetmesi için halefi olarak atadığı oğlu Cabir'e bir mektup göndererek elde ettiği zaferi müjdeledi ve kendisine teçhizat ve silah tedarik etmesini istedi. Mübarek Al-Sabah şöyle dedi: "Necd'i savaşmadan fethettik ve bizden öncekiler Üneyze, Ayn İbn Zamil ve Büreyde kasabalarını ele geçirdiler." Nasır bin Şeyh Hasan Aba El-Hail ve ondan sonra Hail ve Cebel El-Raşid kasabasına gitmeye niyetlendik ve orada Hamud El-Ubeyd dışında kimse yoktu, yaşlılığın üstesinden gelen ve bize direnecek gücü olmayan çaresiz bir adam ve Yaradan'ın gücüyle, Allah bize zafer bahşedecek ve onu Bir Amma'ya atacaktık ve olan buydu ..."

Mübarek El Sabah mektubunda ayrıca şunları da yazmıştır: "Abdülaziz El Raşid'in kuzenleri olan Hamud'un çocukları bize gelerek uzlaşmak istediler ve Abdülaziz bin Raşid'in yaptıklarından dolayı bizden özür dilediler. Muhammed bin Raşid'den sonra emirliğin kendilerine ait olduğunu, ancak onu affettiklerini ve Mübarek El Sabah ile aralarına fitne sokmak istemediklerini söylediler." Barış istediklerini, bunun üzerine Şeyh Mübarek'in mazeretlerini kabul edip onları onurlandırdığını, El Kasım'da kamp kurup Şeyh Sadun'un gelmesini beklediğini, Şeyh Sadun'la El Kasım'da buluşma sözü vermemiş olsalardı ordusunu Hail'i ele geçirmek için harekete geçireceğini söyledi.

Mübarek Al-Sabah bu mektubu hizmetkârlarından biriyle gönderdi ve Kuveyt'teki oğlu Cabir'e ulaştırmasını emretti. Ona, meselesinin kimseye ifşa edilmemesi için ihtiyatlı ve gizli olmasını tavsiye etti. Bu adamın yolculuğundan iki gün sonra, Şammar'dan El-Eslam klanının şeyhi Şeyh Salem El-Catiyab bin Tuwalah yolda onunla karşılaştı. Ondan şüphelendi ve aranmasını emretti. Onu buldu. Mübarek El-Sabah'ın mektubu karşısında hayrete düştü ve mektubun derhal Abdülaziz bin Reşid'e gönderilmesini emretti. O sırada İbn Reşid'de Kuveyt'te karşı yeni bir mücadeleye hazırlanmak için ülke dışındaydı. İbn Reşid, bu mektubu ve Muhammed bin Abdullah El-Bassam'ın mektubunu aldığında derhal ülkesine döndü ve yaklaşık on bin savaşçıdan oluşan büyük bir ordu hazırladı. Orduların Ayn bin Fuhaid'de toplanmasını emretti ve İbn Reşid'in ordusuna Kahtan aşiretinden büyük gruplar ve Necid halkından bazıları katıldı. Aralarında Fahd al-Shaalan ve onunla birlikte olanlar, savaştan önce İbn Raşid'in misafiri olarak kalan aşiretlerindendi ve onunla birlikte Kasım'dan gruplar da vardı. İbn Raşid'in ordusundaki savaşçı sayısının develer ve piyadeler hariç üç bin savaşçı olduğu tahmin edilmektedir. Yusuf el-İbrahim orduya bin deve ve on bin Osmanlı lirası tedarik etti.

Mübarek Al-Sabah'ın müttefiki olan tüm aşiretler 6 Mart 1901'de Büreyde'de toplandı ve İbn Reşid'in ordusu Hadd Al-Sarrif'te Phila Al-Asiyah denilen yere taşındı ve orada kamp kurdu. Abdülaziz El-Reşid, ya onu yormak ve uygun bir savaş alanına sürüklemek istediği için rakibiyle karşılaşmayı kasıtlı olarak geciktirdi. Ya da o büyük kalabalığın önünde gücünün zayıflığını hissettiği için, ister Osmanlı İmparatorluğu'ndan ister Katar Şeyhi'nden olsun, her iki taraftan da yardım almadıkça, kuvvetlerinin sayıca ve teçhizat bakımından genişletilmesini sağlamadan önce acele etmemeye karar verdi ve İbn Reşid, düşmanlarına karşı kendisine yardım etmesi için Osmanlı İmparatorluğu ile temasa geçti. Ancak yardım etmekte geciktiler ve İbn Reşid'in Katar Şeyhi'ne gönderdiği ve ondan yardım istediği mektubu taşıyan üç kişi tutuklandı. Şeyh Mübarek'e teslim edildiler, o da yukarıda bahsi geçen mektubu okudu ve Kuveyt'e gönderilmesini emretti. Mübarek El-Sabah, 16 Mart 1901'e tekabül eden 25 Zilkade 1318 gecesi, müttefik aşiretlerin şeyhleriyle bir toplantı yaptı ve birbirlerine işaret ederek şöyle dedi "Onu yok etmek için bir ya da iki telgraf gönderin." Sonra oturanlardan biri şöyle dedi: "Siz İbn Reşid'i tanımıyorsunuz ve Allah yarın sabah sizi mağlup edecek." Mübarek Al-Sabah şöyle dedi: "O yenilecek."

17 Mart 1901'de Mübarek Al-Sabah'ın ordusu, İbn Reşid'in ordusunun Al-Sarif'te olduğunu öğrenince harekete geçti. Kuseyr Al-Tarfiyye denilen yere vardılar ve Mübarek Al-Sabah'ın kardeşi Hamud Al-Sabah orduya savaşa hazırlanmalarını emretti.

Muharebenin Yeri

El-Sarif, El-Kasım Bölgesindeki, Büreyde şehrinin bir banliyösü olan kasabası yakınlarında bir yerde bulunuyor. Araştırmacılar ^[] savaşın yerini şu şekilde tanımladılar:

• İbn Reşid'in kampı, El-Sarif'in kuzey tarafındaki Vadi Ebu Mescid'deydi.
• Al-Sarif'in doğu yakasındaki Quwaira al-Hakim'deki İbn Sabah kampı vardı.
• Muharebe İbn Sabah'ın kampından başladı ve ordusu, İbn Sabah'ın ordusunun yenilgiye uğratılıp dağıldığı Sarif'e kadar geri çekilmeye başladı.

Muharebenin Zamanı

Araştırmacı Halid bin Sulaiman Al-Khowaiter, tarihçilerin yazıları ile tanıkların ifadeleri arasında yapılan bir karşılaştırmadan (Kun Al-Sarif: Al-Sarif Muharebesi Olaylarının Kapsamlı Bir Tarihsel Çalışması) kitabında şu sonuca varmıştır: "MS 17 Mart 1901'e tekabül eden 26 Zilkade H. 1318 Pazar günü gerçekleşti. Kaynakların çatışmanın durduğu konusunda hemfikir olduğunu belirtti." Gün batımıyla birlikte "çatışmaların aralıksız olarak beş saatten fazla sürdüğü anlamına geliyor, çünkü öğleden sonra saat birden önce başladı ve akşam saat altıya kadar sürdü.”

Kullanılan Silahlar ve mücadele stilleri

Al-Sarif Savaşı'nda birçok geleneksel silah ve savaş yöntemi kullanılmıştır. Silahlar arasında tüfekler vardı: Martini ve Mauser, halk arasında (Warwar) olarak adlandırılan Amerikan Mozart tüfekleri, Martini tüfeğinin bir türü olan Samaa ve (Al-Fard) olarak adlandırılan ve (Froud) kelimesinin çoğulu olan tabanca. Kılıçlar, kalkanlar ve çekice benzeyen ancak büyük olan beyaz bir silah olan clink de dahil olmak üzere geleneksel silahlar da kullanıldı.

Al-Sarif'te makineli tüfekleri de araştırıldı ve o dönemde halk arasında (Badem Yağmuru) olarak bilinen Metrolioz makineli tüfeğinin kullanıldığı ortaya çıktı. Şeyh Mübarek El Sabah bu silahın öneminin farkındaydı, bu nedenle El Şerif harekâtından önce bu silahı temin etmeye çalışmıştı.

El-Masyuk

El-Masyuk, El-Serif Savaşı'nda kullanılan geleneksel savaş yöntemlerinden biridir. Bu develer, sırtlarında binicileri olmadan saldırmak için eğitilir (gerekirse develere zırhta giydirilir) ve saldıran askerlerin ve süvarilerin önünde düşmana çok sayıda ateş açarak kurşunlardan korunmaları sağlanır. rakiplerini yenmek için hiçbir aracı esirgemezdi, bu yüzden El-Masyuk da dahil olmak üzere birçok aracı kullandı ve bu savaş alışkanlığı ordusunda yerleşik hale geldi ve İbn Raşid'in ordusu bunu bir tank gibi zırhlı süpürücü silah olarak kullanmaya başladı.

Muharebe

İbn Reşid öncelikle muharebe öncesi savaş dansı yaptırdı ve arkadaşları ile vedalaştı. Savaşı bir gün daha geciktirme peşindeydi ama başaramadı, öncül olarak Hamud El-Ubeyd El-Raşid ve El-Talal'ın oğullarından mızraklarla donatılmış bir grup atlı gönderdi ve Mübarek El-Sabah'ın ordusuna saldırdılar. İbn Sabah'ın ordusu onları top ateşiyle karşıladı ve yenildiler. Geri döndüklerinde İbn Reşid onları cesaretle savaşmadıkları için kınayan sözler söyledi.

Bu arada Şammar Kabilelerinden 150 savaşçı daha muharebe meydanına geldi. Ancak komutanları, birlikte kahve içmeden ve herkes muharebe alanına gelmeden harekete geçmek istemiyordu. İbn Reşid tüm kahve fincanlarını ters çevirdi ve kahve içmek için vakit kaybedenin yanında kahve içen düşmanını bulacağını belirtti. Grup onun bu hareketi karşısında hemen harekete geçmek istese de El Reşid El Masyukları hareketi ardından saldırıya geçmeleri gerektiğini belirtti. Abdülaziz El-Raşid ona eşlik etmeleri için savaşçılar istedi, bunun üzerine aralarında Hamud El-Abd El-Raşid'in iki oğlu ve Kahtan klanının başı Abdullah El-Sabhan El-Ali'nin de bulunduğu Salem gönüllü oldu. Onların kendisinin önünde değil kendisiyle birlikte yürümelerini istedi ve el-Masyuk grubu topladı.Sonra Fahd Al-Shaalan'a ve onunla birlikte Al-Rawla'nın şeyhlerine döndü ve onlara şöyle dedi: Sizden savaşa girmemenizi istiyorum çünkü siz bizim misafirimizsiniz ve biz size yeteriz. Eğer durum aleyhimize dönerse, o zaman paramızda sizin daha çok hakkınız vardır. Ve bu bizim için caizdir. Bu sözleri duyduklarında gururları okşandı ve Şeyh Fahd Al-Shaalan ayağa kalkarak grubunu savaşa katılmaya ve Abdul Aziz Al-Rashid'e yardım etmeye çağırdı.

Bu arada Mübarek Al-Sabah'ın ordusunda Mübarek Al-Sabah saldırı emrini verdiğinde Mübarek'in kardeşi Hamud Al-Sabah ayağa kalkarak konuşmaya başladı: Bu savaşı kaybederlerse İbn Reşid'in kimseyi sağ çıkarmayacağını ve kazanmak zorunda olduklarını belirtti. Devamla disiplinlerini koruyup, hızlı ve amaçsızca saldırmamalarını, planlı şekilde hareketlerini de askerlerinden istedi. Ancak askerler bu emri kulak arkası etti ve İbn Reşid'in atlarının öncüleri ortaya çıktığında, sayılarının çokluğu nedeniyle zaferin kendileri için kaçınılmaz olduğuna inandıkları için düşmanı karşılamak için emirleri dinlemeden disiplinsiz şekilde plansızca saldırmaya başladılar.

El Masyukları ile İbn Reşid, İbn Sabah'ın ordusunun önünde göründüğünde, Mübarek El Sabah'ın Masyukların ortaya çıkışından itibaren savaşı başlatmaları talimatını verdiği gibi, ordu Masyuk'a ateş etmek için inisiyatif aldı, ta ki iki ordu bir araya gelip birbirlerine saldırana Türki bin Muhya ve grubunun harekâtı ortaya çıkana kadar; İbn Raeşid'in Al-Sarif'ten sonra unutmadığı ve Mübarek Al-Sabah'ın ordusunun zaferini gösteren saldırı işaretleriydi. Mübarek Al-Sabah'ın ordusu İbn Reşid'in kampına kadar ilerlemişti ve ordunun süvarileri yenilmişti. İbn Reşid'e birkaç kez saldıran Mübarek Al-Sabah'ın ordusunun zafer işaretleri açık gibiydi. Ancak İbn Reşid direnmeye devam edip, merkeze değil, Kuveyt ordusunun dış kanatlarına doğru bir Reşidi saldırısi yapılması talimatını verdi ve Sarif'in dış mahallelerine doğru yaptığı harekâtı başarılı oldu. Düzensiz disiplinsiz şekilde saldıran Kuveyt birlikleri bu saldırı ile kolayca püskürtüldü. Mübarek el-sabah'ın bir hatası da saldırırken çölde rüzgarı saldırıda hesaplayamamak olmuştu. Zira, rüzgar kendisi ve askerlerine ters, karşı konumdan esiyordu. Neticede bu sırada bir kum fırtınası da baş gösterdi ve Kuveyt şeyhinin ordusunun harekâtı fırtına da zorlaşmaya başladı, disiplinsiz şekilde saldıran askerleri Reşidi direnişi ve saldırılarıyla dağılmaya başladı. Mübarek El-Sabah'ın ordusunun sancağını taşıyan Abdullah El-Müzain öldürüldü ve yaralı olan oğlu İbrahim El-Müzain de onu arkasından taşıdı.Bu da bir askerin bu yöndeki bağırışları da ordu da başka bir moral bozukluğu yarattı.Reşidiler el-Sabah'ın kampına doğru ilerlemeye başladılar; Mübarek Al-Sabah'ın ordusunun saflarındaki yenilginin ardından mücadeleye devam eden, Mübarek Al-Sabah ise Sultan Al-Daviş ile birlikte kampını terk etmek zorunda kaldı. Sadun Paşa ve oğulları Ukab ve Hazza bin Ukab onu takip etti ve bu arada Hamud al-Sabah savaş alanında hala direniyordu ve şöyle bağırdı: "Cevap ver, ey Salem al-Nashama al-Nashama" ve kimse ona cevap vermedi, çünkü herkes yenilmişti.

Muharebeden Sonraki Sabah Mübarek'in Ordusunun Durumu

Savaş sona erdikten sonra şiddetli yağmur yağdı ve İbn Reşid'in ordusu Mübarek Al-Sabah'ın ordusundan geriye kalanları takip ediyordu. Bazıları Bureyde'ye ulaştı ve İbn Raşid'in ordusunun Kuveytlileri esir aldığı konusunda uyarıldılar ve ardından halkı Uneyze'ye gönderdiler. Muharebe ardından gece yağan yağmur bazı Kuveytlilerin hayatta kalmasına vesile oldu ve Uneyze halkından bazıları onları barındırdı ve onlara yol gösterdi. Oysa İbn Reşid, yanında Kuveytlileri barındıran herkesin öldürülmesini emretmişti. Muharebeye sadece Kuveyt şehrinden katılan savaşçıların sayısı 1.200'dü ve bunlardan sadece 150'si geri dönebilmişti; Mübarek El Sabah'ın ordusundan öldürülenlerin sayısı ise 2.000 ila 3.000 arasında değişiyordu. Ölenler arasında Mübarek'in kardeşi Hamoud Al-Sabah, oğlu Sabah bin Hamoud Al-Sabah ve Khalifa bin Abdullah Al-Sabah da vardı. Saadun Paşa'nın kardeşi Abdullah Al-Saadoun ve İbn Raşid tarafından öldürülenler, İbn Raşid'in kardeşi Talal, iki kuzeni, Hamud'un oğulları Salem ve Muhanna ve bazı amcaları da dahil olmak üzere yaklaşık 400 savaşçıydı.

Mübarek Al-Sabah yenilginin kaçınılmaz olduğunu hissettiğinde, Sultan bin Faysal Al-Daviş'in eşliğinde savaş alanını terk etti ve Mutayr kabilesiyle birlikte Al-Samman'a gitti. Mübarek El Sabah Kuveyt'e vardığında yanında sadece iki hizmetkârı vardı ve bu da savaşın ilk günü olan 31 Mart 1901'deydi. Kurban Bayramı'nda ordusunun yenilgiye uğradığı ve çok sayıda Kuveytlinin öldüğü haberi gelmişti. Takipçilerinden biri olan "Karinis bin Kaami" ondan önce davranmış ve Kuveyt ordusunun başına gelenleri Kuveyt halkına anlatmıştı.

Muharebenin Sonuçları

Cebel Şammar emiri Abdülaziz bin Mitab el-Reşid (İbn Reşid), El Cehre'yi kuşatarak bu zaferi takip etmeye çalıştı, ancak 2-3 hafta boyunca El Cehre'yi ele geçiremedikten sonra Kuveyt'in dışına çekildi. Muharebenin sonuçları, Sadun bin Mansur'a Cebel Şammar (Hail) Emirliği'nin gücünün boyutunu ve ona karşı çıkan blokların zayıflığını açıkça ortaya koydu, bu nedenle iki taraf, her birinin kendi bölgesinde ve etki alanında sahip olduğu gücün gerçeklerini etkilemeyecek şekilde aralarında bir ateşkes yapmaya çalıştı.

İbn Suud, Riyad'da Masmak Kale Kuşatmasına son verip, babası ile buluşup Kuveyt'e çekilse de; İbn Suud, Necid'de gizliden gizliye mücadeleye devam etti. Ocak 1902 de Kuveyt emirinden tekrar Riyad'ı almak için asker alan İbn Suud Riyad Muharebesi denen baskınla Riyad'ı Cebel Şammar'dan alıp Riyad Emirliği'ni kurarak 3.Suud Devletinin temellerini atacak, Kuveyt Emiri ve dolaylı olarak İngilizlerin desteğiyle Cebel Şammar Emirliği'ni Suudi-Reşidi Savaşı'nda çeşitli muharebelerle yenilgiye uğratacak El Kasım Bölgesi ve Necid'te hakimiyet kuracaktır.

Notlar

1. ^ Yusuf bin Abdullah El Ibrahim Arapça: يوسف بن عبد الله الإبراهيم (1845 Kuveyt - 1 Ocak 1906 tahminen Hail) yerel bir ileri gelen ve çok zengin bir inci ve hurma tüccarıydı. Kuveyt Şehri'nde doğdu ve orada büyüdü. Çevresinde birçok mülkü ve büyük meyve bahçeleri vardı. Ailesinin bir kısmıyla birlikte yaşadığı Basra eyaletinin El-Dora köyünde, sonrasında yaptığı ticareti serveti ve yetenekleri ile Kuveyt hükümdarı Muhammed bin Sabah'ın yakın danışmanı ve emirlikte ikinci adam, emirin iktidarının arkasındaki en büyük güç olacak kadar yükseldi, daha sonra Kuveyt, Basra'da ve Basra Körfezi tarihi üzerinde tarihin akışını etkileyecek kadar büyük siyasi nüfuza sahip oldu. Kendisi Osmanlı İmparatorluğu'na taraftı ve siyasi nüfuzu ile Kuveyt yönetiminde cok çeşitli entrikalar çevirdi özellikle Muhammed bin Sabah'ın rakibi olarak gördüğü kardeşlerine karşı bunlardan biri de ve en önemlisi Mübarek el Sabah'a karşı onu uzaklaştırmak için çeşitli oyunlar tertip etti.Siyasi entrikalarının arkasında Osmanlı'nın bir gün Kuveyt'e el koyması ve onu Kuveyt Şeyhi yapması düşüncesinin olduğu da ileri sürülmektedir. Bununla birlikte Kuveyt seyhi ile birlikte izlediği yönlendirdiği Türk yanlısı politikaları Arap milliyetçisi halktaki belli kesimin tepkisini toplamıştır.Bu kesimi de yanına alarak 1896'da Mübarek, bir suikast ve baskın planıyla kardeşini öldürüp tahta çıktı; Yusuf'u da yakalayıp öldürmek veya hapse atmak istedi fakat Yusuf, Mübarek ve adamlarının elinden kurtulmayı başardı. Mübarek El-Sabah'ın yönetimine karşı çıktı ve Kuveyt yönetiminin Muhammed bin Sabah El-Sabah ve Cerrah bin Sabah El-Sabah'ın oğullarına verilmesini istedi. Kuveyt'e müdahale etme ve siyasi haritasını yeniden çizme yetkisine sahipti.Defa kere Osmanlı ve Reşidileri Kuveyt'e saldırmaları için kışkırttı, çesitli yerlere mektuplar yazdı, Reşidilere maddi destekte sağladı ve Sarif Muharebesi'nde bu yönden kilit rol oynadı. 1906'da ölene kadar Mübarek'in en çekindiği kişi kendisiydi.Kimi kaynaklar Mübarek'in üvey kardeşini öldürmesine Yusuf nedeniyle hak vermekte ve öldurmese Yusuf tarafından ekarte edileceğini iddia etmektedir.

Kaynakça

1. ^ ^{a b} معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 53
2. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 17
3. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 35
4. ^ Çetinsaya, G. (2006), Ottoman Administration of Iraq, 1890-1908, SOAS/Routledge Studies on the Middle East, Ed. Benjamin C. Fortna, pp. 137-139
5. ^ ^{a b} "Kuwait: Anglo-Ottoman Relations 1890-1914" (PDF). Shodhganga Thesis Repository. 1994. s. 171,172,192,193. 18 Kasım 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 
6. ^ "'File 53/6 (D 2) Koweit [Kuwait] Affairs, 1898-1899'". Qatar Digital Library. 18 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Kasım 2017. 
7. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 36
8. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 38-39
9. ^ ^{a b} إمارة النتفق وأثرها في تاريخ العراق والمنطقة الإقليمية 1546-1918. حميد حمد السعدون. دار وائل للنشر. 1999 عمان. ص:230-232
10. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 39-40
11. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 40
12. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 53-54
13. ^ ^{a b} H.R.P. Dickson (2015), "How Mubarak al Subah Won His Throne", The Arab of the Desert (RLE Saudi Arabia): A Glimpse into Badawin Life in Kuwait and Saudi Arabia, Routledge, 20 Aralık 2023 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 20 Aralık 2023 
14. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 41-42
15. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 49
16. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 50
17. ^ أوراق منسية من تاريخ الجزيرة العربية غيرترود بيل (تقارير الاستخبارات البريطانية)
18. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 50-51
19. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 55
20. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 5-60
21. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الثالثة، صفحة 115
22. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 61-62
23. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 62
24. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 62-63
25. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 70
26. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 71
27. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 72-73
28. ^ Halid bin Süleyman El-Khowaiter (2013), Kun el-Sarif: El-Sarif Savaşı olaylarının kapsamlı bir tarihsel çalışması (Arapça) (1 bas.), Dar Jadaul, s. 248 
29. ^ Halid bin Süleyman El-Khowaiter, Kun el-Sarif: El-Sarif Savaşı olaylarının kapsamlı bir tarihsel çalışması, s. 297 
30. ^ Halid bin Süleyman El-Khowaiter, Kun el-Sarif: El-Sarif Savaşı olaylarının kapsamlı bir tarihsel çalışması, s. 300 -301 
31. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 79
32. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 80
33. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 81
34. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 83
35. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 90-91
36. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 89-85,88
37. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 102-100
38. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 122
39. ^ معركة الصريف بين المصادر التاريخية والروايات الشفهية، ، الطبعة الأولى، صفحة 132-135
40. ^ Vassiliev, Alexei (1 Eylül 2013). The History of Saudi Arabia (İngilizce). Saqi. ss. 211, 212. ISBN . 
41. ^ Simons, G. (2016),  Saudi Arabia: The Shape of a Client Feudalism, United Kingdom: Palgrave Macmillan UK., ss. 168-169, 21 Aralık 2023 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 21 Aralık 2023 KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi ()
42. ^ ^{a b} Sebastiano Andreotti (2013), Kenneth Christie, Mohammad Masad (Ed.), The Ikhwan Movement and Its Role in Saudi Arabia’s State-Building- State Formation and Identity in the Middle East and North Africa, United Kingdom: Palgrave Macmillan, s. 89, 21 Aralık 2023 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 21 Aralık 2023