İngiliz-Kuveyt 1899 Anlaşması, Britanya İmparatorluğu ile Kuveyt Şeyhliği arasında 23 Ocak 1899 tarihinde imzalanan gizli bir anlaşmadır. Anlaşma hükümlerine göre İngiltere, yabancı güçlerin Şeyhliğe erişimini kısıtlama ve iç işlerini düzenleme karşılığında Kuveyt'in toprak bütünlüğünü korumayı taahhüt etti.
Arka plan
Kuveyt Şeyhliği 18. yüzyılın başlarındaki kuruluşundan bu yana fiili bağımsızlığa sahipti. Zaman zaman iki bölgesel güç olan Riyad Vahhabi İmamları ve Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı bir devlet rolünü üstlenmek zorunda kalmıştır. 1871'deki başarılı Necid seferinin ardından Osmanlılar Kuveyt üzerindeki nüfuzlarını sağlamlaştırdı. 1892 yılında Muhammed el-Sabah Kuveyt tahtına çıktı. Muhammed'in bir yönetici olarak beceriksizliği, kayınbiraderi Yusuf bin Abdullah el-İbrahim'in (Azerice: Boz Kardinal) olarak kademeli bir şekilde ortaya çıkmasına yol açtı. El İbrahim, Kuveyt toplumunun milliyetçi çevrelerini yabancılaştıran Türkofil politikalar izlemeye devam etti. Mayıs 1896'da Muhammed, iktidarı ele geçiren üvey kardeşi Mübarek el-Sabah tarafından öldürüldü. Osmanlılar isyanın, Osmanlı karşıtı bir Pan-Arap ittifakı oluşturmak için daha büyük bir İngiliz komplosunun bir parçası olduğuna inanıyordu. Osmanlılar, Mübarek'in darbeden kısa bir süre önce Buşehr'de İngiliz Mukim elçi ile görüşmesine atıfta bulunarak, Katar'dan Casim bin Thani ve Hail'den Emir Muhammed bin Reşid'in de ittifakın bir parçası olduğunu iddia ettiler. Mukim elçi bu iddiaları reddetti.
Sabah'ın iki oğlunun intikam almak isteyebileceğinden korkan Mübarek, Osmanlılardan gaspçı statüsünden kurtulmak için kendisine Kaymakam unvanı verilmesini talep etti. Komşu Basra Vilayeti'nin genel valisi Hamdi Paşa bunu reddetti, bunun yerine üstlerine Kuveyt'in ilhakını önerdi. Kritik bir anda Hamdi Paşa'nın yerine Mübarek'in rüşvetle kazanmayı başardığı Muhsin Paşa getirildi. Kuveyt'teki İngiliz nüfuzunun semtikadem (ayak ucu) seviyeye indiği bir dönemde Mübarek Basra'daki İngiliz konsolosuna başvurarak İngiliz koruması talep etti. İngilizler başlangıçta isteksiz görünüyordu çünkü böyle bir hareket büyük olasılıkla Fransa ve Rusya gibi diğer büyük güçlerle çıkar çatışmasına yol açacaktı. Rus girişimci Vladimir Kapnist, Akdeniz'deki Trablusşam limanını Kuveyt'e bağlayacak bir demiryolu inşa etme planını ortaya koyduğunda durum değişti. Bu planın Mezopotamya'daki çıkarlarına zarar vereceğini düşünen İngilizler müzakere masasına geri döndü.
Anlaşma
23 Ocak 1899'da Mübarek ve İngiliz temsilci Meade 1899 tarihli gizli İngiliz-Kuveyt Anlaşmasını imzaladı. Anlaşma hükümlerine göre Şeyh ve halefleri yabancı ajan ya da temsilci kabul etmemeyi kabul ederken, aynı zamanda kontrolü altındaki toprakların herhangi bir bölümünü önceden İngiliz onayı olmadan yabancı bir hükûmet ya da vatandaşa satmayı, kiralamayı, ipotek etmeyi ya da devretmeyi de yasaklıyordu. Bunun karşılığında İngilizler Kuveyt Şeyhine yıllık 1.000 sterlin verecek, ayrıca İngiltere Kuveyt'in toprak bütünlüğünü dış tehditlere karşı korumayı taahhüt edecekti.
Sonrası
1899 anlaşmasını, inci ve petrol kaynaklarının yönetimi de dahil olmak üzere İngiltere'nin ülkedeki rolünü pekiştiren bir dizi küçük anlaşma izledi. Takip eden yıllarda İngiltere, Osmanlı'nın Kuveyt üzerindeki kontrolünü yeniden tesis etmeye yönelik birçok girişimini hem diplomatik hem de askeri çabalarla engelledi. 1904 yılında Yüzbaşı S.G. Knox Kuveyt'teki ilk İngiliz mukimi olarak atandı. Söz konusu anlaşmaların statüsü daha sonra ile teyit edildi.
Kaynakça
- ^ a b c "Kuwait: Anglo-Ottoman Relations 1890-1914" (PDF). Shodhganga Thesis Repository. 1994. 18 Kasım 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Kasım 2017.
- ^ "'File 53/6 (D 2) Koweit [Kuwait] Affairs, 1898-1899'". Qatar Digital Library. 18 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Kasım 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ingiliz Kuveyt 1899 Anlasmasi Britanya Imparatorlugu ile Kuveyt Seyhligi arasinda 23 Ocak 1899 tarihinde imzalanan gizli bir anlasmadir Anlasma hukumlerine gore Ingiltere yabanci guclerin Seyhlige erisimini kisitlama ve ic islerini duzenleme karsiliginda Kuveyt in toprak butunlugunu korumayi taahhut etti Arka planKuveyt Seyhligi 18 yuzyilin baslarindaki kurulusundan bu yana fiili bagimsizliga sahipti Zaman zaman iki bolgesel guc olan Riyad Vahhabi Imamlari ve Osmanli Imparatorlugu na bagli bir devlet rolunu ustlenmek zorunda kalmistir 1871 deki basarili Necid seferinin ardindan Osmanlilar Kuveyt uzerindeki nufuzlarini saglamlastirdi 1892 yilinda Muhammed el Sabah Kuveyt tahtina cikti Muhammed in bir yonetici olarak beceriksizligi kayinbiraderi Yusuf bin Abdullah el Ibrahim in Azerice Boz Kardinal olarak kademeli bir sekilde ortaya cikmasina yol acti El Ibrahim Kuveyt toplumunun milliyetci cevrelerini yabancilastiran Turkofil politikalar izlemeye devam etti Mayis 1896 da Muhammed iktidari ele geciren uvey kardesi Mubarek el Sabah tarafindan olduruldu Osmanlilar isyanin Osmanli karsiti bir Pan Arap ittifaki olusturmak icin daha buyuk bir Ingiliz komplosunun bir parcasi olduguna inaniyordu Osmanlilar Mubarek in darbeden kisa bir sure once Busehr de Ingiliz Mukim elci ile gorusmesine atifta bulunarak Katar dan Casim bin Thani ve Hail den Emir Muhammed bin Resid in de ittifakin bir parcasi oldugunu iddia ettiler Mukim elci bu iddialari reddetti Sabah in iki oglunun intikam almak isteyebileceginden korkan Mubarek Osmanlilardan gaspci statusunden kurtulmak icin kendisine Kaymakam unvani verilmesini talep etti Komsu Basra Vilayeti nin genel valisi Hamdi Pasa bunu reddetti bunun yerine ustlerine Kuveyt in ilhakini onerdi Kritik bir anda Hamdi Pasa nin yerine Mubarek in rusvetle kazanmayi basardigi Muhsin Pasa getirildi Kuveyt teki Ingiliz nufuzunun semtikadem ayak ucu seviyeye indigi bir donemde Mubarek Basra daki Ingiliz konsolosuna basvurarak Ingiliz korumasi talep etti Ingilizler baslangicta isteksiz gorunuyordu cunku boyle bir hareket buyuk olasilikla Fransa ve Rusya gibi diger buyuk guclerle cikar catismasina yol acacakti Rus girisimci Vladimir Kapnist Akdeniz deki Trablussam limanini Kuveyt e baglayacak bir demiryolu insa etme planini ortaya koydugunda durum degisti Bu planin Mezopotamya daki cikarlarina zarar verecegini dusunen Ingilizler muzakere masasina geri dondu Anlasma23 Ocak 1899 da Mubarek ve Ingiliz temsilci Meade 1899 tarihli gizli Ingiliz Kuveyt Anlasmasini imzaladi Anlasma hukumlerine gore Seyh ve halefleri yabanci ajan ya da temsilci kabul etmemeyi kabul ederken ayni zamanda kontrolu altindaki topraklarin herhangi bir bolumunu onceden Ingiliz onayi olmadan yabanci bir hukumet ya da vatandasa satmayi kiralamayi ipotek etmeyi ya da devretmeyi de yasakliyordu Bunun karsiliginda Ingilizler Kuveyt Seyhine yillik 1 000 sterlin verecek ayrica Ingiltere Kuveyt in toprak butunlugunu dis tehditlere karsi korumayi taahhut edecekti Sonrasi1899 anlasmasini inci ve petrol kaynaklarinin yonetimi de dahil olmak uzere Ingiltere nin ulkedeki rolunu pekistiren bir dizi kucuk anlasma izledi Takip eden yillarda Ingiltere Osmanli nin Kuveyt uzerindeki kontrolunu yeniden tesis etmeye yonelik bircok girisimini hem diplomatik hem de askeri cabalarla engelledi 1904 yilinda Yuzbasi S G Knox Kuveyt teki ilk Ingiliz mukimi olarak atandi Soz konusu anlasmalarin statusu daha sonra ile teyit edildi Kaynakca a b c Kuwait Anglo Ottoman Relations 1890 1914 PDF Shodhganga Thesis Repository 1994 18 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Kasim 2017 File 53 6 D 2 Koweit Kuwait Affairs 1898 1899 Qatar Digital Library 18 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Kasim 2017