Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Savaşın Felaketleri (İspanyolca Los desastres de la guerra), İspanyol ressam Francisco de Goya'nın 1810 ile 1815 yılları arasında çizdiği 82gravürden oluşan bir dizi resimdir. Serideki resimlerde savaşın korkunçluğu olduğu gibi ve etkileyici şekilde anlatılmıştır. Baskı resimlerde, İspanyol Bağımsızlık Savaşı sırasında işlenen acımasız suçlar ayrıntılı şekilde betimlenmiştir.
 | |
| Sanatçı | Francisco Goya |
|---|---|
| Yıl | 1810 - 1820 arası |
| Tür | Gravür |
Resimler Goya'nın sağlığında sadece iki set olarak basıldı ve ressam bunlardan birini sanat eleştirmeni olan arkadaşı 'e verdi. Bu iki set ressamın ölümüne kadar hiç yayımlanmadı. Setin ilk yayımlanışı 1863'te Real Academia de Bellas Artes de San Fernando'nun girişimiyle gerçekleşti. Bunu 1892, 1903 ve 1906 baskıları izledi.
Resimlerin tarihi
Madrid'de yaşayan Goya, General 'un isteği üzerine, Zaragoza Kuşatması'nı görmek ve resimlemek üzere 2-8 Ekim 1808 tarihleri arasında Zaragoza'ya bir seyahat gerçekleştirdi. Goya bu seyahat boyunca, Sierra de Tardienta'da Barut Üretimi ve Sierra de Tardienta'da Kurşun Üretimi gibi tablolarının yanı sıra, Savaşın Felaketleri serisinde yer alacak olan savaş sahnelerini tasarladı.
Goya 1808'in Ekim ayından itibaren, şu anda Prado Müzesi'nde bulunan hazırlık eskizlerini çizdi ve bunların üzerinde fazla değişiklik yapmadan - ancak kompozisyonun evrenselliğini sağlamak ve geleneksel kahramanca ölüm temasını dışarıda bırakmak için bazı detayları silerek -, çoğu resimde görülen tarih olan 1910'da resimlerin kalıplarını hazırlamaya başladı.
Goya resimleri tamamlandıktan hemen sonra inceleyen Jesusa Vega, gerek kullanılan kâğıtların gerekse baskı kalıplarının düşük kalitede olduğunu söyledi. Bu durum ressamın ne (1816) ne de Akılsız Yaratıklar (1815 - 1823) isimli gravür serilerinde görülüyordu. Bu durumda resimler, Goya'nın daha kaliteli baskı tekniklerinin arayışı içinde olduğu geçici bir dönem olan 1815 yılında tamamlanmış olmalıydı.
Buna göre, Savaşın Felaketleri serisi, 1808 ile 1815 yılları arasında İspanya'da gerçekleşen olayları anlatmaktaydı. Resimlerin bu dönemde yayınlanmamasının sebebi, Glendinning'e göre, özellikle sonlardaki resimlerde mutlakiyetin acımasızca eleştirilmiş olmasıydı.
Kullanılan teknik
Resimlerin yapılışında, kuru ve sulu boyaların kullanıldığı uçlarla yapılan oyma baskı yöntemi kullanıldı. Bu seride bakır üzerine kezzapla kazıma yönetimi çok fazla kullanılmadı. Goya, Los Caprichos serisinde sıklıkla kullandığı bu teknikten, savaş şartlarında çizilen Savaşın Felaketleri'nde, muhtemelen malzemenin kıt olması sebebiyle faydalanamadı.
Gravürler
82 gravürden oluşan serinin tam listesi:
| Sayı | Resim | Başlık | Boyutlar (mm) | Açıklama |
|---|---|---|---|---|
| 0 |  | Kapak | ||
| 1 |  | Tristes presentimientos de lo que ha de acontecer | 178x220 | Dizleri üzerine çökmüş, göğe doğru bakmakta olan paçavralar içindeki adam ileride olup biteceklerin habercisi gibi görünen bir karanlık tarafından sarılmıştır. Ellerini iki yana açışı, İsa'nın Getsemani Bahçesi'nde dua edişini anımsatır ve Goya'nın iki tablosunda daha görülür. Bu gravür muhtemelen seriye kapak olarak kazınmıştır ve diğer gravürleri görecek olan kişiler için bir uyarı niteliğindedir. Kullanılan başlık durumun çaresizliğini vurgular. |
| Olacaklara dair kasvetli özseziler | ||||
| 2 |  | Con razón o sin ella | 150x209 | |
| Haklı mı haksız mı? | ||||
| 3 |  | Lo mismo | 162x223 | |
| Tıpatıp | ||||
| 4 |  | Las mujeres dan valor | 157x207 | |
| Kadınlar işin hakkını verir | ||||
| 5 |  | Y son fieras | 158x210 | |
| Ve tuttuklarını koparırlar | ||||
| 6 |  | Bien te se está | 144x210 | |
| Bunu hak ediyorsun | ||||
| 7 |  | ¡Qué valor! | 158x209 | |
| Ne büyük bir değer! | ||||
| 8 |  | Siempre sucede | 178x219 | |
| Her zaman böyle olur | ||||
| 9 |  | No quieren | 156x209 | |
| İstemiyorlar | ||||
| 10 |  | Tampoco | 159x219 | |
| Hiçbiri | ||||
| 11 |  | Ni por esas | 162x213 | |
| Bu durumda bile | ||||
| 12 |  | Para eso habéis nacido | 163x237 | |
| Dünyaya bunun için geldiniz | ||||
| 13 |  | Amarga presencia | 143x169 | |
| Varolmanın acısı | ||||
| 14 |  | Duro es el paso! | 143x168 | |
| Adım atmak zor! | ||||
| 15 |  | Y no hay remedio | 142x168 | |
| Çare yok | ||||
| 16 |  | Se aprovechan | 162x237 | |
| İstismar ediyorlar | ||||
| 17 |  | No se convienen | 148x212 | |
| Anlaşamıyorlar | ||||
| 18 |  | Enterrar y callar | 163x237 | |
| Ölüleri göm ve sus | ||||
| 19 |  | Ya no hay tiempo | 166x239 | |
| Artık zaman kalmadı | ||||
| 20 |  | Curadlos, y a otra | 162x237 | |
| Onları iyileştir, sonra da bir başkasını | ||||
| 21 |  | Será lo mismo | ||
| Aynı şey olacak | ||||
| 22 |  | Tanto y más | ||
| Daha fazlası | ||||
| 23 |  | Lo mismo en otras partes | ||
| Başka yerlerde de böyle | ||||
| 24 |  | Aun podrán servir | ||
| Hâlâ hizmete koşabilirler | ||||
| 25 |  | También estos | ||
| Bunlar da var | ||||
| 26 |  | No se puede mirar | ||
| Bakmak mümkün değil | ||||
| 27 |  | Caridad | ||
| Hayırseverlik | ||||
| 28 |  | Populacho | ||
| Ayaktakımı | ||||
| 29 |  | Lo merecía | ||
| Bunu hak etmişti | ||||
| 30 |  | Estragos de la guerra | ||
| Savaşın getirdiği yıkım | ||||
| 31 |  | ¡Fuerte cosa es! | ||
| Zor bir durum | ||||
| 32 |  | ¿Por qué? | ||
| Neden? | ||||
| 33 |  | ¿Qué hay que hacer más? | ||
| Daha fazlası olur mu? | ||||
| 34 |  | Por una navaja | ||
| Bir ustura için | ||||
| 35 |  | No se puede saber por qué | ||
| Nedendir bilinmez | ||||
| 36 |  | Tampoco | ||
| Bunu da bilmiyoruz | ||||
| 37 |  | Esto es peor | ||
| Daha kötüsü | ||||
| 38 |  | Bárbaros! | ||
| Barbarlar! | ||||
| 39 |  | ¡Grande hazaña! Con muertos! | ||
| Büyük marifet! Ölülerle! | ||||
| 40 |  | Algun partido saca | ||
| Öyle de olur, böyle de | ||||
| 41 |  | Escapan entre las llamas | ||
| Alevlerin içinden kaçıyorlar | ||||
| 42 |  | Todo va revuelto | ||
| Her şey altüst oldu | ||||
| 43 |  | También esto | ||
| 'Bir de bu | ||||
| 44 |  | Yo lo vi | ||
| Onu gördüm | ||||
| 45 |  | Yo esto también | ||
| Hem de bunu | ||||
| 46 |  | Esto es malo | ||
| Bu kötü bir şey | ||||
| 47 |  | Así sudedió | ||
| İşte böyle oldu | ||||
| 48 |  | ¡Cruel lástima! | ||
| Zalim merhamet! | ||||
| 49 |  | Caridad de una mujer | ||
| Bir kadının yardımseverliği | ||||
| 50 |  | ¡Madre infeliz! | ||
| Mutsuz anne! | ||||
| 51 |  | Gracias a la almorta | ||
| Acı baklaya şükür | ||||
| 52 |  | No llegan a tiempo | ||
| Yetişemediler | ||||
| 53 |  | Expiró sin remedio | ||
| Umutsuzca nefes alıp verdi | ||||
| 54 |  | Clamores en vano | ||
| Beyhude feryatlar | ||||
| 55 |  | Lo peor es pedir | ||
| En kötüsü dilenmek | ||||
| 56 |  | Al cementerio | ||
| Mezara | ||||
| 57 |  | Sanos y enfermos | ||
| Sağlamlar ve hastalar | ||||
| 58 |  | No hay que dar voces | ||
| Seslenmemek gerek | ||||
| 59 |  | ¿De qué sirve una taza? | ||
| Bu tas ne işe yarar? | ||||
| 60 |  | No hay quien los socorra | ||
| Onlara yardım eden kimse yok | ||||
| 61 |  | Si son de otro linage | ||
| Eğer başka bir sınıftan geliyorsa | ||||
| 62 |  | Las camas de la muerte | ||
| Ölüm döşekleri | ||||
| 63 |  | Muertos recogidos | ||
| Üst üste ölüler | ||||
| 64 |  | Carretadas al cementerio | ||
| Mezarlığa giden araba dolusu yük | ||||
| 65 |  | ¿Qué alboroto es este? | ||
| Bu nasıl kargaşa? | ||||
| 66 |  | ¡Extraña devoción! | ||
| Tuhaf sofuluk! | ||||
| 67 |  | Esta no lo es menos | ||
| Bu da hiç az değil | ||||
| 68 |  | ¡Qué locura! | ||
| Nasıl bir delilik! | ||||
| 69 |  | Nada. Ello dirá | ||
| Hiç (diyor) | ||||
| 70 |  | No saben el camino | ||
| Yolu bilmiyorlar | ||||
| 71 |  | Contra el bien general | ||
| Ortak iyiliğe karşı | ||||
| 72 |  | Las resultas | ||
| Sonuçlar | ||||
| 73 |  | Gatesca pantomima | ||
| Kedicil pantomim | ||||
| 74 |  | ¡Esto es lo peor! | ||
| Bu en kötüsü! | ||||
| 75 |  | Farándula de charlatanes | ||
| Şarlatanlar panayısı | ||||
| 76 |  | El buitre carnívoro | ||
| Etobur akbaba | ||||
| 77 |  | Que se rompe la cuerda | ||
| O ip kopsun | ||||
| 78 |  | Se defiende bien | ||
| İyi savunuyor kendini | ||||
| 79 |  | Murió la Verdad | ||
| Gerçek | ||||
| 80 |  | ¿Si resucitará? | ||
| Yeniden dirilecek mi? | ||||
| 81 |  | ¡Fiero monstruo! | ||
| 82 |  | Esto es lo verdadero | ||
Notlar
Kaynakça
- Akkoyunlu Ersöz, Begüm; Bahar, Tania, (Ed.) (Nisan 2012), Goya Zamanının Tanığı: Gravürler, Resimler, İstanbul: Pera Müzesi,
- Clark, Kenneth (1968), , Boston: Beacon Press, 13 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi
- Connell, Evan S. (2004), Francisco Goya: A Life, New York: Counterpoint,
- Gudiol, José (1941), Goya, New York: Hyperion Press, ISBN
- Gudiol, José (1971), Goya 1746–1828, Barselona: Ediciones Poligrafa, ISBN
- Heras, Margarita Moreno de las (1989), Goya and the Spirit of Enlightenment, Boston: Museum of Fine Arts,
- Hofer, Philip (2006), The Disasters of War, New York: Dover Publications,
- Hollander, Anne (1989), Moving Pictures, New York: Alfred a Knopf,
- Hughes, Robert (2004), Goya, New York: Alfred A. Knopf,
- Hughes, Robert (1990), Nothing If Not Critical, Londra: The Harvill Press,
- Huxley, Aldous (1947), The Complete Etchings of Goya, New York: Crown Publishers, Inc., ISBN
- Licht, Fred (1979), Goya: The Origins of the Modern Temper in Art, Universe Books,
- Licht, Fred (1973), Goya in Perspective, Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice Hall, Inc.,
- Sayre, Eleanor A. (1974), The Changing Image: Prints by Francisco Goya, Boston: Museum of Fine Arts,
- Shaw, Philip (Eylül 2003), "Abjection Sustained: Goya, the Chapman Brothers and the Disasters of War", Art History, 26 (4), ISSN 0141-6790
- Stoichita, Victor; Coderch, Anna Maria (1999), Goya: the Last Carnival, Londra: Reakton Books,
- Swartz, Mark (Ocak 2001), The Disasters of War, 4 (1), Museum of Modern Art
- Tomlinson, Janis A. (1992), Goya in the Twilight of Enlightenment, New Haven: Yale University Press,
- Wilson-Bareau, Juliet (1981), Goya's Prints, The Tomás Harris Collection in the British Museum, Londra,
Kaynak notları
- ^ Rapelli, Paola. Goya: Tutkulu Bir İroni Ustası. Dost Kitabevi, 2001. Sayfa 80.
- ^ Akkoyunlu Ersöz & Bahar 2012, s. 213
- ^ Goya'nın 'e verdiği kopyadaki başlık şöyledir: Fatales consequencias de la sangrienta guerra en España con Buonaparte. Y otros caprichos enfáticos. (İspanya'da Bonapart'la savaşın ölümcül sonuçları. Ve diğer önemli kaprisler.)
- ^ Valeriano Bozal, Francisco Goya, vida y obra, (2 cilt) Madrid, 2005, cilt 2, sayfa 59. .
- ^ İlk 80 gravürün Türkçe karşılıkları ve açıklamaları için kaynak: Akkoyunlu Ersöz & Bahar 2012, s. 213-293
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Savaşın Felaketleri ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Çevrimiçi koleksiyon20 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce)
- British Museum'daki Ceán Bermúdez albümü19 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Savasin Felaketleri Ispanyolca Los desastres de la guerra Ispanyol ressam Francisco de Goya nin 1810 ile 1815 yillari arasinda cizdigi 82gravurden olusan bir dizi resimdir Serideki resimlerde savasin korkunclugu oldugu gibi ve etkileyici sekilde anlatilmistir Baski resimlerde Ispanyol Bagimsizlik Savasi sirasinda islenen acimasiz suclar ayrintili sekilde betimlenmistir Savasin Felaketleri Los Desastres de la Guerra Sanatci Francisco GoyaYil 1810 1820 arasiTur Gravur Resimler Goya nin sagliginda sadece iki set olarak basildi ve ressam bunlardan birini sanat elestirmeni olan arkadasi e verdi Bu iki set ressamin olumune kadar hic yayimlanmadi Setin ilk yayimlanisi 1863 te Real Academia de Bellas Artes de San Fernando nun girisimiyle gerceklesti Bunu 1892 1903 ve 1906 baskilari izledi Resimlerin tarihiMadrid de yasayan Goya General un istegi uzerine Zaragoza Kusatmasi ni gormek ve resimlemek uzere 2 8 Ekim 1808 tarihleri arasinda Zaragoza ya bir seyahat gerceklestirdi Goya bu seyahat boyunca Sierra de Tardienta da Barut Uretimi ve Sierra de Tardienta da Kursun Uretimi gibi tablolarinin yani sira Savasin Felaketleri serisinde yer alacak olan savas sahnelerini tasarladi Goya 1808 in Ekim ayindan itibaren su anda Prado Muzesi nde bulunan hazirlik eskizlerini cizdi ve bunlarin uzerinde fazla degisiklik yapmadan ancak kompozisyonun evrenselligini saglamak ve geleneksel kahramanca olum temasini disarida birakmak icin bazi detaylari silerek cogu resimde gorulen tarih olan 1910 da resimlerin kaliplarini hazirlamaya basladi Goya resimleri tamamlandiktan hemen sonra inceleyen Jesusa Vega gerek kullanilan kagitlarin gerekse baski kaliplarinin dusuk kalitede oldugunu soyledi Bu durum ressamin ne 1816 ne de Akilsiz Yaratiklar 1815 1823 isimli gravur serilerinde goruluyordu Bu durumda resimler Goya nin daha kaliteli baski tekniklerinin arayisi icinde oldugu gecici bir donem olan 1815 yilinda tamamlanmis olmaliydi Buna gore Savasin Felaketleri serisi 1808 ile 1815 yillari arasinda Ispanya da gerceklesen olaylari anlatmaktaydi Resimlerin bu donemde yayinlanmamasinin sebebi Glendinning e gore ozellikle sonlardaki resimlerde mutlakiyetin acimasizca elestirilmis olmasiydi Kullanilan teknikResimlerin yapilisinda kuru ve sulu boyalarin kullanildigi uclarla yapilan oyma baski yontemi kullanildi Bu seride bakir uzerine kezzapla kazima yonetimi cok fazla kullanilmadi Goya Los Caprichos serisinde siklikla kullandigi bu teknikten savas sartlarinda cizilen Savasin Felaketleri nde muhtemelen malzemenin kit olmasi sebebiyle faydalanamadi Gravurler82 gravurden olusan serinin tam listesi Sayi Resim Baslik Boyutlar mm Aciklama0 Kapak1 Tristes presentimientos de lo que ha de acontecer 178x220 Dizleri uzerine cokmus goge dogru bakmakta olan pacavralar icindeki adam ileride olup biteceklerin habercisi gibi gorunen bir karanlik tarafindan sarilmistir Ellerini iki yana acisi Isa nin Getsemani Bahcesi nde dua edisini animsatir ve Goya nin iki tablosunda daha gorulur Bu gravur muhtemelen seriye kapak olarak kazinmistir ve diger gravurleri gorecek olan kisiler icin bir uyari niteligindedir Kullanilan baslik durumun caresizligini vurgular Olacaklara dair kasvetli ozseziler2 Con razon o sin ella 150x209Hakli mi haksiz mi 3 Lo mismo 162x223Tipatip4 Las mujeres dan valor 157x207Kadinlar isin hakkini verir5 Y son fieras 158x210Ve tuttuklarini koparirlar6 Bien te se esta 144x210Bunu hak ediyorsun7 Que valor 158x209Ne buyuk bir deger 8 Siempre sucede 178x219Her zaman boyle olur9 No quieren 156x209Istemiyorlar10 Tampoco 159x219Hicbiri11 Ni por esas 162x213Bu durumda bile12 Para eso habeis nacido 163x237Dunyaya bunun icin geldiniz13 Amarga presencia 143x169Varolmanin acisi14 Duro es el paso 143x168Adim atmak zor 15 Y no hay remedio 142x168Care yok16 Se aprovechan 162x237Istismar ediyorlar17 No se convienen 148x212Anlasamiyorlar18 Enterrar y callar 163x237Oluleri gom ve sus19 Ya no hay tiempo 166x239Artik zaman kalmadi20 Curadlos y a otra 162x237Onlari iyilestir sonra da bir baskasini21 Sera lo mismoAyni sey olacak22 Tanto y masDaha fazlasi23 Lo mismo en otras partesBaska yerlerde de boyle24 Aun podran servirHala hizmete kosabilirler25 Tambien estosBunlar da var26 No se puede mirarBakmak mumkun degil27 CaridadHayirseverlik28 PopulachoAyaktakimi29 Lo mereciaBunu hak etmisti30 Estragos de la guerraSavasin getirdigi yikim31 Fuerte cosa es Zor bir durum32 Por que Neden 33 Que hay que hacer mas Daha fazlasi olur mu 34 Por una navajaBir ustura icin35 No se puede saber por queNedendir bilinmez36 TampocoBunu da bilmiyoruz37 Esto es peorDaha kotusu38 Barbaros Barbarlar 39 Grande hazana Con muertos Buyuk marifet Olulerle 40 Algun partido sacaOyle de olur boyle de41 Escapan entre las llamasAlevlerin icinden kaciyorlar42 Todo va revueltoHer sey altust oldu43 Tambien esto Bir de bu44 Yo lo viOnu gordum45 Yo esto tambienHem de bunu46 Esto es maloBu kotu bir sey47 Asi sudedioIste boyle oldu48 Cruel lastima Zalim merhamet 49 Caridad de una mujerBir kadinin yardimseverligi50 Madre infeliz Mutsuz anne 51 Gracias a la almortaAci baklaya sukur52 No llegan a tiempoYetisemediler53 Expiro sin remedioUmutsuzca nefes alip verdi54 Clamores en vanoBeyhude feryatlar55 Lo peor es pedirEn kotusu dilenmek56 Al cementerioMezara57 Sanos y enfermosSaglamlar ve hastalar58 No hay que dar vocesSeslenmemek gerek59 De que sirve una taza Bu tas ne ise yarar 60 No hay quien los socorraOnlara yardim eden kimse yok61 Si son de otro linageEger baska bir siniftan geliyorsa62 Las camas de la muerteOlum dosekleri63 Muertos recogidosUst uste oluler64 Carretadas al cementerioMezarliga giden araba dolusu yuk65 Que alboroto es este Bu nasil kargasa 66 Extrana devocion Tuhaf sofuluk 67 Esta no lo es menosBu da hic az degil68 Que locura Nasil bir delilik 69 Nada Ello diraHic diyor 70 No saben el caminoYolu bilmiyorlar71 Contra el bien generalOrtak iyilige karsi72 Las resultasSonuclar73 Gatesca pantomimaKedicil pantomim74 Esto es lo peor Bu en kotusu 75 Farandula de charlatanesSarlatanlar panayisi76 El buitre carnivoroEtobur akbaba77 Que se rompe la cuerdaO ip kopsun78 Se defiende bienIyi savunuyor kendini79 Murio la VerdadGercek80 Si resucitara Yeniden dirilecek mi 81 Fiero monstruo 82 Esto es lo verdaderoNotlar 1863 tarihli ilk yayimlanmis albumde 80 baski bulunur ve son iki tabaka bu baskida yer almaz Bkz Uygulama bolumu KaynakcaAkkoyunlu Ersoz Begum Bahar Tania Ed Nisan 2012 Goya Zamaninin Tanigi Gravurler Resimler Istanbul Pera Muzesi ISBN 978 975 9123 98 7 Clark Kenneth 1968 Boston Beacon Press 13 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Connell Evan S 2004 Francisco Goya A Life New York Counterpoint ISBN 1 58243 307 0 Gudiol Jose 1941 Goya New York Hyperion Press ISBN Gudiol Jose 1971 Goya 1746 1828 Barselona Ediciones Poligrafa ISBN Heras Margarita Moreno de las 1989 Goya and the Spirit of Enlightenment Boston Museum of Fine Arts ISBN 0 87846 300 3 Hofer Philip 2006 The Disasters of War New York Dover Publications ISBN 0 486 44758 8 Hollander Anne 1989 Moving Pictures New York Alfred a Knopf ISBN 0 394 57400 1 Hughes Robert 2004 Goya New York Alfred A Knopf ISBN 0 394 58028 1 Hughes Robert 1990 Nothing If Not Critical Londra The Harvill Press ISBN 8 8604 6859 4 Huxley Aldous 1947 The Complete Etchings of Goya New York Crown Publishers Inc ISBN Licht Fred 1979 Goya The Origins of the Modern Temper in Art Universe Books ISBN 0 87663 294 0 Licht Fred 1973 Goya in Perspective Englewood Cliffs New Jersey Prentice Hall Inc ISBN 0 13 361964 8 Sayre Eleanor A 1974 The Changing Image Prints by Francisco Goya Boston Museum of Fine Arts ISBN 0 87846 085 3 Shaw Philip Eylul 2003 Abjection Sustained Goya the Chapman Brothers and the Disasters of War Art History 26 4 ISSN 0141 6790 Stoichita Victor Coderch Anna Maria 1999 Goya the Last Carnival Londra Reakton Books ISBN 1 86189 045 1 Swartz Mark Ocak 2001 The Disasters of War 4 1 Museum of Modern Art Tomlinson Janis A 1992 Goya in the Twilight of Enlightenment New Haven Yale University Press ISBN 0 300 05462 9 Wilson Bareau Juliet 1981 Goya s Prints The Tomas Harris Collection in the British Museum Londra ISBN 0 7141 0789 1 Kaynak notlari Rapelli Paola Goya Tutkulu Bir Ironi Ustasi Dost Kitabevi 2001 Sayfa 80 ISBN 975 8457 86 1 Akkoyunlu Ersoz amp Bahar 2012 s 213 Goya nin e verdigi kopyadaki baslik soyledir Fatales consequencias de la sangrienta guerra en Espana con Buonaparte Y otros caprichos enfaticos Ispanya da Bonapart la savasin olumcul sonuclari Ve diger onemli kaprisler Valeriano Bozal Francisco Goya vida y obra 2 cilt Madrid 2005 cilt 2 sayfa 59 ISBN 84 96209 39 3 Ilk 80 gravurun Turkce karsiliklari ve aciklamalari icin kaynak Akkoyunlu Ersoz amp Bahar 2012 s 213 293Dis baglantilarWikimedia Commons ta Savasin Felaketleri ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Cevrimici koleksiyon20 Kasim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce British Museum daki Cean Bermudez albumu19 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce