Mutlak monarşi,yasama ve yürütme kuvvetlerinin hükümdarda toplandığı bir hükûmet sistemidir. Bu sistemde, devlet içinde tek ve en büyük otorite sahibi hükümdardır. Yasama, yürütme ve hatta yargı yetkisinin sahibi 'hükümdar'dır (monark, kral, padişah...). Mutlak monarşiyi meşruti monarşi ile karıştırmamak gerekir. Meşruti monarşi bir kuvvetler ayrılığı sistemidir. Mutlak monarşi ise kuvvetler birliğini esas alır. Yani mutlak monarşi, devletin tek bir kişi tarafından hiçbir sınırlamaya bağımlı olmayarak yönetildiği rejim türüdür. Merkezi krallık anlamına ya da padişahın tek elden kendi kararlarıyla yönetimine denir.
Mutlak monarşiler Avrupa'da ilk defa Kara Ölüm ve Rönesans’ı takip eden beyliklerin yıkılması gibi siyasi ve sosyal değişimler ile Orta Çağ toplumunun hükûmeti dengeleyici güçlerine karşı olarak hükümdarların merkezi bir devlet kurma çabaları sonucunda çıkmıştır. Başlangıçta Burgonya Düklüğü'nde görülmüş ve sonrasında İspanya ve Fransa Krallıkları’nın çeşitli topraklarını merkezileştirmek için bir model olarak yayılmıştır.
Mutlakiyetçi hükûmet sistemi, 16. yüzyılın sonları ve 17. yüzyılda, Fransa Kralı 14. Louis ve İspanya Kralı II. Felipe gibi daha otokratik bir yönetim biçimiyle ilişkilendirilen figürler altında en tepe noktasını gördü. Mutlakiyetçi bir hükûmet kurmaya çalışan I. Charles parlamentoyu gereksiz olarak gördü ve bu sonrasında İngiliz İç Savaşı’na ve takiben idamına yol açtı.
Mutlakiyetçilik ilk olarak Fransız Devrimi’nin ardından ve sonrasında I. Dünya Savaşı'nın bitişiyle büyük ölçüde geriledi. Her iki olay da halkın egemenliği temelli hükûmet sisteminin halk arasında yaygınlaşmasına yol açtı. Fakat, 19. yüzyılın başlarında Meşruiyetçilik ve Karlizm gibi liberal demokrasiye karşı çıkan yeni siyasi hareketler ile 20. yüzyılın başlarında çıkan için bir temel sağlamıştır.
Günümüzde Mutlak monarşiyle yönetilen ülkeler arasında, Brunei, Esvatini,Umman,Suudi Arabistan,Vatikan ve Birleşik Arap Emirlikleri'ni oluşturan emirlikler vardır.
Günümüzdeki mutlak monarşiler
Krallık | Resim | Monark | Doğum | Yaş | Tahta çıkış | Tahtta kalma süresi | Veraset | Ref(s) |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Brunei Kralığı | Sultan Hassanal Bolkiah | 15 Temmuz 1946 | 77 yıl, 347 gün | 4 Ekim 1967 | 56 yıl, 266 gün | |||
Şârika Emirliği | 2 Temmuz 1939 | 84 yıl, 360 gün | 25 Ocak 1972 | 52 yıl, 153 gün | ||||
Füceyre Emirliği | 22 Şubat 1949 | 75 yıl, 125 gün | 18 Eylül 1974 | 49 yıl, 282 gün | ||||
Acman Emirliği | 6 Eylül 1981 | 42 yıl, 294 gün | 6 Eylül 1981 | 42 yıl, 294 gün | ||||
Esvatini Krallığı | Ngwenyama III. Mswati | 19 Nisan 1968 | 56 yıl, 68 gün | 25 Nisan 1986 | 38 yıl, 62 gün | |||
Dubai Emirliği | Muhammed bin Raşid el-Mektum | 15 Temmuz 1949 | 74 yıl, 347 gün | 4 Ocak 2006 | 18 yıl, 174 gün | Kan bağı | ||
Ümmü'l-Kayveyn Emirliği | 1 Ekim 1952 | 71 yıl, 269 gün | 2 Ocak 2009 | 15 yıl, 176 gün | ||||
Resü'l-Hayme Emirliği | 10 Şubat 1956 | 68 yıl, 137 gün | 27 Ekim 2010 | 13 yıl, 243 gün | ||||
Vatikan | Papa Franciscus | 17 Aralık 1936 | 87 yıl, 192 gün | 13 Mart 2013 | 11 yıl, 105 gün | |||
Suudi Arabistan | (Kral) Selman bin Abdülaziz el-Suud | 31 Aralık 1935 | 88 yıl, 178 gün | 23 Ocak 2015 | 9 yıl, 155 gün | (Kan bağı ve seçim) | ||
Umman Sultanlığı | Sultan Heysem bin Tarık | 11 Ekim 1954 | 69 yıl, 259 gün | 11 Ocak 2020 | 4 yıl, 167 gün | Kan bağı | ||
Abu Dabi Emirliği | Muhammed bin Zayid en-Nehyan | 11 Mart 1961 | 63 yıl, 107 gün | 13 Mayıs 2022 | 2 yıl, 44 gün |
|
Kaynakça
- ^ Goldie, Mark; (31 Ağustos 2006). "Philosophical kingship and enlightened despotism". The Cambridge History of Eighteenth-Century Political Thought. Cambridge University Press. s. 523. ISBN . Erişim tarihi: 13 Ocak 2016.
- ^ Leopardi, Giacomo (2013) [1898]. Zibaldone. Farrar Straus Giroux. s. 1438. ISBN .
- ^ "Swaziland profile". BBC News. 3 Eylül 2018. 15 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Eylül 2023.
- ^ "Q&A: Elections to Oman's consultative Council". BBC News. 13 Ekim 2011. 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Eylül 2023.
- ^ Cavendish, Marshall (2007). World and Its Peoples: the Arabian Peninsula. Marshall Cavendish. s. 78. ISBN .
- ^ [State Departments]. vaticanstate.va. . 2 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2014.. vaticanstate.va. . 11 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2019.
- ^ Stephens, Michael (7 Ocak 2013). "Qatar: Regional backwater to global player". BBC News. 1 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Eylül 2023.
- ^ . The Times of India. 16 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Dünyada monarşiyle yönetilen ülkeler hangileri?". euronews. 20 Aralık 2019. 7 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Eylül 2023.
- ^ Government of Brunei. . The Royal Ark. Office of the Prime Minister. 7 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2011.
- ^ a b c d e f g Walters, Timothy; Barwind, Jack A. (January 2004). "Media and Modernity in the United Arab Emirates: Searching for the Beat of a Different Drummer". Free Speech Yearbook. 41 (1): 151-163. doi:10.1080/08997225.2004.10556311.
Seven absolute monarchs exercise political power over a federation established in 1971.
- ^ Simelane, H.S. (2005), "Swaziland: Mswati III, Reign of", Shillington, Kevin (Ed.), Encyclopedia of African history, 3, Fitzroy Dearborn, ss. 1528-30, 9781579584559
- ^ "Argentina's Jorge Mario Bergoglio elected Pope". BBC News. 9 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mart 2013.
- ^ "Saudi Arabia's King Abdullah dies". BBC News. 23 Ocak 2015. 22 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ocak 2015.
- ^ Sultan Qaboos Centre for Islamic Culture. . Government of Oman, Diwan of the Royal Court. 18 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2011.
- ^ Nyrop, Richard F (2008). Area Handbook for the Persian Gulf States. Wildside Press LLC. s. 341. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mutlak monarsi yasama ve yurutme kuvvetlerinin hukumdarda toplandigi bir hukumet sistemidir Bu sistemde devlet icinde tek ve en buyuk otorite sahibi hukumdardir Yasama yurutme ve hatta yargi yetkisinin sahibi hukumdar dir monark kral padisah Mutlak monarsiyi mesruti monarsi ile karistirmamak gerekir Mesruti monarsi bir kuvvetler ayriligi sistemidir Mutlak monarsi ise kuvvetler birligini esas alir Yani mutlak monarsi devletin tek bir kisi tarafindan hicbir sinirlamaya bagimli olmayarak yonetildigi rejim turudur Merkezi krallik anlamina ya da padisahin tek elden kendi kararlariyla yonetimine denir Mutlak monarsiler Avrupa da ilk defa Kara Olum ve Ronesans i takip eden beyliklerin yikilmasi gibi siyasi ve sosyal degisimler ile Orta Cag toplumunun hukumeti dengeleyici guclerine karsi olarak hukumdarlarin merkezi bir devlet kurma cabalari sonucunda cikmistir Baslangicta Burgonya Duklugu nde gorulmus ve sonrasinda Ispanya ve Fransa Kralliklari nin cesitli topraklarini merkezilestirmek icin bir model olarak yayilmistir Mutlakiyetci hukumet sistemi 16 yuzyilin sonlari ve 17 yuzyilda Fransa Krali 14 Louis ve Ispanya Krali II Felipe gibi daha otokratik bir yonetim bicimiyle iliskilendirilen figurler altinda en tepe noktasini gordu Mutlakiyetci bir hukumet kurmaya calisan I Charles parlamentoyu gereksiz olarak gordu ve bu sonrasinda Ingiliz Ic Savasi na ve takiben idamina yol acti Mutlakiyetcilik ilk olarak Fransiz Devrimi nin ardindan ve sonrasinda I Dunya Savasi nin bitisiyle buyuk olcude geriledi Her iki olay da halkin egemenligi temelli hukumet sisteminin halk arasinda yayginlasmasina yol acti Fakat 19 yuzyilin baslarinda Mesruiyetcilik ve Karlizm gibi liberal demokrasiye karsi cikan yeni siyasi hareketler ile 20 yuzyilin baslarinda cikan icin bir temel saglamistir Gunumuzde Mutlak monarsiyle yonetilen ulkeler arasinda Brunei Esvatini Umman Suudi Arabistan Vatikan ve Birlesik Arap Emirlikleri ni olusturan emirlikler vardir Gunumuzdeki mutlak monarsiler Federal monarsiyi belirtir Krallik Resim Monark Dogum Yas Tahta cikis Tahtta kalma suresi Veraset Ref s Brunei Kraligi Sultan Hassanal Bolkiah 15 Temmuz 1946 77 yasinda 77 yil 347 gun 4 Ekim 1967 56 yil 266 gunSarika Emirligi 2 Temmuz 1939 84 yasinda 84 yil 360 gun 25 Ocak 1972 52 yil 153 gunFuceyre Emirligi 22 Subat 1949 75 yasinda 75 yil 125 gun 18 Eylul 1974 49 yil 282 gunAcman Emirligi 6 Eylul 1981 42 yasinda 42 yil 294 gun 6 Eylul 1981 42 yil 294 gun Esvatini Kralligi Ngwenyama III Mswati 19 Nisan 1968 56 yasinda 56 yil 68 gun 25 Nisan 1986 38 yil 62 gunDubai Emirligi Muhammed bin Rasid el Mektum 15 Temmuz 1949 74 yasinda 74 yil 347 gun 4 Ocak 2006 18 yil 174 gun Kan bagiUmmu l Kayveyn Emirligi 1 Ekim 1952 71 yasinda 71 yil 269 gun 2 Ocak 2009 15 yil 176 gunResu l Hayme Emirligi 10 Subat 1956 68 yasinda 68 yil 137 gun 27 Ekim 2010 13 yil 243 gun Vatikan Papa Franciscus 17 Aralik 1936 87 yasinda 87 yil 192 gun 13 Mart 2013 11 yil 105 gun Suudi Arabistan Kral Selman bin Abdulaziz el Suud 31 Aralik 1935 88 yasinda 88 yil 178 gun 23 Ocak 2015 9 yil 155 gun Kan bagi ve secim Umman Sultanligi Sultan Heysem bin Tarik 11 Ekim 1954 69 yasinda 69 yil 259 gun 11 Ocak 2020 4 yil 167 gun Kan bagiAbu Dabi Emirligi Muhammed bin Zayid en Nehyan 11 Mart 1961 63 yasinda 63 yil 107 gun 13 Mayis 2022 2 yil 44 gungtd Yonetim bicimlerine gore devletler1 Tam baskanlik sistemli cumhuriyetler2 Yari baskanlik sistemli cumhuriyetler2 Parlamento guvenine tabi olan veya olmayan yasama organi tarafindan secilen veya atanan bir yurutme baskaninin bulundugu cumhuriyetler Parlamenter sistemli cumhuriyetler2 Parlamenter anayasal monarsiler Ayri bir hukumet baskanina sahip olan ancak kraliyet ailesinin hala onemli bir yurutme ve veya yasama yetkisine sahip oldugu anayasal monarsiler Mutlak monarsiler Tek parti devletleri Anayasal hukumlerin askiya alindigi ulkeler Ornegin askeri diktatorlukler Yukaridaki sistemlerin hicbirine uymayan ulkeler Ornegin gecici hukumetler 1Bu harita Vikipedi deki Yonetim bicimlerine gore ulkeler listesi maddesine gore derlendi Kaynaklar icin oraya bakiniz 2Anayasal olarak cok partili cumhuriyet olarak kabul edilen birkac devlet ulke disindakiler tarafindan genel olarak otoriter devletler olarak tanimlanmaktadir Bu harita sadece de jure yonetim bicimini gosterir de facto demokrasi derecesini gostermez Kaynakca Goldie Mark 31 Agustos 2006 Philosophical kingship and enlightened despotism The Cambridge History of Eighteenth Century Political Thought Cambridge University Press s 523 ISBN 9780521374224 Erisim tarihi 13 Ocak 2016 Leopardi Giacomo 2013 1898 Zibaldone Farrar Straus Giroux s 1438 ISBN 978 0374296827 Swaziland profile BBC News 3 Eylul 2018 15 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Eylul 2023 Q amp A Elections to Oman s consultative Council BBC News 13 Ekim 2011 28 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Eylul 2023 Cavendish Marshall 2007 World and Its Peoples the Arabian Peninsula Marshall Cavendish s 78 ISBN 978 0 7614 7571 2 State Departments vaticanstate va 2 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Ocak 2014 vaticanstate va 11 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Eylul 2019 Stephens Michael 7 Ocak 2013 Qatar Regional backwater to global player BBC News 1 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Eylul 2023 The Times of India 16 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Dunyada monarsiyle yonetilen ulkeler hangileri euronews 20 Aralik 2019 7 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Eylul 2023 Government of Brunei The Royal Ark Office of the Prime Minister 7 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2011 a b c d e f g Walters Timothy Barwind Jack A January 2004 Media and Modernity in the United Arab Emirates Searching for the Beat of a Different Drummer Free Speech Yearbook 41 1 151 163 doi 10 1080 08997225 2004 10556311 Seven absolute monarchs exercise political power over a federation established in 1971 Simelane H S 2005 Swaziland Mswati III Reign of Shillington Kevin Ed Encyclopedia of African history 3 Fitzroy Dearborn ss 1528 30 9781579584559 Argentina s Jorge Mario Bergoglio elected Pope BBC News 9 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mart 2013 Saudi Arabia s King Abdullah dies BBC News 23 Ocak 2015 22 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ocak 2015 Sultan Qaboos Centre for Islamic Culture Government of Oman Diwan of the Royal Court 18 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2011 Nyrop Richard F 2008 Area Handbook for the Persian Gulf States Wildside Press LLC s 341 ISBN 978 1 4344 6210 7