Scooter paylaşım sistemi, elektrik motorlu scooterların, motorlu trotinetlerin (e-scooter olarak da adlandırılır) kısa süreli kiralamalar ile kullanıma sunulduğu bir hizmetidir. Bisiklet paylaşım sistemi ile aynı özellikleri paylaşır.
E-scooterlar sabit bir konumda bulunmazlar ve hizmet verilen servis alanında istenilen herhangi bir yere bırakılabilmektedir. Bu yönüyle scooter paylaşım sistemleri, halka kentsel alanlarda hızlı ve rahat bir ulaşım şekli sağlamaya çalışır. Scooter paylaşım sistemleri en ucuz ve en popüler mikromobilite seçeneklerinden biridir.
Scooter paylaşım endüstrisi
E-scooter endüstrisinin yükselişi
Scoot Networks firması 2012 yılında kısa menzilli bir scooter kiralama sağlayan moped tarzı bir araç çıkarmıştır. Bird ve Lime firmaları 2017 yılında elektrikli kick scooterlarını tanıtmıştır. Bird, Santa Monica, Kaliforniya'daki lansmanından bu yana hizmetlerini 100'den fazla şehre genişleterek 2018 yılında 2 milyar dolarlık bir değere ulaşmıştır. Aynı yıl, Lime 11,5 milyondan fazla kullanıcı sürüş yapmıştır. ABD'deki en büyük sürüş paylaşım şirketleri olan Lyft ve Uber, 2018'de kendi elektrikli scooter paylaşım hizmetlerini tanıtmıştır. 2030 yılına kadar küresel scooter pazarının 300 milyar ila 500 milyar dolar arasında bir değer kazanması bekleniyor.
Teknolojisi
Mobil uygulamala ile kullanımı
Bir e-scooter kiralaması yapabilmek için kullanıcılar akıllı telefon uygulamasını akıllı cihazlarına indirir. Ardından uygulama kullanıcıların yakınlarındaki e-scooter'ların konumunu gösterir. Kiralanmak istenilen e-scooter'ın yanına ulaşıldığında scooterın kilidini uygulama kullanarak açılır. Scooterlarda yer alan yerleşik GPS yongaları sayesinde seyahat sırasında konumlarını gerçek zamanlı olarak göstermelerine izin veren hücresel bağlantı ile donatılmıştır. GPS ve hücresel izleme ile şirketler kullanım istatistiklerini toplayabilir, hangi scooter'ların kullanıldığını takip edebilir ve yolculuk başına harcanan zaman için müşterileri buna göre ücretlendirebilir.
Hırsızlığa karşı önlem
E-scooterlar vandalizmi, hırsızlığı ve hacklemeyi önleyen yerleşik özelliklere sahiptir. Hackerlar, e-scooter çalar ve scooter'ı kişisel kullanım için dönüştürmek için mevcut donanımını değiştirebilmektedir. Scooterlar sadece uygulama kullanılarak yolculuk yapabilecek şekilde tasarlanmıştır. Yolculuk bitiminde uygulamadan e-scooter kilitlenir. Bird ve Lime, ilgili uygulamayı kullanmadan bir e-scooterı hareket ettirmeye veya kurcalamaya çalıştığında yerleşik alarmları tetikleyecek bir donanıma sahip olduklarını belirtmektedir. Scooter korsanlığı sorununa karşı; Lime, üçüncü taraf parçalarla kolayca değiştirilemeyen özel scooter donanımı geliştirdiğini iddia etmektedir.
Yararları
Son mil problemi ve mikromobilite
Son mil sorunu, yolcuları özel konutlardan toplu taşıma merkezlerine, yani otobüs duraklarına, tren istasyonlarına vb. taşıma zorluğuna ilişkin bir toplu taşıma ikilemidir. Bu mekansal verimsizlik, yolcuları, ulaşım merkezleri ve evleri arasındaki kısa mesafeyi gidip gelmek için kişisel ulaşım araçlarını (örn: arabalar, motosikletler, vb.) kullanmaya zorlamaktadır. Mikro-mobilite seçenekleri, son mil problemine bir çözüm sağlar ve hafif, ortak kullanımlı ve kısa mesafeli seyahat için tasarlanmıştır. Scooter paylaşım sistemleri en çok benimsenen mikro mobilite servislerinden biridir. Scooter paylaşım sistemlerinin erişilebilirlik ve sezgisel kullanılabilirliği, toplu taşımacılığın benimsenmesini artıracak ve kişisel araçların kullanımını azaltacaktır.
Sürdürülebilirlik
E-scooter'lar elektrikle çalışır ve bu nedenle sıfır karbon emisyonuna sahiptir. Kişisel otomobiller ve e-scooter'lar arasındaki düşük karbon etkisi, pazar liderleri Bird ve Lime'in değer önerilerinde önemli etkisi olmuştur. E-scooter'lar alternatif elektrikli araç seçeneklerinden daha fazla enerji tasarrufludur. Bir scooter, eşit miktarda enerji tüketiği bir elektrikli otomobilden yirmi kat daha fazla mesafe seyahat edebilir. E-scooter'ların biniciliği tarafsız bir birincil karbon ayak izi verir ancak e-scooter'ların üretimi, dağıtımı ve şarjı önemli bir ikincil karbon ayak izi oluşturur. Kişisel otomobillere ve iskelesiz e-bisikletlere kıyasla, sabitsiz e-scooter'lar daha küçük bir toplam karbon ayak izine sahiptir. Otobüsler, bisikletler ve kişisel elektrikli iki ayaklı araçlar kenetsiz e-scooter'lardan daha küçük karbon ayak izlerine sahiptir. E-scooter sektöründeki endüstri liderleri, ikincil karbon ayak izini azaltmaya yönelik araştırma ve geliştirme çabalarına adanmıştır.
Yasaklamalar ve tartışmalar
Paris'te paylaşımlı elektrikli scooter'lar %4 katılımla gerçekleşen bir referandum ile yasaklanmış, bu yasak sonrası yaklaşık 1.000.000 şahsi scooter satışı olmuştur.
Kadıköy Belediyesi kentteki artan scooter sayısı ve kaldırım üzerine park edilme sorunu nedeniyle artan şikayetler neticesinde ticari scooter'ları toplatmıştır.
Ülkelerde paylaşım sistemi
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Türkiye
Türkiye'de elektrikli scooter paylaşım sistemi, 2019 yılının mart ayında Martı firmasının İstanbul'da hizmet vermesiyle başlamıştır. Martı firmasının ardından; Binbin, Hop!, Mobi, Palm ve Etku gibi uygulamaların başta İstanbul olmak üzere Ankara, İzmir ve diğer illerde hizmet vermesiyle çoğalmıştır. Bu illerdeki scooterların artmasıyla beraber kazalar meydana gelmiştir.
Kaynakça
- ^ a b "Electric Scooters And Micro-Mobility: Here's Everything You Need To Know". Forbes. 1 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Kasım 2019.
- ^ . TechCrunch. 9 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2019.
- ^ "The electric scooter craze is officially one year old — what's next?". The Verge. 20 Eylül 2018. 20 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Kasım 2019.
- ^ . 9 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2019.
- ^ a b . CB Insights Research. 17 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2019.
- ^ "Micro-Mobility". Tools, Publications & Resources. 8 Ocak 2019. 31 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Kasım 2019.
- ^ "E-scooters can be hacked. Here's what companies are doing about it". Mashable. 13 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Kasım 2019.
- ^ "How We're Solving The Shared Scooter Theft Problem". Forbes. 12 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Kasım 2019.
- ^ "LimeBike scooters have secret alarms built-in that blare loud noises and threats to call the police, but the company says it's getting rid of them". finance.yahoo.com. 11 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Kasım 2019.
- ^ . MAAS-Alliance. 17 Temmuz 2018. 29 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2019.
- ^ . www2.deloitte.com. 25 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2019.
- ^ "Electric scooters: not so eco-friendly after all?". phys.org. 6 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Kasım 2019.
- ^ Hollingsworth (Ağustos 2019). "Are e-scooters polluters? The environmental impacts of shared dockless electric scooters". Environmental Research Letters. 14 (8). s. 084031.
- ^ . 29 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2019.
- ^ "Paris, kiralık e-scooter'ları yasaklayan ilk şehir oldu". BBC News Türkçe. 3 Nisan 2023. 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ağustos 2023.
- ^ "Kadıköy Belediyesi'nden 'scooter' açıklaması: 'Kaldıracağız...'". www-cumhuriyet-com-tr.cdn.ampproject.org. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2023.[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Scooter paylasim sistemi elektrik motorlu scooterlarin motorlu trotinetlerin e scooter olarak da adlandirilir kisa sureli kiralamalar ile kullanima sunuldugu bir hizmetidir Bisiklet paylasim sistemi ile ayni ozellikleri paylasir E scooterlar sabit bir konumda bulunmazlar ve hizmet verilen servis alaninda istenilen herhangi bir yere birakilabilmektedir Bu yonuyle scooter paylasim sistemleri halka kentsel alanlarda hizli ve rahat bir ulasim sekli saglamaya calisir Scooter paylasim sistemleri en ucuz ve en populer mikromobilite seceneklerinden biridir Bird firmasina ait scoter ve kullanim kurallariScooter paylasim endustrisiE scooter endustrisinin yukselisi Scoot Networks firmasi 2012 yilinda kisa menzilli bir scooter kiralama saglayan moped tarzi bir arac cikarmistir Bird ve Lime firmalari 2017 yilinda elektrikli kick scooterlarini tanitmistir Bird Santa Monica Kaliforniya daki lansmanindan bu yana hizmetlerini 100 den fazla sehre genisleterek 2018 yilinda 2 milyar dolarlik bir degere ulasmistir Ayni yil Lime 11 5 milyondan fazla kullanici surus yapmistir ABD deki en buyuk surus paylasim sirketleri olan Lyft ve Uber 2018 de kendi elektrikli scooter paylasim hizmetlerini tanitmistir 2030 yilina kadar kuresel scooter pazarinin 300 milyar ila 500 milyar dolar arasinda bir deger kazanmasi bekleniyor Teknolojisi Mobil uygulamala ile kullanimi Bir e scooter kiralamasi yapabilmek icin kullanicilar akilli telefon uygulamasini akilli cihazlarina indirir Ardindan uygulama kullanicilarin yakinlarindaki e scooter larin konumunu gosterir Kiralanmak istenilen e scooter in yanina ulasildiginda scooterin kilidini uygulama kullanarak acilir Scooterlarda yer alan yerlesik GPS yongalari sayesinde seyahat sirasinda konumlarini gercek zamanli olarak gostermelerine izin veren hucresel baglanti ile donatilmistir GPS ve hucresel izleme ile sirketler kullanim istatistiklerini toplayabilir hangi scooter larin kullanildigini takip edebilir ve yolculuk basina harcanan zaman icin musterileri buna gore ucretlendirebilir Hirsizliga karsi onlem E scooterlar vandalizmi hirsizligi ve hacklemeyi onleyen yerlesik ozelliklere sahiptir Hackerlar e scooter calar ve scooter i kisisel kullanim icin donusturmek icin mevcut donanimini degistirebilmektedir Scooterlar sadece uygulama kullanilarak yolculuk yapabilecek sekilde tasarlanmistir Yolculuk bitiminde uygulamadan e scooter kilitlenir Bird ve Lime ilgili uygulamayi kullanmadan bir e scooteri hareket ettirmeye veya kurcalamaya calistiginda yerlesik alarmlari tetikleyecek bir donanima sahip olduklarini belirtmektedir Scooter korsanligi sorununa karsi Lime ucuncu taraf parcalarla kolayca degistirilemeyen ozel scooter donanimi gelistirdigini iddia etmektedir YararlariSon mil problemi ve mikromobilite Son mil sorunu yolculari ozel konutlardan toplu tasima merkezlerine yani otobus duraklarina tren istasyonlarina vb tasima zorluguna iliskin bir toplu tasima ikilemidir Bu mekansal verimsizlik yolculari ulasim merkezleri ve evleri arasindaki kisa mesafeyi gidip gelmek icin kisisel ulasim araclarini orn arabalar motosikletler vb kullanmaya zorlamaktadir Mikro mobilite secenekleri son mil problemine bir cozum saglar ve hafif ortak kullanimli ve kisa mesafeli seyahat icin tasarlanmistir Scooter paylasim sistemleri en cok benimsenen mikro mobilite servislerinden biridir Scooter paylasim sistemlerinin erisilebilirlik ve sezgisel kullanilabilirligi toplu tasimaciligin benimsenmesini artiracak ve kisisel araclarin kullanimini azaltacaktir Surdurulebilirlik E scooter lar elektrikle calisir ve bu nedenle sifir karbon emisyonuna sahiptir Kisisel otomobiller ve e scooter lar arasindaki dusuk karbon etkisi pazar liderleri Bird ve Lime in deger onerilerinde onemli etkisi olmustur E scooter lar alternatif elektrikli arac seceneklerinden daha fazla enerji tasarrufludur Bir scooter esit miktarda enerji tuketigi bir elektrikli otomobilden yirmi kat daha fazla mesafe seyahat edebilir E scooter larin biniciligi tarafsiz bir birincil karbon ayak izi verir ancak e scooter larin uretimi dagitimi ve sarji onemli bir ikincil karbon ayak izi olusturur Kisisel otomobillere ve iskelesiz e bisikletlere kiyasla sabitsiz e scooter lar daha kucuk bir toplam karbon ayak izine sahiptir Otobusler bisikletler ve kisisel elektrikli iki ayakli araclar kenetsiz e scooter lardan daha kucuk karbon ayak izlerine sahiptir E scooter sektorundeki endustri liderleri ikincil karbon ayak izini azaltmaya yonelik arastirma ve gelistirme cabalarina adanmistir Yasaklamalar ve tartismalarParis te paylasimli elektrikli scooter lar 4 katilimla gerceklesen bir referandum ile yasaklanmis bu yasak sonrasi yaklasik 1 000 000 sahsi scooter satisi olmustur Kadikoy Belediyesi kentteki artan scooter sayisi ve kaldirim uzerine park edilme sorunu nedeniyle artan sikayetler neticesinde ticari scooter lari toplatmistir Ulkelerde paylasim sistemiBu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Turkiye Turkiye de elektrikli scooter paylasim sistemi 2019 yilinin mart ayinda Marti firmasinin Istanbul da hizmet vermesiyle baslamistir Marti firmasinin ardindan Binbin Hop Mobi Palm ve Etku gibi uygulamalarin basta Istanbul olmak uzere Ankara Izmir ve diger illerde hizmet vermesiyle cogalmistir Bu illerdeki scooterlarin artmasiyla beraber kazalar meydana gelmistir Kaynakca a b Electric Scooters And Micro Mobility Here s Everything You Need To Know Forbes 1 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Kasim 2019 TechCrunch 9 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Kasim 2019 The electric scooter craze is officially one year old what s next The Verge 20 Eylul 2018 20 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Kasim 2019 9 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Kasim 2019 a b CB Insights Research 17 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Kasim 2019 Micro Mobility Tools Publications amp Resources 8 Ocak 2019 31 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Kasim 2019 E scooters can be hacked Here s what companies are doing about it Mashable 13 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Kasim 2019 How We re Solving The Shared Scooter Theft Problem Forbes 12 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Kasim 2019 LimeBike scooters have secret alarms built in that blare loud noises and threats to call the police but the company says it s getting rid of them finance yahoo com 11 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Kasim 2019 MAAS Alliance 17 Temmuz 2018 29 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Kasim 2019 www2 deloitte com 25 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Kasim 2019 Electric scooters not so eco friendly after all phys org 6 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Kasim 2019 Hollingsworth Agustos 2019 Are e scooters polluters The environmental impacts of shared dockless electric scooters Environmental Research Letters 14 8 s 084031 29 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Kasim 2019 Paris kiralik e scooter lari yasaklayan ilk sehir oldu BBC News Turkce 3 Nisan 2023 4 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Agustos 2023 Kadikoy Belediyesi nden scooter aciklamasi Kaldiracagiz www cumhuriyet com tr cdn ampproject org Erisim tarihi 2 Agustos 2023 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link olu kirik baglanti