Scottsboro davası, Amerika Birleşik Devletleri'nin Alabama eyaletine bağlı kasabasında gerçekleşen, 1931 yılında yaşları on iki ile yirmi arasında olan dokuz siyahi Amerikalının iki kadına tecavüz ettiği iddiası ile açılan dava.
Davada, davalı taraf aleyhine verilen karar sebebiyle ABD'nin o dönemdeki adalet anlayışı ve Amerika'nın güneyindeki ırkçılık yoğun eleştiriler ve tepkiler aldı.
Vaka
Ülkedeki Büyük Bunalım sebebiyle 1930'lu yıllarda trenle yola çıkarak başka kasabalarda iş aramak çok yaygın bir davranıştı. 25 Mart 1931 günü de Tenessee'deki Chattanooga'dan Memphis'e doğru yola çıkan tren çoğunlukla işçi taşıyordu. Dört yol arkadaşı on sekiz yaşındaki Haywood Patterson, on üç yaşındaki Eugene Williams, on dokuz yaşındaki Andy Wright ve Andy'nin kardeşi on üç yaşındaki Roy Wright da iş bulmak umuduyla Memphis'e gidiyorlardı. Georgia'nın farklı yerlerinde yaşayan ve birbirlerini tanımayan Olen Montgomery (17), Clarence Norris (18), Ozie Powell (16), Willie Roberson (17) ve Charles Weems (19) da daha sonra Georgia'dan aynı trene bindiler.
Trende Chattanooga'dan Alabama'daki evlerine dönen on yedi yaşındaki Ruby Bates ve yirmi bir yaşındaki Victoria Price da vardı. Bu iki kadın, Chattanooga'da iş bulmaya çalışmış ama başaramamışlardı. Tren Stevenson'a geldiğinde beyaz adamlar da trene bindi. Beyazlar ile siyahlar arasında kavga çıktı. Beyazların biri haricinde hepsi ya trenden atıldılar ya da kendileri atladılar. Stevenson'a geri döndüler ve istasyon görevlilerine siyahileri şikayet ettiler.
Stevenson'daki görevli, Scottsboro'dakilere telgraf çekti ve oradakiler tren istasyona ulaştığında yakalayabildikleri tüm siyahileri tutukladılar.
Scottsboro'da tutuklanana kadar gençler, Victoria Price ve Ruby Bates'in tecavüz iddiasında bulunduklarını bilmiyorlardı. Price, bıçakla saldıran altı gencin kendisine tecavüz ettiğini, diğer altı siyahinin ise Bates'e tecavüz ettiğini söylüyordu. Öte yandan korkmuş olan Roy Wright, kardeşiyle birlikte suçsuz olduklarını söyleyerek diğer siyahileri suçladı. Diğer tutuklular ise ifade vermeyi reddederek susmayı tercih ettiler.
Tutukluların linç edilmesinden korkan şerif M.L. Wann devletten yardım istedi. Gençler 31 Mart günü mahkemeye çıkartıldılar. Bu oturumdan sonra NAACP (National Association for the Advancement of Colored People) gençlerin yasal temsilini üstlendi. Komünist Parti yaşananlara itiraz etti.
Ruby Bates, daha sonraki aşamalarda suçlamasını geri almasına rağmen sonuç değişmedi ve dokuz siyahi genç suçlu bulunarak on üç yaşındaki Roy Wright haricindekilerin idam cezasına çarptırıldı. Bu dava "kanuni linç" kavramının yayılmasına da sebep oldu. Beyazların egemen olduğu ABD'nin güney eyaletlerinde adaletin yanılması ile çok sık karşılaşılıyordu. 1882 ile 1946 arasında ABD'de beş yüzün üstünde siyah linç edilmişti. Buna rağmen bu dava uluslararası haberlere çıktı, komünistler, Amerikalı siyahlar ve destekçileri genç adamları savunmak için ellerinden geleni yaptılar. Bates'in iddiaların yalan olduğunu açıklaması sonucu değiştirmedi ve Scottsboro Oğlanları'nın en sonuncusu 1950 yılında hapishaneden çıkabildi.
Etkileri
Harper Lee'nin Bülbülü Öldürmek isimli romanlı bu davayla benzer bir konuyu işlemektedir. Ayrıca, Jean-Paul Sartre bu davadan esinlenerek Saygılı Yosma isimli oyununu yazdı.
Kaynakça
- Chermak, Steven M.; Bailey, Frankie Y. (2007), Crimes and Trials of the Century, Greenwood Publishing Group,
- Sorensen, Lita (2003), The Scottsboro Boys Trial: A Primary Source Account, The Rosen Publishing Group,
Notlar
- ^ Chermak & Bailey 2007, s. 131
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Scottsboro davasi Amerika Birlesik Devletleri nin Alabama eyaletine bagli kasabasinda gerceklesen 1931 yilinda yaslari on iki ile yirmi arasinda olan dokuz siyahi Amerikalinin iki kadina tecavuz ettigi iddiasi ile acilan dava Davada davali taraf aleyhine verilen karar sebebiyle ABD nin o donemdeki adalet anlayisi ve Amerika nin guneyindeki irkcilik yogun elestiriler ve tepkiler aldi VakaUlkedeki Buyuk Bunalim sebebiyle 1930 lu yillarda trenle yola cikarak baska kasabalarda is aramak cok yaygin bir davranisti 25 Mart 1931 gunu de Tenessee deki Chattanooga dan Memphis e dogru yola cikan tren cogunlukla isci tasiyordu Dort yol arkadasi on sekiz yasindaki Haywood Patterson on uc yasindaki Eugene Williams on dokuz yasindaki Andy Wright ve Andy nin kardesi on uc yasindaki Roy Wright da is bulmak umuduyla Memphis e gidiyorlardi Georgia nin farkli yerlerinde yasayan ve birbirlerini tanimayan Olen Montgomery 17 Clarence Norris 18 Ozie Powell 16 Willie Roberson 17 ve Charles Weems 19 da daha sonra Georgia dan ayni trene bindiler Trende Chattanooga dan Alabama daki evlerine donen on yedi yasindaki Ruby Bates ve yirmi bir yasindaki Victoria Price da vardi Bu iki kadin Chattanooga da is bulmaya calismis ama basaramamislardi Tren Stevenson a geldiginde beyaz adamlar da trene bindi Beyazlar ile siyahlar arasinda kavga cikti Beyazlarin biri haricinde hepsi ya trenden atildilar ya da kendileri atladilar Stevenson a geri donduler ve istasyon gorevlilerine siyahileri sikayet ettiler Stevenson daki gorevli Scottsboro dakilere telgraf cekti ve oradakiler tren istasyona ulastiginda yakalayabildikleri tum siyahileri tutukladilar Scottsboro da tutuklanana kadar gencler Victoria Price ve Ruby Bates in tecavuz iddiasinda bulunduklarini bilmiyorlardi Price bicakla saldiran alti gencin kendisine tecavuz ettigini diger alti siyahinin ise Bates e tecavuz ettigini soyluyordu Ote yandan korkmus olan Roy Wright kardesiyle birlikte sucsuz olduklarini soyleyerek diger siyahileri sucladi Diger tutuklular ise ifade vermeyi reddederek susmayi tercih ettiler Tutuklularin linc edilmesinden korkan serif M L Wann devletten yardim istedi Gencler 31 Mart gunu mahkemeye cikartildilar Bu oturumdan sonra NAACP National Association for the Advancement of Colored People genclerin yasal temsilini ustlendi Komunist Parti yasananlara itiraz etti Ruby Bates daha sonraki asamalarda suclamasini geri almasina ragmen sonuc degismedi ve dokuz siyahi genc suclu bulunarak on uc yasindaki Roy Wright haricindekilerin idam cezasina carptirildi Bu dava kanuni linc kavraminin yayilmasina da sebep oldu Beyazlarin egemen oldugu ABD nin guney eyaletlerinde adaletin yanilmasi ile cok sik karsilasiliyordu 1882 ile 1946 arasinda ABD de bes yuzun ustunde siyah linc edilmisti Buna ragmen bu dava uluslararasi haberlere cikti komunistler Amerikali siyahlar ve destekcileri genc adamlari savunmak icin ellerinden geleni yaptilar Bates in iddialarin yalan oldugunu aciklamasi sonucu degistirmedi ve Scottsboro Oglanlari nin en sonuncusu 1950 yilinda hapishaneden cikabildi EtkileriHarper Lee nin Bulbulu Oldurmek isimli romanli bu davayla benzer bir konuyu islemektedir Ayrica Jean Paul Sartre bu davadan esinlenerek Saygili Yosma isimli oyununu yazdi KaynakcaChermak Steven M Bailey Frankie Y 2007 Crimes and Trials of the Century Greenwood Publishing Group ISBN 978 0 313 34110 6 Sorensen Lita 2003 The Scottsboro Boys Trial A Primary Source Account The Rosen Publishing Group ISBN 978 0 8239 3975 6 Notlar Chermak amp Bailey 2007 s 131