Sefanya kitabı (veya Tzefanya, Tsefanya, Zefanya, İbranice: צפניה)'nın, giriş cümlesine istinaden, yazarı "Yahuda Kralı Amon oğlu Yoşiya zamanında Hizkiya oğlu Amarya oğlu Gedalya oğlu Kuşi oğlu Sefanya" olarak kabul edilir (Sefanya 1:1). Sefanya hakkında elde edilen tüm bilgiler bu metinden gelir. Kitabın giriş cümlesi, diğer kitapların giriş cümlelerine kıyasla daha uzun olup içinde iki özellik barındırır. Sefanya'nın babası Kuşi'nin anlamı "Etiyopyalı"dır. Toplumda, Tanrı'nın İbrahim ile yaptığı anlaşma gereği soyağacının önemi vardır ve bu nedenle yazar, peygamberin atalarının ismini verip Etiyoplı'dan ziyade İbrani olduğunu ispatlama gereği duymuş olabilir. Hatta peygamberin soyu bir zamanlar Yehuda kralı olan Hezekiya'ya kadar dayanır. Sefanya kitabının yazarı Kûşluları veya Etiyopyalıları kınamaktan çekinmemektedir. 2:12'de özlüce ve tartışmaya kapalı bir şekilde mesaj gönderir: "Ey Kûşlular, Siz de benim kılıcımla öleceksiniz". Sefanya'nın Kral Hezekiya olan aile bağı, 3:1-7'de kraliyet şehrine yaptığı şiddetli eleştiriyi meşrulaştırmaktadır.
Diğer peygamber kitaplarında da olduğu gibi kitabın gerçekten ismini taşıdığı peygambere ait olduğuyla ilgili haricî bir kanıt yoktur. Bazı uzmanlar kitaptaki materyallerin Kral Yoşiyahu zamanına denk gelmediğini düşünmektedir (MÖ 640 - MÖ 609), aksine monarşi sonrasına ait olduklarını savunur. Genel olarak üç olasılık mevcuttur, ya Sefanya isimli birinin kehanetleri bu kitapta toplanmıştır; ya Yoşiyahucu bir peygamberin söyledikleri kitaba aktarılmıştır; ya da böyle bir kişi olmayıp belagatlı bir dille monarşi veya monraşı sonrası zamanında yazılanlar bu olmayan kişiye atfedilmiştir. Monarşi sonrasında yaşamış bir yazarın sanki monarşi zamanında yaşamış birinin karakterine bürünerek mesajlarını iletmeye çalışması da olanaklar arasındadır.
Sefanya kitabı Oniki küçük peygamber dizisinin, Habakkuk kitabından sonra ve Hagay kitabından önce gelen dokuzuncu kitabıdır. Sefanya'nın kelime anlamı "Tanrı korur"dur.
Yazılış zamanı
Eğer kitabın giriş cümlesi, kitabın büyük bir kısmının yazıldığı dönemle ilgili güvenilir bir kaynak olarak ele alınırsa Sefanya ile Yeremya aynı zamanda yaşamıştır. Kral Yoşiyahu, Yehuda Krallığını yaklaşık MÖ 640'tan MÖ 609'a kadar yönetti. Bazı uzmanlara göre, Sefanya'nın resmettiği Kudüs'ün tasvirine bakıldığında, Sefanya 2. Krallar 23'te bahsedilen Yoşiyahu'nun reformlarından önce aktif rol almıştır. Reformlar MÖ 622'de gerçekleşti. 1:8'de verilen yetkililerin ve kralın oğullarının isimleri bazı uzmanlarca Sefanya'nın Yoşiyahu'nun iktidarlık döneminde yaşadığına dair kanıt olarak kabul edilir. 2. konuda anlatılan yabancı uluslar da yaşanan zamanın MÖ 7.yy'ın sonları olduğunu gösterir.
Muhtemelen, Yeşaya'nın kehanetlerinden ve şiddet dolu Menaşe'nin iktidarından sonra gelen ilk peygamberdir. Hem Sefanya hem Yeremya, Kral Yoşiyahu'yu reformlar yapması için teşvik etmiştir.
Bazı uzmanlar ise kitabın monarşi sonrası bir zamanda (en geç MÖ 200) yazıldığına dair, dil ve tema ele alınarak kanıtlar sunmuştur. Bu çalışma, daha önceden hazırlanmış bir kompozisyonun üzerinde yapılmış bir çalışma da olabilir.
Yazılış nedeni
Sefanya kitabının yaratılışının iki muhtemel sebebi vardır. Fakat sebebi ne olursa olsun ana amaç yazarın yaşadığı dönemdeki Kudüslülerin [dini] tavırlarını değiştirmekti.
Eğer Sefanya kitabının büyük bir kısmı monarşi döneminde yazıldıysa, Sefanya kitabının yazarı halkın tavırlarını gelecekte bir felaket yaşanacağı tehdidiyle değiştirmeye çalışmaktadır; doğacak olan felaketin sebebi "Tanrı'ya sırtların çevrilmesi ve ona yönelilmemesidir" (1:6). Yazar, Tanrı'nın halkı yargılacağı gün için "Tanrı'nın büyük günü" ibaresini kullanmaktadır. Bu yargılama, Tanrı'nın yaşadığı ve yazarın memleketi olan Yehuda Krallığı dahil tüm uluslara uygulanacaktır. Kudüs'e karşı yapılan tehditler yabancı uluslara hakkında yapılan kehanetlerden daha ayrıntılıdır. Kendilerinin Tanrı'nın seçilmiş halkı olduğuna inanan İsrailoğullarında, 'diğer uluslara ışık tutan' bir halk olması gerekirken Tanrı'nın kurallarına uymadıkları için, tüm uluslardan daha kusurlu oldukları inancı kuvvetlendi. Kitabın sonunda İsrail halkından arta kalanların kurtulacağı sözü verilmektedir. Babillilerin Yehudayı fethedip halkı Babil'e sürdüğünde bu kehanetin gerçekleştiği kabul edilir.
Eğer kitap monarşi sonrası bir dönemde yazılmışsa, yazarın amacı Babil Sürgününün Tanrı'nın bir cezası olarak gerçekleştiğini bildirmek ve aynı hataların bir daha yapılmaması için halkını uyarmaktır. Başta beşinci bapta görülen birinci konudaki sinkretizmin, sürgün sonrası Yehuda'nın yüzleştiği bir sorun olup olmadığı bilinmemektedir.
Temalar
İbranice Masoretik Metin'de ve diğer dillerde Sefanya kitabı üç konudan oluşmaktadır ve genel içeriği şöyledir:
Bap | Konu başlığı |
---|---|
1:1 | Giriş |
1:2-13 | Yehuda Krallığı'na gelecek olan yargılama |
1:14-18 | Son yargılama |
2:1-15 | İsrail'in düşmanlarının yargılanmaları |
3:1-7 | Kudüs'ün günahları |
3:8-13 | Ceza ve ulusların evirimi |
3:14-20 | Neşe Ezgisi |
Bibliyografi
- Berlin, Adele. Zephaniah: A New Translation with Introduction and Commentary. The Anchor Bible Volume 25A. Toronto: Doubleday, 1994.
- Easton's Bible Dictionary, 1897.
- Hirsch, Emil G. & Ira Maurice Price. "Zephaniah." JewishEncyclopedia.com17 Kasım 2001 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. 2002.
- LaSor, William Sanford et al. Old Testament Survey: the Message, Form, and Background of the Old Testament. Grand Rapids: William B. Eerdmans, 1996.
- Sweeney, Marvin A. Zephaniah: A Commentary. Ed. . Minneapolis, Fortress Press, 2003.
Dış bağlantılar
- Zephaniah at JewishEncyclopedia.com5 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Tercümeler
- Yahudi tercümeleri:
- Tzefaniah - Zephaniah (Judaica Press)2 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde . translation [with Rashi's commentary] at Chabad.org
- Hristiyan tercümeleri:
- Online Bible at GospelHall.org28 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (ESV, KJV, Darby, American Standard Version, Bible in Basic English)
- Zephaniah at CrossWalk.com17 Eylül 2003 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (various versions)
- (New Revised Standard Version)
- Zephaniah at Wikisource (Authorised King James Version)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sefanya kitabi veya Tzefanya Tsefanya Zefanya Ibranice צפניה nin giris cumlesine istinaden yazari Yahuda Krali Amon oglu Yosiya zamaninda Hizkiya oglu Amarya oglu Gedalya oglu Kusi oglu Sefanya olarak kabul edilir Sefanya 1 1 Sefanya hakkinda elde edilen tum bilgiler bu metinden gelir Kitabin giris cumlesi diger kitaplarin giris cumlelerine kiyasla daha uzun olup icinde iki ozellik barindirir Sefanya nin babasi Kusi nin anlami Etiyopyali dir Toplumda Tanri nin Ibrahim ile yaptigi anlasma geregi soyagacinin onemi vardir ve bu nedenle yazar peygamberin atalarinin ismini verip Etiyopli dan ziyade Ibrani oldugunu ispatlama geregi duymus olabilir Hatta peygamberin soyu bir zamanlar Yehuda krali olan Hezekiya ya kadar dayanir Sefanya kitabinin yazari Kuslulari veya Etiyopyalilari kinamaktan cekinmemektedir 2 12 de ozluce ve tartismaya kapali bir sekilde mesaj gonderir Ey Kuslular Siz de benim kilicimla oleceksiniz Sefanya nin Kral Hezekiya olan aile bagi 3 1 7 de kraliyet sehrine yaptigi siddetli elestiriyi mesrulastirmaktadir Diger peygamber kitaplarinda da oldugu gibi kitabin gercekten ismini tasidigi peygambere ait olduguyla ilgili harici bir kanit yoktur Bazi uzmanlar kitaptaki materyallerin Kral Yosiyahu zamanina denk gelmedigini dusunmektedir MO 640 MO 609 aksine monarsi sonrasina ait olduklarini savunur Genel olarak uc olasilik mevcuttur ya Sefanya isimli birinin kehanetleri bu kitapta toplanmistir ya Yosiyahucu bir peygamberin soyledikleri kitaba aktarilmistir ya da boyle bir kisi olmayip belagatli bir dille monarsi veya monrasi sonrasi zamaninda yazilanlar bu olmayan kisiye atfedilmistir Monarsi sonrasinda yasamis bir yazarin sanki monarsi zamaninda yasamis birinin karakterine burunerek mesajlarini iletmeye calismasi da olanaklar arasindadir Sefanya kitabi Oniki kucuk peygamber dizisinin Habakkuk kitabindan sonra ve Hagay kitabindan once gelen dokuzuncu kitabidir Sefanya nin kelime anlami Tanri korur dur Yazilis zamaniEger kitabin giris cumlesi kitabin buyuk bir kisminin yazildigi donemle ilgili guvenilir bir kaynak olarak ele alinirsa Sefanya ile Yeremya ayni zamanda yasamistir Kral Yosiyahu Yehuda Kralligini yaklasik MO 640 tan MO 609 a kadar yonetti Bazi uzmanlara gore Sefanya nin resmettigi Kudus un tasvirine bakildiginda Sefanya 2 Krallar 23 te bahsedilen Yosiyahu nun reformlarindan once aktif rol almistir Reformlar MO 622 de gerceklesti 1 8 de verilen yetkililerin ve kralin ogullarinin isimleri bazi uzmanlarca Sefanya nin Yosiyahu nun iktidarlik doneminde yasadigina dair kanit olarak kabul edilir 2 konuda anlatilan yabanci uluslar da yasanan zamanin MO 7 yy in sonlari oldugunu gosterir Muhtemelen Yesaya nin kehanetlerinden ve siddet dolu Menase nin iktidarindan sonra gelen ilk peygamberdir Hem Sefanya hem Yeremya Kral Yosiyahu yu reformlar yapmasi icin tesvik etmistir Bazi uzmanlar ise kitabin monarsi sonrasi bir zamanda en gec MO 200 yazildigina dair dil ve tema ele alinarak kanitlar sunmustur Bu calisma daha onceden hazirlanmis bir kompozisyonun uzerinde yapilmis bir calisma da olabilir Yazilis nedeniSefanya kitabinin yaratilisinin iki muhtemel sebebi vardir Fakat sebebi ne olursa olsun ana amac yazarin yasadigi donemdeki Kuduslulerin dini tavirlarini degistirmekti Eger Sefanya kitabinin buyuk bir kismi monarsi doneminde yazildiysa Sefanya kitabinin yazari halkin tavirlarini gelecekte bir felaket yasanacagi tehdidiyle degistirmeye calismaktadir dogacak olan felaketin sebebi Tanri ya sirtlarin cevrilmesi ve ona yonelilmemesidir 1 6 Yazar Tanri nin halki yargilacagi gun icin Tanri nin buyuk gunu ibaresini kullanmaktadir Bu yargilama Tanri nin yasadigi ve yazarin memleketi olan Yehuda Kralligi dahil tum uluslara uygulanacaktir Kudus e karsi yapilan tehditler yabanci uluslara hakkinda yapilan kehanetlerden daha ayrintilidir Kendilerinin Tanri nin secilmis halki olduguna inanan Israilogullarinda diger uluslara isik tutan bir halk olmasi gerekirken Tanri nin kurallarina uymadiklari icin tum uluslardan daha kusurlu olduklari inanci kuvvetlendi Kitabin sonunda Israil halkindan arta kalanlarin kurtulacagi sozu verilmektedir Babillilerin Yehudayi fethedip halki Babil e surdugunde bu kehanetin gerceklestigi kabul edilir Eger kitap monarsi sonrasi bir donemde yazilmissa yazarin amaci Babil Surgununun Tanri nin bir cezasi olarak gerceklestigini bildirmek ve ayni hatalarin bir daha yapilmamasi icin halkini uyarmaktir Basta besinci bapta gorulen birinci konudaki sinkretizmin surgun sonrasi Yehuda nin yuzlestigi bir sorun olup olmadigi bilinmemektedir TemalarIbranice Masoretik Metin de ve diger dillerde Sefanya kitabi uc konudan olusmaktadir ve genel icerigi soyledir Baplar ve konu basliklari Bap Konu basligi1 1 Giris1 2 13 Yehuda Kralligi na gelecek olan yargilama1 14 18 Son yargilama2 1 15 Israil in dusmanlarinin yargilanmalari3 1 7 Kudus un gunahlari3 8 13 Ceza ve uluslarin evirimi3 14 20 Nese EzgisiBibliyografiBerlin Adele Zephaniah A New Translation with Introduction and Commentary The Anchor Bible Volume 25A Toronto Doubleday 1994 Easton s Bible Dictionary 1897 Hirsch Emil G amp Ira Maurice Price Zephaniah JewishEncyclopedia com17 Kasim 2001 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2002 LaSor William Sanford et al Old Testament Survey the Message Form and Background of the Old Testament Grand Rapids William B Eerdmans 1996 Sweeney Marvin A Zephaniah A Commentary Ed Minneapolis Fortress Press 2003 Dis baglantilarZephaniah at JewishEncyclopedia com5 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde TercumelerYahudi tercumeleri Tzefaniah Zephaniah Judaica Press 2 Aralik 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde translation with Rashi s commentary at Chabad org Hristiyan tercumeleri Online Bible at GospelHall org28 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ESV KJV Darby American Standard Version Bible in Basic English Zephaniah at CrossWalk com17 Eylul 2003 tarihinde Wayback Machine sitesinde various versions New Revised Standard Version Zephaniah at Wikisource Authorised King James Version