Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Selanik'in Zaptı veya Selanik'in Fethi, 1422 yılında Selanik Despotu Andronikos Paleologos tarafından birtakım koşullar ile Selanik şehrinin Venedik'e teslim edilmesinden sonra, 1422-1430 yılları arasında devam eden Osmanlı-Venedik savaşı sonunda 29 Mart 1430 tarihinde Sultan II. Murad tarafından kumanda edilen Osmanlı ordusu ile gerçekleşmiştir. Aman dilemeyen ve bu nedenle savaşla alınan şehirlerde uygulanan İslam hukuku, Selanik şehrinde de uygulanmıştır. Dört günlük kuşatmadan sonra ele geçirilen bu şehirde, Selanik'in Türkler tarafından fethinin görgü tanığı olan 'e göre Türkler büyük tahribat ve yağma yapmış, şehrin 40.000 olan nüfusu 20.000'e inmiştir.
| Selanik Kuşatması (1422-1430) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Osmanlı-Venedik savaşları | |||||||
 Selanik şehir duvarları | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| Venedik Cumhuriyeti Bizans İmparatorluğu | Osmanlı İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Andronikos Paleologos | II. Murad Burak Bey Hamza Bey Sinan Paşa | ||||||
| Güçler | |||||||
| 25.000 | 22.000 | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Ağır kayıplar ve 7.000 Esir | Bilinmiyor | ||||||
Öncesi
Osmanlıların Balkanlardaki fütuhatının bir sonucu olarak Bizans İmparatorluğu’nun iktisadi ve stratejik bakımdan ikinci önemli şehri olan Selanik, daha I. Murad zamanında 1383-1387 yılları arasında dört yıl boyunca devamlı Türk hücum ve kuşatması altında kalmış ve 1387 yılında bir süre için Osmanlı hakimiyetine geçmişse de, kesin olarak I. Bayezid'in hükümdarlığı zamanında 1394 yılında zapt edilmişti. 1402 Ankara Muharebesi’nden sonra kardeşlerine karşı taht mücadelesinde İmparator Manuil’in desteğini sağlamak isteyen Süleyman Çelebi tarafından 1403'te VII. İoannes ile Gelibolu'da yapılan bir antlaşma ile Kartal, Pendik, Gebze, Silivri, Tesalya ile birlikte Selanik de Bizanslılara geri verilmişti.II. Murad zamanında Selanik tekrar kuşatıldı. 1422 yazında Evrenosoğlu Burak Bey, Kassandra ve Kalamarya'ya kadar uzanmış, 1423 Mayısında ise Turahan Bey Mora'ya girmişti. Uzun süreden beri devam eden Türk hücumları ve şehirde baş gösteren kıtlık sonucunda çaresiz kalan İmparator Manuil'in oğlu Selanik Despotu Andronikos, 7 Temmuz 1423'te bir miktar para karşılığında şehri Venediklilere teslim etti. Bundan sonra Venedik, Selanik'in hukuki durumunu Sultan II. Murad'a tanıtmak için elçiler göndererek anlaşma yapmak istemişse de, İslam hukukuna göre şehri babadan kalma mülkü sayan Sultan II. Murad'ın bunları her defasında reddetmesi üzerine 1423-1425 ve 1425-1430 yılları arasında iki safhada devam edecek olan Osmanlı-Venedik savaşı patlak verdi.
1430 yılının Şubat ayında Anadolu ve Balkanlarda siyasi durumunu kuvvetlendiren Sultan Murad, Selanik'in kesin olarak fethine karar vererek Edirne'den Serez'e geldi. Bu arada Selanik Başpiskoposu Simeon'un vefatı, Venedik baskısı altında ezilen halkın maneviyatını büsbütün bozmuştu.
Şehrin Düşmesi
II. Murad, 1430 şubatının ortalarında Edirne'den Serez'e gelir. Burada Anadolu Beylerbeyi olan Hamza Bey komutasındaki Anadolu kuvvetleri ile Sinan Bey komutasındaki Rumeli kuvvetlerini bir araya getirir. Kendisi Serez'de kalarak Hamza Bey'i ileriye gönderir. Bütün kuşatma hazırlıkları yapıldıktan sonra Venedik valisinden şehrin teslimini ister. Fakat Venedik valisi bunu reddeder. Bunun üzerine Hamza Bey şehri topla dövdürmeye başlar. Selanikliler, Venediklilerden donanma ve yardım istedilerse de bu yardım gerçekleşmez. Muhasara karargâhına gelen Sultan Murad, şehrin bir an önce düşmesini istemektedir. Venedikliler Rumlara itimat edemediklerinden kendi askerlerini Rumların arasına dağıtmışlardır. Bu şekilde şehir müdafaa edilirken Rumların gevşekliğini ve icabında karsı tarafla anlaşmalarını önlemeyi düşünüyorlardır.
Umumi hücumla alındığı takdirde şehrin zarar ve tahribata uğrayacağını hesaplayan Hamza Bey, hem buna mani olmak hem de fazla zahmet çekilmeden fethi mümkün kılmak için surlardan içeriye adamlar soktu. Şayet Venedikliler, Rumlardan gelebilecek bir hainliğin önünü almak üzere önceden gerekli tedbirleri almamış olsalardı belki de Hamza Bey'in adamları gayelerine ulaşacaklardı. Buna meydan vermemek düşüncesi ile Venedikliler, her Rum askerinin yanına değişik memleketlerden ücretle topladıkları adamlardan kurulu yağmacı (Butineur) denilen askerden birini koymuşlardı. Ayrıca Hamza Bey'in oklarının ucuna mektuplar sararak Rumları şehir kapılarını açmaya teşvik etmesi, buna karşılık kendilerine hürriyet ve himaye vadetmesi de bir sonuç vermedi. Çünkü Venediklilerin çok sıkı tedbirler almaları üzerine şehre sokulan adamlarla içeriye fırlatılan mektupların, Rumlar üzerindeki tesirleri önlenmişti.
26 Şubat gecesi meydana gelen depremde halk büyük bir heyecan yaşadı. Fakat Venediklilerin çabası sonucunda bu korku ve heyecan giderilerek müdafaa daha bir güç kazandı. Rumlar, Venediklilere mecburen itaat ediyorlardı. Hamza Bey'in tekliflerini kabul etmeyen Venediklilerce karşı padişah, hücuma karar verdi. Bu, şehrin zapt edildiği zaman, âdet olduğu üzere yağmaya uğraması demekti. Hükümdar böyle bir karar almak zorunda kalmıştı. Çünkü daha önceki bütün barış ve teslim çağrıları cevapsız kalmıştı.
28 Şubat'ı 1 Mart'a bağlayan gece, Selanik halkı arasında genel hücumun ertesi gün yapılacağı söylentileri dolaşmaya başladı. Bunun üzerine halk, kalabalık topluluklar halinde kiliselerde toplanmaya başladı. En fazla kalabalık ise Aziz Dimitrios'un tabutu bulunan ve içinde devamlı olarak "kutsal yağ" akan kilisede toplanmıştı. O gün akşama doğru, Osmanlıların limandaki üç Venedik kadırgasını yakması, Venedikliler arasında büyük bir korkunun meydana gelmesine sebep oldu. Bu yüzden bütün askerlerini kaleden çekip gemilere bindirdiler. Venediklilerin şehrin savunmasından ayrılmaları, Rumları büsbütün perişan etmişti. Bu yüzden onlardan da bulundukları mevzileri terk edenler oldu. Ertesi gün şafakla başlayan genel hücum sonunda Osmanlı askeri şehre girmeye başladı. Bu esnada Selanik halkından bazısı, gruplar halinde Venedik kadırgalarına binmek istedilerse de, bunlar Venedikliler tarafından gemilere alınmadılar. Selanik şehrini para karşılığı alan Venedikliler, şehrin sadece ticaretini düşünüyorlardı. Zira Selanik, Ege Denizi'nde ticari mevkisi parlak bir şehirdi. Fakat orada barınamayacaklarını anladıkları zaman, dindaşları olan Rumları, Müslüman Osmanlılara terk etmekten çekinmemişlerdi.
Öyle anlaşılıyor ki şehrin umumi bir hücumla alınacağı söylentisi boşu boşuna çıkarılmış bir söylenti değildi. Zira mart ayının ikinci günü şato tarafından yapılan şiddetli bir hücum ve merdivenlerle üzerlerine çıkılan surların işgali sonunda, kale kapılarının açılması ile şehir zapt edildi (27 Recep 833/2 Mart 1430). Selanik'in düşmesi, Avrupa ve bilhassa Venedik'te büyük üzüntülere sebep olmuştu.
Sonrası
Selanik zapt edilince Sultan Murad, Vardar Yenicesi ile diğer şehirlerden Türk aileler getirterek buraya iskân ettirir. Bu politikası ile o, şehrin Müslüman Türk hüviyeti kazanmasına çalışıyordu. O, sadece iskân ile yetinmeyerek buraya yerleştirilenler için bazı imkânlar da sağlıyordu. Bu sebeple Aya Dimitri (Sen Dimitrios) kilisesi hariç olmak üzere diğer bütün kiliseleri camiye tahvil ettirir. Hammer'in ifadesine göre bazı kiliseleri de yıktırıp onların malzemesinden şehrin ortasında bir Türk hamamı yaptırır.
Kaynakça
- ^ a b Dukas , s 203
- ^ Mertzios Mnimia tis Makedonikis Historias Thessaloniki,1947 s,44
- ^ Diigisis s,81
- ^ Demıis, The Byzantin-Turkish Treaty of 1403, Orientalia Christiana Periodiea, vol. XXXIII, 1967
- ^ Barker, Manuel II Paleologus, s. 224-227
- ^ Dukas, s. 197
- ^ Simeon ' Archiepiskopu Thessalonikis ta Liturgika Singrammata, Selanik, 1968
- ^ Dukas s. 199
- ^ Hammer c.2 s.189 (Ata Bey tercümesi)
- ^ Oruç Bey s.49
- ^ Tacü't Tevarih c.1 s.344
- ^ Hammer c.2 ata bey türcümesi s , 197
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Selanik in Zapti veya Selanik in Fethi 1422 yilinda Selanik Despotu Andronikos Paleologos tarafindan birtakim kosullar ile Selanik sehrinin Venedik e teslim edilmesinden sonra 1422 1430 yillari arasinda devam eden Osmanli Venedik savasi sonunda 29 Mart 1430 tarihinde Sultan II Murad tarafindan kumanda edilen Osmanli ordusu ile gerceklesmistir Aman dilemeyen ve bu nedenle savasla alinan sehirlerde uygulanan Islam hukuku Selanik sehrinde de uygulanmistir Dort gunluk kusatmadan sonra ele gecirilen bu sehirde Selanik in Turkler tarafindan fethinin gorgu tanigi olan e gore Turkler buyuk tahribat ve yagma yapmis sehrin 40 000 olan nufusu 20 000 e inmistir Selanik Kusatmasi 1422 1430 Osmanli Venedik savaslariSelanik sehir duvarlariTarih29 Mart 1430BolgeSelanikSonucOsmanli zaferi TaraflarVenedik Cumhuriyeti Bizans ImparatorluguOsmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderlerAndronikos PaleologosII Murad Burak Bey Hamza Bey Sinan PasaGucler25 00022 000KayiplarAgir kayiplar ve 7 000 EsirBilinmiyorOncesiOsmanlilarin Balkanlardaki futuhatinin bir sonucu olarak Bizans Imparatorlugu nun iktisadi ve stratejik bakimdan ikinci onemli sehri olan Selanik daha I Murad zamaninda 1383 1387 yillari arasinda dort yil boyunca devamli Turk hucum ve kusatmasi altinda kalmis ve 1387 yilinda bir sure icin Osmanli hakimiyetine gecmisse de kesin olarak I Bayezid in hukumdarligi zamaninda 1394 yilinda zapt edilmisti 1402 Ankara Muharebesi nden sonra kardeslerine karsi taht mucadelesinde Imparator Manuil in destegini saglamak isteyen Suleyman Celebi tarafindan 1403 te VII Ioannes ile Gelibolu da yapilan bir antlasma ile Kartal Pendik Gebze Silivri Tesalya ile birlikte Selanik de Bizanslilara geri verilmisti II Murad zamaninda Selanik tekrar kusatildi 1422 yazinda Evrenosoglu Burak Bey Kassandra ve Kalamarya ya kadar uzanmis 1423 Mayisinda ise Turahan Bey Mora ya girmisti Uzun sureden beri devam eden Turk hucumlari ve sehirde bas gosteren kitlik sonucunda caresiz kalan Imparator Manuil in oglu Selanik Despotu Andronikos 7 Temmuz 1423 te bir miktar para karsiliginda sehri Venediklilere teslim etti Bundan sonra Venedik Selanik in hukuki durumunu Sultan II Murad a tanitmak icin elciler gondererek anlasma yapmak istemisse de Islam hukukuna gore sehri babadan kalma mulku sayan Sultan II Murad in bunlari her defasinda reddetmesi uzerine 1423 1425 ve 1425 1430 yillari arasinda iki safhada devam edecek olan Osmanli Venedik savasi patlak verdi 1430 yilinin Subat ayinda Anadolu ve Balkanlarda siyasi durumunu kuvvetlendiren Sultan Murad Selanik in kesin olarak fethine karar vererek Edirne den Serez e geldi Bu arada Selanik Baspiskoposu Simeon un vefati Venedik baskisi altinda ezilen halkin maneviyatini busbutun bozmustu Sehrin DusmesiII Murad 1430 subatinin ortalarinda Edirne den Serez e gelir Burada Anadolu Beylerbeyi olan Hamza Bey komutasindaki Anadolu kuvvetleri ile Sinan Bey komutasindaki Rumeli kuvvetlerini bir araya getirir Kendisi Serez de kalarak Hamza Bey i ileriye gonderir Butun kusatma hazirliklari yapildiktan sonra Venedik valisinden sehrin teslimini ister Fakat Venedik valisi bunu reddeder Bunun uzerine Hamza Bey sehri topla dovdurmeye baslar Selanikliler Venediklilerden donanma ve yardim istedilerse de bu yardim gerceklesmez Muhasara karargahina gelen Sultan Murad sehrin bir an once dusmesini istemektedir Venedikliler Rumlara itimat edemediklerinden kendi askerlerini Rumlarin arasina dagitmislardir Bu sekilde sehir mudafaa edilirken Rumlarin gevsekligini ve icabinda karsi tarafla anlasmalarini onlemeyi dusunuyorlardir Umumi hucumla alindigi takdirde sehrin zarar ve tahribata ugrayacagini hesaplayan Hamza Bey hem buna mani olmak hem de fazla zahmet cekilmeden fethi mumkun kilmak icin surlardan iceriye adamlar soktu Sayet Venedikliler Rumlardan gelebilecek bir hainligin onunu almak uzere onceden gerekli tedbirleri almamis olsalardi belki de Hamza Bey in adamlari gayelerine ulasacaklardi Buna meydan vermemek dusuncesi ile Venedikliler her Rum askerinin yanina degisik memleketlerden ucretle topladiklari adamlardan kurulu yagmaci Butineur denilen askerden birini koymuslardi Ayrica Hamza Bey in oklarinin ucuna mektuplar sararak Rumlari sehir kapilarini acmaya tesvik etmesi buna karsilik kendilerine hurriyet ve himaye vadetmesi de bir sonuc vermedi Cunku Venediklilerin cok siki tedbirler almalari uzerine sehre sokulan adamlarla iceriye firlatilan mektuplarin Rumlar uzerindeki tesirleri onlenmisti 26 Subat gecesi meydana gelen depremde halk buyuk bir heyecan yasadi Fakat Venediklilerin cabasi sonucunda bu korku ve heyecan giderilerek mudafaa daha bir guc kazandi Rumlar Venediklilere mecburen itaat ediyorlardi Hamza Bey in tekliflerini kabul etmeyen Venediklilerce karsi padisah hucuma karar verdi Bu sehrin zapt edildigi zaman adet oldugu uzere yagmaya ugramasi demekti Hukumdar boyle bir karar almak zorunda kalmisti Cunku daha onceki butun baris ve teslim cagrilari cevapsiz kalmisti 28 Subat i 1 Mart a baglayan gece Selanik halki arasinda genel hucumun ertesi gun yapilacagi soylentileri dolasmaya basladi Bunun uzerine halk kalabalik topluluklar halinde kiliselerde toplanmaya basladi En fazla kalabalik ise Aziz Dimitrios un tabutu bulunan ve icinde devamli olarak kutsal yag akan kilisede toplanmisti O gun aksama dogru Osmanlilarin limandaki uc Venedik kadirgasini yakmasi Venedikliler arasinda buyuk bir korkunun meydana gelmesine sebep oldu Bu yuzden butun askerlerini kaleden cekip gemilere bindirdiler Venediklilerin sehrin savunmasindan ayrilmalari Rumlari busbutun perisan etmisti Bu yuzden onlardan da bulunduklari mevzileri terk edenler oldu Ertesi gun safakla baslayan genel hucum sonunda Osmanli askeri sehre girmeye basladi Bu esnada Selanik halkindan bazisi gruplar halinde Venedik kadirgalarina binmek istedilerse de bunlar Venedikliler tarafindan gemilere alinmadilar Selanik sehrini para karsiligi alan Venedikliler sehrin sadece ticaretini dusunuyorlardi Zira Selanik Ege Denizi nde ticari mevkisi parlak bir sehirdi Fakat orada barinamayacaklarini anladiklari zaman dindaslari olan Rumlari Musluman Osmanlilara terk etmekten cekinmemislerdi Oyle anlasiliyor ki sehrin umumi bir hucumla alinacagi soylentisi bosu bosuna cikarilmis bir soylenti degildi Zira mart ayinin ikinci gunu sato tarafindan yapilan siddetli bir hucum ve merdivenlerle uzerlerine cikilan surlarin isgali sonunda kale kapilarinin acilmasi ile sehir zapt edildi 27 Recep 833 2 Mart 1430 Selanik in dusmesi Avrupa ve bilhassa Venedik te buyuk uzuntulere sebep olmustu SonrasiSelanik zapt edilince Sultan Murad Vardar Yenicesi ile diger sehirlerden Turk aileler getirterek buraya iskan ettirir Bu politikasi ile o sehrin Musluman Turk huviyeti kazanmasina calisiyordu O sadece iskan ile yetinmeyerek buraya yerlestirilenler icin bazi imkanlar da sagliyordu Bu sebeple Aya Dimitri Sen Dimitrios kilisesi haric olmak uzere diger butun kiliseleri camiye tahvil ettirir Hammer in ifadesine gore bazi kiliseleri de yiktirip onlarin malzemesinden sehrin ortasinda bir Turk hamami yaptirir Kaynakca a b Dukas s 203 Mertzios Mnimia tis Makedonikis Historias Thessaloniki 1947 s 44 Diigisis s 81 Demiis The Byzantin Turkish Treaty of 1403 Orientalia Christiana Periodiea vol XXXIII 1967 Barker Manuel II Paleologus s 224 227 Dukas s 197 Simeon Archiepiskopu Thessalonikis ta Liturgika Singrammata Selanik 1968 Dukas s 199 Hammer c 2 s 189 Ata Bey tercumesi Oruc Bey s 49 Tacu t Tevarih c 1 s 344 Hammer c 2 ata bey turcumesi s 197