Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Selçuk Bey (d. 901 - ö. 1009), Büyük Selçuklu Devleti'ne adı verilen kişidir. İsminin Kaşgârî'de geçen özgün şekli Selçuk (سلجك) şeklindedir. İkinci hece sonradan kalınlaşmıştır.
| Selçuk Bey | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Selçuk Bey (Pınarbaşı Türklük Anıtı) | |||||
 | |||||
| Doğum | 901 | ||||
| Ölüm | 1009 (107-108 yaşlarında) | ||||
| Çocuk(lar)ı | Mikail Yabgu, Arslan Yabgu, Musa Yabgu, Yusuf Yabgu | ||||
| |||||
| Hanedan | Selçuklu Hanedanı | ||||
| Babası | Dukak Bey | ||||
| Dini | Musevi sonradan Islam | ||||
Aral Gölü'yle Hazar Denizi arasındaki topraklara hakim olan Oğuz Türkleri'nin Kınık boyundandır. Babası Oğuz Yabgu Devletinin ordu komutanı subaşıdır. "Temür Yalıg" (Demir yaylı) unvanı ile anılan babası Dukak Bey, devlet işlerinde söz sahibi bir bey idi.
Hayatı
Dukak Bey'in ölümünden sonra 10. yüzyılın birinci yarısı içinde 17-18 yaşlarında olan Selçuk Bey subaşı,Yabgu unvanı ile tanınan Oğuz hükümdarının yerini almak gibi yüksek siyasî bir amacın peşinde olmakla birlikte henüz genç ve tecrübesizdi. Nitekim o, henüz güçlü hâle gelmeden, bir toplantı sırasında protokolde olması gereken yerin üzerinde bir mevkiye oturmak suretiyle, bu niyetini açığa vurdu. Bu amacına denk bir gücü bulunmadığı için yabgu ile mücadele etmeyi göze alamayan Selçuk, kendisine bağlı birlikler ve ailelerle birlikte Oğuz Devleti'nin kışlık merkezi Yenikent'ten ayrılarak İslâm gazilerinin toplandığı Cend şehrine gelip yerleşti. Cend, Oğuz Devleti'ne bağlı bir şehir olup Oğuz yabgusuna vergi veriyordu. Selçuk Bey, Cend'de bir toplantı meclisi kurarak İslâmiyete geçme kararı aldı. Bölge valisine gönderdiği elçiyle validen kendilerine İslâm dinini öğretecek imam ve fakihler istedi.
Bu tarihî olaydan sonra İslâm dünyasında Müslüman olan Oğuzlara diğer soydaşlarından ayırt etmek için özel bir adlandırma ile Türkmen denmeye başlandı. Bundan sonra gittikçe yerleşip yaygınlaşan Türkmen adı, 13. yüzyıldan itibaren tamamen Oğuz adının yerini aldı.
Bir yıl sonra Oğuz yabgusundan Cend şehrinin vergisini almak üzere tahsildârlar geldi. Bunun üzerine Selçuk Bey: "Müslümanların gayrimüslimlere vergi vermeyeceğini" söyleyerek bağımsızlık yolunda ilk adımını attı ve gayrimüslim Türkler üzerine cihad hareketini başlattı. Bu savaşlar her iki taraf için de zorlu geçti, hatta Selçuk Bey bu savaşlardan birinde oğlu Mikail'i kaybetti. Bunun üzerine Mikail'in oğulları olan Tuğrul ve Çağrı Bey'i yanına alarak kendi yetiştirdi.
Maveraünnehir bölgesinde Karahanlılar ve Samanîler arasındaki hâkimiyet mücadelesinde Samanîlerin yanında yer aldı. Buhara'ya kadar ilerlemiş olan Karahanlı hükümdarı Satuk Buğra Han'ı Selçuk Bey'in bizzat başında bulunduğu Türkmen kuvvetleri sayesinde geri püskürtmeyi başardılar. Nûr kasabasını ele geçirerek oğlu Arslan Yabgu'yu buraya göndermiştir.
Kendi oğullarıyla birlikte Büyük Selçuklu Devleti'nin temellerini atan Selçuk Bey, 1007 veya 1009 yılında Cend'de öldü.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Kaşgarlı Mahmut. B.Atalay (Ed.). Dîvanü'l Lügati't-Türk (1939-1941 bas.). Ankara.
- ^ Mirhand (1339). Tarih-i Ravzatü's-Sefâ. Mir Muhammed bin Seyyid Burhaneddin.
- ^ . Araştırma yazı:Tekin Gün. mootol.Kültür Sanat,4 Temmuz 2020. 10 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Mirhand (1339). "4". Tarih-i Ravzatü's-Sefâ. Tahran: Mir Muhammed bin Seyyid Burhaneddin. s. 236.
- ^ (1945). Ebu'l Ferec Tarihi. Ömer Rıza Doğrul tarafından çevrildi (1945 bas.). Türk Tarih Kurumu.
- ^ Sümer, Faruk (1972). Oğuzlar, Türkmenler : tarihleri, boy teşkilâtı, destanları (İkinci bas.). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi. ISBN .
- ^ İbnü'l-Esîr (1979). el-Kâmil fi't-Tarih. Beyrut: C.J. Tornberg.
çev. A.Özaydın
- ^ Barthold, Wilhelm (1981). Turkestan Down to the Mongol Invasion Moğol istilasına kadar Türkistan. İstanbul: Kervan. 21 Mart 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2012.
- ^ "4.". Türkler Ansiklopedisi. s. 532.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Selcuk Bey d 901 o 1009 Buyuk Selcuklu Devleti ne adi verilen kisidir Isminin Kasgari de gecen ozgun sekli Selcuk سلجك seklindedir Ikinci hece sonradan kalinlasmistir Selcuk BeySelcuk Bey Pinarbasi Turkluk Aniti Dogum901Olum1009 107 108 yaslarinda Cocuk lar iMikail Yabgu Arslan Yabgu Musa Yabgu Yusuf YabguTam adiSelcuk bin DukakHanedanSelcuklu HanedaniBabasiDukak BeyDiniMusevi sonradan Islam Aral Golu yle Hazar Denizi arasindaki topraklara hakim olan Oguz Turkleri nin Kinik boyundandir Babasi Oguz Yabgu Devletinin ordu komutani subasidir Temur Yalig Demir yayli unvani ile anilan babasi Dukak Bey devlet islerinde soz sahibi bir bey idi HayatiDukak Bey in olumunden sonra 10 yuzyilin birinci yarisi icinde 17 18 yaslarinda olan Selcuk Bey subasi Yabgu unvani ile taninan Oguz hukumdarinin yerini almak gibi yuksek siyasi bir amacin pesinde olmakla birlikte henuz genc ve tecrubesizdi Nitekim o henuz guclu hale gelmeden bir toplanti sirasinda protokolde olmasi gereken yerin uzerinde bir mevkiye oturmak suretiyle bu niyetini aciga vurdu Bu amacina denk bir gucu bulunmadigi icin yabgu ile mucadele etmeyi goze alamayan Selcuk kendisine bagli birlikler ve ailelerle birlikte Oguz Devleti nin kislik merkezi Yenikent ten ayrilarak Islam gazilerinin toplandigi Cend sehrine gelip yerlesti Cend Oguz Devleti ne bagli bir sehir olup Oguz yabgusuna vergi veriyordu Selcuk Bey Cend de bir toplanti meclisi kurarak Islamiyete gecme karari aldi Bolge valisine gonderdigi elciyle validen kendilerine Islam dinini ogretecek imam ve fakihler istedi Bu tarihi olaydan sonra Islam dunyasinda Musluman olan Oguzlara diger soydaslarindan ayirt etmek icin ozel bir adlandirma ile Turkmen denmeye baslandi Bundan sonra gittikce yerlesip yayginlasan Turkmen adi 13 yuzyildan itibaren tamamen Oguz adinin yerini aldi Bir yil sonra Oguz yabgusundan Cend sehrinin vergisini almak uzere tahsildarlar geldi Bunun uzerine Selcuk Bey Muslumanlarin gayrimuslimlere vergi vermeyecegini soyleyerek bagimsizlik yolunda ilk adimini atti ve gayrimuslim Turkler uzerine cihad hareketini baslatti Bu savaslar her iki taraf icin de zorlu gecti hatta Selcuk Bey bu savaslardan birinde oglu Mikail i kaybetti Bunun uzerine Mikail in ogullari olan Tugrul ve Cagri Bey i yanina alarak kendi yetistirdi Maveraunnehir bolgesinde Karahanlilar ve Samaniler arasindaki hakimiyet mucadelesinde Samanilerin yaninda yer aldi Buhara ya kadar ilerlemis olan Karahanli hukumdari Satuk Bugra Han i Selcuk Bey in bizzat basinda bulundugu Turkmen kuvvetleri sayesinde geri puskurtmeyi basardilar Nur kasabasini ele gecirerek oglu Arslan Yabgu yu buraya gondermistir Kendi ogullariyla birlikte Buyuk Selcuklu Devleti nin temellerini atan Selcuk Bey 1007 veya 1009 yilinda Cend de oldu Ayrica bakinizBuyuk Selcuklu DevletiKaynakca Kasgarli Mahmut B Atalay Ed Divanu l Lugati t Turk 1939 1941 bas Ankara Mirhand 1339 Tarih i Ravzatu s Sefa Mir Muhammed bin Seyyid Burhaneddin Arastirma yazi Tekin Gun mootol Kultur Sanat 4 Temmuz 2020 10 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Mirhand 1339 4 Tarih i Ravzatu s Sefa Tahran Mir Muhammed bin Seyyid Burhaneddin s 236 1945 Ebu l Ferec Tarihi Omer Riza Dogrul tarafindan cevrildi 1945 bas Turk Tarih Kurumu Sumer Faruk 1972 Oguzlar Turkmenler tarihleri boy teskilati destanlari Ikinci bas Ankara Ankara Universitesi Basimevi ISBN 9754981302 Ibnu l Esir 1979 el Kamil fi t Tarih Beyrut C J Tornberg cev A Ozaydin Barthold Wilhelm 1981 Turkestan Down to the Mongol Invasion Mogol istilasina kadar Turkistan Istanbul Kervan 21 Mart 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2012 4 Turkler Ansiklopedisi s 532