Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Senusilik (Osmanlıca: سنوسية Senusiye), 'nin 1837'de Kuzey Afrika'da kurduğu dinsel ve siyasal hareket.
Senusi dönemi
Ebu Talib'in soyundan geldiğini ileri süren bir ailenin çocuğu olan , öğrenimine Fas'ta başlayıp Mekke'de devam etti. Burada, Kadiriye-İdrisiye tarikatının kurucusu, 'nin 1837'deki ölümüne dek öğrencisi oldu. Fasi öldükten sonra bölünen tarikatın kollarından birinin başına geçen Muhammed Senusi, Mekke yakınlarındaki Ebu Kuveys Dağı üzerinde, 1837'de tarikatının ilk zaviyesini kurdu. Daha sonra 1843'te Sirenayka'ya yerleşti. Orada birçok zaviye kurdu. 1859'da hayatını kaybederken ardında Muhammed eş-Şerif ve Muhammed el-Mehdi adında kendi yolundan gidecek ve harekete liderlik edecek iki oğul bıraktı.
Senusi sonrası
Sidi Muhammed bin Ali es-Senusi öldüğünde Senusiye bugünkü Libya'nın büyük bölümüne, Mısır'ın batısı ile Sudan'ın kuzeybatısına ve Orta Afrika topraklarına egemen olan geniş bir yönetim birimi durumuna gelmişti. Liderlik, 1844'te 'ye geçti. 1902'de ölen Muhammed el-Mehdi'den sonra da yönetimi kardeşi Muhammed eş-Şerif'in oğlu Ahmed eş-Şerif es-Senusi devraldı. Şerif döneminde Afrika kıtası İngilizler, Fransızlar ve İtalyanlarca işgal edilerek paylaşıldı. Bunun üzerine Senusiler, I. Dünya Savaşı'nda Senussi Cephesi'nde Osmanlılar ve Almanların tarafında savaştılar. 1917'de, Ahmed eş-Şerif'in Osmanlı padişahı V. Mehmed'in çağrısı üzerine İstanbul'a gitmesinden sonra hareketin başına Mehdi'nin oğlu Muhammed el-İdris geçti. 1931'de hareketin o zamanki merkezi olan 'nın İtalya tarafından işgali Senusi iktidarına son verdi, tarikat feshedildi ve mallarına el kondu.
24 Aralık 1951'de İdris, bağımsız Birleşik Libya Krallığı'nın kralı ilan edildi. Bundan sonra Senusiye, Senusi'nin belirlediği ilke ve amaçlardan bütünüyle uzaklaştı. Muammer Kaddafi 1 Eylül 1969'daki askerî darbeyle Senusiyenin siyasal varlığına kesin biçimde son verdi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . TDV İslâm Ansiklopedisi. 26 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023.
 | Libya ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Senusilik Osmanlica سنوسية Senusiye nin 1837 de Kuzey Afrika da kurdugu dinsel ve siyasal hareket Senusi donemiEbu Talib in soyundan geldigini ileri suren bir ailenin cocugu olan ogrenimine Fas ta baslayip Mekke de devam etti Burada Kadiriye Idrisiye tarikatinin kurucusu nin 1837 deki olumune dek ogrencisi oldu Fasi oldukten sonra bolunen tarikatin kollarindan birinin basina gecen Muhammed Senusi Mekke yakinlarindaki Ebu Kuveys Dagi uzerinde 1837 de tarikatinin ilk zaviyesini kurdu Daha sonra 1843 te Sirenayka ya yerlesti Orada bircok zaviye kurdu 1859 da hayatini kaybederken ardinda Muhammed es Serif ve Muhammed el Mehdi adinda kendi yolundan gidecek ve harekete liderlik edecek iki ogul birakti Senusi sonrasiSidi Muhammed bin Ali es Senusi oldugunde Senusiye bugunku Libya nin buyuk bolumune Misir in batisi ile Sudan in kuzeybatisina ve Orta Afrika topraklarina egemen olan genis bir yonetim birimi durumuna gelmisti Liderlik 1844 te ye gecti 1902 de olen Muhammed el Mehdi den sonra da yonetimi kardesi Muhammed es Serif in oglu Ahmed es Serif es Senusi devraldi Serif doneminde Afrika kitasi Ingilizler Fransizlar ve Italyanlarca isgal edilerek paylasildi Bunun uzerine Senusiler I Dunya Savasi nda Senussi Cephesi nde Osmanlilar ve Almanlarin tarafinda savastilar 1917 de Ahmed es Serif in Osmanli padisahi V Mehmed in cagrisi uzerine Istanbul a gitmesinden sonra hareketin basina Mehdi nin oglu Muhammed el Idris gecti 1931 de hareketin o zamanki merkezi olan nin Italya tarafindan isgali Senusi iktidarina son verdi tarikat feshedildi ve mallarina el kondu 24 Aralik 1951 de Idris bagimsiz Birlesik Libya Kralligi nin krali ilan edildi Bundan sonra Senusiye Senusi nin belirledigi ilke ve amaclardan butunuyle uzaklasti Muammer Kaddafi 1 Eylul 1969 daki askeri darbeyle Senusiyenin siyasal varligina kesin bicimde son verdi Ayrica bakinizOmer MuhtarKaynakca TDV Islam Ansiklopedisi 26 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ocak 2023 Libya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz