Sepoy (Farsça: سپاهی sipâhi "asker" anlamına gelen) Avrupa kolonicileri için hizmet etmiş eski Hint askerî birliği üyelerine verilen İngilizce bir unvandır. Genelde Hint Ayaklanması (Sipahi isyanı ya da Sepoy isyanı) çevirileriyle tarihte Sepoy Mutiny olayı olarak karşımıza çıkmaktadır. Günümüzde modern Hint, Pakistan ve Bangladeş ordularında “özel” askerlerin rütbesi için kullanılmaktadır.
Etimoloji
Sepoy ya da "sipāhi" kelimesi Osmanlı ordusu rütbesinde kullanılan ordu ve asker anlamlarına gelen Farsça sipah kelimesinden türetilmiştir. Avrupa koloni devletlerinde Doğu Hindistan Şirketi için görev yapmış olan birlik, dolayısıyla (1858-1947) piyade olarak yer almıştır. Başlangıçta, düzenli üniforma veya disipline sahip olmayan, Hindu ya da Müslüman askerler için kullanılmıştır.
Geleneksel tarihe göre inançlarına aykırı olan hayvansal yağlardan üretilmiş silah fişeklerini zorla kullandırılmış olmaları ve başka sebeplerden dolayı İngiliz Doğu Hindistan Şirketi'ne karşı bir ayaklanma başlatmışlardır.
Daha sonra genel olarak Hindistan'daki Avrupalı güçlerin hizmetindeki tüm yerel askerler için kullanılmıştır. İngiliz Doğu Hindistan Şirketi ordusunun 300.000 nüfuslu ordusunun yaklaşık yüzde doksan altısını oluşturan sepoylar, şirketin ve bölgenin güvenliğinden sorumlu olmuşlardır.
Hizmetleri
İlk olarak Hindistan'daki yerel askerî birlikler olarak görev yapan sepoylar sonrasında kolonici Avrupa ülkelerinin düzenli ordularında resmi rütbelerle yer almışlardır. Sömürgeci İngiltere, Fransa ve Portekiz İmparatorluğu için resmi askeri görev yapmışlardır.
Konuyla ilgili yayınlar
- V. A. Stuart: “The Sepoy Mutiny” McBooks Press (19 Şubat 2003) (İngilizce)
- Edmund Candler: “The Sepoy” (ilk basım 1919) Lancer InterConsult 2008 (İngilizce)
- Boris Mollo: The Indian Army, Blandfort Press, 1981, (İngilizce)
- G.F. MacMunn: The Armies of India, Londra 1911, (İngilizce)
- T.A. Heathcote: Indian Army: The Garrison of British Imperial India, 1822-1922, Vancouver 1974, (İngilizce)
Kaynakça
- ^ Kemal H. Karpat: “Osmanlı geçmiş ve bugünün Türkiye'si” İstanbul Bilgi Üniversitesi, 2004 syf.37
- ^ “Türkiye Diyanet Vakfı İslâm ansiklopedisi, 9. cilt” Türkiye Diyanet Vakfı, İslâm Ansiklopedisi Genel Müdürlüğü, 1994 syf.511
- ^ “Büyük lûgat ve ansiklopedi, 11. cilt” Meydan Yaninevi, 1985 syf. 191
- ^ John Keegan: Armies of the World, syf.312-545 ISBN0-333-17236-1
- ^ a b Mason, Philip (1974). A matter of honour. London: Holt, Rhinehart & Winston. .(İngilizce)
- ^ Yusuf Hikmet Bayur: “Hindistan tarihi, 3. cilt” Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1950 syf. 158
- ^ [1] 4 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . About.com Sepoy - erişim 21 Nisan 2012 (İngilizce)
- ^ [2] 14 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Sepoy Mutiny 1857-1858
- ^ [3] 19 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . BBC 6 Eylül 2006 Indian mutiny was 'war of religion' - erişim 21 Nisan 2012 (İngilizce)
- ^ [4] 11 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .“India's Sepoy Mutiny” (İngilizce)
- ^ Rene Chartrand, Louis XV's Army - Colonial and Naval Troops,
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sepoy Farsca سپاهی sipahi asker anlamina gelen Avrupa kolonicileri icin hizmet etmis eski Hint askeri birligi uyelerine verilen Ingilizce bir unvandir Genelde Hint Ayaklanmasi Sipahi isyani ya da Sepoy isyani cevirileriyle tarihte Sepoy Mutiny olayi olarak karsimiza cikmaktadir Gunumuzde modern Hint Pakistan ve Banglades ordularinda ozel askerlerin rutbesi icin kullanilmaktadir 1862 Haydarabad Hindistan sepoyuSepoy piyadeleri 1857 Hint Isyani nda Birlesik Krallik a karsi tasviri resim Minyatur Dunya Hindistan kitabindan 1820 Frederic Shoberl in el boyamasi sepoy gravuruEtimolojiSepoy ya da sipahi kelimesi Osmanli ordusu rutbesinde kullanilan ordu ve asker anlamlarina gelen Farsca sipah kelimesinden turetilmistir Avrupa koloni devletlerinde Dogu Hindistan Sirketi icin gorev yapmis olan birlik dolayisiyla 1858 1947 piyade olarak yer almistir Baslangicta duzenli uniforma veya disipline sahip olmayan Hindu ya da Musluman askerler icin kullanilmistir Geleneksel tarihe gore inanclarina aykiri olan hayvansal yaglardan uretilmis silah fiseklerini zorla kullandirilmis olmalari ve baska sebeplerden dolayi Ingiliz Dogu Hindistan Sirketi ne karsi bir ayaklanma baslatmislardir Daha sonra genel olarak Hindistan daki Avrupali guclerin hizmetindeki tum yerel askerler icin kullanilmistir Ingiliz Dogu Hindistan Sirketi ordusunun 300 000 nufuslu ordusunun yaklasik yuzde doksan altisini olusturan sepoylar sirketin ve bolgenin guvenliginden sorumlu olmuslardir HizmetleriIlk olarak Hindistan daki yerel askeri birlikler olarak gorev yapan sepoylar sonrasinda kolonici Avrupa ulkelerinin duzenli ordularinda resmi rutbelerle yer almislardir Somurgeci Ingiltere Fransa ve Portekiz Imparatorlugu icin resmi askeri gorev yapmislardir 20 yuzyil Ingiliz Hint ordusunda bir Avan sepoyuKonuyla ilgili yayinlarV A Stuart The Sepoy Mutiny McBooks Press 19 Subat 2003 Ingilizce ISBN 978 0935526998 Edmund Candler The Sepoy ilk basim 1919 Lancer InterConsult 2008 Ingilizce ISBN 978 0979617454 Boris Mollo The Indian Army Blandfort Press 1981 Ingilizce ISBN 0 7137 1074 8 G F MacMunn The Armies of India Londra 1911 Ingilizce ISBN 969 35 1705 9 T A Heathcote Indian Army The Garrison of British Imperial India 1822 1922 Vancouver 1974 Ingilizce ISBN 0 7153 6635 1Kaynakca Kemal H Karpat Osmanli gecmis ve bugunun Turkiye si Istanbul Bilgi Universitesi 2004 syf 37 Turkiye Diyanet Vakfi Islam ansiklopedisi 9 cilt Turkiye Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi Genel Mudurlugu 1994 syf 511 Buyuk lugat ve ansiklopedi 11 cilt Meydan Yaninevi 1985 syf 191 John Keegan Armies of the World syf 312 545 ISBN0 333 17236 1 a b Mason Philip 1974 A matter of honour London Holt Rhinehart amp Winston ISBN 0030129117 Ingilizce Yusuf Hikmet Bayur Hindistan tarihi 3 cilt Turk Tarih Kurumu Basimevi 1950 syf 158 1 4 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde About com Sepoy erisim 21 Nisan 2012 Ingilizce 2 14 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sepoy Mutiny 1857 1858 3 19 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC 6 Eylul 2006 Indian mutiny was war of religion erisim 21 Nisan 2012 Ingilizce 4 11 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde India s Sepoy Mutiny Ingilizce Rene Chartrand Louis XV s Army Colonial and Naval Troops ISBN 1 85532 709 0