Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Boynueğri Seyyid Abdullah Paşa (ö. Mart 1761, Halep), I. Mahmud saltanatında, 24 Ağustos 1747 - 3 Ocak 1750 tarihleri arasında iki yıl dört ay on gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.
| Boynueğri Seyyid Abdullah Paşa | |
|---|---|
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 24 Ağustos 1747 - 3 Ocak 1750 | |
| Hükümdar | I. Mahmud |
| Yerine geldiği | Tiryaki Hacı Mehmed Paşa |
| Yerine gelen | Divitdar Mehmed Emin Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Ölüm | Mart 1761 Halep |
Hayatı
Doğum tarihi bilinmemektedir. Seyyid Hasan Paşa'in oğludur; babası "Kerküklü Firari" olarak da anılmaktadır. Enderun'da yetiştikten sonra önce silahşor olarak çıkma yapmış ve sonra sırasıyla kapıcıbaşı, kapıcılar kethüdası ve 1738'de de birinci imrahor görevlerini yapmıştır.
1745'te Kıbrıs Valisi olarak saray'dan çıkmıştır. Bu görevle birlikte kendine vezirlik de verilmiştir. Kasım 1746'da yıllık 120.000 kuruş malikane geliri ile Rakka valiliğine tayin olması kararı çıkmıştır. Fakat sonra bu görev verilmeyerek, Kıbrıs Valisi görevine devam etmesi uygun görülmüştür. Şubat 1747'de ise Aydın muhassalı görevine nakledilmiştir.
Sadrazam olan Tiryaki Hacı Mehmet Paşa hiddetli, şiddetli ve hiç tahmin edilemeyen hal ve tavrı dolayısıyla İstanbul'daki devlet ricali tarafından çok şikayete konu olmaktaydı. Bu durumun devlet işlerini aksattığı iddia edilmekteydi. Bu durum Sultan I. Mahmut'a kadar çıktığında padişah kızlar ağası'na danışmış ve onin tavsiyesi ile Seyyid Abdullah Paşa'yı sadrazamlığı tayin etmeye kara almıştı.
Bunun üzerine Aydın'a haber gönderilmiş ve Seyyid Abdullah Paşa'dan acele olarak İstanbul'a gelmesi için kendine gizli bir davet gönderilmiştir. Seyyid Abdullah Paşa 23 Ağustos 1747'de Fenerbahçe'ye erişip bunun haberini İstanbul'a ilettiği zaman o sırada Beşiktaş'ta oturan I. Mahmut tarafından İstanbul'a hemen geçip Dolmabahçe yakınında olan Canibi Ali Efendi konağında kalmaya davet edilmiştir. Ertesi gün, 24 Ağustos günü Tiryaki Mehmet Paşa saraya davet edilip mührü hümayun elinden alınmıştır ve yerine Seyyid Abdullah Paşa'ya sadrazamlık görevi verilmiştir.
Seyid Abdullah Paşa'nın iki yıl dört ay on gün süren sadrazamlık idaresi, özellikle eli açıklığı, dolayısıyla beğenilmiştir. Fakat hudut kalelerine ve vilayet ile sancak merkezlerine levazımın tedarik edilmemesi şikayet konusu olmuştur. Bu nedenle bu bölgelerde nizam ve idare zorluğu ortaya çıkmıştır. 20 Ocak 1750'de Sadrazamının ikamet yeri olan Paşakapısı'na gönderilen bir hatt-ı hümayun ile bu nedenlerle sadrazamlıktan azledildiği kendine bildirilmiştir. Yerine Divitdar Mehmed Emin Paşa sadrazam tayin edilmiştir.
Seyyid Abdullah Paşa Ocak 1750'de azledilmesinden sonra Rodos adasına, önce kalebend olarak ama Şubat'tan sonra da adada ikamet etmesi şartıyla sürgüne gönderilmiştir. Mayıs 1750'de affedilip Karaman Eyaleti Valisi tayin edilmişse de daha yola çıkmadan Mısır Eyaleti Valiliği verilmiştir. Mısır'da 13 Şubat 1753'e kadar kalmıştır ve o tarihte Halap Valisi olan Nişancı Şehla Hacı Ahmed Paşa görevde ölünce onun yerine Halep Eyaleti valisi olmuştur. 1756'da ise Rakka valisi olan Koca Ragıp Mehmet Paşa ile becayiş yapılıp Rakka valiliğine getirilmiştir. Ekim 1757'de ise Diyarbakır Vilayeti valiliğine naklolmuştur. Temmuz 1758'de Halep Valisi Muhsinzade Mehmet Paşa ile becayiş yapılmış ve Seyyid Abdullah Paşa ikinci defa Halep valiliğine getirilmiştir.
Bu görevi yapmakta iken Seyyid Abdullah Paşa Mart 1761'de ölmüştür. Mezarı Ebubekir tekkesinde bulunmaktadır.
Değerlendirme
Sadrazam olduğu kısa dönemde halûk, insaflı, maarifperver, eli açık olduğu için İstanbul'daki devlet ricali kendinden memnundu. Fakat hudut eyaletleri, sancak beylikleri ve kalelerine levazım göndermemesi ile buralarda nizamın bozulmasına neden olmuştur. Valilik yaptığı yerlerde de yerli halka kendini sevdirmiş olduğu belirtilmektedir.
Eserleri
İstanbul'da Tavşantaşı'nda bir mektebi ile bir de çeşmesi vardır. Mekke ve Medine ahalisine sürre vakfı yapmıştır.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Buz, Ayhan (2009) "Osmanlı Sadrazamları", İstanbul: Neden Kitap,
- Danişmend, İsmail Hâmi (1971),Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul: Türkiye Yayınevi
- "Osmanliyiz.blogcu" sitesinde "Seyyid Abdullah Pasa" maddesi[]
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Tiryaki Hacı Mehmed Paşa |  Osmanlı Sadrazamı 24 Ağustos 1747 - 3 Ocak 1750 | Sonra gelen: Divitdar Mehmed Emin Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Boynuegri Seyyid Abdullah Pasa o Mart 1761 Halep I Mahmud saltanatinda 24 Agustos 1747 3 Ocak 1750 tarihleri arasinda iki yil dort ay on gun sadrazamlik yapmis Osmanli devlet adamidir Boynuegri Seyyid Abdullah PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 24 Agustos 1747 3 Ocak 1750Hukumdar I MahmudYerine geldigi Tiryaki Haci Mehmed PasaYerine gelen Divitdar Mehmed Emin PasaKisisel bilgilerOlum Mart 1761 HalepHayatiDogum tarihi bilinmemektedir Seyyid Hasan Pasa in ogludur babasi Kerkuklu Firari olarak da anilmaktadir Enderun da yetistikten sonra once silahsor olarak cikma yapmis ve sonra sirasiyla kapicibasi kapicilar kethudasi ve 1738 de de birinci imrahor gorevlerini yapmistir 1745 te Kibris Valisi olarak saray dan cikmistir Bu gorevle birlikte kendine vezirlik de verilmistir Kasim 1746 da yillik 120 000 kurus malikane geliri ile Rakka valiligine tayin olmasi karari cikmistir Fakat sonra bu gorev verilmeyerek Kibris Valisi gorevine devam etmesi uygun gorulmustur Subat 1747 de ise Aydin muhassali gorevine nakledilmistir Sadrazam olan Tiryaki Haci Mehmet Pasa hiddetli siddetli ve hic tahmin edilemeyen hal ve tavri dolayisiyla Istanbul daki devlet ricali tarafindan cok sikayete konu olmaktaydi Bu durumun devlet islerini aksattigi iddia edilmekteydi Bu durum Sultan I Mahmut a kadar ciktiginda padisah kizlar agasi na danismis ve onin tavsiyesi ile Seyyid Abdullah Pasa yi sadrazamligi tayin etmeye kara almisti Bunun uzerine Aydin a haber gonderilmis ve Seyyid Abdullah Pasa dan acele olarak Istanbul a gelmesi icin kendine gizli bir davet gonderilmistir Seyyid Abdullah Pasa 23 Agustos 1747 de Fenerbahce ye erisip bunun haberini Istanbul a ilettigi zaman o sirada Besiktas ta oturan I Mahmut tarafindan Istanbul a hemen gecip Dolmabahce yakininda olan Canibi Ali Efendi konaginda kalmaya davet edilmistir Ertesi gun 24 Agustos gunu Tiryaki Mehmet Pasa saraya davet edilip muhru humayun elinden alinmistir ve yerine Seyyid Abdullah Pasa ya sadrazamlik gorevi verilmistir Seyid Abdullah Pasa nin iki yil dort ay on gun suren sadrazamlik idaresi ozellikle eli acikligi dolayisiyla begenilmistir Fakat hudut kalelerine ve vilayet ile sancak merkezlerine levazimin tedarik edilmemesi sikayet konusu olmustur Bu nedenle bu bolgelerde nizam ve idare zorlugu ortaya cikmistir 20 Ocak 1750 de Sadrazaminin ikamet yeri olan Pasakapisi na gonderilen bir hatt i humayun ile bu nedenlerle sadrazamliktan azledildigi kendine bildirilmistir Yerine Divitdar Mehmed Emin Pasa sadrazam tayin edilmistir Seyyid Abdullah Pasa Ocak 1750 de azledilmesinden sonra Rodos adasina once kalebend olarak ama Subat tan sonra da adada ikamet etmesi sartiyla surgune gonderilmistir Mayis 1750 de affedilip Karaman Eyaleti Valisi tayin edilmisse de daha yola cikmadan Misir Eyaleti Valiligi verilmistir Misir da 13 Subat 1753 e kadar kalmistir ve o tarihte Halap Valisi olan Nisanci Sehla Haci Ahmed Pasa gorevde olunce onun yerine Halep Eyaleti valisi olmustur 1756 da ise Rakka valisi olan Koca Ragip Mehmet Pasa ile becayis yapilip Rakka valiligine getirilmistir Ekim 1757 de ise Diyarbakir Vilayeti valiligine naklolmustur Temmuz 1758 de Halep Valisi Muhsinzade Mehmet Pasa ile becayis yapilmis ve Seyyid Abdullah Pasa ikinci defa Halep valiligine getirilmistir Bu gorevi yapmakta iken Seyyid Abdullah Pasa Mart 1761 de olmustur Mezari Ebubekir tekkesinde bulunmaktadir DegerlendirmeSadrazam oldugu kisa donemde haluk insafli maarifperver eli acik oldugu icin Istanbul daki devlet ricali kendinden memnundu Fakat hudut eyaletleri sancak beylikleri ve kalelerine levazim gondermemesi ile buralarda nizamin bozulmasina neden olmustur Valilik yaptigi yerlerde de yerli halka kendini sevdirmis oldugu belirtilmektedir EserleriIstanbul da Tavsantasi nda bir mektebi ile bir de cesmesi vardir Mekke ve Medine ahalisine surre vakfi yapmistir KaynakcaDis baglantilarBuz Ayhan 2009 Osmanli Sadrazamlari Istanbul Neden Kitap ISBN 978 975 254 278 5 Danismend Ismail Hami 1971 Osmanli Devlet Erkani Istanbul Turkiye Yayinevi Osmanliyiz blogcu sitesinde Seyyid Abdullah Pasa maddesi olu kirik baglanti Siyasi goreviOnce gelen Tiryaki Haci Mehmed Pasa Osmanli Sadrazami 24 Agustos 1747 3 Ocak 1750 Sonra gelen Divitdar Mehmed Emin Pasa