Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sezai Selek (Mart 1871, İstanbul - 26 Mart 1961, İstanbul), Türk devlet memuru.
Hayatı
İstanbul'un Fatih Altımermer semtinde doğmuştur. Babasını 6 Yaşında kaybetmiştir. Darüşşafaka'dan 1889'da mezun olmuştur. Arapça, Farsça ve Fransızca öğrenmiştir. Hazine-i Hassa müdürlüğü, İstanbul Şehreminliği (büyükşehir belediye başkanı), Milli Saraylar müdürlüğü ve Darüşşafaka yönetim kurulu başkanlığı yapmıştır.
Ölümünden sonra (1969 yılında) İstanbul, Nişantaşı semtinde 25 yıl boyunca oturduğu sokağa şehreminliği döneminde yaptığı katkılar dolayısıyla Sezai Selek Sokak ismi verilmiştir.
Çalışma hayatı
1890-1913: Hazne-i Hassa Müdürü
13 Eylül 1890 - 14 Şubat 1913 arasında görev yapmıştır. Muhasebe Kaleminde başladığı görevine sırasıyla Kuyudat Kalemi Müdürlüğü ve Emlak Kalemi Müdürlüğü muavinliği yapmış, 1911'de Muhasebe-i Maliye Müdürlüğüne terfi etmiştir.
1911 yılında Hazine-i Hassa Muhasebe-i Maliye Müdürüyken İttihat ve Terakki Partisi tarafından el koyulan Sultan Abdülhamid'e ait mücevheratın, yaklaşan 1. Dünya Savaşı nedeniyle ihtiyaç duyulan 2 savaş gemisi, denizaltı, torpido ve topları için Paris'te açık arttırmayla satılıp, toplam 7 milyon franklık gelir sağlanması konusunda Nezaret makamından aldığı takdir belgesi almıştır:
"Sultan Abdülhamid'e ait olup özel kanun ile Donanma-yı Osmaniye ve Muavenet-i Milliye cemiyetlerine terk edilmiş mücevherlerin gerek İstanbul'da iken tefrik ve Paris'e göndermek için hazırlanması ve gerek Paris'te satışı işinde son derece dikkat ve istikamet göstererek yüksek muhammen kıymetlerinden yüzde 57,5 fazlasıyla satışını tamamlanması hazine tarafından özel şekilde takdir edilerek anılan önemli görevin güvenilir şekilde hakkıyla yapılmış olmasından dolayı Nezaret makamından tezkere ile takdir ve teşekkür edilmiş olduğu hal tercümesinde yazılıdır."
1913-1919: İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı (vekaleten)
8 Temmuz 1917 - 27 Ağustos 1918 arasında İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı (Şehreminliği) görevini vekaleten yürütmüştür. 1918 yılında kabinenin değişmesi dolayısıyla azledilmiştir. Milli Mücadele'nin zaferle neticelenmesi üzerine yapılan ilk seçimde Cemiyet-i Umumiye-i Belediye üyeliğine ve reisliğine seçilmiştir.
1913 - 1919 yılları arasında yaptığı Şehremanetinde yaptığı farklı görevlerde şöyle tanınmıştır:
"Particiliğe yabancı olmadığı halde memurların siyasî kanaatine karışmazdı. İffetli ve temiz bir memur olan Müfettiş-i Umumî Hacı Lütfi Bey'in başkanlığında bir İntihab-ı Memurîn Komisyonu teşkil ederek memur işlerini bu komisyondan geçirtirdi. Terfi ve yükselmede ve maaş arttırmakta eli sıkı muktesid olmakla beraber kimsenin hakkını saklamazdı. Vekâleti zamanında ve Harb-i Umumî'nin en bunalımlı ânında memuriyet şimdiki gibi heves edilir bir şey olmadığı için dışarıdan memur almakta tesir altında değildi. Bundan dolayı boşluk olduğunda Emanet memurlarını ehliyet ve kıdemlerine göre terfi ve terakki ettirmekte serbestti. Bundan dolayıdır ki, memurlar Sezai Bey'e dertlerini serbestçe söyleyebilir ve neticede haklarını vereceğine kanaat beslerlerdi. Bundan dolayı memurlara karşı eslâfından ne İsmet Bey gibi büyüklük taslar, ne de Bedri Bey gibi bencil ve haşin davranmazdı."
1925-1945: millî Saraylar Müdürü
Atatürk’ün tam desteğine sahip olduğu anlaşılan Sezai Selek, ’da en uzun süre görev yapmış idarecidir. Sezai Bey, 1 Mayıs 1925'ten 25 Şubat 1945’e kadar 20 yıl boyunca Millî Saraylar Müdürlüğü görevini yürütmüştür. Saray’ın saltanat kapılarında ve muhtelif yerlerindeki Osmanlı tuğralarının kaldırılması yönündeki Bakanlar Kurulu Kararı’na, tarihi eser olukları ve üzerlerinde inşa tarihini gösterdikleri gerekçesiyle karşı çıkmıştır.
1924 yılında Osmanlı hanedanı mensuplarının sürgüne gönderilmelerinden sonra saraylar 3 ay kapalı kalmış, aynı yılın Haziran ayında Milli Emlak Müdürlüğü tarafından kurulan Tahrir ve Tespit Komisyonu, üç ayrı alt komisyonla saraylardaki eşyaların bulundukları yerlerde tespit ve sayımına başlamıştı. Bu komisyonun başkanı, ileride ‘’Selek’’ soyadını alacak olan Hazine-i Hassa Nezareti eski görevlisi Sezai Bey’di. Sezai Bey’in başkanlığında yürütülen sayım ve tespit işlemi esnasında saray mekanlarının numaralandırılması da yapılmış, 19 Ocak 1925 Bakanlar Kurulu Kararı ile Dolmabahçe Sarayı ve Beylerbeyi Sarayı Milli Saraylar ismi altında muhafaza edilmek suretiyle kurulacak Milli saraylar Müdüriyeti yönetimine bırakılmıştır. Bahsi geçen Bakanlar Kurulu Kararı’na istinaden 1 Mayıs 1925 tarihinde, Milli Saraylar Müdüriyeti kurulmuş, Kurumun başına da müdür olarak yine Sezai Bey atanmıştır.
İstanbul, Beşiktaş'ta bulunan Swissotel’in arsasının, 1935 yılında Tapu İdaresi’ne tahsisi hususunda, Kadastro Müdürlüğü’nden istenildiği ve bu durum, Milli Emlak Müdürlüğü (Maliye Bakanlığı) tarafından Saraylar Müdürlüğü’ne bildirildiği zaman söz konusu olan arazinin Saray’a ait bir mekan olduğu ve üzerinde başka kurumların tasarruflarının asla mümkün olamayacağını ileri sürerek karşı çıkmıştır. Sezai Bey, aynı zamanda Atatürk’ün de hem şehrisidir.
Gönüllü çalışmaları
Sezai Bey, 1914 yılı itibarıyla Darüşşafaka Cemiyeti yönetim kurulunda üyelik yapmaya başlamış, 1939-1940 yıllarında ve 1946 yılında Cemiyet yönetim kurulu başkanlığı yapmıştır. 37 sene süren hizmeti sonrasında 1951 yılında Cemiyet'teki görevinden ayrılmıştır.
Özel hayatı
Babası berber esnafı kethüdası (Osmanlı'da berberler aynı zamanda cerrahlık da yaptıkları için cerrahlara da verilebilen unvan)'dır. 'nın kızı ile evlenmiş ve 4 çocuğu olmuştur. Cabir Selek, , ve .
İngiliz Kemal olarak da bilinen Kurtuluş Savaşında büyük yararlılıklar gösteren Ahmet Esat Tomruk'un dayısı olan Sezai Bey, Ahmet Esat'ı babası 5 yaşında öldüğünde himayesi altına almış, daha sonra ise Galatasaray Lisesi'ne kaydettirerek iyi bir eğitim almasını sağlamıştır.
Kaynakça
- ^ Mülkiye Encümeni Mazbatası.
- ^ Mete Akyol (9 Ocak 1994). "Abdülhamid'in hiç duyulmamış hazin hikayesi". meteakyol.com.tr. 1 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Aralık 2018.
- ^ a b c d Ergin, Osman Nuri (2007). İstanbul Şehreminleri (Büyükşehir Belediye Başkanları. Ankara: İşaret Yayınları. .
- ^ Güdük Minare, Hüner Şencan 2018
- ^ "Tarihimizin Tanığı olarak Dolmabahçe Sarayı ve Atatürk". 25 Temmuz 2016. 16 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Aralık 2018.
- ^ "Tarihimizin Tanığı olarak Dolmabahçe Sarayı ve Atatürk". 25 Temmuz 2016. 16 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Aralık 2018.
- ^ Cemiyeti Tedrisiyei islamiye Darüşşafaka 1932, 1933, 1934. İstanbul, Reklam Matbaası.
- ^ Darüşşafaka 1939 YK defteri.
- ^ Darüşşafaka 1940 YK defteri.
- ^ Darüşşafaka 1946 YK defteri.
- ^ Osmanlı İstanbulu, II : II. Uluslararası Osmanlı İstanbulu Sempozyumu bildirileri. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi. 2014. .
- ^ "Ölüm ilanı". milliyet.com.tr. 25 Temmuz 1977. 9 Şubat 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Aralık 2018.
- ^ "Ölüm ilanı". hurriyet.com.tr. 28 Şubat 2017. 16 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Aralık 2018.
- ^ İngiliz Kemal
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sezai Selek Mart 1871 Istanbul 26 Mart 1961 Istanbul Turk devlet memuru Sezai BeyHayatiIstanbul un Fatih Altimermer semtinde dogmustur Babasini 6 Yasinda kaybetmistir Darussafaka dan 1889 da mezun olmustur Arapca Farsca ve Fransizca ogrenmistir Hazine i Hassa mudurlugu Istanbul Sehreminligi buyuksehir belediye baskani Milli Saraylar mudurlugu ve Darussafaka yonetim kurulu baskanligi yapmistir Olumunden sonra 1969 yilinda Istanbul Nisantasi semtinde 25 yil boyunca oturdugu sokaga sehreminligi doneminde yaptigi katkilar dolayisiyla Sezai Selek Sokak ismi verilmistir Calisma hayati1890 1913 Hazne i Hassa Muduru 13 Eylul 1890 14 Subat 1913 arasinda gorev yapmistir Muhasebe Kaleminde basladigi gorevine sirasiyla Kuyudat Kalemi Mudurlugu ve Emlak Kalemi Mudurlugu muavinligi yapmis 1911 de Muhasebe i Maliye Mudurlugune terfi etmistir 1911 yilinda Hazine i Hassa Muhasebe i Maliye Muduruyken Ittihat ve Terakki Partisi tarafindan el koyulan Sultan Abdulhamid e ait mucevheratin yaklasan 1 Dunya Savasi nedeniyle ihtiyac duyulan 2 savas gemisi denizalti torpido ve toplari icin Paris te acik arttirmayla satilip toplam 7 milyon franklik gelir saglanmasi konusunda Nezaret makamindan aldigi takdir belgesi almistir Sultan Abdulhamid e ait olup ozel kanun ile Donanma yi Osmaniye ve Muavenet i Milliye cemiyetlerine terk edilmis mucevherlerin gerek Istanbul da iken tefrik ve Paris e gondermek icin hazirlanmasi ve gerek Paris te satisi isinde son derece dikkat ve istikamet gostererek yuksek muhammen kiymetlerinden yuzde 57 5 fazlasiyla satisini tamamlanmasi hazine tarafindan ozel sekilde takdir edilerek anilan onemli gorevin guvenilir sekilde hakkiyla yapilmis olmasindan dolayi Nezaret makamindan tezkere ile takdir ve tesekkur edilmis oldugu hal tercumesinde yazilidir 1913 1919 Istanbul Buyuksehir Belediye Baskani vekaleten Calisma makaminda 8 Temmuz 1917 27 Agustos 1918 arasinda Istanbul Buyuksehir Belediye Baskanligi Sehreminligi gorevini vekaleten yurutmustur 1918 yilinda kabinenin degismesi dolayisiyla azledilmistir Milli Mucadele nin zaferle neticelenmesi uzerine yapilan ilk secimde Cemiyet i Umumiye i Belediye uyeligine ve reisligine secilmistir 1913 1919 yillari arasinda yaptigi Sehremanetinde yaptigi farkli gorevlerde soyle taninmistir Particilige yabanci olmadigi halde memurlarin siyasi kanaatine karismazdi Iffetli ve temiz bir memur olan Mufettis i Umumi Haci Lutfi Bey in baskanliginda bir Intihab i Memurin Komisyonu teskil ederek memur islerini bu komisyondan gecirtirdi Terfi ve yukselmede ve maas arttirmakta eli siki muktesid olmakla beraber kimsenin hakkini saklamazdi Vekaleti zamaninda ve Harb i Umumi nin en bunalimli aninda memuriyet simdiki gibi heves edilir bir sey olmadigi icin disaridan memur almakta tesir altinda degildi Bundan dolayi bosluk oldugunda Emanet memurlarini ehliyet ve kidemlerine gore terfi ve terakki ettirmekte serbestti Bundan dolayidir ki memurlar Sezai Bey e dertlerini serbestce soyleyebilir ve neticede haklarini verecegine kanaat beslerlerdi Bundan dolayi memurlara karsi eslafindan ne Ismet Bey gibi buyukluk taslar ne de Bedri Bey gibi bencil ve hasin davranmazdi 1925 1945 milli Saraylar Muduru Ataturk un tam destegine sahip oldugu anlasilan Sezai Selek da en uzun sure gorev yapmis idarecidir Sezai Bey 1 Mayis 1925 ten 25 Subat 1945 e kadar 20 yil boyunca Milli Saraylar Mudurlugu gorevini yurutmustur Saray in saltanat kapilarinda ve muhtelif yerlerindeki Osmanli tugralarinin kaldirilmasi yonundeki Bakanlar Kurulu Karari na tarihi eser oluklari ve uzerlerinde insa tarihini gosterdikleri gerekcesiyle karsi cikmistir 1924 yilinda Osmanli hanedani mensuplarinin surgune gonderilmelerinden sonra saraylar 3 ay kapali kalmis ayni yilin Haziran ayinda Milli Emlak Mudurlugu tarafindan kurulan Tahrir ve Tespit Komisyonu uc ayri alt komisyonla saraylardaki esyalarin bulunduklari yerlerde tespit ve sayimina baslamisti Bu komisyonun baskani ileride Selek soyadini alacak olan Hazine i Hassa Nezareti eski gorevlisi Sezai Bey di Sezai Bey in baskanliginda yurutulen sayim ve tespit islemi esnasinda saray mekanlarinin numaralandirilmasi da yapilmis 19 Ocak 1925 Bakanlar Kurulu Karari ile Dolmabahce Sarayi ve Beylerbeyi Sarayi Milli Saraylar ismi altinda muhafaza edilmek suretiyle kurulacak Milli saraylar Muduriyeti yonetimine birakilmistir Bahsi gecen Bakanlar Kurulu Karari na istinaden 1 Mayis 1925 tarihinde Milli Saraylar Muduriyeti kurulmus Kurumun basina da mudur olarak yine Sezai Bey atanmistir Istanbul Besiktas ta bulunan Swissotel in arsasinin 1935 yilinda Tapu Idaresi ne tahsisi hususunda Kadastro Mudurlugu nden istenildigi ve bu durum Milli Emlak Mudurlugu Maliye Bakanligi tarafindan Saraylar Mudurlugu ne bildirildigi zaman soz konusu olan arazinin Saray a ait bir mekan oldugu ve uzerinde baska kurumlarin tasarruflarinin asla mumkun olamayacagini ileri surerek karsi cikmistir Sezai Bey ayni zamanda Ataturk un de hem sehrisidir Gonullu calismalariSezai Bey 1914 yili itibariyla Darussafaka Cemiyeti yonetim kurulunda uyelik yapmaya baslamis 1939 1940 yillarinda ve 1946 yilinda Cemiyet yonetim kurulu baskanligi yapmistir 37 sene suren hizmeti sonrasinda 1951 yilinda Cemiyet teki gorevinden ayrilmistir Ozel hayatiSezai Selek ve ailesi Babasi berber esnafi kethudasi Osmanli da berberler ayni zamanda cerrahlik da yaptiklari icin cerrahlara da verilebilen unvan dir nin kizi ile evlenmis ve 4 cocugu olmustur Cabir Selek ve Ingiliz Kemal olarak da bilinen Kurtulus Savasinda buyuk yararliliklar gosteren Ahmet Esat Tomruk un dayisi olan Sezai Bey Ahmet Esat i babasi 5 yasinda oldugunde himayesi altina almis daha sonra ise Galatasaray Lisesi ne kaydettirerek iyi bir egitim almasini saglamistir Kaynakca Mulkiye Encumeni Mazbatasi Mete Akyol 9 Ocak 1994 Abdulhamid in hic duyulmamis hazin hikayesi meteakyol com tr 1 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Aralik 2018 a b c d Ergin Osman Nuri 2007 Istanbul Sehreminleri Buyuksehir Belediye Baskanlari Ankara Isaret Yayinlari ISBN 978 975 350 194 1 Guduk Minare Huner Sencan 2018 ISBN 9789944567008 Tarihimizin Tanigi olarak Dolmabahce Sarayi ve Ataturk 25 Temmuz 2016 16 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Aralik 2018 Tarihimizin Tanigi olarak Dolmabahce Sarayi ve Ataturk 25 Temmuz 2016 16 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Aralik 2018 Cemiyeti Tedrisiyei islamiye Darussafaka 1932 1933 1934 Istanbul Reklam Matbaasi Darussafaka 1939 YK defteri Darussafaka 1940 YK defteri Darussafaka 1946 YK defteri Osmanli Istanbulu II II Uluslararasi Osmanli Istanbulu Sempozyumu bildirileri Istanbul Istanbul Buyuksehir Belediyesi 2014 ISBN 9786056527708 Olum ilani milliyet com tr 25 Temmuz 1977 9 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Aralik 2018 Olum ilani hurriyet com tr 28 Subat 2017 16 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Aralik 2018 Ingiliz Kemal