Nişantaşı, İstanbul ilinin Şişli ilçesinde, merkezi, Valikonağı Caddesi ile Teşvikiye Caddesi-Rumeli Caddesi'nin kesiştiği kavşakta yer alan anıt taş olan, Meşrutiyet ve Teşvikiye mahallelerinin Vali Konağı çevresindeki bölümlerini kapsayan, ev sahipliği yaptığı dünyaca ünlü markaların mağazaları, kafeler ve eğlence mekanlarıyla tanınan semt. Gerek kuruluşu ve tarihi, gerekse coğrafi ve idari sınırları Teşvikiye ile büyük ölçüde iç içe geçmiş olan Nişantaşı, güneydoğusundan Maçka, güneybatısından Harbiye, batısından ve kuzeybatısından Osmanbey ve doğusundan Teşvikiye semtleriyle sınırlıdır.
Nişantaşı | |
---|---|
Ülke | Türkiye |
Bölge | Marmara |
İl | İstanbul |
İlçe | Şişli |
Zaman dilimi | (DAYS) |
Alan kodu | (+90) 212 |
Plaka kodu | 34 |
İsmi
"Nişantaşı" adı, İstanbul'un semt adları tipolojisinde kökeni bir alamete dayalı olanlar arasında yer alır. Teşvikiye Camii'nin avlusunda bulunan iki nişan taşından III. Selim'e ait olan en eskisi 1790-91, II. Mahmud'a ait olan ikincisi 1811 tarihini taşır. 1811 tarihli bir diğer taş da, bugün Topağacı'nda Nişantaşı-Ihlamur Yolu'nda, bir apartmanın ön bahçesinde kalmıştır.
Daha önce meskûn olmayan yöreye III. Selim'in ilk nişan taşını diktirmesinden sonra, 1794-95'te, bugünkü Teşvikiye Camii'nin bulunduğu yerde bir mescit yaptırdığına dair bilgiler vardır. Bu mescit, padişahın kalabalık topluluklar halinde nişan talimine çıktığı günlerde gündüz namazları için yapılmış olmalıdır.
Tarihçe
III. Selim'den sonra gelen padişahlardan II. Mahmud ile Abdülmecid'in de yöreye aynı amaçlı ilgiyi sürdürdükleri biliniyor. Ancak Abdülmecid yörenin iskana açılması, başka bir deyişle şenlendirilmesinde ilk adımları atmış olmasıyla öncekilerden ayrılır.
Abdülmecid 1853-54'te Teşvikiye Camii'ni yenilettiği gibi burada bir mahalle kurulması isteğini de iki anıt taşa kazıttığı yazıyla belgelemiştir. Bugün biri Teşvikiye Caddesi'nde Harbiye Karakolu'nun yanındaki küçük boşlukta, diğeri Teşvikiye Caddesi-Rumeli Caddesi ile Vali Konağı Caddesi'nin kesiştiği kavşakta yer alan taşların üstünde "Eser-i avâtıf-ı Mecidiyye/Mahalle-i Cedide-i Teşvikiyye": günümüzün Türkçesiyle söylenirse "Abdülmecid'in karşılıksız iyilikseverliğinin eseri olan yeni Teşvikiye Mahallesi" yazısı vardır.
Abdülmecid'in yöreyle ilgisi Dolmabahçe Sarayı'na taşınmasıyla daha da artmış, 1857'de şehzadeleri Reşad Efendi (V. Mehmed Reşad), Kemaleddin Efendi, Burhaneddin Efendi ve Nureddin Efendi'nin sünnet düğünlerinin "Nişantaşı Sahrası"nda yapılmasını emretmiş, on iki gün süren "sûr-ı hümayun" gayet görkemli olmuştu. Ertesi yıl da kızları Cemile ile Münire sultanların düğünleri yine Nişantaşı'nda yapılmış, çadırlarla donatılan alanda on beş gün süreyle tam bir şenlik yaşanmıştı.
Aradan bir on yıl geçtikten sonraki kayıtlarda ise artık Nişantaşı'nın imara açıldığı, ilk konakların yapılmaya başlandığı görülür. 1860-70'li yıllardan itibaren Nişantaşı bir konaklar ve saraylar semti olarak gelişecek, 1910'lardan başlayarak buna apartmanlar eklenecektir.
Nişantaşı'nın gelişmesi, İstanbul'un 19. yüzyılın ikinci yarısındaki gelişmesiyle tam bir uyum içerisindedir. İki temel gelişme, iki ana aks üzerinde Nişantaşı'nı etkilemiştir. İlki sarayın önce Dolmabahçe'ye sonra da Yıldız'a taşınmasıdır. Bu olgu hanedan mensuplarını ve yüksek devlet görevlilerini yöreye çekmiştir. İkincisi, Nişantaşı'nın kentin en modern kesimi olan Pera'ya (Beyoğlu) yakınlığıdır. Batılılaşma yolundaki İstanbul'da Pera'ya yakın olmak, oradaki hayat tarzına karışmak bakımından da bir fırsattı. Bunu ifade eden iki ana aks, Maçka-Osmanbey ve Taksim-Nişantaşı aksıdır. Nişantaşı, meskûn hale gelmeye başlamasından bugüne kadar bu iki aks çevresinde gelişmiş, ama bu gelişme 1950'lere kadar kır-kent iç içeliği biçiminde sürmüştür. Topağacı ile bugünkü Vali Konağı Caddesi'nin sonu, yani Fulya Deresi vadisi 1970'lere kadar kırsal görünümü korumuştur.
1930'lardan sonraki gelişme bütün İstanbul'da olduğu gibi apartmanlaşma yönünde olmuş, Nişantaşı çevresindeki Taksim, Harbiye, Osmanbey ve Şişli gibi semtlerle birlikte İstanbul'un en hızlı apartmanlaşan semtlerinden biri durumuna gelmiştir. Ama bu apartmanlaşma seçkin bir yapılaşma olarak sürmüş, semt özellikle üst gelir grubunun tercih ettiği bir yerleşme yeri kimliğini korumuş, ana caddeler boyunca sıralanan mağazalar da bu kimliği desteklemiştir. 1970'lerde İstiklal Caddesi'nin eski niteliğini yitirmeye başlaması ünlü mağazaları da Nişantaşı'na çekmiştir. Aynı dönemlerde yaşanan önemli ve çarpıcı bir diğer gelişme ise konfeksiyon ve tekstil imalathanelerinin bu semte (özellikle Meşrutiyet Mahallesi) yerleşmeye başlamasıdır. 1970'lerde başlayan bu gelişme bugünde devam etmektedir. Semtin seçkinliğini zedeleyen bu gelişme, insan dokusunu da etkilemiştir.
Günümüzdeki semt
Günümüzde hem İstanbul'un yoğun trafikli, canlı, kalabalık bir bölgesi olmayı, hem de lüks mağazaları, galerileri, lokantaları ve zarif vitrinleriyle seçkin bir semti olmayı sürdürmektedir. Nişantaşı birçok kesim tarafından, birden fazla aktivitenin aynı gün içerisinde yapılabildiği, kaliteli zaman geçirmenin neredeyse garanti olarak görüldüğü bir semt olarak bilinmektedir. Abdi İpekçi, Teşvikiye ve Vali Konağı caddeleri İstanbul'un en yüksek gayrimenkul kira bedellerine sahip caddeleri arasındadır. Üst gelir grubuna hitap eden dünyaca ünlü markaların Türkiye’deki faaliyetlerine başlayacakları zaman ilk olarak yer aradıkları en ünlü cadde olan Abdi İpekçi Caddesi, 2009 yılı itibarıyla m² kira fiyatı olarak dünyanın en pahalı 25. caddesidir. 2000'li yıllara kadar büyük ölçüde alışveriş bölgesi olarak bilinen Nişantaşı son zamanlarda açılan eğlence mekanlarıyla da anılmaya başlanmış, 2002'den beri İstanbul'daki yılbaşı kutlamalarının merkezlerinden biri haline gelmiştir. Yılbaşı zamanları, sokaklara yapılan ışıklandırmalarla ayrı bir boyut kazanan Nişantaşı'nda, sadece yılbaşı zamanı değil, elbette, dört mevsim boyunca bir hareketlilik söz konusudur. Özellikle yaz ve bahar aylarında pek çok sokak aktivitesinin, defilelerin, moda ve alışveriş festivallerinin de gerçekleştiği Nişantaşı'nın İstanbul için çok önemli ve değerli bir semt olduğu yadsınamaz bir gerçektir.
Galeri
- Mimar Vedat Tek'in kendi tasarladığı evi (Vedat Tek Evi).
-
-
-
-
Ulaşım
Otobüs Hatları
- 26 Dikilitaş - Eminönü
- 26A Fulya Mahallesi - Eminönü
- 26B Gayrettepe - Eminönü
- 30A Beşiktaş - Mecidiyeköy
- 30M Beşiktaş - Mecidiyeköy
Metro İle Ulaşım
Osmanbey Metro İstasyonu’nda indikten sonra "Rumeli" çıkışı takip edilerek kısa bir yürüme mesafesi ile Nişantaşı’na ulaşılabilir.
Kaynakça
- ^ . 18 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2012.
- ^ Nişantaşı, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Kültür Bakanlığı / Tarih Vakfı, İstanbul 1994, .
- ^ . 17 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2012.
- ^ . 17 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2012.
- ^ . 17 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2012.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Nişantaşı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nisantasi Istanbul ilinin Sisli ilcesinde merkezi Valikonagi Caddesi ile Tesvikiye Caddesi Rumeli Caddesi nin kesistigi kavsakta yer alan anit tas olan Mesrutiyet ve Tesvikiye mahallelerinin Vali Konagi cevresindeki bolumlerini kapsayan ev sahipligi yaptigi dunyaca unlu markalarin magazalari kafeler ve eglence mekanlariyla taninan semt Gerek kurulusu ve tarihi gerekse cografi ve idari sinirlari Tesvikiye ile buyuk olcude ic ice gecmis olan Nisantasi guneydogusundan Macka guneybatisindan Harbiye batisindan ve kuzeybatisindan Osmanbey ve dogusundan Tesvikiye semtleriyle sinirlidir NisantasiSemtUlkeTurkiyeBolgeMarmaraIlIstanbulIlceSisliZaman dilimiUTC 03 00 DAYS Alan kodu 90 212Plaka kodu34Ismi Nisantasi adi Istanbul un semt adlari tipolojisinde kokeni bir alamete dayali olanlar arasinda yer alir Tesvikiye Camii nin avlusunda bulunan iki nisan tasindan III Selim e ait olan en eskisi 1790 91 II Mahmud a ait olan ikincisi 1811 tarihini tasir 1811 tarihli bir diger tas da bugun Topagaci nda Nisantasi Ihlamur Yolu nda bir apartmanin on bahcesinde kalmistir Daha once meskun olmayan yoreye III Selim in ilk nisan tasini diktirmesinden sonra 1794 95 te bugunku Tesvikiye Camii nin bulundugu yerde bir mescit yaptirdigina dair bilgiler vardir Bu mescit padisahin kalabalik topluluklar halinde nisan talimine ciktigi gunlerde gunduz namazlari icin yapilmis olmalidir TarihceTesvikiye CamiiTesvikiye Caddesi uzerinde Art Nouveau tarzdaki Modern Apartmani III Selim den sonra gelen padisahlardan II Mahmud ile Abdulmecid in de yoreye ayni amacli ilgiyi surdurdukleri biliniyor Ancak Abdulmecid yorenin iskana acilmasi baska bir deyisle senlendirilmesinde ilk adimlari atmis olmasiyla oncekilerden ayrilir Abdulmecid 1853 54 te Tesvikiye Camii ni yenilettigi gibi burada bir mahalle kurulmasi istegini de iki anit tasa kazittigi yaziyla belgelemistir Bugun biri Tesvikiye Caddesi nde Harbiye Karakolu nun yanindaki kucuk boslukta digeri Tesvikiye Caddesi Rumeli Caddesi ile Vali Konagi Caddesi nin kesistigi kavsakta yer alan taslarin ustunde Eser i avatif i Mecidiyye Mahalle i Cedide i Tesvikiyye gunumuzun Turkcesiyle soylenirse Abdulmecid in karsiliksiz iyilikseverliginin eseri olan yeni Tesvikiye Mahallesi yazisi vardir Abdulmecid in yoreyle ilgisi Dolmabahce Sarayi na tasinmasiyla daha da artmis 1857 de sehzadeleri Resad Efendi V Mehmed Resad Kemaleddin Efendi Burhaneddin Efendi ve Nureddin Efendi nin sunnet dugunlerinin Nisantasi Sahrasi nda yapilmasini emretmis on iki gun suren sur i humayun gayet gorkemli olmustu Ertesi yil da kizlari Cemile ile Munire sultanlarin dugunleri yine Nisantasi nda yapilmis cadirlarla donatilan alanda on bes gun sureyle tam bir senlik yasanmisti Aradan bir on yil gectikten sonraki kayitlarda ise artik Nisantasi nin imara acildigi ilk konaklarin yapilmaya baslandigi gorulur 1860 70 li yillardan itibaren Nisantasi bir konaklar ve saraylar semti olarak gelisecek 1910 lardan baslayarak buna apartmanlar eklenecektir Nisantasi nin gelismesi Istanbul un 19 yuzyilin ikinci yarisindaki gelismesiyle tam bir uyum icerisindedir Iki temel gelisme iki ana aks uzerinde Nisantasi ni etkilemistir Ilki sarayin once Dolmabahce ye sonra da Yildiz a tasinmasidir Bu olgu hanedan mensuplarini ve yuksek devlet gorevlilerini yoreye cekmistir Ikincisi Nisantasi nin kentin en modern kesimi olan Pera ya Beyoglu yakinligidir Batililasma yolundaki Istanbul da Pera ya yakin olmak oradaki hayat tarzina karismak bakimindan da bir firsatti Bunu ifade eden iki ana aks Macka Osmanbey ve Taksim Nisantasi aksidir Nisantasi meskun hale gelmeye baslamasindan bugune kadar bu iki aks cevresinde gelismis ama bu gelisme 1950 lere kadar kir kent ic iceligi biciminde surmustur Topagaci ile bugunku Vali Konagi Caddesi nin sonu yani Fulya Deresi vadisi 1970 lere kadar kirsal gorunumu korumustur 1930 lardan sonraki gelisme butun Istanbul da oldugu gibi apartmanlasma yonunde olmus Nisantasi cevresindeki Taksim Harbiye Osmanbey ve Sisli gibi semtlerle birlikte Istanbul un en hizli apartmanlasan semtlerinden biri durumuna gelmistir Ama bu apartmanlasma seckin bir yapilasma olarak surmus semt ozellikle ust gelir grubunun tercih ettigi bir yerlesme yeri kimligini korumus ana caddeler boyunca siralanan magazalar da bu kimligi desteklemistir 1970 lerde Istiklal Caddesi nin eski niteligini yitirmeye baslamasi unlu magazalari da Nisantasi na cekmistir Ayni donemlerde yasanan onemli ve carpici bir diger gelisme ise konfeksiyon ve tekstil imalathanelerinin bu semte ozellikle Mesrutiyet Mahallesi yerlesmeye baslamasidir 1970 lerde baslayan bu gelisme bugunde devam etmektedir Semtin seckinligini zedeleyen bu gelisme insan dokusunu da etkilemistir Gunumuzdeki semtGunumuzde hem Istanbul un yogun trafikli canli kalabalik bir bolgesi olmayi hem de luks magazalari galerileri lokantalari ve zarif vitrinleriyle seckin bir semti olmayi surdurmektedir Nisantasi bircok kesim tarafindan birden fazla aktivitenin ayni gun icerisinde yapilabildigi kaliteli zaman gecirmenin neredeyse garanti olarak goruldugu bir semt olarak bilinmektedir Abdi Ipekci Tesvikiye ve Vali Konagi caddeleri Istanbul un en yuksek gayrimenkul kira bedellerine sahip caddeleri arasindadir Ust gelir grubuna hitap eden dunyaca unlu markalarin Turkiye deki faaliyetlerine baslayacaklari zaman ilk olarak yer aradiklari en unlu cadde olan Abdi Ipekci Caddesi 2009 yili itibariyla m kira fiyati olarak dunyanin en pahali 25 caddesidir 2000 li yillara kadar buyuk olcude alisveris bolgesi olarak bilinen Nisantasi son zamanlarda acilan eglence mekanlariyla da anilmaya baslanmis 2002 den beri Istanbul daki yilbasi kutlamalarinin merkezlerinden biri haline gelmistir Yilbasi zamanlari sokaklara yapilan isiklandirmalarla ayri bir boyut kazanan Nisantasi nda sadece yilbasi zamani degil elbette dort mevsim boyunca bir hareketlilik soz konusudur Ozellikle yaz ve bahar aylarinda pek cok sokak aktivitesinin defilelerin moda ve alisveris festivallerinin de gerceklestigi Nisantasi nin Istanbul icin cok onemli ve degerli bir semt oldugu yadsinamaz bir gercektir GaleriMimar Vedat Tek in kendi tasarladigi evi Vedat Tek Evi Macka Palas Abdi Ipekci Baris Aniti Abdi Ipekci Caddesi Milli Reasurans KompleksiUlasimOtobus Hatlari 26 Dikilitas Eminonu 26A Fulya Mahallesi Eminonu 26B Gayrettepe Eminonu 30A Besiktas Mecidiyekoy 30M Besiktas Mecidiyekoy Metro Ile Ulasim Osmanbey Metro Istasyonu nda indikten sonra Rumeli cikisi takip edilerek kisa bir yurume mesafesi ile Nisantasi na ulasilabilir Kaynakca 18 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mayis 2012 Nisantasi Dunden Bugune Istanbul Ansiklopedisi Kultur Bakanligi Tarih Vakfi Istanbul 1994 ISBN 975 7306 06 1 17 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mayis 2012 17 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mayis 2012 17 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mayis 2012 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Nisantasi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir