Sibirya çamı (Pinus sibirica), çamgiller (Pinaceae) familyasından bir çam türü.
Sibirya çamı | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | |||||||||||||||
Asgari endişe altında (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||
Pinus sibirica Du Tour, J.-F.-P.Déterville, Nouv. Dict. Hist. Nat. 18: 18 (1803).
|
Dağılım
Sibirya'daki Ural Dağları'ndan (58°D), Yakutistan'ın güneyindeki Stanovoy Sıradağları'na (126°D) kadar ve Aşağı Yenisey Vadisi'ndeki İgarka'dan (68°K), Orta Moğolistan'ın güneyine (45°K) kadar uzanan alan içerisinde bulunurlar. Alanın kuzeyinde, düşük rakımlarda, tipik olarak 100–200 m, daha güneyde ise 1.000-2.400 m rakımda büyüyen bir dağ ağacıdır. Bu alanda sıklıkla alpin ağaç çizgisine ulaşır. Yetişkin boyutları 30–40 m yüksekliğe ve 1.5 m gövde çapına kadar büyüyebilir. Maksimum ömrü 800–850 yıldır.
Açıklama
Pinus sibirica, Pinus cinsinin alt cinsi 'un bir üyesidir ve bu grubun tüm üyeleri gibi, yapraklar ('iğneler'), yaprak döken bir kılıfa sahip beşli fasiküller (demetler) içindedir. İğne benzeri yapraklar 5–10 cm uzunluğundadır. Sibirya çam kozalakları 5–9 cm uzunluğundadırlar. 9–12 mm uzunluğundaki tohumların yalnızca körelmiş bir kanadı vardır ve göknar kargası tarafından dağıtılır.
Sibirya çamı, bazı botanikçiler tarafından ona çok benzeyen 'nın bir çeşidi veya alt türü olarak değerlendirilir. Biraz daha büyük kozalaklara ve Pinus cembra'da iki yerine üç reçine kanallı iğnelere sahip olması bakımından farklılık gösterir.
Diğer Avrupa ve Asya beyaz çamları gibi, Sibirya çamı da Cronartium ribicola hastalığına karşı çok dayanıklıdır. Bu mantar hastalığı, yanlışlıkla Avrupa'dan Kuzey Amerika'ya getirilmişti ve burada birçok türde Amerikan yerli beyaz çamlarında, özellikle de yakından ilişkili türünde ciddi kayıplara neden oldu. Sibirya çamı, bu türlerde hastalanmaya karşı direnç geliştirmek için hibridizasyon ve genetik modifikasyon araştırmaları için çok değerlidir.
Kimya
Pinostilbene, P. sibirica'nın kabuğunda resveratrol ile birlikte bulunan bir stilbenoiddir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sibirya cami Pinus sibirica camgiller Pinaceae familyasindan bir cam turu Sibirya camiKorunma durumuAsgari endise altinda IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif PinopsidaTakim PinalesFamilya PinaceaeCins PinusTur P sibiricaIkili adlandirmaPinus sibiricaDu Tour J F P Deterville Nouv Dict Hist Nat 18 18 1803 Vikitur de Pinus sibirica ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Wikimedia Commons ta Pinus sibirica ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunurDagilimSibirya cami ve karacam ormani Sibirya daki Ural Daglari ndan 58 D Yakutistan in guneyindeki Stanovoy Siradaglari na 126 D kadar ve Asagi Yenisey Vadisi ndeki Igarka dan 68 K Orta Mogolistan in guneyine 45 K kadar uzanan alan icerisinde bulunurlar Alanin kuzeyinde dusuk rakimlarda tipik olarak 100 200 m daha guneyde ise 1 000 2 400 m rakimda buyuyen bir dag agacidir Bu alanda siklikla alpin agac cizgisine ulasir Yetiskin boyutlari 30 40 m yukseklige ve 1 5 m govde capina kadar buyuyebilir Maksimum omru 800 850 yildir AciklamaCicekli cam kozalaklari Pinus sibirica Pinus cinsinin alt cinsi un bir uyesidir ve bu grubun tum uyeleri gibi yapraklar igneler yaprak doken bir kilifa sahip besli fasikuller demetler icindedir Igne benzeri yapraklar 5 10 cm uzunlugundadir Sibirya cam kozalaklari 5 9 cm uzunlugundadirlar 9 12 mm uzunlugundaki tohumlarin yalnizca korelmis bir kanadi vardir ve goknar kargasi tarafindan dagitilir Sibirya cami bazi botanikciler tarafindan ona cok benzeyen nin bir cesidi veya alt turu olarak degerlendirilir Biraz daha buyuk kozalaklara ve Pinus cembra da iki yerine uc recine kanalli ignelere sahip olmasi bakimindan farklilik gosterir Diger Avrupa ve Asya beyaz camlari gibi Sibirya cami da Cronartium ribicola hastaligina karsi cok dayaniklidir Bu mantar hastaligi yanlislikla Avrupa dan Kuzey Amerika ya getirilmisti ve burada bircok turde Amerikan yerli beyaz camlarinda ozellikle de yakindan iliskili turunde ciddi kayiplara neden oldu Sibirya cami bu turlerde hastalanmaya karsi direnc gelistirmek icin hibridizasyon ve genetik modifikasyon arastirmalari icin cok degerlidir KimyaPinostilbene P sibirica nin kabugunda resveratrol ile birlikte bulunan bir stilbenoiddir Kaynakca Tyukavkina N A Gromova A S Lutskii V I Voronov V K 1 Eylul 1972 Hydroxystilbenes from the bark of Pinus sibirica Chemistry of Natural Compounds Ingilizce 8 5 570 572 doi 10 1007 BF00564298 ISSN 1573 8388