Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Silikozis, silika (SiO2) adı verilen maddenin uzun süre solunması sonucu gelişen kronik bir pneumoconiosis (pnömokonyoz) tablosudur. Önemli bir meslek hastalığıdır; zımpara işleri, mermer ve granit işleri, seramik, porselen ve kaolin işleri, metal döküm işleri, kumaş aşındırma (taşlama) emekçilerinde görülür. Kum fırtınalarının sık olduğu yörelerde yaşayanlarda da saptanabilir. Maden işçileri arasında bir dönem "Dul Bırakan Hastalığı" olarak anılmıştır. Bir işçinin kot taşlama işinde altı ay çalışması bu hastalığa yakalanması için yeterli bir süre olup nefes darlığı, yorgunluk gibi belirtilerle ortaya çıkar. Ancak toza maruz kalma ortadan kalksa bile hastalığın ilerlemesinin önüne geçilemez.
| Silikozis | |
|---|---|
| İlerlemiş bir silikoz'lu akciğerin radyografisi. | |
| Uzmanlık | Göğüs hastalıkları  |
Silikozis Tipleri
Klinik ve patolojik bulguları açısından 2 tip silikoz vardır:
- Akut silikozis: silisyum tozlarının akut ve yoğun olarak solunması sonrasında meydana gelir. Alveol lümenlerinde lipoproteinsi bir madde ve nekrotik hücreler saptanır. Prognozu kötüdür.
- Kronik silikozis: silisyumlu partiküllerin uzun süreli solunmasının sonucunda oluşan tabloda bir süre sonra kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) gelişir; güçlü fibrozis ve “silikotik nodüller”, plevra yapışıklıkları, güçlü emfizem ve “” bulguları izlenir. KOAH olgusunda pulmoner hipertansiyon, cor pulmonale ve kanser riskleri vardır. Caplan sendromu gelişebilir. Kronik silikozis, tüberküloz için oldukça uygun bir ortamdır. Peribronşiyal lenf düğümlerinde “yumurta kabuğu (eggshell)” niteliğinde kalsifikasyon görülebilir.
Demir ve silikat tozları karışımının solunmasıyla “siderosilikozis” tablosu ortaya çıkar.
Patogenez
Soluma ile silika tozları, akciğer interstisiyumuna gider ve alveoler makrofajlarca fagosite edilir. Fakat fagositozu takiben kısa süre içinde makrofajlar ölürler. Başka makrojafların silika tozlarını fagosite etmesi devam eder. Bu fagositozu sağlayan makrofajlar bir süre sonra fibroblastların çoğalmasını sağlayan Growth Factorleri salgılarlar ve böylece fibrozis stimüle edilmiş olur. Çünkü her ne kadar fagosite etseler de hücreler ölecektir ve organizma buna bir nevi "Dur" demek adına bu oluşumu tetikler.
Silika kristallerinin kollagenler ile sarılması ve bu esnada tozları solumayı izleyen süreçte fibrotik hiyalinize nodüller (silicotic nodules) oluşur. Nodüller alveolleri doldurmaya başlamıştır. Silikozis oluşum ve sonuçlanma bakımından tıpkı siroza benzer. Mekanizma bağ doku üremesi ve bunun önüne geçilememesidir.
Risk grubu
Maden işçileri, kot taşlama işçileri, oto boya çalışanları, çimento fabrikası çalışanları, cam endüstirisi çalışanları, diş teknisyenleri ve teknikerleri başlıca risk grubunu oluşturur. Silika kedi kumu adı altında piyasada satılan kedi kumlarını kullanmak durumunda olan kediler göz önünde bulundurulursa, bazı ev hayvanlarının da risk grubu dahilinde olduğu söylenebilir.
Tedavi
Bilinen bir tedavisi yoktur. Sadece profilaktik (koruyucu) önlemler alınarak hastalığın önüne geçilmesi mümkündür.
Kaynakça
- ^ a b c d Kumar V, Abbas AK, Aster JC. Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease. 9th edt., Elsevier Saunders, Philadelphia, 2015
- ^ a b c d Beckett WS. Occupational respiratory diseases. New England Journal opf Medicine, 342(6):406–413, 2000
- ^ a b Meslek Hastalıkları ve İşle İlgili Hastalıklar Tanı Rehberi, İSGİP, 2020
- ^ a b Karkhanis VS, Joshi JM. Pneumoconioses. Indian J. Chest Dis. Allied Sci, 55(1):25-34, 2013
- ^ a b c "Pneumoconiosis - Silicosis". 4 Eylül 2015 tarihinde kaynağından .
Dış bağlantılar
- (İngilizce)
- Spray-on liquid glass is about to revolutionize almost everything 11 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . www.physorg.com (İngilizce)
- Is ecotech the new asbestos? 30 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . www.lowtechmagazine.com (İngilizce)
- by CL Tran, BG Miller and CA Soutar. Institute of Occupational Medicine Research Report TM/05/02 (İngilizce)
 | Hastalık ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
| Sınıflandırma | D |
|---|---|
| Dış kaynaklar |
|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Silikozis silika SiO2 adi verilen maddenin uzun sure solunmasi sonucu gelisen kronik bir pneumoconiosis pnomokonyoz tablosudur Onemli bir meslek hastaligidir zimpara isleri mermer ve granit isleri seramik porselen ve kaolin isleri metal dokum isleri kumas asindirma taslama emekcilerinde gorulur Kum firtinalarinin sik oldugu yorelerde yasayanlarda da saptanabilir Maden iscileri arasinda bir donem Dul Birakan Hastaligi olarak anilmistir Bir iscinin kot taslama isinde alti ay calismasi bu hastaliga yakalanmasi icin yeterli bir sure olup nefes darligi yorgunluk gibi belirtilerle ortaya cikar Ancak toza maruz kalma ortadan kalksa bile hastaligin ilerlemesinin onune gecilemez SilikozisIlerlemis bir silikoz lu akcigerin radyografisi UzmanlikGogus hastaliklari Silikozis TipleriKlinik ve patolojik bulgulari acisindan 2 tip silikoz vardir Akut silikozis silisyum tozlarinin akut ve yogun olarak solunmasi sonrasinda meydana gelir Alveol lumenlerinde lipoproteinsi bir madde ve nekrotik hucreler saptanir Prognozu kotudur Kronik silikozis silisyumlu partikullerin uzun sureli solunmasinin sonucunda olusan tabloda bir sure sonra kronik obstruktif akciger hastaligi KOAH gelisir guclu fibrozis ve silikotik noduller plevra yapisikliklari guclu emfizem ve bulgulari izlenir KOAH olgusunda pulmoner hipertansiyon cor pulmonale ve kanser riskleri vardir Caplan sendromu gelisebilir Kronik silikozis tuberkuloz icin oldukca uygun bir ortamdir Peribronsiyal lenf dugumlerinde yumurta kabugu eggshell niteliginde kalsifikasyon gorulebilir Demir ve silikat tozlari karisiminin solunmasiyla siderosilikozis tablosu ortaya cikar PatogenezSoluma ile silika tozlari akciger interstisiyumuna gider ve alveoler makrofajlarca fagosite edilir Fakat fagositozu takiben kisa sure icinde makrofajlar olurler Baska makrojaflarin silika tozlarini fagosite etmesi devam eder Bu fagositozu saglayan makrofajlar bir sure sonra fibroblastlarin cogalmasini saglayan Growth Factorleri salgilarlar ve boylece fibrozis stimule edilmis olur Cunku her ne kadar fagosite etseler de hucreler olecektir ve organizma buna bir nevi Dur demek adina bu olusumu tetikler Silika kristallerinin kollagenler ile sarilmasi ve bu esnada tozlari solumayi izleyen surecte fibrotik hiyalinize noduller silicotic nodules olusur Noduller alveolleri doldurmaya baslamistir Silikozis olusum ve sonuclanma bakimindan tipki siroza benzer Mekanizma bag doku uremesi ve bunun onune gecilememesidir Risk grubuMaden iscileri kot taslama iscileri oto boya calisanlari cimento fabrikasi calisanlari cam endustirisi calisanlari dis teknisyenleri ve teknikerleri baslica risk grubunu olusturur Silika kedi kumu adi altinda piyasada satilan kedi kumlarini kullanmak durumunda olan kediler goz onunde bulundurulursa bazi ev hayvanlarinin da risk grubu dahilinde oldugu soylenebilir TedaviBilinen bir tedavisi yoktur Sadece profilaktik koruyucu onlemler alinarak hastaligin onune gecilmesi mumkundur Kaynakca a b c d Kumar V Abbas AK Aster JC Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease 9th edt Elsevier Saunders Philadelphia 2015 a b c d Beckett WS Occupational respiratory diseases New England Journal opf Medicine 342 6 406 413 2000 a b Meslek Hastaliklari ve Isle Ilgili Hastaliklar Tani Rehberi ISGIP 2020 a b Karkhanis VS Joshi JM Pneumoconioses Indian J Chest Dis Allied Sci 55 1 25 34 2013 a b c Pneumoconiosis Silicosis 4 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Dis baglantilar Ingilizce Spray on liquid glass is about to revolutionize almost everything 11 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde www physorg com Ingilizce Is ecotech the new asbestos 30 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde www lowtechmagazine com Ingilizce by CL Tran BG Miller and CA Soutar Institute of Occupational Medicine Research Report TM 05 02 Ingilizce Hastalik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz SiniflandirmaDICD 10 J 1 ICD 9 CM 502MeSH D012829DiseasesDB 12117Dis kaynaklarMedlinePlus 000134eMedicine med 2127