Bu madde veya sayfa İngilizce'den dilinden kötü bir biçimde tercüme edilmiştir. Sayfa makine çevirisi veya dilde yetkinliği bulunmayan bir çevirmen tarafından oluşturulmuş olabilir.Temmuz 2022) ( |
Sinir kanatlılar (Neuroptera), karıncaslanlarını, mantispidleri ve akrabalarını içeren bir böcek takımıdır. Bu grup yaklaşık 6.000 türden oluşmaktadır. Sinir kanatlılar, Sialidae, Corydalidae gibi familyaları da içerir. Neuropterida kladı içerisinde (Planipennia olarak bilinir) Megaloptera ve Raphidioptera gruplarıyla kardeş taksondur.
Sinir kanatlılar | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
sp. | |||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||
| |||||||||||
Alt takımlar | |||||||||||
|
Yetişkin sinir kanatlılar, neredeyse aynı boyutta, birçoğu damarlı dört membranöz kanada sahiptir. Çiğnemek için ağız kısımları vardır ve tam başkalaşım geçirirler.
Sinir kanatlılar ilk olarak Permiyen döneminde ortaya çıktı ve Mezozoik dönemde çeşitlenmeye devam etti. Bu süre içerisinde özellikle nesli tükenmiş bir familyası olan "Jura döneminin kelebekleri" olarak da adlandırılan familyası içerisinde alışılmamış büyüklükte dev kanatlı türler ortaya çıktı.
Anatomi ve biyoloji
Sinir kanatlılar, nispeten az özelliklere özelliklere sahip yumuşak gövdeli böceklerdir. Geniş yanal vardır. de olabilir. Ağız parçaları çiğnemeye uygun güçlü çene kemiğine sahiptir ve diğer böcek gruplarının çoğunda bulunan çeşitli adaptasyonlardan yoksundur.
Genellikle boyut ve şekilleri aynıdört kanadı ve genel bir damar modeli vardır. Bazı sinir kanatlıların özel duyu organları veya uçuş sırasında kanatlarını birbirine bağlayacak kılları vardır.
Larvalar, delme ve emme işleri için farklılaşmış uzun alt çenelere sahip özel yırtıcılardır. Larva vücut formu, farklı aileler arasında, avlarının doğasına bağlı olarak değişir. Bununla birlikte, genel olarak, pençeyle biten üç çift torasik bacakları vardır. Karnın genellikle son iki segmenti yapışkan disklere sahiptir.
Yaşam döngüsü ve ekoloji
Çoğu ailenin larvaları yırtıcıdır. Birçok chrysopid, hemerobid ve coniopterygid, yaprak bitlerini ve diğer haşereleri yerler. Bazıları biyolojik kontrol için kullanılır.
Çeşitli familyalardaki larvalar kendilerini kamuflaj olarak çevresel artıklarla (bazen ölü av böcekleri de dahil olmak üzere) kaplarlar. Özellikle karıncaaslanlarını avlamak için daha da saldırgan olarak kendilerini toprağın derinliklerinde tamamen gizleyebilirler. Bazı Ithonidae larvaları kök besleyicilerdir, Sisyridae larvaları suculdur ve tatlı su süngerleri ile beslenir. Birkaç mantispid, örümcek yumurta keselerinin parazitleridir.
Diğer gruplarda olduğu gibi, pupa aşaması ipek ve toprak veya diğer döküntülerden oluşan bir tür koza içine alınır. Pupa, kozasını çeneleriyle keserek çıkar hatta yetişkin biçimine ulaşmadan kısa bir süre önce hareket etmeye başlayabilirler.
Birçok grubun yetişkinleri de yırtıcı olsa da bazıları hiç beslenmez veya sadece nektar tüketir.
Kın kanatlılar (Coleoptera), yaban arıları ve bazı göksinekler sinir kanatlı larvalarının parazitleri olabilirler.
Evrim ve sistematik
Fosil tarihi
Sinir kanatlılar ilk olarak Permiyen'in Yenisey havzasında ve Avustralya'da benzer bir faunada fosilleri olarak bulunmuşlardır ve Permiyen döneminin sonuna yakın ortaya çıkmışlardır.
Osmylidler Jura veya Erken Kretase kökenlidir ve sinir kanatlılar grubunun en eski üyesi olabilir. Soyu tükenmiş osmylid , Orta Eosen dönemine ait Baltık kehribarında fosilleşmiştir. familyası Jura döneminden alt Kretase dönemlerine kadar yaşamıştır.
Ithonidae, Jura'dan günümüze kadar, soyu tükenmiş olan türler dahil, geniş dünya coğrafyasına dağılmışlardır.
Filogeni
2018 yılında ve veriler kullanılarak yapılan moleküler analiz, Neuroptera'yı Rapropioptera'nın kardeş grubu olarak Neuropterida'nın içine yerleştirir ve Megaloptera'yı (Neuroptera'nın geri kalanının kardeş grubu) içerir.Fosil kayıtları, grubun filogenisinin anlaşılmasına katkıda bulunmuştur. Myrmeleontiformia içindeki ilişkiler hala devam etmektedir.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Taksonomi
Temel biçimler
- türü Grimaldi, 2000 (Geç kretase; New Jersey; eski ismi Mantispidae)
- türü Ping, 1928 (Geç jura/erken kretase; Çin)
- ailesi (muhtemelen parafilektik)
- ailesi (muhtemelen parafilektik)
- Nevrorthidae ailesi
- ailesi
- ailesi (muhtemelen parafilektik)
Üst aile
- Aile Osmylidae : ozmiller
Alt tür:
- Üst aile
- Üst aile
- Aile
- Aile
- Chrysopidae familyası: yeşil laklar, kokuşmuş böcekler (eskiden Hemerobioidea olarak bilinirdi)
- Üst aile
- Aile Hemerobiidae : kahverengi laklar
- Üst aile
- Aile Coniopterygidae
- Sisyridae Ailesi: spongillaflies (eskiden Osmyloidea'da olarak bilinirdi, geçici olarak bu sınıflamanın içindedir)
- Üst aile Mantispoidea
- Dilaridae Ailesi: hoş sinir kanatlılar (eskiden Hemerobioidea olarak bilinirdi)
- Aile Mantispidae : mantidflies
- familyası (muhtemelen )
- Aile : dikenli
- Aile Berothidae : boncuklu laklar
Alt grup
- Üst aile
- Aile
- Aile : (eski adıyla Hemerobioidea)
- Aile Nemopteridae: (eski adıyla Myrmeleontoidea
- Üst aile
- Aile
- Aile
- Aile (muhtemelen parafilektik)
- Aile
- Aile : (Myiodactylidae dahil)
- Aile
- Aile Myrmeleontidae ailesi (Palaeoleontidae dahil)
- Aile Ascalaphidae:
İnsan kültüründe
Neuroptera'nın böcek zararlılarının biyolojik kontrolünde kullanımı araştırılmıştır, bu da mahsul alanlarında nüfus oluşturmanın ve sürdürmenin zor olduğunu göstermektedir.
Neuroptera'nın beş türü, dünya çapında insanlar tarafından yenen 1681 böcek türü arasındadır.
Yeni Gine Yaylası halkı, sinir kanatlıların düşük protein içeriklerine rağmen onları tüketmenin kas yapısını ve dayanıklılığını koruyabildiğini iddia etmektedir.
Kaynakça
- ^ a b Evolution of the insects. Cambridge University Press. 2005. ISBN .
- ^ a b A. G. Ponomarenko (2004). "New lacewings (Neuroptera) from the terminal Permian and basal Triassic of Siberia" (PDF). 38 (S2). ss. S197-S203. 26 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020.
- ^ Michael S. Engel (2005). "A remarkable kalligrammatid lacewing from the Upper Jurassic of Kazakhstan (Neuroptera: Kalligrammatidae)". 108 (1). ss. 59-62.
- ^ Breitkreuz (2017). "Wing tracheation in Chrysopidae and other Neuropterida (Insecta): a resolution of the confusion about vein fusion". American Museum Novitates. 3890 (3890). ss. 1-44.
- ^ a b c {{kitap kaynağı |başlık=Introduction to insect biology and diversity |yayıncı=Oxford University Press |isbn=0-19-510033-6 |basım=2.2
- ^ Lacewings in the Crop Environment. Cambridge University Press. 5 Temmuz 2007. ISBN .
- ^ Monserrat (30 Aralık 2015). "Los hemeróbidos de la Península Ibérica y Baleares (Insecta, Neuropterida, Neuroptera: Hemerobiidae)". Graellsia (İspanyolca). 71 (2). s. 026.
- ^ a b Yan, Y. (2014). "The First Mitochondrial Genomes of Antlion (Neuroptera: Myrmeleontidae) and Split-footed Lacewing (Neuroptera: Nymphidae), with Phylogenetic Implications of Myrmeleontiformia". Int J Biol Sci. 10 (8). ss. 895-908.
- ^ Engel, Michael S. (2007). "The neuropterid fauna of Dominican and Mexican amber (Neuropterida, Megaloptera, Neuroptera)" (PDF). American Museum Novitates, 3587. ss. 1-58. 17 Aralık 2008 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020.
- ^ Bechly (2016). "A new gigantic lacewing species (Insecta: Neuroptera) from the Lower Cretaceous of Brazil confirms the occurrence of Kalligrammatidae in the Americas". Cretaceous Research. Cilt 58. ss. 135-140.
- ^ Archibald (2006). "Tertiary giant lacewings (Neuroptera: Polystechotidae): Revision and description of new taxa from Western North America and Denmark". 4 (2). ss. 119-155. 4 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ocak 2010.
- ^ Yue (2018). "Insight into higher-level phylogeny of Neuropterida: Evidence from secondary structures of mitochondrial rRNA genes and mitogenomic data". PLOS One. 13 (1). ss. e0191826.
- ^ Grimaldi, D. A. & Engel, M. S., 2005: Evolution of the Insects. Cambridge University Press, 2005, pages xv-755
- ^ Engel, M. S. & Grimaldi, D. A., 2007: The neuropterid fauna of Dominican and Mexican amber (Neuropterida: Megaloptera, Neuroptera). American Museum Novitates: #3587, pages 1-58
- ^ Parker, S. P. (ed.), 1982: Synopsis and classification of living organisms. Vols. 1 & 2. McGrew-Hill Book Company
- ^ Jones, J.R. (2019) Total‐evidence phylogeny of the owlflies (Neuroptera, Ascalaphidae) supports a new higher‐level classification. Zoologica Scripta: 06 October 2019
- ^ Jones, Jones (6 Ekim 2019). "Total‐evidence phylogeny of the owlflies (Neuroptera, Ascalaphidae) supports a new higher‐level classification". Zoologica Scripta. 48 (6). ss. 761-782. doi:10.1111/zsc.12382.
- ^ Engel, M. S. (2008). "Diverse Neuropterida in Cretaceous amber, with particular reference to the paleofauna of Myanmar (Insecta)". Nova Supplementa Entomologica. Cilt 20. ss. 1-86.
- ^ Xu (2014). "Electrophysiological and Behavior Responses of Chrysopa phyllochroma (Neuroptera Chrysopidae) to Plant Volatiles". Environmental Entomology. 44 (5). ss. 1425-1433.
- ^ Ecological implications of minilivestock : potential of insects, rodents, frogs, and snails. Science Publishers. 2005. ISBN .
- ^ MacClancy, Jeremy (2007). Consuming the Inedible: Neglected Dimensions of Food Choice. Berghahn.
Dış bağlantılar
- Neuroptera resimli veritabanı (böcekler) 3 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Neuroptera ile ilgili bilimsel literatür veritabanı 4 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Florida 12 Kasım 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Üniversitesi / Gıda ve Tarım Bilimleri Enstitüsü Özellikli Yaratıklar
- http://apps.webofknowledge.com/full_record.do?product=UA&search_mode=GeneralSearch&qid=1&SID=2B1m2sz35fQpYa2NV7c&page=1&doc=4
Wikimedia Commons'ta Sinir kanatlılar ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde veya sayfa Ingilizce den dilinden kotu bir bicimde tercume edilmistir Sayfa makine cevirisi veya dilde yetkinligi bulunmayan bir cevirmen tarafindan olusturulmus olabilir Lutfen ceviriyi gelistirmek icin yardim edin Temmuz 2022 Sinir kanatlilar Neuroptera karincaslanlarini mantispidleri ve akrabalarini iceren bir bocek takimidir Bu grup yaklasik 6 000 turden olusmaktadir Sinir kanatlilar Sialidae Corydalidae gibi familyalari da icerir Neuropterida kladi icerisinde Planipennia olarak bilinir Megaloptera ve Raphidioptera gruplariyla kardes taksondur Sinir kanatlilar Yasadigi donem araligi 299 0 myo Gunumuz PreYeYeOSDCPTJKPgNsp Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ArthropodaSinif InsectaUst takim NeuropteridaTakim Neuroptera Linnaeus 1758Alt takimlarayrica bakiniz Taksonomi Yetiskin sinir kanatlilar neredeyse ayni boyutta bircogu damarli dort membranoz kanada sahiptir Cignemek icin agiz kisimlari vardir ve tam baskalasim gecirirler Sinir kanatlilar ilk olarak Permiyen doneminde ortaya cikti ve Mezozoik donemde cesitlenmeye devam etti Bu sure icerisinde ozellikle nesli tukenmis bir familyasi olan Jura doneminin kelebekleri olarak da adlandirilan familyasi icerisinde alisilmamis buyuklukte dev kanatli turler ortaya cikti Anatomi ve biyolojiSinir kanatlilar nispeten az ozelliklere ozelliklere sahip yumusak govdeli boceklerdir Genis yanal vardir de olabilir Agiz parcalari cignemeye uygun guclu cene kemigine sahiptir ve diger bocek gruplarinin cogunda bulunan cesitli adaptasyonlardan yoksundur Genellikle boyut ve sekilleri aynidort kanadi ve genel bir damar modeli vardir Bazi sinir kanatlilarin ozel duyu organlari veya ucus sirasinda kanatlarini birbirine baglayacak killari vardir Larvalar delme ve emme isleri icin farklilasmis uzun alt cenelere sahip ozel yirticilardir Larva vucut formu farkli aileler arasinda avlarinin dogasina bagli olarak degisir Bununla birlikte genel olarak penceyle biten uc cift torasik bacaklari vardir Karnin genellikle son iki segmenti yapiskan disklere sahiptir Yasam dongusu ve ekolojiSinir kanatlilarin yasam dongusu Cogu ailenin larvalari yirticidir Bircok chrysopid hemerobid ve coniopterygid yaprak bitlerini ve diger hasereleri yerler Bazilari biyolojik kontrol icin kullanilir larvalari Osmylidae sp larvalari Sisyridae Cesitli familyalardaki larvalar kendilerini kamuflaj olarak cevresel artiklarla bazen olu av bocekleri de dahil olmak uzere kaplarlar Ozellikle karincaaslanlarini avlamak icin daha da saldirgan olarak kendilerini topragin derinliklerinde tamamen gizleyebilirler Bazi Ithonidae larvalari kok besleyicilerdir Sisyridae larvalari suculdur ve tatli su sungerleri ile beslenir Birkac mantispid orumcek yumurta keselerinin parazitleridir Diger gruplarda oldugu gibi pupa asamasi ipek ve toprak veya diger dokuntulerden olusan bir tur koza icine alinir Pupa kozasini ceneleriyle keserek cikar hatta yetiskin bicimine ulasmadan kisa bir sure once hareket etmeye baslayabilirler Bircok grubun yetiskinleri de yirtici olsa da bazilari hic beslenmez veya sadece nektar tuketir Kin kanatlilar Coleoptera yaban arilari ve bazi goksinekler sinir kanatli larvalarinin parazitleri olabilirler Evrim ve sistematik Jura donemi kelebekleri nden Paleojen doneminden bir sinirkanat 49 milyon yil once Ipresiyen Ithonidae Fosil tarihi Sinir kanatlilar ilk olarak Permiyen in Yenisey havzasinda ve Avustralya da benzer bir faunada fosilleri olarak bulunmuslardir ve Permiyen doneminin sonuna yakin ortaya cikmislardir Osmylidler Jura veya Erken Kretase kokenlidir ve sinir kanatlilar grubunun en eski uyesi olabilir Soyu tukenmis osmylid Orta Eosen donemine ait Baltik kehribarinda fosillesmistir familyasi Jura doneminden alt Kretase donemlerine kadar yasamistir Ithonidae Jura dan gunumuze kadar soyu tukenmis olan turler dahil genis dunya cografyasina dagilmislardir Filogeni 2018 yilinda ve veriler kullanilarak yapilan molekuler analiz Neuroptera yi Rapropioptera nin kardes grubu olarak Neuropterida nin icine yerlestirir ve Megaloptera yi Neuroptera nin geri kalaninin kardes grubu icerir Fosil kayitlari grubun filogenisinin anlasilmasina katkida bulunmustur Myrmeleontiformia icindeki iliskiler hala devam etmektedir Raphidioptera Neuroptera Megaloptera Osmylidae Hemerobiidae Ithonidae Mantispidae Chrysopidae Nemopteridae Myrmeleontidae Ascalaphidae Taksonomi Temel bicimler turu Grimaldi 2000 Gec kretase New Jersey eski ismi Mantispidae turu Ping 1928 Gec jura erken kretase Cin ailesi muhtemelen parafilektik ailesi muhtemelen parafilektik Nevrorthidae ailesi ailesi ailesi muhtemelen parafilektik Ust aile Aile Osmylidae ozmiller Alt tur Ust aile Aile Ithonidae guve laklari Rapismatidae ve Polystoechotidae dahil Ust aile Aile Aile Chrysopidae familyasi yesil laklar kokusmus bocekler eskiden Hemerobioidea olarak bilinirdi Ust aile Aile Hemerobiidae kahverengi laklar Ust aile Aile Coniopterygidae Sisyridae Ailesi spongillaflies eskiden Osmyloidea da olarak bilinirdi gecici olarak bu siniflamanin icindedir Ust aile Mantispoidea Dilaridae Ailesi hos sinir kanatlilar eskiden Hemerobioidea olarak bilinirdi Aile Mantispidae mantidflies familyasi muhtemelen Aile dikenli Aile Berothidae boncuklu laklar Alt grup Ust aile Aile Aile eski adiyla Hemerobioidea Aile Nemopteridae eski adiyla Myrmeleontoidea Ust aile Aile Aile Aile muhtemelen parafilektik Aile Aile Myiodactylidae dahil Aile Aile Myrmeleontidae ailesi Palaeoleontidae dahil Aile Ascalaphidae Insan kulturundeNeuroptera nin bocek zararlilarinin biyolojik kontrolunde kullanimi arastirilmistir bu da mahsul alanlarinda nufus olusturmanin ve surdurmenin zor oldugunu gostermektedir Neuroptera nin bes turu dunya capinda insanlar tarafindan yenen 1681 bocek turu arasindadir Yeni Gine Yaylasi halki sinir kanatlilarin dusuk protein iceriklerine ragmen onlari tuketmenin kas yapisini ve dayanikliligini koruyabildigini iddia etmektedir Kaynakca a b Evolution of the insects Cambridge University Press 2005 ISBN 0 521 82149 5 a b A G Ponomarenko 2004 New lacewings Neuroptera from the terminal Permian and basal Triassic of Siberia PDF 38 S2 ss S197 S203 26 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Mayis 2020 Michael S Engel 2005 A remarkable kalligrammatid lacewing from the Upper Jurassic of Kazakhstan Neuroptera Kalligrammatidae 108 1 ss 59 62 Breitkreuz 2017 Wing tracheation in Chrysopidae and other Neuropterida Insecta a resolution of the confusion about vein fusion American Museum Novitates 3890 3890 ss 1 44 a b c kitap kaynagi baslik Introduction to insect biology and diversity yayinci Oxford University Press isbn 0 19 510033 6 basim 2 2 Lacewings in the Crop Environment Cambridge University Press 5 Temmuz 2007 ISBN 978 0511666117 Monserrat 30 Aralik 2015 Los hemerobidos de la Peninsula Iberica y Baleares Insecta Neuropterida Neuroptera Hemerobiidae Graellsia Ispanyolca 71 2 s 026 a b Yan Y 2014 The First Mitochondrial Genomes of Antlion Neuroptera Myrmeleontidae and Split footed Lacewing Neuroptera Nymphidae with Phylogenetic Implications of Myrmeleontiformia Int J Biol Sci 10 8 ss 895 908 Engel Michael S 2007 The neuropterid fauna of Dominican and Mexican amber Neuropterida Megaloptera Neuroptera PDF American Museum Novitates 3587 ss 1 58 17 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Mayis 2020 Bechly 2016 A new gigantic lacewing species Insecta Neuroptera from the Lower Cretaceous of Brazil confirms the occurrence of Kalligrammatidae in the Americas Cretaceous Research Cilt 58 ss 135 140 Archibald 2006 Tertiary giant lacewings Neuroptera Polystechotidae Revision and description of new taxa from Western North America and Denmark 4 2 ss 119 155 4 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ocak 2010 Yue 2018 Insight into higher level phylogeny of Neuropterida Evidence from secondary structures of mitochondrial rRNA genes and mitogenomic data PLOS One 13 1 ss e0191826 Grimaldi D A amp Engel M S 2005 Evolution of the Insects Cambridge University Press 2005 pages xv 755 Engel M S amp Grimaldi D A 2007 The neuropterid fauna of Dominican and Mexican amber Neuropterida Megaloptera Neuroptera American Museum Novitates 3587 pages 1 58 Parker S P ed 1982 Synopsis and classification of living organisms Vols 1 amp 2 McGrew Hill Book Company Jones J R 2019 Total evidence phylogeny of the owlflies Neuroptera Ascalaphidae supports a new higher level classification Zoologica Scripta 06 October 2019 Jones Jones 6 Ekim 2019 Total evidence phylogeny of the owlflies Neuroptera Ascalaphidae supports a new higher level classification Zoologica Scripta 48 6 ss 761 782 doi 10 1111 zsc 12382 Engel M S 2008 Diverse Neuropterida in Cretaceous amber with particular reference to the paleofauna of Myanmar Insecta Nova Supplementa Entomologica Cilt 20 ss 1 86 Xu 2014 Electrophysiological and Behavior Responses of Chrysopa phyllochroma Neuroptera Chrysopidae to Plant Volatiles Environmental Entomology 44 5 ss 1425 1433 Ecological implications of minilivestock potential of insects rodents frogs and snails Science Publishers 2005 ISBN 978 1578083398 MacClancy Jeremy 2007 Consuming the Inedible Neglected Dimensions of Food Choice Berghahn Dis baglantilarNeuroptera resimli veritabani bocekler 3 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Neuroptera ile ilgili bilimsel literatur veritabani 4 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Florida 12 Kasim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Universitesi Gida ve Tarim Bilimleri Enstitusu Ozellikli Yaratiklar http apps webofknowledge com full record do product UA amp search mode GeneralSearch amp qid 1 amp SID 2B1m2sz35fQpYa2NV7c amp page 1 amp doc 4Wikimedia Commons ta Sinir kanatlilar ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir