Sinir sistemi hastalıkları; nörolojik bozukluklar olarak da bilinir ve sinir sistemini etkileyen tüm durumları tarif eder. Bu kategori, genetik bozukluklar, enfeksiyonlar, kanser, nöbet bozuklukları (epilepsi gibi), kardiyovasküler kaynaklı durumlar (inme gibi), konjenital ve gelişimsel bozukluklar (spina bifida gibi) ve dejeneratif bozukluklar (örn. multipl skleroz, Alzheimer hastalığı, Parkinson hastalığı ve amyotrofik lateral skleroz gibi) içermektedir.
Belirti ve bulgular
Belirtiler ve semptomlar duruma bağlı olarak değişebilir. Sinir sisteminin insan fizyolojisindeki önemi göz önüne alındığında, semptomlar diğer organ sistemlerine ait olabilir ve motor fonksiyon bozukluğu, duyusal bozukluk, ağrı vb. ile sonuçlanabilir.
Sebepler
Genetik
Bazı sinir sistemi hastalıkları genetik mutasyonlardan kaynaklanır. Örneğin Huntington hastalığı, ilerleyici nörodejenerasyon ile karakterize kalıtsal bir hastalıktır. Huntington hastalığı, HTT geninin her iki kopyasında da anormal şekilde katlanmış bir mutasyondan kaynaklı proteinden kaynaklanır. Mutasyona uğramış proteinlerin birikmesi, bazal ganglionlarda öncelikli olmak üzere beyin hasarına neden olur.
Doğuştan/gelişimsel kusur
Gelişim aşamasındaki anne karnındaki bebekler, sinir sisteminin oluşumunu etkileyen konjenital olatlara maruz kalabilir. Örneğin, Anensefali (veya spina bifida), nöral tüp kusurları nedeniyle oluşan bir sinir sistemi anomalisidir.
Kanser
Gliomlar, merkezi sinir sistemi içinde yer alan gliyal hücrelerin anormal çoğalması ile oluşur.Glioblastoma, ise agresif bir glioma şeklidir.
Enfeksiyon
Mantarlar, bakteriler ve virüsler gibi patojenler sinir sistemini etkiler. Örneğin menenjit, bakteriyel veya viral enfeksiyonların meninks iltihabına neden olduğu merkezi sinir sisteminin yaygın bir enfeksiyonudur.
Nöbet bozukluğu
Senkronize beyin aktivitesi nedeniyle nöbetlerin meydana geldiği düşünülmektedir.Örneğin epilepsi, beyinde tekrarlayan nöbetlere neden olan anormal bir elektriksel aktivite ile karakterize edilir.
Damarsal
Beyin kan damarları açısından zengindir. Çünkü çok fazla besin ve oksijen ihtiyacı vardır.İnme, kan pıhtısı veya kanamadan kaynaklanabilir.
Dejeneratif
Nörodejeneratif hastalıklar, nöronlara zarar veren hastalıklardır. Nörodejeneratif hastalık örnekleri arasında Alzheimer hastalığı,Parkinson hastalığı, ve amyotrofik lateral skleroz yer alır. Örneğin, multipl skleroz (MS), vücudun merkezi sinir sisteminde inflamatuar bir reaksiyon başladığı ve nöronlara zarar verdiği inflamatuar nörodejeneratif bir hastalıktır.Nörodejenerasyon her hastalıkta farklıdır; örneğin MS, demiyelinizasyon adı verilen dejeneratif bir sürecin sonucudur. Öte yandan, Parkinson hastalığı, motor davranışı başlatmak için önemli olan Substantia Nigra'daki nöronların hasar görmesinden kaynaklanır.
Anatomi
Merkezi sinir sistemi (MSS)
Tim Newman'a göre merkezi sinir sistemi beyin ve omurilikten oluşur, tüm vücuttan bilgi toplar ve ayrıca tüm vücuttaki işlevleri kontrol eder.
Beyin
Newman'ın araştırması ayrıca beynin tüm vücuttaki en karmaşık organ olduğunu gösteriyor. Beyin 4 loba ayrılır: temporal, parietal oksipital ve frontal. Beyin 100 milyardan fazla nörona sahiptir ve vücudun oksijeninin yaklaşık %20'sini kullanır.
Omurilik
Omurilik sırt bölgesinde yer alır. Omurilik, her omur arasında toplam 31 omurilik siniri içerir. Sinirler periferik sinir sistemine bağlanır.
Periferik sinir sistemi
Periferik sinir sistemi kaslara ve iç organ yapılarına bağlanır ve merkezi sinir sistemine bilgi gönderir.
Teşhis
Nörolojik bozuklukları teşhis etmek için kullanılabilecek bir dizi farklı test vardır.
Lomber ponksiyon
Belden sıvı alınması olarak da bilinen lomber ponksiyon (LP), omuriliğin subaraknoid boşluğuna içine boş bir iğnenin sokulduğu ve analiz için beyin omurilik sıvısının (BOS) alınmasını tarifleyen prosedürdür. Kırmızı ve beyaz kan hücresi sayıları, protein ve glikoz seviyeleri ve bakteri ve virüsler gibi anormal hücre veya patojenlerin varlığı taranabilir. Sıvının opaklığı ve rengi de tanıya yardımcı olabilecek faydalı bilgiler verebilir.
Tedaviler
Sinir sistemi bozukluklarının tedavileri duruma göre değişir ve ilaç, cerrahi ve terapi gibi müdahaleleri içerebilir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Nervous System Diseases – Neurologic Diseases". MedlinePlus (İngilizce). 28 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
- ^ Behavioral Neuroscience. 198 Madison Avenue, New York, NY 10016, USA: Oxford University Press. 2018. s. 364. ISBN .
- ^ Podvin (March 2019). "Multiple clinical features of Huntington's disease correlate with mutant HTT gene CAG repeat lengths and neurodegeneration". Journal of Neurology. 266 (3): 551-564. doi:10.1007/s00415-018-8940-6. ISSN 0340-5354. (PMID) 29956026.
- ^ a b Behavioral Neuroscience. 198 Madison Avenue, New York, NY 10016, USA: Oxford University Press. 2018. s. 365. ISBN .
- ^ a b Johnson (2012). "Pregnancy termination following prenatal diagnosis of anencephaly or spina bifida: A systematic review of the literature". Birth Defects Research Part A: Clinical and Molecular Teratology. 94 (11): 857-863. doi:10.1002/bdra.23086. ISSN 1542-0760. (PMC) 4589245 $2. (PMID) 23097374.
- ^ Behavioral Neuroscience. 198 Madison Avenue, New York, NY 10016, USA: Oxford University Press. 2018. s. 208. ISBN .
- ^ Lim (July 2018). "Current state of immunotherapy for glioblastoma". Nature Reviews Clinical Oncology. 15 (7): 422-442. doi:10.1038/s41571-018-0003-5. ISSN 1759-4774. (PMID) 29643471.
- ^ Houlihan (June 2019). "Advances in molecular diagnostic testing for central nervous system infections". Current Opinion in Infectious Diseases. 32 (3): 244-250. doi:10.1097/QCO.0000000000000548. ISSN 0951-7375. (PMID) 30950854. 14 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Aralık 2021.
- ^ Behavioral Neuroscience. 198 Madison Avenue, New York, NY 10016, USA: Oxford University Press. 2018. s. 49. ISBN .
- ^ Behavioral Neuroscience. 198 Madison Avenue, New York, NY 10016, USA: Oxford University Press. 2018. s. 89. ISBN .
- ^ Behavioral Neuroscience. 198 Madison Avenue, New York, NY 10016, USA: Oxford University Press. 2018. s. 88. ISBN .
- ^ Behavioral Neuroscience. 198 Madison Avenue, New York, NY 10016, USA: Oxford University Press. 2018. s. 50. ISBN .
- ^ Behavioral Neuroscience. 198 Madison Avenue, New York, NY 10016, USA: Oxford University Publisher. 2018. s. 51. ISBN .
- ^ Hurtley (6 Kasım 1998). "Neurodegeneration". Science (İngilizce). 282 (5391): 1071. doi:10.1126/science.282.5391.1071. ISSN 0036-8075.
- ^ Behavioral Neuroscience. 198 Madison Avenue, New York, NY 10016, USA: Oxford University Press. 2018. s. 361. ISBN .
- ^ Behavioral Neuroscience. 198 Madison Avenue, New York, NY 10016, USA: Oxford University Press. 2018. s. 350. ISBN .
- ^ a b Shroff (12 Şubat 2018). "A review on stem cell therapy for multiple sclerosis: special focus on human embryonic stem cells". Stem Cells and Cloning: Advances and Applications. 11: 1-11. doi:10.2147/SCCAA.S135415. ISSN 1178-6957. (PMC) 5813951 $2. (PMID) 29483778.
- ^ Behavioral Neuroscience. 198 Madison Avenue, New York, NY 10016, USA: Oxford University Press. 2018. s. 35. ISBN .
- ^ Behavioral Neuroscience. 198 Madison Avenue, New York, NY 10016, USA: Oxford University Press. 2018. s. 47. ISBN .
- ^ a b . Medical News Today (İngilizce). 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . www.indiana.edu. 16 Ekim 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Cancer.Net (İngilizce). 2 Temmuz 2012. 3 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sinir sistemi hastaliklari norolojik bozukluklar olarak da bilinir ve sinir sistemini etkileyen tum durumlari tarif eder Bu kategori genetik bozukluklar enfeksiyonlar kanser nobet bozukluklari epilepsi gibi kardiyovaskuler kaynakli durumlar inme gibi konjenital ve gelisimsel bozukluklar spina bifida gibi ve dejeneratif bozukluklar orn multipl skleroz Alzheimer hastaligi Parkinson hastaligi ve amyotrofik lateral skleroz gibi icermektedir Belirti ve bulgularBelirtiler ve semptomlar duruma bagli olarak degisebilir Sinir sisteminin insan fizyolojisindeki onemi goz onune alindiginda semptomlar diger organ sistemlerine ait olabilir ve motor fonksiyon bozuklugu duyusal bozukluk agri vb ile sonuclanabilir SebeplerGenetik Bazi sinir sistemi hastaliklari genetik mutasyonlardan kaynaklanir Ornegin Huntington hastaligi ilerleyici norodejenerasyon ile karakterize kalitsal bir hastaliktir Huntington hastaligi HTT geninin her iki kopyasinda da anormal sekilde katlanmis bir mutasyondan kaynakli proteinden kaynaklanir Mutasyona ugramis proteinlerin birikmesi bazal ganglionlarda oncelikli olmak uzere beyin hasarina neden olur Dogustan gelisimsel kusur Gelisim asamasindaki anne karnindaki bebekler sinir sisteminin olusumunu etkileyen konjenital olatlara maruz kalabilir Ornegin Anensefali veya spina bifida noral tup kusurlari nedeniyle olusan bir sinir sistemi anomalisidir Kanser Bu resim glioblastomun beyin dokusunu nasil etkiledigini gostermektedir Gliomlar merkezi sinir sistemi icinde yer alan gliyal hucrelerin anormal cogalmasi ile olusur Glioblastoma ise agresif bir glioma seklidir Enfeksiyon Mantarlar bakteriler ve virusler gibi patojenler sinir sistemini etkiler Ornegin menenjit bakteriyel veya viral enfeksiyonlarin meninks iltihabina neden oldugu merkezi sinir sisteminin yaygin bir enfeksiyonudur Nobet bozuklugu Senkronize beyin aktivitesi nedeniyle nobetlerin meydana geldigi dusunulmektedir Ornegin epilepsi beyinde tekrarlayan nobetlere neden olan anormal bir elektriksel aktivite ile karakterize edilir Damarsal Beyin kan damarlari acisindan zengindir Cunku cok fazla besin ve oksijen ihtiyaci vardir Inme kan pihtisi veya kanamadan kaynaklanabilir Dejeneratif Bu diyagram saglikli noronlarin aksonlarinin etrafindaki miyelin kilifinin neye benzedigini ve Multipl Sklerozda noronlarin demiyelinizasyonunun sonucunu gosterir Norodejeneratif hastaliklar noronlara zarar veren hastaliklardir Norodejeneratif hastalik ornekleri arasinda Alzheimer hastaligi Parkinson hastaligi ve amyotrofik lateral skleroz yer alir Ornegin multipl skleroz MS vucudun merkezi sinir sisteminde inflamatuar bir reaksiyon basladigi ve noronlara zarar verdigi inflamatuar norodejeneratif bir hastaliktir Norodejenerasyon her hastalikta farklidir ornegin MS demiyelinizasyon adi verilen dejeneratif bir surecin sonucudur Ote yandan Parkinson hastaligi motor davranisi baslatmak icin onemli olan Substantia Nigra daki noronlarin hasar gormesinden kaynaklanir AnatomiMerkezi sinir sistemi MSS Tim Newman a gore merkezi sinir sistemi beyin ve omurilikten olusur tum vucuttan bilgi toplar ve ayrica tum vucuttaki islevleri kontrol eder Beyin Newman in arastirmasi ayrica beynin tum vucuttaki en karmasik organ oldugunu gosteriyor Beyin 4 loba ayrilir temporal parietal oksipital ve frontal Beyin 100 milyardan fazla norona sahiptir ve vucudun oksijeninin yaklasik 20 sini kullanir Omurilik Omurilik sirt bolgesinde yer alir Omurilik her omur arasinda toplam 31 omurilik siniri icerir Sinirler periferik sinir sistemine baglanir Periferik sinir sistemi Periferik sinir sistemi kaslara ve ic organ yapilarina baglanir ve merkezi sinir sistemine bilgi gonderir TeshisNorolojik bozukluklari teshis etmek icin kullanilabilecek bir dizi farkli test vardir Lomber ponksiyon Belden sivi alinmasi olarak da bilinen lomber ponksiyon LP omuriligin subaraknoid bosluguna icine bos bir ignenin sokuldugu ve analiz icin beyin omurilik sivisinin BOS alinmasini tarifleyen prosedurdur Kirmizi ve beyaz kan hucresi sayilari protein ve glikoz seviyeleri ve bakteri ve virusler gibi anormal hucre veya patojenlerin varligi taranabilir Sivinin opakligi ve rengi de taniya yardimci olabilecek faydali bilgiler verebilir TedavilerSinir sistemi bozukluklarinin tedavileri duruma gore degisir ve ilac cerrahi ve terapi gibi mudahaleleri icerebilir Ayrica bakinizPeriferik noropatiKaynakca Nervous System Diseases Neurologic Diseases MedlinePlus Ingilizce 28 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 Behavioral Neuroscience 198 Madison Avenue New York NY 10016 USA Oxford University Press 2018 s 364 ISBN 9781605357430 Podvin March 2019 Multiple clinical features of Huntington s disease correlate with mutant HTT gene CAG repeat lengths and neurodegeneration Journal of Neurology 266 3 551 564 doi 10 1007 s00415 018 8940 6 ISSN 0340 5354 PMID 29956026 a b Behavioral Neuroscience 198 Madison Avenue New York NY 10016 USA Oxford University Press 2018 s 365 ISBN 9781605357430 a b Johnson 2012 Pregnancy termination following prenatal diagnosis of anencephaly or spina bifida A systematic review of the literature Birth Defects Research Part A Clinical and Molecular Teratology 94 11 857 863 doi 10 1002 bdra 23086 ISSN 1542 0760 PMC 4589245 2 PMID 23097374 Behavioral Neuroscience 198 Madison Avenue New York NY 10016 USA Oxford University Press 2018 s 208 ISBN 9781605357430 Lim July 2018 Current state of immunotherapy for glioblastoma Nature Reviews Clinical Oncology 15 7 422 442 doi 10 1038 s41571 018 0003 5 ISSN 1759 4774 PMID 29643471 Houlihan June 2019 Advances in molecular diagnostic testing for central nervous system infections Current Opinion in Infectious Diseases 32 3 244 250 doi 10 1097 QCO 0000000000000548 ISSN 0951 7375 PMID 30950854 14 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Aralik 2021 Behavioral Neuroscience 198 Madison Avenue New York NY 10016 USA Oxford University Press 2018 s 49 ISBN 9781605357430 Behavioral Neuroscience 198 Madison Avenue New York NY 10016 USA Oxford University Press 2018 s 89 ISBN 9781605357430 Behavioral Neuroscience 198 Madison Avenue New York NY 10016 USA Oxford University Press 2018 s 88 ISBN 9781605357430 Behavioral Neuroscience 198 Madison Avenue New York NY 10016 USA Oxford University Press 2018 s 50 ISBN 9781605357430 Behavioral Neuroscience 198 Madison Avenue New York NY 10016 USA Oxford University Publisher 2018 s 51 ISBN 9781605357430 Hurtley 6 Kasim 1998 Neurodegeneration Science Ingilizce 282 5391 1071 doi 10 1126 science 282 5391 1071 ISSN 0036 8075 Behavioral Neuroscience 198 Madison Avenue New York NY 10016 USA Oxford University Press 2018 s 361 ISBN 9781605357430 Behavioral Neuroscience 198 Madison Avenue New York NY 10016 USA Oxford University Press 2018 s 350 ISBN 9781605357430 a b Shroff 12 Subat 2018 A review on stem cell therapy for multiple sclerosis special focus on human embryonic stem cells Stem Cells and Cloning Advances and Applications 11 1 11 doi 10 2147 SCCAA S135415 ISSN 1178 6957 PMC 5813951 2 PMID 29483778 Behavioral Neuroscience 198 Madison Avenue New York NY 10016 USA Oxford University Press 2018 s 35 ISBN 9781605357430 Behavioral Neuroscience 198 Madison Avenue New York NY 10016 USA Oxford University Press 2018 s 47 ISBN 9781605357430 a b Medical News Today Ingilizce 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi www indiana edu 16 Ekim 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi Cancer Net Ingilizce 2 Temmuz 2012 3 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Nisan 2019