Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sivas Katliamı, Sivas Olayları, Madımak Katliamı ya da Madımak Olayı, 2 Temmuz 1993 tarihinde Sivas'ta düzenlenen Pir Sultan Abdal Şenlikleri sırasında Madımak Oteli'nin radikal İslamcı bir grup tarafından yakılması ve çoğunluğu Alevi 33 yazar, ozan, düşünür ile 2 otel çalışanının ya da dumandan boğularak ölümü ile sonuçlanan olaylardır.
 Madımak Oteli'nin 2007'deki görünümü | |
| Bölge | Sivas, Türkiye |
|---|---|
| Tarih | 2 Temmuz 1993) |
| Hedef | Aleviler, sosyalistler, aydınlar |
Saldırı türü | Katliam, kundaklama |
| Ölü | 37 kişi (2'si saldırgan) |
| Yaralı | 51+ |
| İşleyenler | Radikal İslamcılar |
Katliam sırasında dışarıda toplanan saldırganlardan iki kişi ölmüştür. Büyük bir kısım, güvenlik görevlilerinin ellerinden geleni yapmadıkları görüşünü savunmaktadır. Katliamdan ağır yaralı olarak sağ çıkan Aziz Nesin, olaylardan sonra yaptığı basın açıklamasında dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'i ve Tansu Çiller/Erdal İnönü (DYP-SHP) koalisyon hükûmetini sert şekilde eleştirmiş, "Bir devlet var, diyordum ben. Bir devlet var, inanılacak devlet var. İyi-kötü, yanlış yapıyor-doğru yapıyor ama devlet var. Elbette bunu önleyecekler. Bu kadar ödün verilemez, diye düşünüyordum. Yanılmışım" demiştir.
Katliam
Pir Sultan Abdal Kültür Derneği tarafından organize edilmiş olan Pir Sultan Abdal Şenlikleri kapsamında pek çok sanatçı ve fikir insanı, dönemin Sivas Valisi Ahmet Karabilgin'in özel davetlisi olarak Sivas'a geldi. Kültür Merkezi içinde karşıt grupla çıkan taşlı-sopalı çatışma, fazla büyümeden, polis tarafından zor kullanılarak önlendi.
Aziz Nesin'in, "Bin yıllık Kur'an'a neden inanayım? Bu yüzden Müslüman değilim" sözünün gazetelerde yankılanması olayı iyice körükledi ve gerilimi tırmandırdı. Binlerce kişiden oluşan karşıt grup, Kültür Merkezinden ayrılıp yeniden Hükûmet Meydanı'na geldi. Hükûmet Konağını taşlamaya ve slogan atmaya başlayan saldırganlar, ardından Madımak Oteli civarına ulaşarak slogan atmaya devam etti. "Şeytan Aziz!", "Sivas, Aziz'e mezar olacak!" gibi sözlerden sonra sloganlar devlete ve rejime yöneldi, "Kahrolsun laiklik!", "Müslüman Türkiye!", "Yaşasın Şeriat!" sloganları atıldı.
Grup, önce Madımak Oteli önündeki araçları ateşe verdi ve oteli taşladı. Oteldekiler ise kurtarılmayı bekliyorlardı. Saldırganların Madımak Oteli'ni henüz yakmadıkları saatlerde Aziz Nesin, Ankara'daki Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü'yü arayıp "Bizi kurtarın" dedi. İnönü buna, "Hiç merak etmeyin. Gerekli tedbiri aldık" cevabını verdi. Fakat daha sonra tutuşturulan perdeler ve otelin alt katında bulunan eşyalarla birlikte Madımak Oteli yakıldı. Saldırganlardan bazılarının, "Allah'ım bu senin ateşin! İçeriye gönder!", "Cehennem ateşi işte!", "Şeytan Aziz!" dedikleri duyuldu. Uzun süren bekleyiş sonunda oteldekiler kurtarılamadı. Otele sığınmış olan kişilerden aralarında Asım Bezirci, Nesimi Çimen,Muhlis Akarsu, Metin Altıok ve Hasret Gültekin'in de bulunduğu 35 kişi yanarak veya dumandan boğularak öldü. Aralarında Aziz Nesin'in de bulunduğu 51 kişi de olaylardan kendi olanaklarıyla, ağır yaralarla kurtuldu. İtfaiye merdiveniyle kurtarılmaya çalışılan Aziz Nesin, merdivendeki görevli tarafından darp edilip merdivenden itfaiye aracı etrafında toplanan saldırgan kalabalığa doğru itildi. Başından yaralanan Aziz Nesin'i linç girişiminden araya giren polisler kurtardı. Yaralılar, polis arabalarıyla Tıp Fakültesi Hastanesine götürüldü.
Olaylar sonucunda 33 konuk, 2 otel görevlisi ve 2 saldırgan öldü. Akşam saatlerinde valilikçe ilan edilen 2 günlük sokağa çıkma yasağı ile birlikte güvenlik güçleri şehirde tam bir hâkimiyet sağlayabildi.
Bir iddiaya göre Sivas Katliamı, Özel Harp Dairesi tarafından planlanmıştı.
Hayatını kaybedenler
Şenlik katılımcıları
- Muhlis Akarsu - 45 yaşında, sanatçı
- Muhibe Akarsu - 44 yaşında, Muhlis Akarsu'nun eşi
- Gülender Akça - 25 yaşında
- Metin Altıok - 53 yaşında, şair, yazar, felsefeci
- - 25 yaşında, gazeteci, fotoğraf sanatçısı
- Sehergül Ateş - 30 yaşında
- Behçet Sefa Aysan - 44 yaşında, şair
- Erdal Ayrancı - 35 yaşında
- Asım Bezirci - 66 yaşında, araştırmacı, yazar
- - 18 yaşında
- - 19 yaşında
- - 26 yaşında, aktör
- Nesimi Çimen - 62 yaşında, şair, sanatçı
- Carina Cuanna Thuijs - 23 yaşında, Hollandalı akademisyen
- Serkan Doğan - 19 yaşında
- Hasret Gültekin - 22 yaşında şair, sanatçı
- Murat Gündüz - 22 yaşında
- Gülsüm Karababa - 22 yaşında
- - 37 yaşında, şair
- Asaf Koçak - 35 yaşında, karikatürist
- Koray Kaya - 12 yaşında
- Menekşe Kaya - 15 yaşında
- Handan Metin - 20 yaşında
- Sait Metin - 23 yaşında
- Huriye Özkan - 22 yaşında
- Yeşim Özkan - 20 yaşında
- Ahmet Özyurt - 21 yaşında
- Nurcan Şahin - 18 yaşında
- Özlem Şahin - 17 yaşında
- Asuman Sivri - 16 yaşında
- Yasemin Sivri - 19 yaşında
- Edibe Sulari - 40 yaşında, sanatçı
- İnci Türk - 22 yaşında, Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi öğrencisi
Otel çalışanları
- Ahmet Öztürk - 21 yaşında
- Kenan Yılmaz - 21 yaşında
Saldırganlar
- Ahmet Turan Kılıç
- Hakan Türkgil
- Ahmet Alan
Sonrası
İlgili açıklamalar
Dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, "Olay münferittir. Ağır tahrik var. Bu tahrik sonucu halk galeyana gelmiş... Güvenlik kuvvetleri ellerinden geleni yapmışlardır... Karşılıklı gruplar arasında çatışma yoktur. Bir otelin yakılmasından dolayı can kaybı vardır." ifadelerini kullandı.
Dönemin Başbakanı Tansu Çiller, "Çok şükür, otel dışındaki halkımız bir zarar görmemiştir." ifadelerini kullandı.
Faciadan ağır yaralı kurtulan Aziz Nesin dönemin Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü'nün, linç girişiminden haberdar olduktan sonra “bazı yetkilileri” aradığını ve Madımak Oteli'ndekilere telefonla "en kısa zamanda takviye güç gönderileceği, kimsenin kılına dahi zarar gelmeden kurtarılacakları" ifadelerini kullandığını söylemiştir. Başka bir kaynağa göre Dönemin Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü, "Ne yapayım, yetkim yoktu." ifadelerini kullandığı iddia edilmiştir.
Dönemin İçişleri Bakanı Mehmet Gazioğlu, "Aziz Nesin'in halkın inançlarına karşı bilinen tahrikleriyle halk galeyana gelerek tepki göstermiştir." ifadelerini kullandı.
Refah Partisinin lideri Necmettin Erbakan, "Olaylar, Sivas'a girmiş bir ekibin halkı tahrik etmesinin sonucudur." ifadelerini kullandı.
Yargılama
Olaydan bir gün sonra 33 kişi gözaltına alındı. Daha sonra gözaltına alınanların sayısı 190'a çıktı. Gözaltına alınan 190 kişiden 124'ü hakkında "laik anayasal düzeni değiştirip din devleti kurmaya kalkışma" suçlamasıyla dava açıldı, geri kalanlar serbest bırakıldı. Kamuoyunda "Sivas Davası" olarak bilinen davanın ilk duruşması, Ankara 1 No.'lu Devlet Güvenlik Mahkemesinde 21 Ekim 1993 günü yapıldı. 26 Aralık 1994'te karara bağlanan dava sonucunda 22 sanık hakkında on beşer yıl, 3 sanık hakkında onar yıl, 54 sanık hakkında üçer yıl, 6 sanık hakkında ikişer yıl hapis cezası, 37 sanık hakkında da beraat kararı verildi.
Müdahil avukatlar, Devlet Güvenlik Mahkemesinin kararını "taraflı, hukuka ve adalete aykırı" olarak niteleyerek ayrıntılı bir savunmayla temyize gittiler. Yargıtay 9. Ceza Dairesi, katliamın "Cumhuriyete, laikliğe ve demokrasiye yönelik olduğunu" belirterek Devlet Güvenlik Mahkemesinin kararını esastan bozdu. Ankara 1 No.'lu Devlet Güvenlik Mahkemesi, Yargıtayın bozma kararına uyarak yargılamayı yeniden başlattı.
28 Kasım 1997'de açıklanan kararda, 33 sanık Türk Ceza Yasası'nın 146/1 maddesine göre idama ve 14 sanık da 15 yıla kadar değişen hapis cezasına mahkûm edildi. Yargıtay 9. Ceza Dairesi, 24 Aralık 1998'de hapis cezalarını onadı, 33 idam cezasını ise usul noksanlıkları nedeniyle bozdu. Şubat 1999 tarihinde usul eksikliklerinin giderilmesi için başlayan yargılama sonucunda 16 Haziran 2000'de 33 sanık Devlet Güvenlik Mahkemesince yeniden idam cezasına çarptırıldı. 2002 yılında idam cezasının yürürlükten kaldırılmasıyla idam cezası hükümlülerinin cezaları ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çevrildi.
Sanıkların avukatlığını üstlenenler arasında olan Refahyol iktidarının Adalet Bakanı Şevket Kazan, bakanlığı sırasında onları hapishanede ziyaret etti. Geniş avukat listesinde çok sayıda Refah Partisi üyesi ve yöneticisi olması eleştiri konusu oldu. Bu avukatlar ilerleyen yıllarda AK Parti ve Saadet Partisine katıldılar ve içlerinden üst yönetim görevlerine yükselenler oldu. 26 kişilik bu listede biri bakan olmak üzere 4 AK Parti milletvekili de bulunmaktadır.
Geçen bu zaman zarfı içerisinde sanık sayısı tahliyelerle 33'e düştü. Olayın kilit ismi olarak nitelendirilen, dönemin Sivas Belediye Meclisi üyesi Cafer Erçakmak ve Yargıtayın 1997'deki bozma kararından sonra firar eden 8 sanık ise hâlen yakalanamamıştır. Davanın firari olan 5 sanık ile ilgili kısmı 13 Mart 2012 tarihinde zaman aşımından düşürülmüştür.
Sivas Davası, İstiklal Mahkemeleri sonrasında tek bir davada bu kadar çok idam cezasının verildiği ilk davadır.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ikinci kez af yetkisini kullanarak katliamın bir asli faili olan Hayrettin Gül'ün ömür boyu hapis cezasını kaldırdı.
Kültürel etkisi
Şiirler, şarkılar ve türküler
- Fethi Aslan, Sivas'da Temmuz Ateşi
- Edip Akbayram, Türküler Yanmaz, Yanmam mı Gerek
- , Madımak
- , Sivas Ağıdı
- Sunay Akın, Kova Kaleci
- Grup Yorum, Sivas (Gün Tutuşur)
- Mahzuni Şerif, Sivas Dramı
- Demirhan Baylan, Bildiğin Şeyler (Yangın)
- Soner Canözer, Güneşin Ozanları
- Radical Noise, Çığlık
- Akın Eldes, Madımak
- , Hasret
- Moğollar, Issızlığın Ortasında
- Antisilence, Died On 2nd Of July
- Aşık Gülabi, Sivas Madımakta Canlar
- Metin - Kemal Kahraman, Renklerde Yaşamak
- Ferhat Tunç, Kızılırmak Boylarında Bir Şehir
- Serhad Raşa, Ey Felek
- Grup Kızılırmak, Sivas
- Şahverdi, Madımak Oteli
- Fazıl Say, Metin Altıok Ağıtı
- Fazıl Say, SES
- Selda Bağcan, Canımı Yakanlar Baktı Dumana
- Aziz Nesin, Sivas Acısı
- , Madımak
- , Sivas Yanığı Otuzyedi Temmuz Aydın
- Mazlum Çimen, Gittin Gideli
- , Kızılırmak Boylarında Bir Şehir
- , SVS
- Sezen Aksu, Dua
- Güler Duman, Hasret
- Almora, Güneşin Ozanları
- , Temmuz Ayazı
- Duman, Köpekler
- Zülfü Livaneli, Ataol Behramoğlu Yangın Yeri
- Haydar Ergülen, Kül-kardeşlerim
- Radical Noise, Çığlık
- Can Aksel Akın, Senfoni No:1 - Aziz Nesin'e İthafen
- Şükrü Erbaş, Kimse Temizim Demesin
- ft. , Gene Ne Var
- , Hani Nerdeler
- Şanışer ft. , Aşılmaz Yollar
- Orhan Gencebay, Gelin Birlik Olalım
- Ahmet Kaya - Kim Susturabilir
- Fazıl Say & Serenad Bağcan - Ses ()
- Grup Derkan - "Sevgi götürdüm Sivas'a"
- - Don't Forget 02.07.1993
Tiyatro oyunu
Genco Erkal'ın yazıp yönettiği "Sivas '93" adlı belgesel tiyatro oyunu, 11 Ocak 2008'de yoğun güvenlik altında sahnelendi. Belgelerden yararlanarak yazılan oyunun anlatıcıları arasında Genco Erkal'la beraber Meral Çetinkaya, Yiğit Tuncay, Nilgün Karababa, , ve Şirvan Akan yer aldı. Oyunun müziğini Fazıl Say besteledi.
Sinema filmi
Ulaş Bahadır'ın yazıp yönettiği "Madımak: Carina'nın Günlüğü (Sivas 93)" adlı sinema filmi, 25 Eylül 2015 Pazar günü vizyona girdi. Katliamın yaşandığı sırada otelde konaklayan 23 yaşındaki Hollandalı Carina Cuanna Thuijs, Leiden Üniversitesi tezi için Türkiye'ye gelmiş ve Hollanda'da da olduğu gibi günlük tutmaya devam etmiştir. Carina Cuanna Thuijs'in günlüğünde anlatılanlara göre yazılan filmin oyuncuları ise Erdal Tosun, Selin Yiğit, Perihan Erener, Melek Şahin, Serkan Genç, Ulaş Bahadır, Barış Ordu, Can Varlı, Cihan Özdeniz, Denise Ankel, Füsun Demirel, Rıza Akın, Hakan Erekli, Muhlis Asan, Umut Kurt, Meray Ülgen ve Mustafa Alabora'dır.
Televizyon programı
2014 yılında, katliamın yıl dönümünde, Gülen Cemaati ile ilişkili olan Samanyolu TV'de "Mutfak Keyfi İftar Menüsü" adlı programda Madımak Mıklası tarifi verilmesi tepkilere yol açmıştır.
İnkâr edilmesi
Yeni Akit gazetesi, yayın hayatı boyunca Sivas Katliamı sanıklarını aklama amaçlı çeşitli haberler yayımlamıştır ve asıl mazlumların sanıklar olduğu intibasını uyandırmaya çalışmıştır. Bu tip haberlerin en çok tepki çekenlerinden biri ise ölenlerin aslında kurşun yaralarıyla öldükleri iddiası ve yayımlanan fotoğraflar olmuştur. Söz konusu fotoğrafları ilk defa yayımlamış kişi olan fotoğrafçı Mehmet Özer, sosyal medyada, Yeni Akit gazetesinin "yalan söylediğini, gerçekleri çarpıttığını" ifade etmiştir ve de kurşun yarası olduğu söylenen görüntünün aslında saç örgüsü olduğunu açıklamıştır.
Madımak Oteli'nin kamulaştırılması
17 Haziran 2010 tarihinde Madımak Oteli’nin kamulaştırılması sürecinin başladığı Sivas Valisi Ali Kolat tarafından duyuruldu. Otel sahipleri ile Sivas İl Özel İdare Sekreterliğinin kamulaştırma bedeli üzerine uzlaşmaya varamaması nedeniyle son kararı Sivas Asliye Hukuk Mahkemesi belirledi. Sivas 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 23 Kasım 2010'da aldığı kararla Madımak Oteli'nin bilirkişi raporu doğrultusunda 5 milyon 601 bin lira bedel ile kamulaştırılmasına karar verildi.
Binanın lobi kısmından saldırgan 2 kişinin ismi çıkartıldı. Katledilen 35 kişinin adları alfabetik sırada yer almaktadır.[]
Kaynakça
- ^ AFP (2 Temmuz 2018). "Turkey marks 25 years since mob attack on Alevi intellectuals". France24. 17 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Şubat 2022.
- ^ Aktan, Sertaç (2 Temmuz 2020). "Sivas Katliamı'nın üzerinden 27 yıl geçti". euronews. 2 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Temmuz 2020.
- ^ "2 Temmuz 1993 Madımak Katliamı". Pir Sultan Abdal Kültür Derneği. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Haziran 2010.
- ^ . 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . CNNturk. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2010.
- ^ . T24. 6 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2021.
- ^ . 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Bir Mazlum'un 'feryad-ı isyan'ı". Radikal Gazetesi. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Haziran 2010.
- ^ Can Dündar - "O" gün 3 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Youtube.com.
- ^ . Sabah. 3 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Tem 2020.
- ^ Madımak Yangını Sivas Katliamı Davası. Ankara Barosu Yayınları,. ss. 109-110.
- ^ "Sivas 1993: Madımak Oteli'nde ne oldu?". BBC Türkçe. 10 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2016.
- ^ "Sivas'ta ne olmuştu?". T24. 14 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Tem 2020.
- ^ "Sivas Katliamı'nın faili Ahmet Turan Kılıç öldü". Birgün Gazetesi. 26 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2023.
- ^ a b "Madımak Oteli'ni yakmaya gelen iki kişi, dokuz yıl sonra anıttan kaldırıldı". Cumhuriyet Gazetesi. 5 Kasım 2022. 26 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2023.
- ^ a b c "Sivas 1993: Madımak Oteli'nde ne oldu?". BBC News Türkçe. 2 Temmuz 2020. 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Temmuz 2020.
- ^ . CNN Türk. CNN Turk. 23 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2020.
- ^ "Sivas Katliamı". 6 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 24 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d ""Sivas'ta 14 yıl sonra Madımak sıcağı", Radikal, 03 Temmuz 2007". 3 Aralık 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Tem 2020.
- ^ "Radikal-online / Türkiye / Sivas'ta idam kesinleþiyor". www.radikal.com.tr. 2 Ocak 2003 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Tem 2020.
- ^ a b c ""Madımak!", Yıldırım Türker, Radikal, 3 Temmuz 2006". 5 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Tem 2020.
- ^ . Focus Haber. 13 Mart 2012. 11 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2012.
- ^ "Sivas davası zaman aşımından düştü". BBC Türkçe Servisi. 13 Mart 2012. 17 Mart 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mart 2012.
- ^ Altan, Mehmet (2 Temmuz 2008). Star. 9 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2015.
- ^ "Madımak Failinin Cezasını Kaldırdı". Gündem Sivas. 6 Eylül 2023. 6 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Eylül 2023.
- ^ "Sivas'da Temmuz Ateşi". Antoloji.com. Erişim tarihi: 18 Haziran 2010.[]
- ^ . 10 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2021.
- ^ "Sivas '93'e polis korumalı gala", Abdullah Malkoç, 13 Ocak 2008, Milliyet 30 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . URL son erişim tarihi: 21 Ocak 2007
- ^ "Geç de olsa Sivas'la hesaplaşılmalı", Efnan Atmaca, 17 Ocak 2008, Radikal 15 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . URL son erişim tarihi: 21 Ocak 2007
- ^ "Sivas katliamının yabancı kurbanı Carina'nın hikayesi". BBC News Türkçe. 5 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Tem 2020.
- ^ . Diken. 30 Eyl 2015. 2 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Tem 2020.
- ^ "'Madımak' film oldu!". www.haberturk.com. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Tem 2020.
- ^ "Mağdurları Madımak filmini beğenmedi". www.hurriyet.com.tr. 13 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Tem 2020.
- ^ . Katliamın yıldönümünde ‘Madımak Mıklası’ tarifi. Diken. 2 Temmuz 2014. 2 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2020.
- ^ "Samanyolu'ndan Madımak yemeği!". Sivas’taki Madımak katliamı kurbanları dün çeşitli etkinliklerle anılırken, Samanyolu televizyonu (STV)şaşırtan bir programa imza attı. “Mutfak Keyfi” adlı programda Sivas yöresine özgü madımak mıklası tarifi verildi. Madımak katliamının yıldönümünde madımak yemeği tarifi yapılması sosyal medyada sert tepki gördü. Milliyet. 3 Temmuz 2014. 4 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Temmuz 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mart 2021.
- ^ . Cumhuriyet. 24 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2022.
- ^ "Madımak'ın kamulaştırma süreci mahkeme kararıyla tamamlandı". Milliyet. 21 Haziran 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Haziran 2010.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Sivas Katliamı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Vikikaynak'ta Kategori:Sivas Katliamı ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
- 'Sivas aydınlansın' davasına AİHM'den kabul, Radikal
- Sivas Katliamı televizyon görüntüleri derlemesi, YouTube 21 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Sivas '93 Tiyatro Oyunu, Dostlar Tiyatrosu 27 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Sivas Katliamı'nın ardından kim ne dedi? 8 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sivas Katliami Sivas Olaylari Madimak Katliami ya da Madimak Olayi 2 Temmuz 1993 tarihinde Sivas ta duzenlenen Pir Sultan Abdal Senlikleri sirasinda Madimak Oteli nin radikal Islamci bir grup tarafindan yakilmasi ve cogunlugu Alevi 33 yazar ozan dusunur ile 2 otel calisaninin ya da dumandan bogularak olumu ile sonuclanan olaylardir Sivas KatliamiMadimak Oteli nin 2007 deki gorunumuBolgeSivas TurkiyeTarih2 Temmuz 1993 31 yil once 1993 07 02 HedefAleviler sosyalistler aydinlarSaldiri turuKatliam kundaklamaOlu37 kisi 2 si saldirgan Yarali51 IsleyenlerRadikal Islamcilar Katliam sirasinda disarida toplanan saldirganlardan iki kisi olmustur Buyuk bir kisim guvenlik gorevlilerinin ellerinden geleni yapmadiklari gorusunu savunmaktadir Katliamdan agir yarali olarak sag cikan Aziz Nesin olaylardan sonra yaptigi basin aciklamasinda donemin Cumhurbaskani Suleyman Demirel i ve Tansu Ciller Erdal Inonu DYP SHP koalisyon hukumetini sert sekilde elestirmis Bir devlet var diyordum ben Bir devlet var inanilacak devlet var Iyi kotu yanlis yapiyor dogru yapiyor ama devlet var Elbette bunu onleyecekler Bu kadar odun verilemez diye dusunuyordum Yanilmisim demistir KatliamPir Sultan Abdal Kultur Dernegi tarafindan organize edilmis olan Pir Sultan Abdal Senlikleri kapsaminda pek cok sanatci ve fikir insani donemin Sivas Valisi Ahmet Karabilgin in ozel davetlisi olarak Sivas a geldi Kultur Merkezi icinde karsit grupla cikan tasli sopali catisma fazla buyumeden polis tarafindan zor kullanilarak onlendi Aziz Nesin in Bin yillik Kur an a neden inanayim Bu yuzden Musluman degilim sozunun gazetelerde yankilanmasi olayi iyice korukledi ve gerilimi tirmandirdi Binlerce kisiden olusan karsit grup Kultur Merkezinden ayrilip yeniden Hukumet Meydani na geldi Hukumet Konagini taslamaya ve slogan atmaya baslayan saldirganlar ardindan Madimak Oteli civarina ulasarak slogan atmaya devam etti Seytan Aziz Sivas Aziz e mezar olacak gibi sozlerden sonra sloganlar devlete ve rejime yoneldi Kahrolsun laiklik Musluman Turkiye Yasasin Seriat sloganlari atildi Grup once Madimak Oteli onundeki araclari atese verdi ve oteli tasladi Oteldekiler ise kurtarilmayi bekliyorlardi Saldirganlarin Madimak Oteli ni henuz yakmadiklari saatlerde Aziz Nesin Ankara daki Basbakan Yardimcisi Erdal Inonu yu arayip Bizi kurtarin dedi Inonu buna Hic merak etmeyin Gerekli tedbiri aldik cevabini verdi Fakat daha sonra tutusturulan perdeler ve otelin alt katinda bulunan esyalarla birlikte Madimak Oteli yakildi Saldirganlardan bazilarinin Allah im bu senin atesin Iceriye gonder Cehennem atesi iste Seytan Aziz dedikleri duyuldu Uzun suren bekleyis sonunda oteldekiler kurtarilamadi Otele siginmis olan kisilerden aralarinda Asim Bezirci Nesimi Cimen Muhlis Akarsu Metin Altiok ve Hasret Gultekin in de bulundugu 35 kisi yanarak veya dumandan bogularak oldu Aralarinda Aziz Nesin in de bulundugu 51 kisi de olaylardan kendi olanaklariyla agir yaralarla kurtuldu Itfaiye merdiveniyle kurtarilmaya calisilan Aziz Nesin merdivendeki gorevli tarafindan darp edilip merdivenden itfaiye araci etrafinda toplanan saldirgan kalabaliga dogru itildi Basindan yaralanan Aziz Nesin i linc girisiminden araya giren polisler kurtardi Yaralilar polis arabalariyla Tip Fakultesi Hastanesine goturuldu Olaylar sonucunda 33 konuk 2 otel gorevlisi ve 2 saldirgan oldu Aksam saatlerinde valilikce ilan edilen 2 gunluk sokaga cikma yasagi ile birlikte guvenlik gucleri sehirde tam bir hakimiyet saglayabildi Bir iddiaya gore Sivas Katliami Ozel Harp Dairesi tarafindan planlanmisti Hayatini kaybedenler Senlik katilimcilari Muhlis Akarsu 45 yasinda sanatci Muhibe Akarsu 44 yasinda Muhlis Akarsu nun esi Gulender Akca 25 yasinda Metin Altiok 53 yasinda sair yazar felsefeci 25 yasinda gazeteci fotograf sanatcisi Sehergul Ates 30 yasinda Behcet Sefa Aysan 44 yasinda sair Erdal Ayranci 35 yasinda Asim Bezirci 66 yasinda arastirmaci yazar 18 yasinda 19 yasinda 26 yasinda aktor Nesimi Cimen 62 yasinda sair sanatci Carina Cuanna Thuijs 23 yasinda Hollandali akademisyen Serkan Dogan 19 yasinda Hasret Gultekin 22 yasinda sair sanatci Murat Gunduz 22 yasinda Gulsum Karababa 22 yasinda 37 yasinda sair Asaf Kocak 35 yasinda karikaturist Koray Kaya 12 yasinda Menekse Kaya 15 yasinda Handan Metin 20 yasinda Sait Metin 23 yasinda Huriye Ozkan 22 yasinda Yesim Ozkan 20 yasinda Ahmet Ozyurt 21 yasinda Nurcan Sahin 18 yasinda Ozlem Sahin 17 yasinda Asuman Sivri 16 yasinda Yasemin Sivri 19 yasinda Edibe Sulari 40 yasinda sanatci Inci Turk 22 yasinda Gazi Universitesi Eczacilik Fakultesi ogrencisiOtel calisanlari Ahmet Ozturk 21 yasinda Kenan Yilmaz 21 yasindaSaldirganlar Ahmet Turan Kilic Hakan Turkgil Ahmet AlanSonrasiIlgili aciklamalar Donemin Cumhurbaskani Suleyman Demirel Olay munferittir Agir tahrik var Bu tahrik sonucu halk galeyana gelmis Guvenlik kuvvetleri ellerinden geleni yapmislardir Karsilikli gruplar arasinda catisma yoktur Bir otelin yakilmasindan dolayi can kaybi vardir ifadelerini kullandi Donemin Basbakani Tansu Ciller Cok sukur otel disindaki halkimiz bir zarar gormemistir ifadelerini kullandi Faciadan agir yarali kurtulan Aziz Nesin donemin Basbakan Yardimcisi Erdal Inonu nun linc girisiminden haberdar olduktan sonra bazi yetkilileri aradigini ve Madimak Oteli ndekilere telefonla en kisa zamanda takviye guc gonderilecegi kimsenin kilina dahi zarar gelmeden kurtarilacaklari ifadelerini kullandigini soylemistir Baska bir kaynaga gore Donemin Basbakan Yardimcisi Erdal Inonu Ne yapayim yetkim yoktu ifadelerini kullandigi iddia edilmistir Donemin Icisleri Bakani Mehmet Gazioglu Aziz Nesin in halkin inanclarina karsi bilinen tahrikleriyle halk galeyana gelerek tepki gostermistir ifadelerini kullandi Refah Partisinin lideri Necmettin Erbakan Olaylar Sivas a girmis bir ekibin halki tahrik etmesinin sonucudur ifadelerini kullandi Yargilama Olaydan bir gun sonra 33 kisi gozaltina alindi Daha sonra gozaltina alinanlarin sayisi 190 a cikti Gozaltina alinan 190 kisiden 124 u hakkinda laik anayasal duzeni degistirip din devleti kurmaya kalkisma suclamasiyla dava acildi geri kalanlar serbest birakildi Kamuoyunda Sivas Davasi olarak bilinen davanin ilk durusmasi Ankara 1 No lu Devlet Guvenlik Mahkemesinde 21 Ekim 1993 gunu yapildi 26 Aralik 1994 te karara baglanan dava sonucunda 22 sanik hakkinda on beser yil 3 sanik hakkinda onar yil 54 sanik hakkinda ucer yil 6 sanik hakkinda ikiser yil hapis cezasi 37 sanik hakkinda da beraat karari verildi Mudahil avukatlar Devlet Guvenlik Mahkemesinin kararini tarafli hukuka ve adalete aykiri olarak niteleyerek ayrintili bir savunmayla temyize gittiler Yargitay 9 Ceza Dairesi katliamin Cumhuriyete laiklige ve demokrasiye yonelik oldugunu belirterek Devlet Guvenlik Mahkemesinin kararini esastan bozdu Ankara 1 No lu Devlet Guvenlik Mahkemesi Yargitayin bozma kararina uyarak yargilamayi yeniden baslatti 28 Kasim 1997 de aciklanan kararda 33 sanik Turk Ceza Yasasi nin 146 1 maddesine gore idama ve 14 sanik da 15 yila kadar degisen hapis cezasina mahkum edildi Yargitay 9 Ceza Dairesi 24 Aralik 1998 de hapis cezalarini onadi 33 idam cezasini ise usul noksanliklari nedeniyle bozdu Subat 1999 tarihinde usul eksikliklerinin giderilmesi icin baslayan yargilama sonucunda 16 Haziran 2000 de 33 sanik Devlet Guvenlik Mahkemesince yeniden idam cezasina carptirildi 2002 yilinda idam cezasinin yururlukten kaldirilmasiyla idam cezasi hukumlulerinin cezalari agirlastirilmis muebbet hapis cezasina cevrildi Saniklarin avukatligini ustlenenler arasinda olan Refahyol iktidarinin Adalet Bakani Sevket Kazan bakanligi sirasinda onlari hapishanede ziyaret etti Genis avukat listesinde cok sayida Refah Partisi uyesi ve yoneticisi olmasi elestiri konusu oldu Bu avukatlar ilerleyen yillarda AK Parti ve Saadet Partisine katildilar ve iclerinden ust yonetim gorevlerine yukselenler oldu 26 kisilik bu listede biri bakan olmak uzere 4 AK Parti milletvekili de bulunmaktadir Gecen bu zaman zarfi icerisinde sanik sayisi tahliyelerle 33 e dustu Olayin kilit ismi olarak nitelendirilen donemin Sivas Belediye Meclisi uyesi Cafer Ercakmak ve Yargitayin 1997 deki bozma kararindan sonra firar eden 8 sanik ise halen yakalanamamistir Davanin firari olan 5 sanik ile ilgili kismi 13 Mart 2012 tarihinde zaman asimindan dusurulmustur Sivas Davasi Istiklal Mahkemeleri sonrasinda tek bir davada bu kadar cok idam cezasinin verildigi ilk davadir Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan ikinci kez af yetkisini kullanarak katliamin bir asli faili olan Hayrettin Gul un omur boyu hapis cezasini kaldirdi Kulturel etkisiSiirler sarkilar ve turkuler Fethi Aslan Sivas da Temmuz Atesi Edip Akbayram Turkuler Yanmaz Yanmam mi Gerek Madimak Sivas Agidi Sunay Akin Kova Kaleci Grup Yorum Sivas Gun Tutusur Mahzuni Serif Sivas Drami Demirhan Baylan Bildigin Seyler Yangin Soner Canozer Gunesin Ozanlari Radical Noise Ciglik Akin Eldes Madimak Hasret Mogollar Issizligin Ortasinda Antisilence Died On 2nd Of July Asik Gulabi Sivas Madimakta Canlar Metin Kemal Kahraman Renklerde Yasamak Ferhat Tunc Kizilirmak Boylarinda Bir Sehir Serhad Rasa Ey Felek Grup Kizilirmak Sivas Sahverdi Madimak Oteli Fazil Say Metin Altiok Agiti Fazil Say SES Selda Bagcan Canimi Yakanlar Bakti Dumana Aziz Nesin Sivas Acisi Madimak Sivas Yanigi Otuzyedi Temmuz Aydin Mazlum Cimen Gittin Gideli Kizilirmak Boylarinda Bir Sehir SVS Sezen Aksu Dua Guler Duman Hasret Almora Gunesin Ozanlari Temmuz Ayazi Duman Kopekler Zulfu Livaneli Ataol Behramoglu Yangin Yeri Haydar Ergulen Kul kardeslerim Radical Noise Ciglik Can Aksel Akin Senfoni No 1 Aziz Nesin e Ithafen Sukru Erbas Kimse Temizim Demesin ft Gene Ne Var Hani Nerdeler Saniser ft Asilmaz Yollar Orhan Gencebay Gelin Birlik Olalim Ahmet Kaya Kim Susturabilir Fazil Say amp Serenad Bagcan Ses Grup Derkan Sevgi goturdum Sivas a de Don t Forget 02 07 1993 Tiyatro oyunu Genco Erkal in yazip yonettigi Sivas 93 adli belgesel tiyatro oyunu 11 Ocak 2008 de yogun guvenlik altinda sahnelendi Belgelerden yararlanarak yazilan oyunun anlaticilari arasinda Genco Erkal la beraber Meral Cetinkaya Yigit Tuncay Nilgun Karababa ve Sirvan Akan yer aldi Oyunun muzigini Fazil Say besteledi Sinema filmi Ulas Bahadir in yazip yonettigi Madimak Carina nin Gunlugu Sivas 93 adli sinema filmi 25 Eylul 2015 Pazar gunu vizyona girdi Katliamin yasandigi sirada otelde konaklayan 23 yasindaki Hollandali Carina Cuanna Thuijs Leiden Universitesi tezi icin Turkiye ye gelmis ve Hollanda da da oldugu gibi gunluk tutmaya devam etmistir Carina Cuanna Thuijs in gunlugunde anlatilanlara gore yazilan filmin oyunculari ise Erdal Tosun Selin Yigit Perihan Erener Melek Sahin Serkan Genc Ulas Bahadir Baris Ordu Can Varli Cihan Ozdeniz Denise Ankel Fusun Demirel Riza Akin Hakan Erekli Muhlis Asan Umut Kurt Meray Ulgen ve Mustafa Alabora dir Televizyon programi 2014 yilinda katliamin yil donumunde Gulen Cemaati ile iliskili olan Samanyolu TV de Mutfak Keyfi Iftar Menusu adli programda Madimak Miklasi tarifi verilmesi tepkilere yol acmistir Inkar edilmesi Yeni Akit gazetesi yayin hayati boyunca Sivas Katliami saniklarini aklama amacli cesitli haberler yayimlamistir ve asil mazlumlarin saniklar oldugu intibasini uyandirmaya calismistir Bu tip haberlerin en cok tepki cekenlerinden biri ise olenlerin aslinda kursun yaralariyla oldukleri iddiasi ve yayimlanan fotograflar olmustur Soz konusu fotograflari ilk defa yayimlamis kisi olan fotografci Mehmet Ozer sosyal medyada Yeni Akit gazetesinin yalan soyledigini gercekleri carpittigini ifade etmistir ve de kursun yarasi oldugu soylenen goruntunun aslinda sac orgusu oldugunu aciklamistir Madimak Oteli nin kamulastirilmasi 17 Haziran 2010 tarihinde Madimak Oteli nin kamulastirilmasi surecinin basladigi Sivas Valisi Ali Kolat tarafindan duyuruldu Otel sahipleri ile Sivas Il Ozel Idare Sekreterliginin kamulastirma bedeli uzerine uzlasmaya varamamasi nedeniyle son karari Sivas Asliye Hukuk Mahkemesi belirledi Sivas 2 Asliye Hukuk Mahkemesinin 23 Kasim 2010 da aldigi kararla Madimak Oteli nin bilirkisi raporu dogrultusunda 5 milyon 601 bin lira bedel ile kamulastirilmasina karar verildi Binanin lobi kismindan saldirgan 2 kisinin ismi cikartildi Katledilen 35 kisinin adlari alfabetik sirada yer almaktadir kaynak belirtilmeli Kaynakca AFP 2 Temmuz 2018 Turkey marks 25 years since mob attack on Alevi intellectuals France24 17 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Subat 2022 Aktan Sertac 2 Temmuz 2020 Sivas Katliami nin uzerinden 27 yil gecti euronews 2 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Temmuz 2020 2 Temmuz 1993 Madimak Katliami Pir Sultan Abdal Kultur Dernegi 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Haziran 2010 21 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi CNNturk 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Haziran 2010 T24 6 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Haziran 2021 9 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Bir Mazlum un feryad i isyan i Radikal Gazetesi 8 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Haziran 2010 Can Dundar O gun 3 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Youtube com Sabah 3 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Tem 2020 Madimak Yangini Sivas Katliami Davasi Ankara Barosu Yayinlari ss 109 110 Sivas 1993 Madimak Oteli nde ne oldu BBC Turkce 10 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2016 Sivas ta ne olmustu T24 14 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Tem 2020 Sivas Katliami nin faili Ahmet Turan Kilic oldu Birgun Gazetesi 26 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2023 a b Madimak Oteli ni yakmaya gelen iki kisi dokuz yil sonra anittan kaldirildi Cumhuriyet Gazetesi 5 Kasim 2022 26 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2023 a b c Sivas 1993 Madimak Oteli nde ne oldu BBC News Turkce 2 Temmuz 2020 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Temmuz 2020 CNN Turk CNN Turk 23 Mart 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Temmuz 2020 Sivas Katliami 6 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi 24 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c d Sivas ta 14 yil sonra Madimak sicagi Radikal 03 Temmuz 2007 3 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Tem 2020 Radikal online Turkiye Sivas ta idam kesinlethiyor www radikal com tr 2 Ocak 2003 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Tem 2020 a b c Madimak Yildirim Turker Radikal 3 Temmuz 2006 5 Temmuz 2006 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Tem 2020 Focus Haber 13 Mart 2012 11 Subat 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mart 2012 Sivas davasi zaman asimindan dustu BBC Turkce Servisi 13 Mart 2012 17 Mart 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mart 2012 Altan Mehmet 2 Temmuz 2008 Star 9 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Temmuz 2015 Madimak Failinin Cezasini Kaldirdi Gundem Sivas 6 Eylul 2023 6 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Eylul 2023 Sivas da Temmuz Atesi Antoloji com Erisim tarihi 18 Haziran 2010 olu kirik baglanti 10 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Aralik 2021 Sivas 93 e polis korumali gala Abdullah Malkoc 13 Ocak 2008 Milliyet 30 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde URL son erisim tarihi 21 Ocak 2007 Gec de olsa Sivas la hesaplasilmali Efnan Atmaca 17 Ocak 2008 Radikal 15 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde URL son erisim tarihi 21 Ocak 2007 Sivas katliaminin yabanci kurbani Carina nin hikayesi BBC News Turkce 5 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Tem 2020 Diken 30 Eyl 2015 2 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Tem 2020 Madimak film oldu www haberturk com 25 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Tem 2020 Magdurlari Madimak filmini begenmedi www hurriyet com tr 13 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Tem 2020 Katliamin yildonumunde Madimak Miklasi tarifi Diken 2 Temmuz 2014 2 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Temmuz 2020 Samanyolu ndan Madimak yemegi Sivas taki Madimak katliami kurbanlari dun cesitli etkinliklerle anilirken Samanyolu televizyonu STV sasirtan bir programa imza atti Mutfak Keyfi adli programda Sivas yoresine ozgu madimak miklasi tarifi verildi Madimak katliaminin yildonumunde madimak yemegi tarifi yapilmasi sosyal medyada sert tepki gordu Milliyet 3 Temmuz 2014 4 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Temmuz 2020 Arsivlenmis kopya 20 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mart 2021 Cumhuriyet 24 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2022 Madimak in kamulastirma sureci mahkeme karariyla tamamlandi Milliyet 21 Haziran 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Haziran 2010 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Sivas Katliami ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Vikikaynak ta Kategori Sivas Katliami ile ilgili metin bulabilirsiniz Sivas aydinlansin davasina AIHM den kabul Radikal Sivas Katliami televizyon goruntuleri derlemesi YouTube 21 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sivas 93 Tiyatro Oyunu Dostlar Tiyatrosu 27 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sivas Katliami nin ardindan kim ne dedi 8 Subat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde