Asım Bezirci (1927, Erzincan - 2 Temmuz 1993, Sivas), Türk yazar, eleştirmen, şair ve çevirmen.
Asım Bezirci | |
---|---|
Doğum | 1927 Erzincan, Türkiye |
Ölüm | 2 Temmuz 1993 (66 yaşında) Sivas, Türkiye |
Defin yeri | Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul |
Takma ad | Halis Acarı |
Meslek | Yazar, çevirmen, eleştirmen |
Milliyet | Türk |
Eğitim | İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi |
Tür | Deneme |
Etkin yılları | 1950-1993 |
Bezirci; deneme, eleştiri, inceleme, seçki, çeviri ve araştırma alanında birçok esere imza attı. Yazın ustalarının toplumsal bellekte kalmasını sağlayan monografi çalışmaları yaptı.
İlk yılları ve kariyeri
1927 yılında Erzincan'da doğdu.
İlkokulu Erzincan'da, ortaokul ve liseyi ise parasız yatılı olarak Erzincan ve Erzurum'da okudu. 1950 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden mezun oldu.
Aynı yıl Türkiye Sosyalist Partisi'ne üye oldu. Partinin yayın organı Gerçek gazetesinde çeviriler, incelemeler, “Apaçık-Dosdoğru” başlığında politik fıkralar yazmaya başladı. 1951 - 1956 yılları arasında üç kez toplam iki buçuk yıl hapis yattı. Bu dönemde çeşitli dergilerde Halis Acarı takma adıyla yazıları yayınlanan Bezirci çeviriler de yaptı. 1960'tan sonra kendi adıyla yazmaya devam etti.
Türk yazınının önemli dergilerinden Yeni A, Dönem, Gelecek, Sanat Emeği ve Yazko Edebiyat dergilerinin kurucuları / yöneticileri arasında yerini aldı. Birçok edebiyat ve sanat dergisinin yayın kurulunda, çevirmen ve yazar olarak bulundu. İkinci Yeni ve Divan edebiyatını eleştiren yazılar yazdı. Yakın arkadaşı Rıfat Ilgaz hakkında bir inceleme yayınladı. Bu kitabıyla Ferit Oğuz Bayır Düşün ve Sanat Ödülü aldı (1989).
Yaşadığı dönemin yazarları arasında en çok eser verenlerden biri olan Asım Bezirci'nin yazdığı, çevirdiği, derlediği, düzenlediği yayımlanmış kitaplarının sayısı 71’e ulaştı.
1979 yılında Türkiye Yazarlar Sendikası (TYS) yönetim kuruluna seçildi ve uzun yıllar sendikanın saymanlığını yaptı. Barış Derneği Onur Kurulu üyesi oldu.12 Eylül Darbesi’nden sonra TYS ve Barış Derneği davalarından yargılandı.
Uzun dönem muhasebecilik yaptı ve bu meslekten emekli oldu.
Asım Bezirci'nin muhasebe mesleğini edebiyatçı olarak tarifi çok meşhurdur.
“ | Nitekim, yazar olarak birçok yararı dokundu bana. Örneğin; ölçülü davranmayı, yanlışlıktan korkmayı, belgeye dayanmayı, aklını kullanmayı, duyguculuğa kapılmamayı ve gerçekçi, düzenli, dengeli, tutarlı olmayı muhasebe öğretti bana. Savunduğum ve uygulamaya uğraştığım nesnel, bilimsel eleştiri anlayışımın güçlenmesine yardım etti. Az şey mi bu? | „ |
Ölümü
Asım Bezirci, Sivas Katliamı sırasında Madımak Otelinde ölen 37 kişiden birisi olarak 2 Temmuz 1993'te 66 yaşında öldü. Ayrıca ölenler arasındaki en yaşlı insandı. Cenazesi 7 Temmuz 1993'te Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.
Ölümünün ardından eşi Refika Bezirci'nin hazırladığı Bir Ben miyim Unutmayan?, Atilla Birkiye'nin hazırladığı Asım Bezirci’ye Saygı / Ağlatmayın Beni Derdim Büyüktür ve Adnan Özyalçıner'in hazırladığı Edebiyatın Kırk Ayaklı Karıncası Asım Bezirci kitapları yayımlandı.
Eserleri
- Çok Kapılı Oda (1961)
- Edip Cansever (1961)
- Günlerin Götürdüğü Getirdiği (1962)
- Bilimden Yana Sosyalizme Doğru (1963)
- Abdülhak Hamit ve Târık yahut Endülüs Fethi (1966)
- Okudukça (1967)
- Orhan Veli Kanık (1967)
- Ahmet Haşim (1967)
- Nurullah Ataç (1968)
- Dünden Bugüne Türk Şiiri (1968)
- Metin Eloğlu (1971)
- On Şair On Şiir (1971)
- Seçme Romanlar ('le birlikte, 1973)
- İkinci Yeni Olayı (1974)
- Sabahattin Ali (1974)
- Nâzım Hikmet ve Seçme Romanlar (1975)
- Orhan Kemal (Hikmet Altınkaynak'la birlikte, 1977)
- Halk, Sosyalizm, Kültür ve Edebiyat (1979)
- 1950 Sonrasında Hikayecilerimiz (1980)
- Seçme Hikayeler ('le birlikte, 1981)
- Pir Sultan (1986)
- Halkımızın Diliyle Barış Şiirleri (1986)
- Şairlerimizin Diliyle Barış (1987)
- Rıfat Ilgaz (1988)
- Deyimlerimizin Sözlüğü (1990)
- Temele Gül Dikenler (1993)
- Güle Dil Verenler (1993)
Çevirileri
- Halkın Ekmeği (Bertolt Brecht) (A. Kadir ile birlikte)
- Demokrasi, Barış, Sosyalizm (Jean Jaurès)
- Seçmeler (Jean Jaurès)
- Seçme Şiirler (Paul Éluard) (A. Kadir ile birlikte)
- Asıl Adalet (Paul Éluard)
- Varoluşçuluk (Jean-Paul Sartre)
- Sosyalist Açıdan Toplum, Sanat, Eleştiri (Georgi Plehanov)
- Sosyalizm ve Edebiyat ()
- Felsefe Bilim ve Din ( ve )
- Pyrrhus ile Cineas (Simone de Beauvoir)
- Diderot ()
- Yeni Roman (Alain Robbe-Grillet)
- Üç Hikâye (Gustave Flaubert)
- Belâlı Yer () (H.L. Ak ile birlikte)
- Edebiyat Üstüne ()
- Dünyada Sendikacılık ()
- Özgürlük Sorunları () (Vedat Günyol ile birlikte)
Ödülleri
- 1963 - Otağ dergisi okurlarınca yaşayan eleştirmenlerin en beğenileni seçildi.
- 1968 - Yeni Dergi okurlarınca yaşayan eleştirmenlerin en beğenileni seçildi.
- 1989 - Ferit Oğuz Bayır Düşün ve Sanat Ödülü (Rıfat Ilgaz kitabı ile)
Kaynakça
- ^ a b c d e f Asım Bezirci[], Türkiye Kültür Portalı. 13 Mart 2012 tarihinde erişildi.
- ^ Sözlüğü, Türk Edebiyatı İsimler. "Asım Bezirci". teis.yesevi.edu.tr. 14 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Aralık 2023.
- ^ "Demokrat Parti İktidarında Sosyalist Sol'un İcrası: Vatan Partisi Deneyimi (1954-1957)" (PDF). 14 Aralık 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 14 Aralık 2023.
- ^ "Edebiyat eleştirisi deyince..." Cumhuriyet. 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
- ^ "Bir barış mücadelecisi: Ali Taygun". 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
- ^ "Edebiyatın kırk ayaklı karıncası: Asım Bezirci". 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
- ^ "Sivas 1993: Madımak Oteli'nde ne oldu?". BBC Türkçe. 10 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2016.
- ^ "Sivas Katliamı deyince… Öner Yağcı'nın yazısı..." Cumhuriyet. 7 Ocak 2021. 14 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Aralık 2023.
- ^ "Asım Bezirci". 26 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Asim Bezirci 1927 Erzincan 2 Temmuz 1993 Sivas Turk yazar elestirmen sair ve cevirmen Asim BezirciDogum1927 Erzincan TurkiyeOlum2 Temmuz 1993 66 yasinda Sivas TurkiyeDefin yeriZincirlikuyu Mezarligi IstanbulTakma adHalis AcariMeslekYazar cevirmen elestirmenMilliyetTurkEgitimIstanbul Universitesi Edebiyat FakultesiTurDenemeEtkin yillari1950 1993 Bezirci deneme elestiri inceleme secki ceviri ve arastirma alaninda bircok esere imza atti Yazin ustalarinin toplumsal bellekte kalmasini saglayan monografi calismalari yapti Ilk yillari ve kariyeri1927 yilinda Erzincan da dogdu Ilkokulu Erzincan da ortaokul ve liseyi ise parasiz yatili olarak Erzincan ve Erzurum da okudu 1950 yilinda Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi Turk Dili ve Edebiyati Bolumu nden mezun oldu Ayni yil Turkiye Sosyalist Partisi ne uye oldu Partinin yayin organi Gercek gazetesinde ceviriler incelemeler Apacik Dosdogru basliginda politik fikralar yazmaya basladi 1951 1956 yillari arasinda uc kez toplam iki bucuk yil hapis yatti Bu donemde cesitli dergilerde Halis Acari takma adiyla yazilari yayinlanan Bezirci ceviriler de yapti 1960 tan sonra kendi adiyla yazmaya devam etti Turk yazininin onemli dergilerinden Yeni A Donem Gelecek Sanat Emegi ve Yazko Edebiyat dergilerinin kuruculari yoneticileri arasinda yerini aldi Bircok edebiyat ve sanat dergisinin yayin kurulunda cevirmen ve yazar olarak bulundu Ikinci Yeni ve Divan edebiyatini elestiren yazilar yazdi Yakin arkadasi Rifat Ilgaz hakkinda bir inceleme yayinladi Bu kitabiyla Ferit Oguz Bayir Dusun ve Sanat Odulu aldi 1989 Yasadigi donemin yazarlari arasinda en cok eser verenlerden biri olan Asim Bezirci nin yazdigi cevirdigi derledigi duzenledigi yayimlanmis kitaplarinin sayisi 71 e ulasti 1979 yilinda Turkiye Yazarlar Sendikasi TYS yonetim kuruluna secildi ve uzun yillar sendikanin saymanligini yapti Baris Dernegi Onur Kurulu uyesi oldu 12 Eylul Darbesi nden sonra TYS ve Baris Dernegi davalarindan yargilandi Uzun donem muhasebecilik yapti ve bu meslekten emekli oldu Asim Bezirci nin muhasebe meslegini edebiyatci olarak tarifi cok meshurdur Nitekim yazar olarak bircok yarari dokundu bana Ornegin olculu davranmayi yanlisliktan korkmayi belgeye dayanmayi aklini kullanmayi duyguculuga kapilmamayi ve gercekci duzenli dengeli tutarli olmayi muhasebe ogretti bana Savundugum ve uygulamaya ugrastigim nesnel bilimsel elestiri anlayisimin guclenmesine yardim etti Az sey mi bu OlumuAsim Bezirci Sivas Katliami sirasinda Madimak Otelinde olen 37 kisiden birisi olarak 2 Temmuz 1993 te 66 yasinda oldu Ayrica olenler arasindaki en yasli insandi Cenazesi 7 Temmuz 1993 te Zincirlikuyu Mezarligi na defnedildi Olumunun ardindan esi Refika Bezirci nin hazirladigi Bir Ben miyim Unutmayan Atilla Birkiye nin hazirladigi Asim Bezirci ye Saygi Aglatmayin Beni Derdim Buyuktur ve Adnan Ozyalciner in hazirladigi Edebiyatin Kirk Ayakli Karincasi Asim Bezirci kitaplari yayimlandi EserleriCok Kapili Oda 1961 Edip Cansever 1961 Gunlerin Goturdugu Getirdigi 1962 Bilimden Yana Sosyalizme Dogru 1963 Abdulhak Hamit ve Tarik yahut Endulus Fethi 1966 Okudukca 1967 Orhan Veli Kanik 1967 Ahmet Hasim 1967 Nurullah Atac 1968 Dunden Bugune Turk Siiri 1968 Metin Eloglu 1971 On Sair On Siir 1971 Secme Romanlar le birlikte 1973 Ikinci Yeni Olayi 1974 Sabahattin Ali 1974 Nazim Hikmet ve Secme Romanlar 1975 Orhan Kemal Hikmet Altinkaynak la birlikte 1977 Halk Sosyalizm Kultur ve Edebiyat 1979 1950 Sonrasinda Hikayecilerimiz 1980 Secme Hikayeler le birlikte 1981 Pir Sultan 1986 Halkimizin Diliyle Baris Siirleri 1986 Sairlerimizin Diliyle Baris 1987 Rifat Ilgaz 1988 Deyimlerimizin Sozlugu 1990 Temele Gul Dikenler 1993 Gule Dil Verenler 1993 Cevirileri Halkin Ekmegi Bertolt Brecht A Kadir ile birlikte Demokrasi Baris Sosyalizm Jean Jaures Secmeler Jean Jaures Secme Siirler Paul Eluard A Kadir ile birlikte Asil Adalet Paul Eluard Varolusculuk Jean Paul Sartre Sosyalist Acidan Toplum Sanat Elestiri Georgi Plehanov Sosyalizm ve Edebiyat Felsefe Bilim ve Din ve Pyrrhus ile Cineas Simone de Beauvoir Diderot Yeni Roman Alain Robbe Grillet Uc Hikaye Gustave Flaubert Belali Yer H L Ak ile birlikte Edebiyat Ustune Dunyada Sendikacilik Ozgurluk Sorunlari Vedat Gunyol ile birlikte Odulleri1963 Otag dergisi okurlarinca yasayan elestirmenlerin en begenileni secildi 1968 Yeni Dergi okurlarinca yasayan elestirmenlerin en begenileni secildi 1989 Ferit Oguz Bayir Dusun ve Sanat Odulu Rifat Ilgaz kitabi ile Kaynakca a b c d e f Asim Bezirci olu kirik baglanti Turkiye Kultur Portali 13 Mart 2012 tarihinde erisildi Sozlugu Turk Edebiyati Isimler Asim Bezirci teis yesevi edu tr 14 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Aralik 2023 Demokrat Parti Iktidarinda Sosyalist Sol un Icrasi Vatan Partisi Deneyimi 1954 1957 PDF 14 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 14 Aralik 2023 Edebiyat elestirisi deyince Cumhuriyet 25 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Aralik 2023 Bir baris mucadelecisi Ali Taygun 25 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Aralik 2023 Edebiyatin kirk ayakli karincasi Asim Bezirci 25 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Aralik 2023 Sivas 1993 Madimak Oteli nde ne oldu BBC Turkce 10 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2016 Sivas Katliami deyince Oner Yagci nin yazisi Cumhuriyet 7 Ocak 2021 14 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Aralik 2023 Asim Bezirci 26 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Aralik 2023