Skurçe (Lazca: სკურჩე; okunuşu: "sk'urçe"), tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin iline bağlı Borçka ilçesi sınırları içinde bir yerleşimdir. Farklı kaynaklarda Şkuruce, Skuruca, Skuruça olarak da geçer.
Tarihçe
Bir Laz köyü olan Skurçe'nin adı, "skuri" (სკური) ve "çe" (ჩე) kelimelerinden oluşur ve "ak pınar" anlamına gelir. 1902 tarihli "Batum Haritası"nda da "Skuruja" (Skuruca) şeklinde kaydedilmiştir. Bu haritaya göre Skurçe, Sucuna ile Ohordia köylerinin yakınında yer alır.
Skurçe'nin bulunduğu Lazeti'nin doğu bölümü orta çağda Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu yerleşimi 16. yüzyılın ortalarına doğru Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyün Lazca bir ada sahip olması, buranın Osmanlı döneminden önce de bir yerleşim olduğunu göstermektedir.
Skurçe köyü, 1835 tarihli Osmanlı nüfus defterinde Lazistan sancağı içinde Beğlevan nahiyesine bağlıydı. Sadece erkek nüfusunun tespit edildiği bu tarihte köyde 113 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Skurçe köyünün toplam nüfusunun yaklaşık 226 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Skurçe, 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine göre Şkuruce (شكوروجە) adıyla kaydedilmiştir. Bu sırada Skurçe, Lazistan sancağına bağlı Gönye nahiyesinin köylerinden biriydi. Bu yerleşim Sucuna köyüyle birlikte kaydedilmiştir. Şkuruce ve Sucuna köylerinin nüfusu 100 hane ve 230 kişi olarak kaydedilmiştir. Salnamede belirtilmemiş olmakla birlikte, Osmanlı idaresinin bu tarihte de sadece erkek nüfusunu kayda geçirdiği bilinmektedir. Buradan hareketle bu iki yerleşimin toplam nüfusunun yaklaşık 460 kişiden oluştuğu söylenebilir.
Skurçe köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin 1886 nüfus sayımında "Skuruça" (Скуруча) olarak kaydettiği köy, Batum sancağının Gonio kazasına bağlı Kataphia nahiyesinin 13 köyünden biriydi. Bu tarihte köyde sadece 3 hane kalmış. Bu üç hanede 10'u erkek ve 14'ü kadın olmak üzere 24 kişi yaşıyordu. Nüfusun tamamı Lazlardan oluşuyordu. Bu sırada Sucuna (Суджуна) ayrı bir köy olarak kaydedilmiştir.
Rus idaresi sırasında, 1890'ların başlarında bölgede araştırma gezisi yapmış olan Gürcü tarihçi Zakaria Çiçinadze, bu yerleşimi Lazistan'ın köyleri arasında saymıştır. Skurçe (სკურჩე) şeklinde yazdığı köyde 5 hanenin bulunduğunu, köy halkının bir kısmının Osmanlı ülkesine göç ettiğini belirtmiştir.
Skurçe köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bir süre Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. Bu durum, Artvin ve Batum sancaklarını Gürcistan'ın parçası sayan 7 Mayıs 1920 tarihli Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya tarafından da tanındı. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında, 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca Skurçe köyü Türkiye'ye bırakıldı.
Skurçe, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde ve daha sonraki genel nüfus sayımlarında ayrı bir köy olarak yer almamıştır. Günümüzde, eski adı Beğlevani olan Güreşen köyünün bir mahallesidir.
Kaynakça
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 489, .
- ^ Eter Beridze, Nigali (ნიგალი), Tiflis, 2009, s. 252. 24 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "F. R. Maunsell – "Batum Haritası", 1902." 7 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Temmuz 2023.
- ^ Murat Kaya, 1170 Nolu Gönye, Batum Sahil Köyleri Nüfus Defteri'nin Değerlendirmesi, Rize, 2013, s. 105-109 29 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Yüksek lisans tezi.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 380-381, .
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 1232". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Temmuz 2023.
- ^ "Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcüler ve Gürcistan'daki Köyleri (მუსულმან ქართველობა და მათი სოფლები საქართველოში), Tiflis, 1913, s. 253". 4 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Temmuz 2023.
- ^ ""Российско-грузинский договор 07.5.1920 г. (полный текст и карта) - один из многих нарушенных Кремлем" / "07.5.1920 tarihli Rus-Gürcü Anlaşması (tam metin ve harita) Kremlin Tarafından İhlal Edilen Birçok Anlaşmadan Biridir"". 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Temmuz 2023.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Temmuz 2023.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 622.
- ^ Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 193. 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Skurce Lazca სკურჩე okunusu sk urce tarihsel Klarceti bolgesinde gunumuzde Artvin iline bagli Borcka ilcesi sinirlari icinde bir yerlesimdir Farkli kaynaklarda Skuruce Skuruca Skuruca olarak da gecer TarihceBir Laz koyu olan Skurce nin adi skuri სკური ve ce ჩე kelimelerinden olusur ve ak pinar anlamina gelir 1902 tarihli Batum Haritasi nda da Skuruja Skuruca seklinde kaydedilmistir Bu haritaya gore Skurce Sucuna ile Ohordia koylerinin yakininda yer alir Skurce nin bulundugu Lazeti nin dogu bolumu orta cagda Gurcistan i olusturan bolgelerden biriydi Nitekim Osmanlilar bu yerlesimi 16 yuzyilin ortalarina dogru Gurculerden ele gecirmistir Koyun Lazca bir ada sahip olmasi buranin Osmanli doneminden once de bir yerlesim oldugunu gostermektedir Skurce koyu 1835 tarihli Osmanli nufus defterinde Lazistan sancagi icinde Beglevan nahiyesine bagliydi Sadece erkek nufusunun tespit edildigi bu tarihte koyde 113 erkek yasiyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince Skurce koyunun toplam nufusunun yaklasik 226 kisiden olustugu ortaya cikar Skurce 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine gore Skuruce شكوروجە adiyla kaydedilmistir Bu sirada Skurce Lazistan sancagina bagli Gonye nahiyesinin koylerinden biriydi Bu yerlesim Sucuna koyuyle birlikte kaydedilmistir Skuruce ve Sucuna koylerinin nufusu 100 hane ve 230 kisi olarak kaydedilmistir Salnamede belirtilmemis olmakla birlikte Osmanli idaresinin bu tarihte de sadece erkek nufusunu kayda gecirdigi bilinmektedir Buradan hareketle bu iki yerlesimin toplam nufusunun yaklasik 460 kisiden olustugu soylenebilir Skurce koyu 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinin 1886 nufus sayiminda Skuruca Skurucha olarak kaydettigi koy Batum sancaginin Gonio kazasina bagli Kataphia nahiyesinin 13 koyunden biriydi Bu tarihte koyde sadece 3 hane kalmis Bu uc hanede 10 u erkek ve 14 u kadin olmak uzere 24 kisi yasiyordu Nufusun tamami Lazlardan olusuyordu Bu sirada Sucuna Sudzhuna ayri bir koy olarak kaydedilmistir Rus idaresi sirasinda 1890 larin baslarinda bolgede arastirma gezisi yapmis olan Gurcu tarihci Zakaria Cicinadze bu yerlesimi Lazistan in koyleri arasinda saymistir Skurce სკურჩე seklinde yazdigi koyde 5 hanenin bulundugunu koy halkinin bir kisminin Osmanli ulkesine goc ettigini belirtmistir Skurce koyu Birinci Dunya Savasi nin sonunda Ruslarin bolgeden cekilmesinin ardindan bir sure Gurcistan in sinirlari icinde kaldi Bu durum Artvin ve Batum sancaklarini Gurcistan in parcasi sayan 7 Mayis 1920 tarihli Moskova Antlasmasi yla Sovyet Rusya tarafindan da tanindi Ancak Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda 16 Mart 1921 de imzalanan Moskova Antlasmasi uyarinca Skurce koyu Turkiye ye birakildi Skurce 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde ve daha sonraki genel nufus sayimlarinda ayri bir koy olarak yer almamistir Gunumuzde eski adi Beglevani olan Guresen koyunun bir mahallesidir Kaynakca Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 489 ISBN 9789941478178 Eter Beridze Nigali ნიგალი Tiflis 2009 s 252 24 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 409 02 8 F R Maunsell Batum Haritasi 1902 7 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Temmuz 2023 Murat Kaya 1170 Nolu Gonye Batum Sahil Koyleri Nufus Defteri nin Degerlendirmesi Rize 2013 s 105 109 29 Kasim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yuksek lisans tezi Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 380 381 ISBN 9789157871117 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Sira no 1232 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Temmuz 2023 Zakaria Cicinadze Musluman Gurculer ve Gurcistan daki Koyleri მუსულმან ქართველობა და მათი სოფლები საქართველოში Tiflis 1913 s 253 4 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Temmuz 2023 Rossijsko gruzinskij dogovor 07 5 1920 g polnyj tekst i karta odin iz mnogih narushennyh Kremlem 07 5 1920 tarihli Rus Gurcu Anlasmasi tam metin ve harita Kremlin Tarafindan Ihlal Edilen Bircok Anlasmadan Biridir 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Temmuz 2023 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Temmuz 2023 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 622 Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 193 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5