Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sovyetler Birliği'nde İslam, Sovyetler Birliği'nde İslam inanışına ait konuları betimler.
Sovyetler Birliği, 15 Sovyet sosyalist cumhuriyetten oluşan bir federasyondu ve 1922'den 1991'de dağılmasına kadar hüküm sürdü. 15 cumhuriyetten altısı Müslüman çoğunluğa sahipti: Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan. Volga-Ural bölgesinde ve Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nin Kuzey Kafkasya bölgesinde de büyük bir Müslüman nüfus vardı. Birçok Tatar Müslüman Sibirya ve diğer bölgelerde de yaşıyordu.
Bolşevikler, Sovyetler Birliği'ni oluştururken mümkün olduğunca eski Rus İmparatorluğu'nun topraklarını dahil etmek istiyorlardı. Bu düşünce, güçlü İslami bağları olan bölgelerde Komünist sistem kurmaya çalışırken çatışmayla karşı karşıya gelmelerine sebep oluyordu. Sovyetler Birliği ateizmi aktif olarak teşvik ederken, Sovyet yetkilileri altı Müslüman cumhuriyette sınırlı dini faaliyetlere izin verdi. Camiler bu bölgelerdeki çoğu büyük şehirde faaliyet gösterdi, ancak 1917'de 25.000 olan cami sayısı 1970'lerde 500'e kadar düştü.
1989'da, Sovyetler Birliği'nin dini kısıtlamalarının gevşetilmesinin bir parçası olarak, bazı Müslüman derneklerinin kurulmasına ve hükûmet tarafından kapatılan bir dizi caminin yeniden açılmasına izin verildi. Sovyet hükûmeti ayrıca Ufa ve Bakü şehirlerinde sınırlı sayıda imamın eğitimine izin verme planlarını açıkladı.
Bu zamana kadar, İslam Sovyetler Birliği içindeki en büyük ikinci dindi ve 45 ila 50 milyon kişi kendisini Müslüman olarak tanımlıyordu. Ancak, yaklaşık 500 cami faaliyet halindeydi ve Sovyet hukuku bu camiler ve İslami okulların dışındaki İslami dini faaliyetleri yasaklamıştı. Tüm bu dini kuruluşlar, gözetim ve denetimi sağlamak için Sovyet hükûmeti tarafından kurulan dört "dini müdürlük" tarafından denetleniyordu. Orta Asya ve Kazakistan Ruhani Müdürlüğü, Avrupa Sovyetler Birliği ve Sibirya Ruhani Müdürlüğü ve Kuzey Kafkasya ve Dağıstan Ruhani Müdürlüğü Sünni Müslümanların kurumlarını yönetirken, Transkafkasya Ruhani Müdürlüğü hem Sünni hem de Şii Müslümanların kurumlarını denetliyordu. Sovyetler Birliği içindeki Müslümanların çoğunluğu Sünnilerdi, çoğu Azerbaycan'da yaşayan Şiilerin oranı %10'du.
Lenin dönemi
1916'da Bolşevik devrimci Vladimir Lenin, Emperyalizm, Kapitalizmin En Yüksek Aşaması adlı eserini yazdı. Bu eser sömürgecilere karşı komünist mücadelelerin şekillenmesinde oldukça etkili bir metindi ve Rusya'nın Müslüman topluluklarında ve yabancı kolonilerde solcu milliyetçilerin ortaya çıkmasına yol açtı. Ekim devriminden önce, Çarlığın sonunun kutlandığı ilk Tüm Rusya Müslüman Kongresi Mayıs 1917'de Moskova'da yapıldı.
Rus Ortodoks Kilisesi üyelerine kıyasla, Müslümanların bastırıldığı ve Doğu Ortodoks Kilisesi'nin resmi devlet dini olduğu Çarlık altındaki yaşamın aksine Sovyetler Birliği Müslümanlara başlangıçta daha fazla dini özerklik verdi. Ekim Devrimi'nden haftalar sonra 24 Kasım 1917'de Bolşevikler, 'Rusya ve Doğu'nun Tüm Müslüman İşçileri'ne bir çağrıda bulundular. Lenin'in çağrısı şöyleydi;
Rusya Müslümanları… camileri ve ibadet yerleri tahrip edilmiş, inançları ve gelenekleri Rusya'nın çarları ve zalimleri tarafından çiğnenmiş olan hepinizin: inançları ve uygulamaları, ulusal ve kültürel kurumları sonsuza dek özgür ve dokunulmazdır. Rusya'nın tüm halklarının hakları gibi haklarınızın devrimin güçlü koruması altında olduğunu bilin.
Lenin, Semerkant Kur'anı gibi bazı dini eserlerin geri gönderilmesi isteğine olumlu yanıt verdi. Ayrıca sosyalist hukuk sistemi ile birlikte İslam hukukunun ortak bazı ilkeleri oluşturulmuş, Cedidciler ve diğer "İslami sosyalistlere" hükûmet içinde iktidar pozisyonları verilmiş ve yerel Müslüman nüfuslara yardım etmek için "korenizatsiya" adlı olumlu bir eylem sistemi uygulanmıştır. Cuma günü, Orta Asya'da yasal tatil günü ilan edildi.
Stalin dönemi
Josef Stalin 1920'lerin ikinci yarısında iktidarını pekiştirdiğinde, Sovyetlerin din ile ilgili politikası değişmişti. Bu değişikliğin sonucu olarak camiler Orta Asya'da kapatılmaya veya depoya dönüştürülmeye başlandı. Dini liderlere baskı uygulandı, dini okullar kapatıldı ve vakıflar yasa dışı ilan edildi. Sovyet hükûmeti, Müslüman kadınların giydikleri peçeli kıyafetini, kadının ezilmişliğinin simgesi olarak yorumlayarak bu kıyafetin kaldırılması için politikasını başlattı. Hücum uygulaması çoğunlukla geri tepti ve perence kıyafeti daha önce sadece toplumun ileri gelen kesiminin kadınları tarafından giyiliyorken kadın işçiler arasında her zamankinden daha popüler hale geldi. Bununla birlikte, Stalin'in kişilik kültü, İslam'ın ya da diğer dinlerin pratik açıdan uygulanmasına çok az yer bıraktı.
Sürgün (Etnik temizlik)
II. Dünya Savaşı sırasında, özellikle 1943-44 yıllarında, Sovyet hükûmeti Sibirya ve Orta Asya cumhuriyetlerine bir dizi sürgün gerçekleştirdi. Sovyet yetkilileri Nazi Almanyası ile işbirliği sürgünlerin nedeni olarak gösterdi, ancak bu durum Batılı ülkelerde etnik temizlik suçlamaları ile birlikte tartışıldı. Kırım Tatarları (Bkz: Kırım Tatar Sürgünü), Çeçenler,İnguşlar, Kürtler (Bkz: Sovyetler Birliği'ndeki Kürtlerin sürgünü), Balkarlar, Karaçaylar ve Ahıska Türkleri (Bkz: Ahıska Türkleri Sürgünü) sürgün edilen bazı Müslüman gruplara örnektir. Bu sürgünler sırasında ve sonrasında çok sayıda insan yaşamını yitirdi.
Kırım Tatar Müslümanlarının toplu olarak sürgün edilmeleri 17 Mayıs 1944'te başladı. 32.000'den fazla NKVD askeri 193.865 Kırım Tatarının sürgün edilmesine katıldı: bunların 151.136'sı Özbek SSC'ye, 8.597'si Mari ÖSSC'ye, 4.286'sı Kazak SSC'sine ve geri kalan 29.846'sı RSFSC'nin çeşitli bölgelerine gönderildiler. NKVD verilerine göre, ilerideki bir buçuk yıl içinde sürgün edilenlerin yaklaşık %20'si ölürken, Kırım Tatar aktivistleri bu oranın yaklaşık %46 olduğunu belirtiyor.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Hannah, Abdul. "Chapter 1." Early History of Spread of Islam in (former) Soviet Union. 16 Sep 2002. Witness Pioneer. 14 Feb 2007 [1] 3 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . 16 Ağustos 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2016.
- ^ "Soviet Union - Muslim". 16 Ağustos 2004 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ağustos 2016.
- ^ Shindler, Colin (2012). Israel and the European Left. New York: Continuum. s. 44.
- ^ a b Crouch, Dave. "The Bolsheviks and Islam." International Socialism: A quarterly journal of socialist theory. 110. 14 Şubat 2007. [2] 11 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Helene Carrere d’Encausse, The National Republics Lose Their Independence, in Edward A. Allworth, (edit), Central Asia: One Hundred Thirty Years of Russian Dominance, A Historical Overview, Duke University Press, 1994.
- ^ a b Kowalsky, Sharon A. Book Review: Veiled Empire: Gender and Power in Stalinist Central Asia. by Douglas Northrop 29 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Journal of World History: Vol. 26, No. 2, June 2005.
- ^ Douglas Northrop, Veiled Empire: Gender and Power in Stalinist Central Asia, Cornell University Press, 2004.
- ^ "Deportation of Crimean Tatars by Stalin". 15 Ekim 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020.
- ^ "Remembering Stalin's deportations". 23 Şubat 2004. 24 Şubat 2004 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ağustos 2016 – bbc.co.uk vasıtasıyla.
- ^ Ballı, Rafet (1991). Kürt Dosyası. Cem Yayınevi. s. 374. ISBN .
- ^ Robert Conquest, The Nation Killers: The Soviet Deportation of Nationalities (London: Macmillan, 1970); S. Enders Wimbush and Ronald Wixman. 1975. "The Meskhetian Turks: A New Voice in Central Asia." Canadian Slavonic Papers 17 (Summer and Fall): 320-340; and Omer Bin Abdullah. Muslims of Chechnya continue their lonesome struggle for freedom, keeping Russian might in a bear trap. 20 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Islam Online. 03/02/2001
- ^ "World War II -- 60 Years After: For Victims Of Stalin's Deportations, War Lives On". 17 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ağustos 2016.
- ^ "Crimean Tatars mark wartime deportations". 18 Mayıs 2002. 7 Nisan 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ağustos 2016 – bbc.co.uk vasıtasıyla.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sovyetler Birligi nde Islam Sovyetler Birligi nde Islam inanisina ait konulari betimler Bu harita Sovyetler Birligi ndeki Muslumanlarin nufusunun idari bolgelere gore yuzdelik dilim uzerinden demografik dagilimini gostermektedir Sovyetler Birligi 15 Sovyet sosyalist cumhuriyetten olusan bir federasyondu ve 1922 den 1991 de dagilmasina kadar hukum surdu 15 cumhuriyetten altisi Musluman cogunluga sahipti Azerbaycan Kazakistan Kirgizistan Tacikistan Turkmenistan ve Ozbekistan Volga Ural bolgesinde ve Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti nin Kuzey Kafkasya bolgesinde de buyuk bir Musluman nufus vardi Bircok Tatar Musluman Sibirya ve diger bolgelerde de yasiyordu Bolsevikler Sovyetler Birligi ni olustururken mumkun oldugunca eski Rus Imparatorlugu nun topraklarini dahil etmek istiyorlardi Bu dusunce guclu Islami baglari olan bolgelerde Komunist sistem kurmaya calisirken catismayla karsi karsiya gelmelerine sebep oluyordu Sovyetler Birligi ateizmi aktif olarak tesvik ederken Sovyet yetkilileri alti Musluman cumhuriyette sinirli dini faaliyetlere izin verdi Camiler bu bolgelerdeki cogu buyuk sehirde faaliyet gosterdi ancak 1917 de 25 000 olan cami sayisi 1970 lerde 500 e kadar dustu 1989 da Sovyetler Birligi nin dini kisitlamalarinin gevsetilmesinin bir parcasi olarak bazi Musluman derneklerinin kurulmasina ve hukumet tarafindan kapatilan bir dizi caminin yeniden acilmasina izin verildi Sovyet hukumeti ayrica Ufa ve Baku sehirlerinde sinirli sayida imamin egitimine izin verme planlarini acikladi Bu zamana kadar Islam Sovyetler Birligi icindeki en buyuk ikinci dindi ve 45 ila 50 milyon kisi kendisini Musluman olarak tanimliyordu Ancak yaklasik 500 cami faaliyet halindeydi ve Sovyet hukuku bu camiler ve Islami okullarin disindaki Islami dini faaliyetleri yasaklamisti Tum bu dini kuruluslar gozetim ve denetimi saglamak icin Sovyet hukumeti tarafindan kurulan dort dini mudurluk tarafindan denetleniyordu Orta Asya ve Kazakistan Ruhani Mudurlugu Avrupa Sovyetler Birligi ve Sibirya Ruhani Mudurlugu ve Kuzey Kafkasya ve Dagistan Ruhani Mudurlugu Sunni Muslumanlarin kurumlarini yonetirken Transkafkasya Ruhani Mudurlugu hem Sunni hem de Sii Muslumanlarin kurumlarini denetliyordu Sovyetler Birligi icindeki Muslumanlarin cogunlugu Sunnilerdi cogu Azerbaycan da yasayan Siilerin orani 10 du Bezbojnik Dergisinin kapagi Tanri Olmadan Bes Yil 1930 Icinde V seklindeki bes yillik sembol Yahudilik Hristiyanlik ve Islam in sembollerini eziyor Lenin donemi1916 da Bolsevik devrimci Vladimir Lenin Emperyalizm Kapitalizmin En Yuksek Asamasi adli eserini yazdi Bu eser somurgecilere karsi komunist mucadelelerin sekillenmesinde oldukca etkili bir metindi ve Rusya nin Musluman topluluklarinda ve yabanci kolonilerde solcu milliyetcilerin ortaya cikmasina yol acti Ekim devriminden once Carligin sonunun kutlandigi ilk Tum Rusya Musluman Kongresi Mayis 1917 de Moskova da yapildi Rus Ortodoks Kilisesi uyelerine kiyasla Muslumanlarin bastirildigi ve Dogu Ortodoks Kilisesi nin resmi devlet dini oldugu Carlik altindaki yasamin aksine Sovyetler Birligi Muslumanlara baslangicta daha fazla dini ozerklik verdi Ekim Devrimi nden haftalar sonra 24 Kasim 1917 de Bolsevikler Rusya ve Dogu nun Tum Musluman Iscileri ne bir cagrida bulundular Lenin in cagrisi soyleydi Rusya Muslumanlari camileri ve ibadet yerleri tahrip edilmis inanclari ve gelenekleri Rusya nin carlari ve zalimleri tarafindan cignenmis olan hepinizin inanclari ve uygulamalari ulusal ve kulturel kurumlari sonsuza dek ozgur ve dokunulmazdir Rusya nin tum halklarinin haklari gibi haklarinizin devrimin guclu korumasi altinda oldugunu bilin Lenin Semerkant Kur ani gibi bazi dini eserlerin geri gonderilmesi istegine olumlu yanit verdi Ayrica sosyalist hukuk sistemi ile birlikte Islam hukukunun ortak bazi ilkeleri olusturulmus Cedidciler ve diger Islami sosyalistlere hukumet icinde iktidar pozisyonlari verilmis ve yerel Musluman nufuslara yardim etmek icin korenizatsiya adli olumlu bir eylem sistemi uygulanmistir Cuma gunu Orta Asya da yasal tatil gunu ilan edildi Stalin donemiJosef Stalin 1920 lerin ikinci yarisinda iktidarini pekistirdiginde Sovyetlerin din ile ilgili politikasi degismisti Bu degisikligin sonucu olarak camiler Orta Asya da kapatilmaya veya depoya donusturulmeye baslandi Dini liderlere baski uygulandi dini okullar kapatildi ve vakiflar yasa disi ilan edildi Sovyet hukumeti Musluman kadinlarin giydikleri peceli kiyafetini kadinin ezilmisliginin simgesi olarak yorumlayarak bu kiyafetin kaldirilmasi icin politikasini baslatti Hucum uygulamasi cogunlukla geri tepti ve perence kiyafeti daha once sadece toplumun ileri gelen kesiminin kadinlari tarafindan giyiliyorken kadin isciler arasinda her zamankinden daha populer hale geldi Bununla birlikte Stalin in kisilik kultu Islam in ya da diger dinlerin pratik acidan uygulanmasina cok az yer birakti Surgun Etnik temizlik II Dunya Savasi sirasinda ozellikle 1943 44 yillarinda Sovyet hukumeti Sibirya ve Orta Asya cumhuriyetlerine bir dizi surgun gerceklestirdi Sovyet yetkilileri Nazi Almanyasi ile isbirligi surgunlerin nedeni olarak gosterdi ancak bu durum Batili ulkelerde etnik temizlik suclamalari ile birlikte tartisildi Kirim Tatarlari Bkz Kirim Tatar Surgunu Cecenler Inguslar Kurtler Bkz Sovyetler Birligi ndeki Kurtlerin surgunu Balkarlar Karacaylar ve Ahiska Turkleri Bkz Ahiska Turkleri Surgunu surgun edilen bazi Musluman gruplara ornektir Bu surgunler sirasinda ve sonrasinda cok sayida insan yasamini yitirdi Kirim Tatar Muslumanlarinin toplu olarak surgun edilmeleri 17 Mayis 1944 te basladi 32 000 den fazla NKVD askeri 193 865 Kirim Tatarinin surgun edilmesine katildi bunlarin 151 136 si Ozbek SSC ye 8 597 si Mari OSSC ye 4 286 si Kazak SSC sine ve geri kalan 29 846 si RSFSC nin cesitli bolgelerine gonderildiler NKVD verilerine gore ilerideki bir bucuk yil icinde surgun edilenlerin yaklasik 20 si olurken Kirim Tatar aktivistleri bu oranin yaklasik 46 oldugunu belirtiyor Ayrica bakinizJosef Stalin ve dinKaynakca Hannah Abdul Chapter 1 Early History of Spread of Islam in former Soviet Union 16 Sep 2002 Witness Pioneer 14 Feb 2007 1 3 Kasim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde 16 Agustos 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Agustos 2016 Soviet Union Muslim 16 Agustos 2004 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Agustos 2016 Shindler Colin 2012 Israel and the European Left New York Continuum s 44 a b Crouch Dave The Bolsheviks and Islam International Socialism A quarterly journal of socialist theory 110 14 Subat 2007 2 11 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Helene Carrere d Encausse The National Republics Lose Their Independence in Edward A Allworth edit Central Asia One Hundred Thirty Years of Russian Dominance A Historical Overview Duke University Press 1994 a b Kowalsky Sharon A Book Review Veiled Empire Gender and Power in Stalinist Central Asia by Douglas Northrop 29 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Journal of World History Vol 26 No 2 June 2005 Douglas Northrop Veiled Empire Gender and Power in Stalinist Central Asia Cornell University Press 2004 Deportation of Crimean Tatars by Stalin 15 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2020 Remembering Stalin s deportations 23 Subat 2004 24 Subat 2004 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Agustos 2016 bbc co uk vasitasiyla Balli Rafet 1991 Kurt Dosyasi Cem Yayinevi s 374 ISBN 978 9754063004 Robert Conquest The Nation Killers The Soviet Deportation of Nationalities London Macmillan 1970 S Enders Wimbush and Ronald Wixman 1975 The Meskhetian Turks A New Voice in Central Asia Canadian Slavonic Papers 17 Summer and Fall 320 340 and Omer Bin Abdullah Muslims of Chechnya continue their lonesome struggle for freedom keeping Russian might in a bear trap 20 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Islam Online 03 02 2001 World War II 60 Years After For Victims Of Stalin s Deportations War Lives On 17 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Agustos 2016 Crimean Tatars mark wartime deportations 18 Mayis 2002 7 Nisan 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Agustos 2016 bbc co uk vasitasiyla