Balvana Manastırı (Gürcüce: ბალვანას მონასტერი; okunuşu: "balvanas monast'eri"), tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı ve eski adı Balvana olan Kirazlı köyü sınırları içinde erken Orta Çağ'dan kalma bir Gürcü manastırıdır. Balvana Manastırı, Sulesi ve Balvana köyleri sınırında bulunduğu için Sulesi Manastırı olarak da bilinir.
Balvana Kilisesi | |
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Kirazlı, Şavşat |
Koordinatlar | 41°16′02″K 42°30′49″D / 41.26722°K 42.51361°D |
İnanç | Doğu Ortodoks |
Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
Durum | Harabe |
Mimari | |
Mimari tür | Manastır |
Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
Tamamlanma | 10. yüzyıl |
Tarihçe
Balvana Manastırı'nın bulunduğu Şavşeti, Orta Çağ'da Gürcistan'ın güneybatı kesimini oluşturan bölgelerden biriydi. Adını Balvana köyünden alan manastırın mimari özellikleri üzerinden 10. yüzyılda, Gürcü Krallığı döneminde inşa edildiği tahmin edilmektedir. Balvana Manastırı'nın Grigol Hantsteli’nin Yaşamı adlı Gürcüce el yazmasında adı geçen Tba Manastırı olabileceği yönünde görüşler vardır. Manastırın kuruluşundaki adı bilinmediği için bu komplekse Türkçe kaynaklarda, Kraliçe Tamar'a atfen "Tamara Odaları", Kirazlı köyünde bulunmasından dolayı "Kirazlı Köyü Kaya Odaları" gibi adlar verilmiştir.
Mimari
Balvana Manastırı, Kirazlı köyünün 1,5 kilometre doğusunda, Oşoreti Deresinin sağ kıyısındaki, bugün de sadece bir patikayla ulaşılan bir kayanın dibinde ve bu kayaya yaslanmış olarak inşa edilmiştir. Manastır kompleksi içinde, kuzey tarafında bitişik yapısıyla ana kilise en önemli yapıdır. Birkaç katlı yapıda iki mezar odası ile içinde kvevri denilen küplerin bulunduğu mahzen yer alır. Kayanın üst kısmında kayaya oyulmuş basamaklar ile duvar kalıntıları vardır. Manastır bölümlerinin bir kısmının bu üst katta olduğu tahmin edilmektedir.
Balvana Manastırı'nın ana kilisesinin bir cephesi kayaya yaslanmaktadır. Kuzey tarafında bitişik bir yapı bulunan kilise, iki katlıdır. Dış girişi batıda olup hemen yan tarafında bir pencere bulunmaktadır. Pencere kenarlarında kabartma süslemeler vardır. Kilisenin ana mekanına ise, bundan sonra yer alam küçük bir holden girilir ve buradaki girişin üç kenarı da kabartmalarla süslenmiştir. Ana kilisenin doğu duvarı, yarım daire formunda kaya oyularak oluşturulmuştur. Kilisenin batı duvarında iri bir pencere, kuzey duvarında ise küçük bir pencere açıklığı vardır. Kuzey taraftan bir şelale indiği için geniş pencereden kaçınılmış olunmalıdır. Kilisenin ana mekanının alt katında tonozla örtülü bir oda bulunmaktadır. Bu oda "kemiklik" olarak da bilinen mezar odasıdır. Bu mezar odasının doğu tarafta iki adet kemerli kapısı bulunmaktadır. Ayrıca kilisenin giriş holünün atındaki odanın da mezar odası olduğu tahmin edilmektedir.
Galeri
Kaynakça
- ^ a b c 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 17. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 17, .
- ^ ""Kirazlı Köyü Kaya Odaları - Artvin" - Türkiye Kültür Portalı". 14 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mart 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Balvana Manastiri Gurcuce ბალვანას მონასტერი okunusu balvanas monast eri tarihsel Savseti bolgesinde gunumuzde Artvin ilinin Savsat ilcesine bagli ve eski adi Balvana olan Kirazli koyu sinirlari icinde erken Orta Cag dan kalma bir Gurcu manastiridir Balvana Manastiri Sulesi ve Balvana koyleri sinirinda bulundugu icin Sulesi Manastiri olarak da bilinir Balvana Manastiri ბალვანას მონასტერიBalvana KilisesiTemel bilgilerKonumKirazli SavsatKoordinatlar41 16 02 K 42 30 49 D 41 26722 K 42 51361 D 41 26722 42 51361InancDogu OrtodoksMezhepGurcu Ortodoks KilisesiDurumHarabeMimariMimari turManastirMimari bicimGurcu mimarisiTamamlanma10 yuzyilTarihceBalvana Manastiri nin bulundugu Savseti Orta Cag da Gurcistan in guneybati kesimini olusturan bolgelerden biriydi Adini Balvana koyunden alan manastirin mimari ozellikleri uzerinden 10 yuzyilda Gurcu Kralligi doneminde insa edildigi tahmin edilmektedir Balvana Manastiri nin Grigol Hantsteli nin Yasami adli Gurcuce el yazmasinda adi gecen Tba Manastiri olabilecegi yonunde gorusler vardir Manastirin kurulusundaki adi bilinmedigi icin bu komplekse Turkce kaynaklarda Kralice Tamar a atfen Tamara Odalari Kirazli koyunde bulunmasindan dolayi Kirazli Koyu Kaya Odalari gibi adlar verilmistir MimariBalvana Manastiri Kirazli koyunun 1 5 kilometre dogusunda Osoreti Deresinin sag kiyisindaki bugun de sadece bir patikayla ulasilan bir kayanin dibinde ve bu kayaya yaslanmis olarak insa edilmistir Manastir kompleksi icinde kuzey tarafinda bitisik yapisiyla ana kilise en onemli yapidir Birkac katli yapida iki mezar odasi ile icinde kvevri denilen kuplerin bulundugu mahzen yer alir Kayanin ust kisminda kayaya oyulmus basamaklar ile duvar kalintilari vardir Manastir bolumlerinin bir kisminin bu ust katta oldugu tahmin edilmektedir Balvana Manastiri nin ana kilisesinin bir cephesi kayaya yaslanmaktadir Kuzey tarafinda bitisik bir yapi bulunan kilise iki katlidir Dis girisi batida olup hemen yan tarafinda bir pencere bulunmaktadir Pencere kenarlarinda kabartma suslemeler vardir Kilisenin ana mekanina ise bundan sonra yer alam kucuk bir holden girilir ve buradaki girisin uc kenari da kabartmalarla suslenmistir Ana kilisenin dogu duvari yarim daire formunda kaya oyularak olusturulmustur Kilisenin bati duvarinda iri bir pencere kuzey duvarinda ise kucuk bir pencere acikligi vardir Kuzey taraftan bir selale indigi icin genis pencereden kacinilmis olunmalidir Kilisenin ana mekaninin alt katinda tonozla ortulu bir oda bulunmaktadir Bu oda kemiklik olarak da bilinen mezar odasidir Bu mezar odasinin dogu tarafta iki adet kemerli kapisi bulunmaktadir Ayrica kilisenin giris holunun atindaki odanin da mezar odasi oldugu tahmin edilmektedir GaleriKaynakca a b c 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 17 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 a b Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 17 ISBN 9789941478178 Kirazli Koyu Kaya Odalari Artvin Turkiye Kultur Portali 14 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mart 2023