Suût Kemaleddin Yetkin (d. 13 Eylül 1903,Urfa, Osmanlı İmparatorluğu - ö. 18 Nisan 1980, Ankara, Türkiye), Türk akademisyen, edebiyatçı, denemeci, üniversite idarecisi.
Suut Kemal Yetkin | |
---|---|
Doğum | 13 Eylül 1903 Urfa, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 18 Nisan 1980 (77 yaşında) Ankara, Türkiye |
Milliyet | Türk |
Eğitim | Paris Üniversitesi |
Meslek | Yazar, akademisyen, üniversite idarecisi, siyasetçi |
Siyasi parti | Cumhuriyet Halk Partisi |
Ebeveyn(ler) | Saffet Kemaleddin Yetkin |
Hayatı
Babası Urfa Halvetî Dergâhı Post-nişîni Şeyh Abdulkadir Efendi'nin oğlu Saffet Kemalettin Yetkin'dir. Suut Kemal Yetkin’in annesi Hafize Hanım’dır. Ailenin ikinci çocuğu olan Suut Kemal Yetkin’in ablası Zehra Hanım, kendisinden küçük kardeşleri ise Kadri Kemal Bey ve Sıdıka Hanım’dır. İki kez evlenen Suut Kemal’in ilk eşi Fehamet Hanım’la olan evliliğinden bir erkek çocukları olmuş, fakat bu çocuk fazla yaşamamıştır. İkinci evliliğini 1932’de öğretmen Adalet Hanım ile yapmıştır. Bu evlilikten 2 Ocak 1936’da Gülmen Yetkin doğmuştur. Ailenin tek çocuğu olan Gülmen Hanım, 1959’da Prof. Dr. İlhan Öztrak ile evlenmiş, 1962’de Kemal adını verdikleri bir oğulları olmuştur.
İlk öğrenimini İstanbul'da ve orta ile lise eğitimini Galatasaray Lisesi'nde yapmıştır. 1925 yılında liseden mezun olmuş ve o yıl dış ülkelerde eğitim yapmak için devlet bursu yarışmasını kazanıp Fransa'ya gönderilmiştir. Fransa Felsefe eğitimi görmüştür. Türkiye'ye dönüş yaptıktan sonra çeşitli liselerde ve öğretmen okullarında öğretmenlik yapmıştır. 1934'te yeni kurulmakta olan Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'ne Estetik ve Sanat Tarihi doçenti olarak tayin edilmiştir. 1939'da Milli Eğitim Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel müdürlüğü görevinde bulunmuştur.
1939'da siyasi hayata geçmiştir. (TBMM VII. Dönem) ve (TBMM VIII. Dönem) Cumhuriyet Halk Partisi Urfa Milletvekilliği yaptı. 1950 seçimlerinde seçilemedi. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde İslam Sanatları profesörü olarak akademik hayata tekrar geri dönmüştür.
1959-1963 yılları arasında Ankara Üniversitesi Rektörlüğünde bulunmuştur. İki kez Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi dekanlığı yaptı.
Hacettepe Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü kurucularındna olup bu bölüm başkanlığı yaptı. kuruluşu sırasında "Güzel Sanatlar" Kürsü profesörü olarak bu bölümün kurulmasını sağlayıp güzel sanatlar eğitimine katkı yaptı. 1972'de bu görevden yaş haddinden emekli oldu.
Suut Kemal Yetkin, 18 Nisan 1980'de Ankara'da kalp krizinden dolayı yetmiş yedi yaşında hayatını kaybetmiştir. Mezarı Cebeci Asri Mezarlığı'ndadır.
Yazın yaşamına Suut Saffet takma adıyla şiir ve mensur şiirler yazarak başlamıştır.. İlk düz yazısı 1923'te Servet-i Fünûn dergisinde çıkmıştır . Aynı yıl "Sı'r-i Leyâl" adli şiir kitabı yayınlandı. "Sanat ve Edebiyat" adlı bir dergi çıkardı. Estetik, sanat, felsefe, resim konularındaki yapıtları hazırlayıp estetik ve güzel sanatlar konusunda özgün düşünceler geliştirdi. Bu konularda deneme türünde yapıtlar verdi. Edebiyatın türlü konuları üzerinde özlü düşüncelerini kaleme alan deneme turunun en başarılı temsilcilerinden oldu. Suut Kemal Yetkin, bu türden yazılarım "Görüş", Varlık, Türk Dili, Hisar dergilerine gönderdi.
Bazı eserleri
- Şiir Üzerine Düşünceler
- Günlerin Götürdüğü
- Yokuşa Doğru
- Düşün Payı
- Edebiyat Üzerine
- Yarına İnanmak
- Yazılanı Yaşama
- Canım Kitap
- Büyük Tedirginler (Mustaripler)
- Estetik (1931)
- Metafizik (1932)
- Sanat Felsefesi (1934)
- Filozof ve Sanat (1935)
- Ahmet Haşim ve Sembolizm (1938)
- Edebî Meslekler (1941)
- Estetik Dersleri Cilt:1 Estetik Tarihi (1942)
- Sanat Meseleleri (1945)
- Sanat Tarihi (1945)
- Leonardo da Vinci'nin Sanatı (1945)
- İslâm Mimarisi (1954)
- Büyük Ressamlar (1955)
- Baduleaire ve Kötülük Çiçekleri (1967)
- Türk Mimarisi (1970)
- Estetik Doktrinler (1972)
- İslâm Ülkelerinde Sanat (1974)
- Barok Sanat (1976)
- Estetik ve Ana Sorunlar (1979).
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j Sözlüğü, Türk Edebiyatı İsimler. . teis.yesevi.edu.tr. 31 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2021.
- ^ "TBMM Albümü 1. Cilt (1920-1950)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 6 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Kasım 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 2 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Nisan 2016.
- ^ a b c d "Suut Kemal Yetkin" (İngilizce). kulturturizm.gov.tr. 12 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2014.
Dış bağlantılar
- Ankara Üniversitesi Ankara.edu.tr resmi websitesinde "Rektörlerimiz : Ord.Prof.Dr.Suut Kemal Yetkin (22.06.1959 - 4.11.1963)" maddesi. Online:[1]2 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Akademik görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Zihni Erençin | Ankara Üniversitesi Rektörü 22 Haziran 1959 - 4 Kasım 1963 | Sonra gelen: İhsan Doğramacı |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Suut Kemaleddin Yetkin d 13 Eylul 1903 Urfa Osmanli Imparatorlugu o 18 Nisan 1980 Ankara Turkiye Turk akademisyen edebiyatci denemeci universite idarecisi Suut Kemal YetkinDogum13 Eylul 1903 1903 09 13 Urfa Osmanli ImparatorluguOlum18 Nisan 1980 77 yasinda Ankara TurkiyeMilliyetTurkEgitimParis UniversitesiMeslekYazar akademisyen universite idarecisi siyasetciSiyasi partiCumhuriyet Halk PartisiEbeveyn ler Saffet Kemaleddin YetkinHayatiBabasi Urfa Halveti Dergahi Post nisini Seyh Abdulkadir Efendi nin oglu Saffet Kemalettin Yetkin dir Suut Kemal Yetkin in annesi Hafize Hanim dir Ailenin ikinci cocugu olan Suut Kemal Yetkin in ablasi Zehra Hanim kendisinden kucuk kardesleri ise Kadri Kemal Bey ve Sidika Hanim dir Iki kez evlenen Suut Kemal in ilk esi Fehamet Hanim la olan evliliginden bir erkek cocuklari olmus fakat bu cocuk fazla yasamamistir Ikinci evliligini 1932 de ogretmen Adalet Hanim ile yapmistir Bu evlilikten 2 Ocak 1936 da Gulmen Yetkin dogmustur Ailenin tek cocugu olan Gulmen Hanim 1959 da Prof Dr Ilhan Oztrak ile evlenmis 1962 de Kemal adini verdikleri bir ogullari olmustur Ilk ogrenimini Istanbul da ve orta ile lise egitimini Galatasaray Lisesi nde yapmistir 1925 yilinda liseden mezun olmus ve o yil dis ulkelerde egitim yapmak icin devlet bursu yarismasini kazanip Fransa ya gonderilmistir Fransa Felsefe egitimi gormustur Turkiye ye donus yaptiktan sonra cesitli liselerde ve ogretmen okullarinda ogretmenlik yapmistir 1934 te yeni kurulmakta olan Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi ne Estetik ve Sanat Tarihi docenti olarak tayin edilmistir 1939 da Milli Egitim Bakanligi Guzel Sanatlar Genel mudurlugu gorevinde bulunmustur 1939 da siyasi hayata gecmistir TBMM VII Donem ve TBMM VIII Donem Cumhuriyet Halk Partisi Urfa Milletvekilligi yapti 1950 secimlerinde secilemedi Ankara Universitesi Ilahiyat Fakultesi nde Islam Sanatlari profesoru olarak akademik hayata tekrar geri donmustur 1959 1963 yillari arasinda Ankara Universitesi Rektorlugunde bulunmustur Iki kez Ankara Universitesi Ilahiyat Fakultesi dekanligi yapti Hacettepe Universitesi Sanat Tarihi Bolumu kurucularindna olup bu bolum baskanligi yapti kurulusu sirasinda Guzel Sanatlar Kursu profesoru olarak bu bolumun kurulmasini saglayip guzel sanatlar egitimine katki yapti 1972 de bu gorevden yas haddinden emekli oldu Suut Kemal Yetkin 18 Nisan 1980 de Ankara da kalp krizinden dolayi yetmis yedi yasinda hayatini kaybetmistir Mezari Cebeci Asri Mezarligi ndadir Yazin yasamina Suut Saffet takma adiyla siir ve mensur siirler yazarak baslamistir Ilk duz yazisi 1923 te Servet i Funun dergisinde cikmistir Ayni yil Si r i Leyal adli siir kitabi yayinlandi Sanat ve Edebiyat adli bir dergi cikardi Estetik sanat felsefe resim konularindaki yapitlari hazirlayip estetik ve guzel sanatlar konusunda ozgun dusunceler gelistirdi Bu konularda deneme turunde yapitlar verdi Edebiyatin turlu konulari uzerinde ozlu dusuncelerini kaleme alan deneme turunun en basarili temsilcilerinden oldu Suut Kemal Yetkin bu turden yazilarim Gorus Varlik Turk Dili Hisar dergilerine gonderdi Bazi eserleriSiir Uzerine Dusunceler Gunlerin Goturdugu Yokusa Dogru Dusun Payi Edebiyat Uzerine Yarina Inanmak Yazilani Yasama Canim Kitap Buyuk Tedirginler Mustaripler Estetik 1931 Metafizik 1932 Sanat Felsefesi 1934 Filozof ve Sanat 1935 Ahmet Hasim ve Sembolizm 1938 Edebi Meslekler 1941 Estetik Dersleri Cilt 1 Estetik Tarihi 1942 Sanat Meseleleri 1945 Sanat Tarihi 1945 Leonardo da Vinci nin Sanati 1945 Islam Mimarisi 1954 Buyuk Ressamlar 1955 Baduleaire ve Kotuluk Cicekleri 1967 Turk Mimarisi 1970 Estetik Doktrinler 1972 Islam Ulkelerinde Sanat 1974 Barok Sanat 1976 Estetik ve Ana Sorunlar 1979 Kaynakca a b c d e f g h i j Sozlugu Turk Edebiyati Isimler teis yesevi edu tr 31 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Agustos 2021 TBMM Albumu 1 Cilt 1920 1950 PDF TBMM Basin ve Halkla Iliskiler Mudurlugu 6 Subat 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Kasim 2021 Arsivlenmis kopya PDF 2 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Nisan 2016 a b c d Suut Kemal Yetkin Ingilizce kulturturizm gov tr 12 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Agustos 2014 Dis baglantilarAnkara Universitesi Ankara edu tr resmi websitesinde Rektorlerimiz Ord Prof Dr Suut Kemal Yetkin 22 06 1959 4 11 1963 maddesi Online 1 2 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Akademik goreviOnce gelen Zihni Erencin Ankara Universitesi Rektoru 22 Haziran 1959 4 Kasim 1963 Sonra gelen Ihsan Dogramaci