Svetitshoveli Katedrali, (Gürcüce: სვეტიცხოვლის საკათედრო ტაძარი; translit.: "svet'itsh'ovelis sak'at'edro t'adzari"), Gürcistan'ın başkenti Tiflis'in kuzeybatısında yer alan Mtsheta tarihi kentinde bulunan bir Gürcü Ortodoks katedralidir. Erken Orta Çağa ait bir eser olan Svetitshoveli, UNESCO tarafından Dünya Mirası listesine dahil edilmiştir. Halen Tiflis'teki 'nden sonra ikinci en büyük kilise binasıdır.
2013'te Katedral'in görünümü | |
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Mtsheta, Mtsheta-Mtianeti, Gürcistan |
Koordinatlar | 41°50′32″K 44°43′16″D / 41.84222°K 44.72111°D |
İnanç | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
Durum | Etkin |
Mimari | |
Mimar(lar) | |
Mimari biçim | Katedral |
İnşaat başlangıcı | 1010 |
Tamamlanma | 1029 |
Mesih'in abasının defnedildiği yer olarak bilinen Svetitshoveli, uzun zamandan beri başlıca Gürcü Ortodoks kiliselerinden biridir ve bölgedeki en saygıdeğer ibadet yerleri arasındadır. Mevcut yapı Orta Çağ'ın Gürcü mimarı tarafından 1029 yılında tamamlanmış olsa da, alanın kendisi dördüncü yüzyılın başlarına kadar uzanmaktadır.
Mimari özellikleri
Katedralin tasarımı
Bugünkü Svetitshoveli Katedrali'nin yaklaşık 1020 yıllarına dayanan mimarisi erken Orta Çağ'da Gürcistan'ın III. Bagrat'ın yönetimi altında birleştirilmesinden sonra üstünlük kazanmaya başlamış çapraz kubbe tarzında inşa edilmiştir. Bu tarzın karakteristiği, kubbenin kilisenin dört tarafına da yerleştirilmiş olmasıdır. Kilisenin yapısı, iyi bir akustik sağlamak için tasarlanmıştır. Svetitshoveli'nin kubbesi, kiliseyi iyi durumda tutması için yüzyıllar boyunca birkaç kez yeniden inşa edilmiştir. Katedral için kullanılan temel taş, kumlu sarısıdır, abartı penceresinin çevresinde kırmızı bir taş kullanılmıştır. Kubbe silindirinde kullanılan yeşil taş 17. yüzyıldan kalmıştır. Büyük bir pencere, kilisenin batı üst tarafının çoğunu kaplar. Dekorasyonda Mesih'in oturduğu, iki melek de her iki tarafta gösteriliyor. Duvardaki orijinal heykel saklanmadı, ancak 19. yüzyılda birkaç kez restore edildi.
Fresk ve ikonlar
Katedralin iç duvarları çeşitli fresklerle bezenmiştir, onların da birçoğu devrimize zedeli halde gelmiştir. 1830 yılında Çar I. Nikolay'ın Mtsheta şehrine planladığı seyahat üzerine fresklerin hepsi kireçlendirilerek ağartılmış, lakin çarın seyahati gerçekleşmemiştir. Modern devirde dikkatle yapılan restorasyon işlemlerinden sonra Apokalipsis canavarı ve Zodyak işaretleri tasvirleri de dahil olmakla fresklerın bir bölümünün kalıntıları restorasyon edilmiştir.
Şu anda katedralin duvarları çok sayıda Hristiyan Ortodoks ikonları ile süslenmiş, ancak onların birçoğu orijinal değildir, ikonların orijinalleri Gürcistan müzelerində saklanıyor. Çoğu Gürcü kiliselerinde olduğu gibi, bu katedralinde bezenmesinde üzüm tanesi taş işlemelerindən geniş ölçüde istifade edilmekle ülkenin kadim şarapçılık ananeleri vurgulanmıştır. Sunakta bulunan İsa'nın büyük figürü 19. yüzyılda Rus sanatçısı tarafından boyanmıştır. Kilisede saklanan ikonların birçoğu 20. asra aittir. Onların birçoğu Gürcistanın başka kiliselerində saklanan daha kadim ikon və fresklerin kopyalarıdır. Kilisenin doğu cephesinde 5. asırda inşa edilmiş kiliseden kalan iki öküz başı kabartması vardır ki, bu taş işlemesi de erken Hristiyanlık devrinde halk folklorunun Hristiyan ikonografisine tesirini gösteriyor.
- Sunakta dua eden İsa freski
- Çarmıha çekilme freski
- Kral Mirian freski
- Zodyak freski
Kutsal Kabir Kilisesi'nin sembolik kopyası
Güney tarafında Katedralin içine küçük bir taş kilise inşa edilmiştir. Bu Kudüs'teki Kutsal Kabir Kilisesi'nin sembolik bir kopyasıdır. 13. yüzyılın sonu ile 14. yüzyılın başları arasında kurulan bu mekan, Svetitşoveli'yi İsa'nın elbisesi sayesinde (Kudüs'ten sonra) dünyanın ikinci en kutsal yeri olarak göstermek için inşa edilmiştir. Bu taş şapelin önünde, koridor ve neflerin arasındaki sütunlarla hizalanan en batıdaki yapı Sidonia'nın mezarıdır. Hayat veren sütünün orijinal kalıntıları da burada, 17. yüzyılda inşa edilmiştir. Kral Mirian ve Kraliçe Nana'nın hayatlarından sahneler ve ilk Hristiyan Bizans İmparatoru I. Konstantin'in ve annesi Helena'nın portreleri, G. Gulzhavaraşvili tarafından boyanmıştır. 4. yüzyıla ait kilisenin temellerinin kalıntıları bu bölümde arkeolojik araştırmalar sırasında bulunmuştur.
Katedraldeki mezarlar
Svetitshoveli, sadece Gürcü krallarının taç giyme yeri değil, aynı zamanda mezar yeri olarak da hizmet ediyordu. On tanesinin burada gömüldüğü biliniyor, ancak sunaktan önce sadece altı mezar bulunmuştur. Kral Vahtang Gorgasali'nin mezarı, onun önündeki küçük mum kale ile tanımlanabilir. Kral II. Erekle'nin mezarı üzerinde kılıç ve kalkan tarafından tanımlanabilir. Gürcistan'ın son kralı 'nin mermer mezarı babasının yanındadır. Sunağın altında ise VI. Davit, VIII. Giorgi, I. Luarsab ve XI. Giorgi'nin ilk karısı Tamar'ın 1684 yılında üzeri Gürcü ve Arap harfleriyle yazılmış mezarı da dahil Bagrationi hanedanı'nın çeşitli üyelerinin mezarları bulunmaktadır.
- II. Erekle'nin mezarı.
- Vahtang Gorgasali'nin mezarı.
- 'nin ilk eşi Tamar için iki dilli yazı.
Kaynakça
- ^ The Treasures of Tbilisi, New York Times. September 30, 1990.
Gürcistan ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Hristiyanlık ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Svetitshoveli Katedrali Gurcuce სვეტიცხოვლის საკათედრო ტაძარი translit svet itsh ovelis sak at edro t adzari Gurcistan in baskenti Tiflis in kuzeybatisinda yer alan Mtsheta tarihi kentinde bulunan bir Gurcu Ortodoks katedralidir Erken Orta Caga ait bir eser olan Svetitshoveli UNESCO tarafindan Dunya Mirasi listesine dahil edilmistir Halen Tiflis teki nden sonra ikinci en buyuk kilise binasidir Svetitshoveli Katedrali2013 te Katedral in gorunumuTemel bilgilerKonumMtsheta Mtsheta Mtianeti GurcistanKoordinatlar41 50 32 K 44 43 16 D 41 84222 K 44 72111 D 41 84222 44 72111InancGurcu Ortodoks KilisesiDurumEtkinMimariMimar lar Mimari bicimKatedralInsaat baslangici1010Tamamlanma1029 Mesih in abasinin defnedildigi yer olarak bilinen Svetitshoveli uzun zamandan beri baslica Gurcu Ortodoks kiliselerinden biridir ve bolgedeki en saygideger ibadet yerleri arasindadir Mevcut yapi Orta Cag in Gurcu mimari tarafindan 1029 yilinda tamamlanmis olsa da alanin kendisi dorduncu yuzyilin baslarina kadar uzanmaktadir Mimari ozellikleriKatedralin tasarimi Bugunku Svetitshoveli Katedrali nin yaklasik 1020 yillarina dayanan mimarisi erken Orta Cag da Gurcistan in III Bagrat in yonetimi altinda birlestirilmesinden sonra ustunluk kazanmaya baslamis capraz kubbe tarzinda insa edilmistir Bu tarzin karakteristigi kubbenin kilisenin dort tarafina da yerlestirilmis olmasidir Kilisenin yapisi iyi bir akustik saglamak icin tasarlanmistir Svetitshoveli nin kubbesi kiliseyi iyi durumda tutmasi icin yuzyillar boyunca birkac kez yeniden insa edilmistir Katedral icin kullanilan temel tas kumlu sarisidir abarti penceresinin cevresinde kirmizi bir tas kullanilmistir Kubbe silindirinde kullanilan yesil tas 17 yuzyildan kalmistir Buyuk bir pencere kilisenin bati ust tarafinin cogunu kaplar Dekorasyonda Mesih in oturdugu iki melek de her iki tarafta gosteriliyor Duvardaki orijinal heykel saklanmadi ancak 19 yuzyilda birkac kez restore edildi Fresk ve ikonlar Katedralin ic duvarlari cesitli fresklerle bezenmistir onlarin da bircogu devrimize zedeli halde gelmistir 1830 yilinda Car I Nikolay in Mtsheta sehrine planladigi seyahat uzerine fresklerin hepsi kireclendirilerek agartilmis lakin carin seyahati gerceklesmemistir Modern devirde dikkatle yapilan restorasyon islemlerinden sonra Apokalipsis canavari ve Zodyak isaretleri tasvirleri de dahil olmakla fresklerin bir bolumunun kalintilari restorasyon edilmistir Su anda katedralin duvarlari cok sayida Hristiyan Ortodoks ikonlari ile suslenmis ancak onlarin bircogu orijinal degildir ikonlarin orijinalleri Gurcistan muzelerinde saklaniyor Cogu Gurcu kiliselerinde oldugu gibi bu katedralinde bezenmesinde uzum tanesi tas islemelerinden genis olcude istifade edilmekle ulkenin kadim sarapcilik ananeleri vurgulanmistir Sunakta bulunan Isa nin buyuk figuru 19 yuzyilda Rus sanatcisi tarafindan boyanmistir Kilisede saklanan ikonlarin bircogu 20 asra aittir Onlarin bircogu Gurcistanin baska kiliselerinde saklanan daha kadim ikon ve fresklerin kopyalaridir Kilisenin dogu cephesinde 5 asirda insa edilmis kiliseden kalan iki okuz basi kabartmasi vardir ki bu tas islemesi de erken Hristiyanlik devrinde halk folklorunun Hristiyan ikonografisine tesirini gosteriyor Sunakta dua eden Isa freski Carmiha cekilme freski Kral Mirian freski Zodyak freski Kutsal Kabir Kilisesi nin sembolik kopyasi Kutsal Kabir Kilisesi nin sembolik kopyasi Guney tarafinda Katedralin icine kucuk bir tas kilise insa edilmistir Bu Kudus teki Kutsal Kabir Kilisesi nin sembolik bir kopyasidir 13 yuzyilin sonu ile 14 yuzyilin baslari arasinda kurulan bu mekan Svetitsoveli yi Isa nin elbisesi sayesinde Kudus ten sonra dunyanin ikinci en kutsal yeri olarak gostermek icin insa edilmistir Bu tas sapelin onunde koridor ve neflerin arasindaki sutunlarla hizalanan en batidaki yapi Sidonia nin mezaridir Hayat veren sutunun orijinal kalintilari da burada 17 yuzyilda insa edilmistir Kral Mirian ve Kralice Nana nin hayatlarindan sahneler ve ilk Hristiyan Bizans Imparatoru I Konstantin in ve annesi Helena nin portreleri G Gulzhavarasvili tarafindan boyanmistir 4 yuzyila ait kilisenin temellerinin kalintilari bu bolumde arkeolojik arastirmalar sirasinda bulunmustur Katedraldeki mezarlarSvetitshoveli sadece Gurcu krallarinin tac giyme yeri degil ayni zamanda mezar yeri olarak da hizmet ediyordu On tanesinin burada gomuldugu biliniyor ancak sunaktan once sadece alti mezar bulunmustur Kral Vahtang Gorgasali nin mezari onun onundeki kucuk mum kale ile tanimlanabilir Kral II Erekle nin mezari uzerinde kilic ve kalkan tarafindan tanimlanabilir Gurcistan in son krali nin mermer mezari babasinin yanindadir Sunagin altinda ise VI Davit VIII Giorgi I Luarsab ve XI Giorgi nin ilk karisi Tamar in 1684 yilinda uzeri Gurcu ve Arap harfleriyle yazilmis mezari da dahil Bagrationi hanedani nin cesitli uyelerinin mezarlari bulunmaktadir II Erekle nin mezari Vahtang Gorgasali nin mezari nin ilk esi Tamar icin iki dilli yazi Kaynakca The Treasures of Tbilisi New York Times September 30 1990 Gurcistan ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Hristiyanlik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz