Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Söylemez Kardeşler, Üniformalı Çete adıyla da bilinen, kardeş olan Mehmet Sena Söylemez, Mustafa Söylemez ve Mehmet Faysal Söylemez liderliğinde organize suç faaliyetinde bulunan bir suç örgütüdür. Örgüt Muş Kürt kökenli olup bölgede geniş bir aile olan Söylemez ailesine mensuptur. Emniyetin 2021 raporuna göre 93 silahlı mensubu bulunup Türkiye'deki en büyük 10. mafya oluşumlarından biridir.
| Söylemez Kardeşler | |
|---|---|
| Diğer ad(lar) | Üniformalı Çete |
| Tarih(ler) | 1990'lar-günümüz |
| Bağlılık | |
| Lider(ler) | M. Faysal Söylemez Mustafa Söylemez M.Sena Söylemez |
| Merkez(ler) | Muş |
| Etkin bölgeler | İstanbul, Ankara |
| Saldırılar | Halil Falyalı Suikasti |
| Büyüklük | 93 silahlı üye |
| Rakip(ler) | Bucak aşireti |
Kardeşler arasında GATA'da tabip subay, komiser, polis, astsubay, avukat bulunmasından dolayı örgüt adı Üniformalı Çete olarak da bilinmektedir.
Örgütün adı son olarak Halil Falyalı cinayetinde gündeme gelip, cinayet faili olarak Faysal ve Mustafa Söylemez şu an cezaevindedir.
Çetenin tarihçesi
Söylemez çetesi 6 kardeş olup, 5 kardeş tahsilli diğer kardeş işçi emeklisidir. Mehmet Sena Söylemez, 1964 Muş doğumlu, GATA mensubu tabip subaydı. Tabip üsteğmenken re'sen emekli oldu. Mustafa Söylemez, Başkomiserken meslekten ihraç edildi. Mehmet Faysal Söylemez: Havacı Astsubay Başçavuşken malulen emekli edildi. Çetenin silahlı lideridir. Resul Söylemez, polisken emekli oldu. Bucak aşireti ile girdiği bir çatışmada öldürüldü. Mehmet Zait Söylemez, avukattır. Mehmet Emir Söylemez, kardeşlerin en büyüğüdür. Kardeşi Resul'ün öldürüldüğü çatışmada yaralı kurtuldu.
1994-1996 Bucak aşireti ile çatışma
Çetenin adı ilk defa 1994'te Bucak aşireti ile yaşadıkları bir gece kulübü çatışmasından sonra ana akım basında yer aldı. İddialara göre Söylemez Kardeşler ile Bucak aşireti; Güneydoğudaki uyuşturucu ticaretinin hakimiyeti konusunda karşı karşıya geldi. 1994'te Bucak aşireti mensubu 3 kişi, Söylemezlere ait Ankara'daki Rumos adlı gece kulübüne baskın yapmak istedi. Çatışmada, biri Sedat Bucak'ın yeğeni olan 3 Bucak mensubu da Söylemezler tarafından öldürüldü. Çatışma esnasında Sena Söylemez yaralı kurtuldu.
Bucaklar bu çatışmaya cevap olarak 2 yıl bekledikten sonra 1996'da Adana-Pozantı otoyolunda Söylemez Kardeşlere ait araca saldırı düzenledi. Araçta kardeş Resul Söylemez ve şoför öldürüldü. Diğer kardeş Emir Söylemez yaralı kurtuldu. Olay yerinde şarampole yuvarlanmış başka aracın içinde bir cep telefonu bulundu. Telefon Sedat Bucak'ın yeğeni Fatih Bucak adına kayıtlıydı.
Haziran 1996 Susurluk Raporu
Bucakların Adana'daki saldırısından 3 ay sonra Haziran 1996'da çete, devlet tarafından açığa çıkarıldı ve çeteye operasyon düzenlendi. Çetenin üyeleri tutuklandı. Çetede aile dışında 3 emniyet mensubu, 6 askeri personel, 7 sivil tutuklandı. Yapılan operasyonda tabancalarla beraber, TNT, C-4 patlayıcı ve fünyeler ele geçirildi.
Çetenin adı daha sonra Susurluk Raporuna eklendi. Çete içinde kolluk kuvvetlerinin bulunmasından ötürü devlet kayıtlarında çetenin adı Üniformalı Çete olarak geçti. Yapılan sorgulamalarda çete hakkında şu bilgiler ve suç olayları ortaya çıkarıldı;
Hasım oldukları Sedat Bucak'a saldırı yapmak istedikleri ancak o dönem Sedat Bucak DYP milletvekili olduğu için iyi korunduğu, bu yüzden helikopterle lav silahlı saldırı yapma planı içinde oldukları ortaya çıktı.
Tespit edilen diğer suç olayları;
- Dönemin Eminönü Belediye Başkanına lav silahlı saldırı planı,
- 1995'te İstanbul Erenköy'de silah zoruyla tapu elde etme,
- 1995'te İstanbul Küçükçekmece'de silahlı tehdit edip haraç elde etme,
- 1996'da tehditle işyeri hissesi elde etme,
- 1996'da bir oto galericiyi tehdit edip 25 adet otomobil ve çek elde elde etme,
- Halit Pişkinbaş ve Hakan Çetinsaya'ya araçlarında suikast yapıp öldürme.
2002-2022 arası dönem
1996'da tutuklanan çete üyeleri 2002'de Rahşan Affı ile serbest bırakıldı. Bırakıldıktan kısa süre sonra çetenin adı tekrar bir suç olayına karıştı. 2003'te Muş'ta bir şeker fabrikası ihalesinde karşı tarafı silahla tehdit ettikleri ortaya çıktı. Daha sonra aynı olayda ihaleye girmek isteyen Altay kardeşleri öldürüp cesetleri yaktıkları iddia edildi. Bu olayla ilgili haklarında soruşturma devam ederken 2004'te Kuzey Irak'a kaçtılar. Burada da adları haraç kesme suçlarına karıştı.
2008'de Türkiye'de kokain ticaretinin büyük kısmını elinde bulunduran Baybaşinler Çetesinin adamı Ramazan Kocakaya'yı Türkiye'den kaçırtıp Kuzey Irak'ta öldürdükleri iddia edildi. Kocakaya'nın ailesi, kendisinden haber alınmayan Ramazan Kocakaya'nın yerini bildirene 100 bin dolar ödül vadetti. Aynı yıllarda kaçırılmadan önce Ramazan Kocakaya'nın adı 5.5 milyon dolar değerindeki kokain ile basında yer almıştı.
Bu olaylar üzerine Söylemez Kardeşler, Kuzey Irak'tan kaçıp Azerbaycan'a yerleştiler. 2010 yılında Azerbayacan hükümeti ve MİT'in ortak operasyonuyla kardeşler tutuklanıp Türkiye'ye getirildiler. Tespit edilmeyen bir tarihte serbest bırakıldılar.
Halil Falyalı cinayeti
Yaklaşık 12 yıllık bir suskunluk dönemine giren kardeşlerin adı 2022'de Kıbrıs'taki bir cinayetle tekrar basında yer aldı. 2021 yılında Sedat Peker açıklama videolarında, Türkiye'deki uyuşturucu trafiği ve kara para aklamanın Kıbrıs'ta Halil Falyalı aracılığıyla yapıldığını iddia etti. 8 Şubat 2022'de Falyalı gazinosundan çıkarken aracında uzun namlulu silahlarla saldırıya uğradı. Bedenine 16 mermi isabet eden Halil Falyalı ve şoförü kaldırıldıkları hastanede öldü.
Kısa sürede saldırıyı gerçekleştirenler tutuklandı. Tutuklular arasında Faysal Söylemez de vardı. Genişletilen soruşturmada suikasti Söylemez Kardeşlerin organize ettiği ortaya çıktı.
Fatih Bucak'ın açıklamaları
Suikastten sonra Bucak aşireti liderlerinden olan Fatih Bucak, sosyal medya hesapları üzerinden açıklama yapıp Halil Falyalı'nın yakın arkadaşı olduğunu söyledi. Sosyal medya hesapları üzerinden Falyalı ile beraber çektikleri fotoğrafı paylaştı.
Fatih Bucak'ın adı 1996'da Adana'da Söylemez Kardeşlere karşı yapılan suikastte olay yerinde bulunan cep telefonu ile basında yer almıştı.
Alaattin Çakıcı iddiaları
Cinayet sonrası yapılan araştırmalarda dosyada Alaattin Çakıcı'nın da adı geçti. Cinayeti gerçekleştirenlerden biri, Alaattin Çakıcı'nın sağ kolu olan Erol Evcil'in yakın koruması olduğu tespit edildi.
Telefon kayıtlarının incelenmesi sonrası, cinayeti gerçekleştiren Faysal Söylemez'in cinayetten 1 gün sonra avukatına bir notun fotoğrafını gönderdiği ortaya çıktı. Notta birçok isim ve ülke ismi yazıldığı ve dikkat çeken kısım "Alaattin Çakıcı 14 milyon dolar, Malta" oldu.
Kaynakça
- ^ a b "Falyalı cinayetinde köstebek izleri". birgun.net. 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023.
- ^ a b c d e f Özçolak, Aytuğ (22 Şubat 2022). "Susurluk'tan Kıbrıs'a, 1996'dan 2022'ye: Halil Falyalı cinayetinde tutuklanan Söylemez kardeşler hakkında bilinenler". Medyascope. 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023.
- ^ odatv4.com. "Kimin ne kadar tetikçisi var". www.odatv4.com. 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023.
- ^ "Mustafa Söylemez kimdir? Söylemez Kardeşler Çetesi Mustafa Söylemez gözaltında mı? - Yeni Akit". www.yeniakit.com.tr. 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023.
- ^ "Söylemez Kardeşler suç örgütü lideri Mustafa Söylemez kimdir? Halil Falyalı cinayetinde yeni gelişmeler! - Günün Haberleri". CNN TÜRK. 17 Şubat 2022. 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023.
- ^ a b "Susurluk kronolojisi". 23 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023.
- ^ "Söylemez Kardeşler kimdir aslen nereli? Söylemez Kardeşler çetesi üyeleri". 11 Şubat 2022. 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023.
- ^ Habertürk (2 Şubat 2010). "500 bin dolar için öldürmüşler". Habertürk. 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023.
- ^ Şafak, Yeni. "Faysal Söylemez de adliyeye getirildi". Yeni Şafak. 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023.
- ^ Habertürk (22 Şubat 2022). "Halil Falyalı silahlı saldırı sonucunda öldürüldü! Halil Falyalı kimdir, kaç yaşında ve neden öldü? Halil Falyalı öldü mü, katili kim ve kim vurdu? - Son Dakika Haberi". Habertürk. 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023.
- ^ Duvar, Gazete (2 Ekim 2022). "Halil Falyalı cinayetinde Söylemez Kardeşler izi". 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023.
- ^ "Urfalı iş adamı Fatih Bucak'tan dikkat çeken Falyalı paylaşımı!". Urfanatik Haber. 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023.
- ^ "Halil Falyalı cinayetinde Erol Evcil ayrıntısı". 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023.
- ^ Duvar, Gazete (29 Temmuz 2023). "İddia: Savcı, Emniyet'e Alaattin Çakıcı ve Halil Falyalı ilişkisini sordu". 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Soylemez Kardesler Uniformali Cete adiyla da bilinen kardes olan Mehmet Sena Soylemez Mustafa Soylemez ve Mehmet Faysal Soylemez liderliginde organize suc faaliyetinde bulunan bir suc orgutudur Orgut Mus Kurt kokenli olup bolgede genis bir aile olan Soylemez ailesine mensuptur Emniyetin 2021 raporuna gore 93 silahli mensubu bulunup Turkiye deki en buyuk 10 mafya olusumlarindan biridir Soylemez KardeslerDiger ad lar Uniformali CeteTarih ler 1990 lar gunumuzBaglilikLider ler M Faysal Soylemez Mustafa Soylemez M Sena SoylemezMerkez ler MusEtkin bolgelerIstanbul AnkaraSaldirilarHalil Falyali SuikastiBuyukluk93 silahli uyeRakip ler Bucak asireti Kardesler arasinda GATA da tabip subay komiser polis astsubay avukat bulunmasindan dolayi orgut adi Uniformali Cete olarak da bilinmektedir Orgutun adi son olarak Halil Falyali cinayetinde gundeme gelip cinayet faili olarak Faysal ve Mustafa Soylemez su an cezaevindedir Cetenin tarihcesiSoylemez cetesi 6 kardes olup 5 kardes tahsilli diger kardes isci emeklisidir Mehmet Sena Soylemez 1964 Mus dogumlu GATA mensubu tabip subaydi Tabip ustegmenken re sen emekli oldu Mustafa Soylemez Baskomiserken meslekten ihrac edildi Mehmet Faysal Soylemez Havaci Astsubay Bascavusken malulen emekli edildi Cetenin silahli lideridir Resul Soylemez polisken emekli oldu Bucak asireti ile girdigi bir catismada olduruldu Mehmet Zait Soylemez avukattir Mehmet Emir Soylemez kardeslerin en buyugudur Kardesi Resul un olduruldugu catismada yarali kurtuldu 1994 1996 Bucak asireti ile catisma Cetenin adi ilk defa 1994 te Bucak asireti ile yasadiklari bir gece kulubu catismasindan sonra ana akim basinda yer aldi Iddialara gore Soylemez Kardesler ile Bucak asireti Guneydogudaki uyusturucu ticaretinin hakimiyeti konusunda karsi karsiya geldi 1994 te Bucak asireti mensubu 3 kisi Soylemezlere ait Ankara daki Rumos adli gece kulubune baskin yapmak istedi Catismada biri Sedat Bucak in yegeni olan 3 Bucak mensubu da Soylemezler tarafindan olduruldu Catisma esnasinda Sena Soylemez yarali kurtuldu Bucaklar bu catismaya cevap olarak 2 yil bekledikten sonra 1996 da Adana Pozanti otoyolunda Soylemez Kardeslere ait araca saldiri duzenledi Aracta kardes Resul Soylemez ve sofor olduruldu Diger kardes Emir Soylemez yarali kurtuldu Olay yerinde sarampole yuvarlanmis baska aracin icinde bir cep telefonu bulundu Telefon Sedat Bucak in yegeni Fatih Bucak adina kayitliydi Haziran 1996 Susurluk Raporu Bucaklarin Adana daki saldirisindan 3 ay sonra Haziran 1996 da cete devlet tarafindan aciga cikarildi ve ceteye operasyon duzenlendi Cetenin uyeleri tutuklandi Cetede aile disinda 3 emniyet mensubu 6 askeri personel 7 sivil tutuklandi Yapilan operasyonda tabancalarla beraber TNT C 4 patlayici ve funyeler ele gecirildi Cetenin adi daha sonra Susurluk Raporuna eklendi Cete icinde kolluk kuvvetlerinin bulunmasindan oturu devlet kayitlarinda cetenin adi Uniformali Cete olarak gecti Yapilan sorgulamalarda cete hakkinda su bilgiler ve suc olaylari ortaya cikarildi Hasim olduklari Sedat Bucak a saldiri yapmak istedikleri ancak o donem Sedat Bucak DYP milletvekili oldugu icin iyi korundugu bu yuzden helikopterle lav silahli saldiri yapma plani icinde olduklari ortaya cikti Tespit edilen diger suc olaylari Donemin Eminonu Belediye Baskanina lav silahli saldiri plani 1995 te Istanbul Erenkoy de silah zoruyla tapu elde etme 1995 te Istanbul Kucukcekmece de silahli tehdit edip harac elde etme 1996 da tehditle isyeri hissesi elde etme 1996 da bir oto galericiyi tehdit edip 25 adet otomobil ve cek elde elde etme Halit Piskinbas ve Hakan Cetinsaya ya araclarinda suikast yapip oldurme 2002 2022 arasi donem 1996 da tutuklanan cete uyeleri 2002 de Rahsan Affi ile serbest birakildi Birakildiktan kisa sure sonra cetenin adi tekrar bir suc olayina karisti 2003 te Mus ta bir seker fabrikasi ihalesinde karsi tarafi silahla tehdit ettikleri ortaya cikti Daha sonra ayni olayda ihaleye girmek isteyen Altay kardesleri oldurup cesetleri yaktiklari iddia edildi Bu olayla ilgili haklarinda sorusturma devam ederken 2004 te Kuzey Irak a kactilar Burada da adlari harac kesme suclarina karisti 2008 de Turkiye de kokain ticaretinin buyuk kismini elinde bulunduran Baybasinler Cetesinin adami Ramazan Kocakaya yi Turkiye den kacirtip Kuzey Irak ta oldurdukleri iddia edildi Kocakaya nin ailesi kendisinden haber alinmayan Ramazan Kocakaya nin yerini bildirene 100 bin dolar odul vadetti Ayni yillarda kacirilmadan once Ramazan Kocakaya nin adi 5 5 milyon dolar degerindeki kokain ile basinda yer almisti Bu olaylar uzerine Soylemez Kardesler Kuzey Irak tan kacip Azerbaycan a yerlestiler 2010 yilinda Azerbayacan hukumeti ve MIT in ortak operasyonuyla kardesler tutuklanip Turkiye ye getirildiler Tespit edilmeyen bir tarihte serbest birakildilar Halil Falyali cinayeti Yaklasik 12 yillik bir suskunluk donemine giren kardeslerin adi 2022 de Kibris taki bir cinayetle tekrar basinda yer aldi 2021 yilinda Sedat Peker aciklama videolarinda Turkiye deki uyusturucu trafigi ve kara para aklamanin Kibris ta Halil Falyali araciligiyla yapildigini iddia etti 8 Subat 2022 de Falyali gazinosundan cikarken aracinda uzun namlulu silahlarla saldiriya ugradi Bedenine 16 mermi isabet eden Halil Falyali ve soforu kaldirildiklari hastanede oldu Kisa surede saldiriyi gerceklestirenler tutuklandi Tutuklular arasinda Faysal Soylemez de vardi Genisletilen sorusturmada suikasti Soylemez Kardeslerin organize ettigi ortaya cikti Fatih Bucak in aciklamalari Suikastten sonra Bucak asireti liderlerinden olan Fatih Bucak sosyal medya hesaplari uzerinden aciklama yapip Halil Falyali nin yakin arkadasi oldugunu soyledi Sosyal medya hesaplari uzerinden Falyali ile beraber cektikleri fotografi paylasti Fatih Bucak in adi 1996 da Adana da Soylemez Kardeslere karsi yapilan suikastte olay yerinde bulunan cep telefonu ile basinda yer almisti Alaattin Cakici iddialari Cinayet sonrasi yapilan arastirmalarda dosyada Alaattin Cakici nin da adi gecti Cinayeti gerceklestirenlerden biri Alaattin Cakici nin sag kolu olan Erol Evcil in yakin korumasi oldugu tespit edildi Telefon kayitlarinin incelenmesi sonrasi cinayeti gerceklestiren Faysal Soylemez in cinayetten 1 gun sonra avukatina bir notun fotografini gonderdigi ortaya cikti Notta bircok isim ve ulke ismi yazildigi ve dikkat ceken kisim Alaattin Cakici 14 milyon dolar Malta oldu Kaynakca a b Falyali cinayetinde kostebek izleri birgun net 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2023 a b c d e f Ozcolak Aytug 22 Subat 2022 Susurluk tan Kibris a 1996 dan 2022 ye Halil Falyali cinayetinde tutuklanan Soylemez kardesler hakkinda bilinenler Medyascope 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2023 odatv4 com Kimin ne kadar tetikcisi var www odatv4 com 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2023 Mustafa Soylemez kimdir Soylemez Kardesler Cetesi Mustafa Soylemez gozaltinda mi Yeni Akit www yeniakit com tr 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2023 Soylemez Kardesler suc orgutu lideri Mustafa Soylemez kimdir Halil Falyali cinayetinde yeni gelismeler Gunun Haberleri CNN TURK 17 Subat 2022 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2023 a b Susurluk kronolojisi 23 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2023 Soylemez Kardesler kimdir aslen nereli Soylemez Kardesler cetesi uyeleri 11 Subat 2022 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2023 Haberturk 2 Subat 2010 500 bin dolar icin oldurmusler Haberturk 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2023 Safak Yeni Faysal Soylemez de adliyeye getirildi Yeni Safak 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2023 Haberturk 22 Subat 2022 Halil Falyali silahli saldiri sonucunda olduruldu Halil Falyali kimdir kac yasinda ve neden oldu Halil Falyali oldu mu katili kim ve kim vurdu Son Dakika Haberi Haberturk 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2023 Duvar Gazete 2 Ekim 2022 Halil Falyali cinayetinde Soylemez Kardesler izi 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2023 Urfali is adami Fatih Bucak tan dikkat ceken Falyali paylasimi Urfanatik Haber 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2023 Halil Falyali cinayetinde Erol Evcil ayrintisi 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2023 Duvar Gazete 29 Temmuz 2023 Iddia Savci Emniyet e Alaattin Cakici ve Halil Falyali iliskisini sordu 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2023