Süperstrat (veya bazen kullanılan şekli ile süper strat veya süper-strat), elektrik gitarların öncülerinden olan Fender Stratocaster model gitarlardan yola çıkarak günümüz gitaristlerinin istekleri doğrultusunda zaman içinde şekillen bir gitar türüdür.

Süperstrat gitar tiplerinde Fender Stratocaster gitarlardan farklı olarak daha sivri uçlu şekiller, modern tasarımlı gövde / sap yüzeyleri, farklı tonda ağaçlar, daha fazla sayıda perde ve özellikle olarak adlandırılan çift sarmalı gitar manyetikleri ile beraber Floyd Rose tremolo sistemlerinin kullanıldığı görülmektedir. Bu gitarlar ana hat olarak Stratocaster modellerinden yola çıksa da zaman zaman son görünüş itibarı ile klasik Stratocaster tip gitarlardan oldukça farklı biçimlerde olabilmektedir.
Süperstrat kelimesinin tam olarak açılımı bulunmamakla birlikte, bu kategoriye giren gitarların isimlendirilmesi gitarist müzisyenlerin ve gitar yapımı konusunda otorite sahibi kişi ve kurumların (örneğin gitar üreticilerinin) görüşüne bağlıdır. Genel olarak bir gitarın ana hatlarının Fender'in Stratocaster modeline benzemesi o gitarın süperstrat olarak tanımlanması için yeterlidir. Ancak gitarın yapısında kullanılan malzemelerin özellikleri ve manyetiklerinin yüksek ses çıkış gücüne sahip olması sebebiyle süperstrat gitarlar genelde heavy metal ve türevi müziklerde kullanılmaktadır.
Tarihçe

1980'li yılların başlarında gelişmekte olan heavy metal müzik ile beraber gitaristler daha değişik şekillerde ve en önemlisi farklı çalınabilirlikte (daha kolay çalınabilen ve yüksek çıkışlı amfilerde daha tok ses verebilen) gitarlar için arayışa girmişlerdir. Bu yıllarda Ritchie Blackmore, ve Dave Murray gibi birçok gitarist halihazırda Stratocaster modelleri kullanmakta iken; aslında bu gitarlar çalan ünlü müzisyenlerin istekleri doğrultusunda özelleştirilmişlerdir.

Gerçek anlamda ilk süperstrat tipi gitarı kullanan ve geniş kitlelerce bilinen ilk müzisyen Eddie Van Halen'dır. Klasik tarzda bir Fender Stratocaster gitarın sapını daha ince ve 22 perde olan bir sap ile değiştiren Van Halen, bu gitarın üzerine normal stratocaster modellerinde görülmeyen ve bir Gibson marka gitardan aldığı humbucker manyetiğini eklemiştir. Bu gitar ilk kez ilk Van Halen albümü olan ve 10 Şubat 1978 çıkışlı albümünde kullanılmıştır ve albümde resmi de bulunmaktadır.
Daha sonraki yıllarda birçok gitarist Van Halen'ın yolundan giderek gitarlarını özelleştirmiştir. Gitar yapımcıları arasında ise Jackson Gitarları'nın sahibi Grover Jackson'un 1981 yılında bile gitaristler için süperstratlar ürettiği birçok kaynakta belirtilmiştir. Daha sonraları Jackson tarafından gitaristler için elde yapılan bu gitarların ortak özellikleri birleştirilerek ilk seri (fabrika) üretimi süperstrat modellerinden biri olan Jackson Soloist serisi yaratılmıştır.
1983-1984 yıllarından itibaren, Kramer, Jackson, , Yamaha, Aria, Ibanez ve gelişmekte olan müzik piyasasından gelen istekler doğrultusunda seri süperstrat üretimine başlamışlardır. Bu dönemde atılımda olan heavy metal müziği sonucu doğan süperstrat gitarlar ile birlikte çok sayıda yeni-akım gitar virtüözü piyasada adını duyurmaya başlamış; böylelikle elektrik gitarlarda hız ve çalınabilirlik daha ön plana çıkarak daha seri ve hızlı çalınabilen çok yönlü gitar sapları ve tremolo bileşeni önem kazanmıştır.
İlk seri üretim süperstrat gitarı kimin ürettiği tam olarak belli değildir ve günümüzde bu konuda tartışmalar hala sürmektedir; zira süperstrat tanımı daha önce de belirtildiği gibi kişiden kişiye değişmektedir. Ancak gitar tarihçileri tarafından şu gitarlar ilk seri üretim süperstratlar olarak tanımlanmaktadır:
- Kramer Baretta (1983-1991) — üzerinde orijinal Floyd Rose tremolo, bir adet açılı humbucker manyetik olan ve genel hatları ile tipik bir stratocaster modelini andıran seri üretim gitarı.
- Dean Bel Aire (1983-1984) — üzerinde iki adet tek, bir adet çift (humbucker) sarmalı manyetik bulunan 22 perdeli ve Fender tipi tremololu bir seri üretim gitarı. Yalnızca 1 sene boyunca üretilmiştir.
- Jackson Soloist (28 Ağustos 1984 tarihinden beri üretimdedir) — üzerinde iki adet tek, bir adet çift (humbucker) sarmalı manyetik bulunan, yekpare gövdeli, 24 perdeli ve Floyd Rose / Kahler tremolo sistemine sahip bir seri üretim modeli. Bu gitarların üretimi günümüzde de sürmektedir.
Stratocaster modeli temel alınarak geliştirilen ve popülerliği gün geçtikçe artan bu süperstrat modellerinin etkisiyle, Stratocaster modelinin sahibi ve tek yasal üreticisi olan Fender firması da 1980'li yıllardan itibaren kendi süperstrat modellerini oluşturmaya başlamıştır.
Günümüzde süperstrat gitarlar
1990'lı yılların başlarından itibaren, hızlı çalınan ve çoğu zaman virtüöz becerikliliğinde sololar içeren heavy metal gitarların yerini, özellikle Nirvana ve Alice In Chains gibi grupların popülerlik kazandırdığı grunge müziğinin temel taşı olan ritim gitar ağırlıklı bir tarz almaya başlamıştır. Bu dönemde süperstrat gitarların da popülerliği ciddi biçimde azalmış ve sonuçta birçok süperstrat üreticisi ya iflas etmiş ya da başka ürünlere yönelmeye mecbur kalmışlardır.
Müzikteki tüm değişimlere rağmen günümüzde süperstrat üretimi devam etmektedir. Bazı süperstrat gitarlar günümüze uygun hale gelecek şekilde evrim geçirmiştir; örneğin Ibanez tarafından 7 ve 8 telli süperstratlar ve RG serisi gitarlar seri olarak üretilmektedir. Yine bir Japon firması olan ESP, Amerikan firmaları Washburn, Jackson, Fender, B.C. Rich, Güney Koreli bir firma olan Cort halen farklı süperstratları seri olarak üretmektedirler.
Günümüzde seri olarak üretilen süperstrat gitarlar oldukça farklı donanımlar ile tasarlanmaktadır. Aşağıda bu gitarlardan yalnızca birine örnek verilmiştir.
![]() | 1: Kafa 1.1 : Akort kulakçıkları 1.2 : Kilitli üst eşik |
---|---|
2: Sap 2.1 : Klavye 2.2 : Perdeler 2.3 : Perde işlemesi / kakma (inlay) 2.4 : Sap - gövde bağlantısı | |
3: Gövde 3.1 : Sap manyetiği 3.2 : Köprü manyetiği 3.3 : Köprü 3.4 : Tremolo kolu 3.5 : Manyetik seçici anahtar 3.6 : Ses ve ton kontrol düğmeleri 3.7 : Kablo çıkışı 3.8 : Askı / kayış tutucuları | |
4: Teller 4.1 : Bas teller 4.2 : Tiz teller |
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2009.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 7 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2009.
- ^ Trynka, Paul (1995). The Electric Guitar: An Illustrated History. San Francisco. p. 104.
- ^ Bacon, Tony (2000). 50 Years of Fender. Backbeat Books. p. 94.
- ^ Bennett, Andy; Dawe, Kevin (2001). Guitar Cultures. Berg Publishers. p. 126.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2009.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Superstrat veya bazen kullanilan sekli ile super strat veya super strat elektrik gitarlarin onculerinden olan Fender Stratocaster model gitarlardan yola cikarak gunumuz gitaristlerinin istekleri dogrultusunda zaman icinde sekillen bir gitar turudur Ibanez JEM 7VWH model bir superstrat gitar Superstrat gitar tiplerinde Fender Stratocaster gitarlardan farkli olarak daha sivri uclu sekiller modern tasarimli govde sap yuzeyleri farkli tonda agaclar daha fazla sayida perde ve ozellikle olarak adlandirilan cift sarmali gitar manyetikleri ile beraber Floyd Rose tremolo sistemlerinin kullanildigi gorulmektedir Bu gitarlar ana hat olarak Stratocaster modellerinden yola ciksa da zaman zaman son gorunus itibari ile klasik Stratocaster tip gitarlardan oldukca farkli bicimlerde olabilmektedir Superstrat kelimesinin tam olarak acilimi bulunmamakla birlikte bu kategoriye giren gitarlarin isimlendirilmesi gitarist muzisyenlerin ve gitar yapimi konusunda otorite sahibi kisi ve kurumlarin ornegin gitar ureticilerinin gorusune baglidir Genel olarak bir gitarin ana hatlarinin Fender in Stratocaster modeline benzemesi o gitarin superstrat olarak tanimlanmasi icin yeterlidir Ancak gitarin yapisinda kullanilan malzemelerin ozellikleri ve manyetiklerinin yuksek ses cikis gucune sahip olmasi sebebiyle superstrat gitarlar genelde heavy metal ve turevi muziklerde kullanilmaktadir TarihceSuperstrat gitarlarin ilk seri uretim modellerinden olan 1987 yapimi bir Jackson Soloist gitar 1980 li yillarin baslarinda gelismekte olan heavy metal muzik ile beraber gitaristler daha degisik sekillerde ve en onemlisi farkli calinabilirlikte daha kolay calinabilen ve yuksek cikisli amfilerde daha tok ses verebilen gitarlar icin arayisa girmislerdir Bu yillarda Ritchie Blackmore ve Dave Murray gibi bircok gitarist halihazirda Stratocaster modelleri kullanmakta iken aslinda bu gitarlar calan unlu muzisyenlerin istekleri dogrultusunda ozellestirilmislerdir Eddie Van Halen tarafindan yapilan ilk superstrat model gitar Van Halen gitara esprili bir bicimde Frankenstrat adini vermistir Gercek anlamda ilk superstrat tipi gitari kullanan ve genis kitlelerce bilinen ilk muzisyen Eddie Van Halen dir Klasik tarzda bir Fender Stratocaster gitarin sapini daha ince ve 22 perde olan bir sap ile degistiren Van Halen bu gitarin uzerine normal stratocaster modellerinde gorulmeyen ve bir Gibson marka gitardan aldigi humbucker manyetigini eklemistir Bu gitar ilk kez ilk Van Halen albumu olan ve 10 Subat 1978 cikisli albumunde kullanilmistir ve albumde resmi de bulunmaktadir Daha sonraki yillarda bircok gitarist Van Halen in yolundan giderek gitarlarini ozellestirmistir Gitar yapimcilari arasinda ise Jackson Gitarlari nin sahibi Grover Jackson un 1981 yilinda bile gitaristler icin superstratlar urettigi bircok kaynakta belirtilmistir Daha sonralari Jackson tarafindan gitaristler icin elde yapilan bu gitarlarin ortak ozellikleri birlestirilerek ilk seri fabrika uretimi superstrat modellerinden biri olan Jackson Soloist serisi yaratilmistir 1983 1984 yillarindan itibaren Kramer Jackson Yamaha Aria Ibanez ve gelismekte olan muzik piyasasindan gelen istekler dogrultusunda seri superstrat uretimine baslamislardir Bu donemde atilimda olan heavy metal muzigi sonucu dogan superstrat gitarlar ile birlikte cok sayida yeni akim gitar virtuozu piyasada adini duyurmaya baslamis boylelikle elektrik gitarlarda hiz ve calinabilirlik daha on plana cikarak daha seri ve hizli calinabilen cok yonlu gitar saplari ve tremolo bileseni onem kazanmistir Ilk seri uretim superstrat gitari kimin urettigi tam olarak belli degildir ve gunumuzde bu konuda tartismalar hala surmektedir zira superstrat tanimi daha once de belirtildigi gibi kisiden kisiye degismektedir Ancak gitar tarihcileri tarafindan su gitarlar ilk seri uretim superstratlar olarak tanimlanmaktadir Kramer Baretta 1983 1991 uzerinde orijinal Floyd Rose tremolo bir adet acili humbucker manyetik olan ve genel hatlari ile tipik bir stratocaster modelini andiran seri uretim gitari Dean Bel Aire 1983 1984 uzerinde iki adet tek bir adet cift humbucker sarmali manyetik bulunan 22 perdeli ve Fender tipi tremololu bir seri uretim gitari Yalnizca 1 sene boyunca uretilmistir Jackson Soloist 28 Agustos 1984 tarihinden beri uretimdedir uzerinde iki adet tek bir adet cift humbucker sarmali manyetik bulunan yekpare govdeli 24 perdeli ve Floyd Rose Kahler tremolo sistemine sahip bir seri uretim modeli Bu gitarlarin uretimi gunumuzde de surmektedir Stratocaster modeli temel alinarak gelistirilen ve populerligi gun gectikce artan bu superstrat modellerinin etkisiyle Stratocaster modelinin sahibi ve tek yasal ureticisi olan Fender firmasi da 1980 li yillardan itibaren kendi superstrat modellerini olusturmaya baslamistir Gunumuzde superstrat gitarlar1990 li yillarin baslarindan itibaren hizli calinan ve cogu zaman virtuoz becerikliliginde sololar iceren heavy metal gitarlarin yerini ozellikle Nirvana ve Alice In Chains gibi gruplarin populerlik kazandirdigi grunge muziginin temel tasi olan ritim gitar agirlikli bir tarz almaya baslamistir Bu donemde superstrat gitarlarin da populerligi ciddi bicimde azalmis ve sonucta bircok superstrat ureticisi ya iflas etmis ya da baska urunlere yonelmeye mecbur kalmislardir Muzikteki tum degisimlere ragmen gunumuzde superstrat uretimi devam etmektedir Bazi superstrat gitarlar gunumuze uygun hale gelecek sekilde evrim gecirmistir ornegin Ibanez tarafindan 7 ve 8 telli superstratlar ve RG serisi gitarlar seri olarak uretilmektedir Yine bir Japon firmasi olan ESP Amerikan firmalari Washburn Jackson Fender B C Rich Guney Koreli bir firma olan Cort halen farkli superstratlari seri olarak uretmektedirler Gunumuzde seri olarak uretilen superstrat gitarlar oldukca farkli donanimlar ile tasarlanmaktadir Asagida bu gitarlardan yalnizca birine ornek verilmistir Bir superstrat ornegi ve parcalari 1 Kafa 1 1 Akort kulakciklari 1 2 Kilitli ust esik2 Sap 2 1 Klavye 2 2 Perdeler 2 3 Perde islemesi kakma inlay 2 4 Sap govde baglantisi3 Govde 3 1 Sap manyetigi 3 2 Kopru manyetigi 3 3 Kopru 3 4 Tremolo kolu 3 5 Manyetik secici anahtar 3 6 Ses ve ton kontrol dugmeleri 3 7 Kablo cikisi 3 8 Aski kayis tutuculari4 Teller 4 1 Bas teller 4 2 Tiz tellerKaynakca Arsivlenmis kopya 7 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Nisan 2009 a b Arsivlenmis kopya 7 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Nisan 2009 Trynka Paul 1995 The Electric Guitar An Illustrated History San Francisco p 104 ISBN 0 8118 0863 7 Bacon Tony 2000 50 Years of Fender Backbeat Books p 94 ISBN 0 87930 621 1 Bennett Andy Dawe Kevin 2001 Guitar Cultures Berg Publishers p 126 ISBN 1 85973 434 0 Arsivlenmis kopya 16 Haziran 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Nisan 2009