Diğer dillerle olan genetik ilişkisi tam olarak saptanamamış dillere sınıflandırılmamış dil denir. Diller, güvenilir veri eksikliğinin başta olduğu çeşitli sebeplerden sınıflandırılmamış olabilir, temaslı olduğu bir dilin kelimeleri veya morfolojisi farklı yönlere işaret ettiğinde ve hangisinin dilin ata biçimi olduğu belli olmadığında ortaya çıkan kafa karıştırıcı etki de dillerin sınıflandırılamamasında etkendir.Kut dili ve Cacán dili gibi bazı az bilinen soyu tükenmiş diller basitçe sınıflandırılamazlar ve bu durumun gelecekte değişmesi de çok olası değildir.
Eğer önemli sayılabilecek bir belgelendirme yapılmışsa ve dilin başka dillerle ve ailerle kıyaslanmasının ardından hala o dilin başka dillerle olan genetik ilişkisi açıklanamıyorsa - Avrupa'daki Baskça durumundaki gibi - o dil izole dil sayılır, bu da onu tek başına bir dil ailesi yapar. Bu yüzden sınıflandırılmamış bir dil, daha iyi veriler elde edildiğinde veya daha kapsamlı karşılaştırmalı araştırmalar yapıldığında belirli bir dil ailesine dahil olabilir. Çok az bulgunun günümüze ulaştığı soyu tükenmiş ve sınıflandırılmamış dillerin ise kayıp belgeler veya konuşan bir nüfus keşfedilmedikçe belirsizlik içinde kalmaları daha olasıdır.
Sınıflandırma zorlukları
Çad'daki Mimi-D dili sınıflandırmada birçok soruna sebep olmuş dillerden biridir. Sadece 1900'lerde toplanmış bir kelime listesi ile tasdiklenmiştir. İlk Maban dili olarak tanımlanan Maba diline benzerliğinden ötürü başta bir Maban dili olduğu düşünülmüştü. Fakat Maban ailesindeki diğer diller tanımlandıkça benzerliklerin sadece Maba diliyle olduğu netleşti ve Mimi-D dilinin özellikle Maba diliyle akraba olup diğer Maban dillerine o kadar benzememesi de uzak bir olasılıktı. Bu yüzden de bariz benzerliklerin bölgedeki sosyal anlamda baskın dil olan Maba dilinden alıntılar olduğu düşünülüyor. Bu tür alıntılar göz ardı edildiğinde Mimi-D'yi sınıflandırmak için geriye daha az veri kalıyor ve kalan da özel olarak diğer hiçbir dile veya dil ailesine benzemiyor. Bu yüzden Mimi-D bir izole dil olabilir, belki de önerilen ama ispatlanmamış Nil-Sahra dil grubunun Maban dilleriyle ilişili başka bir dil ailesinin bir üyesidir. Daha iyi verilerle sorunu ele almak daha kolay olurdu ama hiç kimse bu dilin konuşanını bir daha bulamadı.
Bir dil var olan bir dil ailesi içinde sınıflandırılamayabilir de. Bir dilin açıkça bir Malaya-Polinezya dili olduğu görülebilir ama hangi koluna ait olduğu belli olmayabilir. Bir dil ailesi, büyük ölçüde kafa karıştırıcı temas içeren birçok benzer dilden meydana geldiğinde çok sayıda dil bu sebepten sınıflandırılamayabilir. Malaya-Polinezya, Bantu, Pama-Nyungan ve Arawakan bu önemli sorunu içeren dil aileleri arasındadır.
Sebepleriyle örnekler
Çoğu soyu tükenmiş olan sınıflandırılmamış yüzlerce dil vardır, yine de nispeten az da olsa halen konuşulan sınıflandırılmamış diller de var. Aşağıdaki listede soyu tükenmiş diller bir hançer (†) ile etiketlenmiştir.
Veri yokluğu
Bu diller sadece sınıflandırılmamış dil değil, sınıflandırılamayan dillerdir çünkü dilin var olan bir kaydı olsa bile bu analiz ve sınıflandırma için yeterli değildir, özellikle de şu anki soyu tükenmiş diller için.
- Sentinelese (Andaman Adaları) – iletişim kurulmamış bir halkın varsayılan yaşayan dili
- Weyto† (Etiyopya)
- Nam† (Çin–Tibet sınırı) – veriler deşifre edilmemiş durumda
- Harappan† (İndus Vadisi uygarlığı MÖ 33.–13. yüzyıl) – veriler deşifre edilmemiş durumda
- Kıbrıs-Minos dili† (Kıbrıs MÖ 15.–10. yüzyıl) – veriler deşifre edilmemiş durumda
- Lullubi† (İran)
- Hamba† (Tanzanya)
- Guale† ve Yamasee† (ABD)
- Himarimã (Brezilya) – iletişim kurulmamış bir halkın varsayılan yaşayan dili
- Nagarchal† (Hindistan) – Dravid dili olduğu düşünüldü
Veri azlığı
Veri miktarı, varsa olan yakın akrabalarını tespit etmek için yeterli olmadığından bu dillerin de çoğu sınıflandırılamazdır. Diğerleri içinse belli bir dil ailesine ait olduğunu gösterecek kadar veri olabilir ama bu ailenin neresinde olduğunu göstermeyebilir veya dilin hiç yakın akrabası olmadığını gösterebilir ama onun bir izole dil olduğu sonucuna varmak için yeterli olmayabilir.
- Solano† (Meksika)
- Cacán† (Arjantin)
- Kujargé (Çad)
- Bung (Kamerun)
- Luo (Kamerun)
- Mawa† (Nijerya)
- Komta† (Nijerya)
- Wawu† (Gana or Fildişi Sahili?)
- Okwa†? (Batı Afrika)
- Dima-Bottego† (Etiyopya)
- Kwadi† (Angola)
- Filistince† (Filistin)
- İberce† (İspanya ve Güney Fransa)
- Limnice† (Limni, Yunanistan)
- Minosça† (Antik Girit)
- Eteogirit dili† (Antik Girit))
- Hattice† (Anadolu)
- Kaşkaca† (Anadolu, muhtemelen Hattice'yle ilişkili)
- Kassitçe† (Irak)
- Kut dili† (Zagros sınırları)
- Hunca† (Doğu Avrupa ve Merkez Asya)
- (Hiung-nu dili)† (Moğolistan)
- Siyenpi dili† (Moğolistan)
- Cücence† (Moğolistan)
- Hitay dili† (Moğolistan)
Yakındaki dillerden alakasız ve çok fazla incelenmemiş
- Bangime (Mali)
- Jalaa† (Nijerya)
- Kwaza (Brezilya)
- Mpre† (Gana)
Temel kelimeleri diğer dillere benzemeyen
- Bayot (Senegal)
- Laal (Çad)
Diğer dillerle yakından ilişkili olmayan ve akademik fikir birliği olmayan
- Ongota (Etiyopya)
- Shabo (Etiyopya)
- Omaio (Tanzanya)
Varlığı şüpheli diller
- Oropom (Uganda) (soyu tükenmiş, var olduysa)
- Imeraguen (Moritanya)
- Nemadi (Moritanya)
- Rer Bare (Etiyopya) (soyu tükenmiş, var olduysa)
- Wutana (Nijerya) (soyu tükenmiş, var olduysa)
- Truvaca (Anadolu) (tasdiklenmemiş, muhtemelen bir Luvice lehçesi)
Brezilya'daki Kukurá gibi bazı "dillerin" uydurma oldukları ortaya çıkıyor.
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ 300 yıldır Kuzey Sentinel Adası'yla etkileşime geçilmedi ve bu dilin tek bir kelimesi bile bilinmiyor.
- ^ Deşifrecilerin tanımlama için güvendiği Harappan "yazısı" halen çözülemez bir durumda ve muhtemelen tam bir yazı da değil.
- ^ Rupert Moser'a göre, "Hambalar, av ve toplama bölgelerinin yer fıstığı tarlaları olarak kullanılması planlandığında 1950'lerde yeniden yerleşip dağılan avcı-toplayıcılardı (Mbemkuru Nehri'nin güneyinde, Nachingwea'nın kuzeybayısında). Proje iklimden dolayı başarısız olsa da Hambalar, Matumbi ve Yao gibi komşu gruplara asimile olmuştu. Daha öncesinde bazı kısımları Mwera, Ndonde, Ndendule ve Ngindo işgalleriyle asimile olmuştu.
- ^ "Okwa" 18. yüzyılda elde edilmiş tek bir kelimeyle tasdiklendi: alıntı olup olmadığı bilinmeyen tschabee 'Tanrı' (Almanca ortografisiyle). Tanımlanmamıştan çok sınıflandırılmamış bir dil.
Kaynakça
- ^ Hasnain, Imtiaz (2013-07-16). Alternative Voices: (Re)searching Language, Culture, Identity …. Cambridge Scholars Publishing. p. 314. ISBN .
- ^ Muysken, Pieter (2008). From Linguistic Areas to Areal Linguistics. John Benjamins Publishing. p. 168. ISBN .
- ^ Gabriele Sommer, 'A Survey on Language Death in Africa', in Brenzinger (2012) Language Death, p. 351. Bkz. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Hamba 16 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ." Glottolog 3.0 Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.)
- ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Okwa 15 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Diger dillerle olan genetik iliskisi tam olarak saptanamamis dillere siniflandirilmamis dil denir Diller guvenilir veri eksikliginin basta oldugu cesitli sebeplerden siniflandirilmamis olabilir temasli oldugu bir dilin kelimeleri veya morfolojisi farkli yonlere isaret ettiginde ve hangisinin dilin ata bicimi oldugu belli olmadiginda ortaya cikan kafa karistirici etki de dillerin siniflandirilamamasinda etkendir Kut dili ve Cacan dili gibi bazi az bilinen soyu tukenmis diller basitce siniflandirilamazlar ve bu durumun gelecekte degismesi de cok olasi degildir Eger onemli sayilabilecek bir belgelendirme yapilmissa ve dilin baska dillerle ve ailerle kiyaslanmasinin ardindan hala o dilin baska dillerle olan genetik iliskisi aciklanamiyorsa Avrupa daki Baskca durumundaki gibi o dil izole dil sayilir bu da onu tek basina bir dil ailesi yapar Bu yuzden siniflandirilmamis bir dil daha iyi veriler elde edildiginde veya daha kapsamli karsilastirmali arastirmalar yapildiginda belirli bir dil ailesine dahil olabilir Cok az bulgunun gunumuze ulastigi soyu tukenmis ve siniflandirilmamis dillerin ise kayip belgeler veya konusan bir nufus kesfedilmedikce belirsizlik icinde kalmalari daha olasidir Siniflandirma zorluklariCad daki Mimi D dili siniflandirmada bircok soruna sebep olmus dillerden biridir Sadece 1900 lerde toplanmis bir kelime listesi ile tasdiklenmistir Ilk Maban dili olarak tanimlanan Maba diline benzerliginden oturu basta bir Maban dili oldugu dusunulmustu Fakat Maban ailesindeki diger diller tanimlandikca benzerliklerin sadece Maba diliyle oldugu netlesti ve Mimi D dilinin ozellikle Maba diliyle akraba olup diger Maban dillerine o kadar benzememesi de uzak bir olasilikti Bu yuzden de bariz benzerliklerin bolgedeki sosyal anlamda baskin dil olan Maba dilinden alintilar oldugu dusunuluyor Bu tur alintilar goz ardi edildiginde Mimi D yi siniflandirmak icin geriye daha az veri kaliyor ve kalan da ozel olarak diger hicbir dile veya dil ailesine benzemiyor Bu yuzden Mimi D bir izole dil olabilir belki de onerilen ama ispatlanmamis Nil Sahra dil grubunun Maban dilleriyle ilisili baska bir dil ailesinin bir uyesidir Daha iyi verilerle sorunu ele almak daha kolay olurdu ama hic kimse bu dilin konusanini bir daha bulamadi Bir dil var olan bir dil ailesi icinde siniflandirilamayabilir de Bir dilin acikca bir Malaya Polinezya dili oldugu gorulebilir ama hangi koluna ait oldugu belli olmayabilir Bir dil ailesi buyuk olcude kafa karistirici temas iceren bircok benzer dilden meydana geldiginde cok sayida dil bu sebepten siniflandirilamayabilir Malaya Polinezya Bantu Pama Nyungan ve Arawakan bu onemli sorunu iceren dil aileleri arasindadir Sebepleriyle orneklerCogu soyu tukenmis olan siniflandirilmamis yuzlerce dil vardir yine de nispeten az da olsa halen konusulan siniflandirilmamis diller de var Asagidaki listede soyu tukenmis diller bir hancer ile etiketlenmistir Veri yoklugu Bu diller sadece siniflandirilmamis dil degil siniflandirilamayan dillerdir cunku dilin var olan bir kaydi olsa bile bu analiz ve siniflandirma icin yeterli degildir ozellikle de su anki soyu tukenmis diller icin Sentinelese Andaman Adalari iletisim kurulmamis bir halkin varsayilan yasayan dili Weyto Etiyopya Nam Cin Tibet siniri veriler desifre edilmemis durumda Harappan Indus Vadisi uygarligi MO 33 13 yuzyil veriler desifre edilmemis durumda Kibris Minos dili Kibris MO 15 10 yuzyil veriler desifre edilmemis durumda Lullubi Iran Hamba Tanzanya Guale ve Yamasee ABD Himarima Brezilya iletisim kurulmamis bir halkin varsayilan yasayan dili Nagarchal Hindistan Dravid dili oldugu dusunulduVeri azligi Veri miktari varsa olan yakin akrabalarini tespit etmek icin yeterli olmadigindan bu dillerin de cogu siniflandirilamazdir Digerleri icinse belli bir dil ailesine ait oldugunu gosterecek kadar veri olabilir ama bu ailenin neresinde oldugunu gostermeyebilir veya dilin hic yakin akrabasi olmadigini gosterebilir ama onun bir izole dil oldugu sonucuna varmak icin yeterli olmayabilir Solano Meksika Cacan Arjantin Kujarge Cad Bung Kamerun Luo Kamerun Mawa Nijerya Komta Nijerya Wawu Gana or Fildisi Sahili Okwa Bati Afrika Dima Bottego Etiyopya Kwadi Angola Filistince Filistin Iberce Ispanya ve Guney Fransa Limnice Limni Yunanistan Minosca Antik Girit Eteogirit dili Antik Girit Hattice Anadolu Kaskaca Anadolu muhtemelen Hattice yle iliskili Kassitce Irak Kut dili Zagros sinirlari Hunca Dogu Avrupa ve Merkez Asya Hiung nu dili Mogolistan Siyenpi dili Mogolistan Cucence Mogolistan Hitay dili Mogolistan Yakindaki dillerden alakasiz ve cok fazla incelenmemis Bangime Mali Jalaa Nijerya Kwaza Brezilya Mpre Gana Temel kelimeleri diger dillere benzemeyen Bayot Senegal Laal Cad Diger dillerle yakindan iliskili olmayan ve akademik fikir birligi olmayan Ongota Etiyopya Shabo Etiyopya Omaio Tanzanya Varligi supheli diller Oropom Uganda soyu tukenmis var olduysa Imeraguen Moritanya Nemadi Moritanya Rer Bare Etiyopya soyu tukenmis var olduysa Wutana Nijerya soyu tukenmis var olduysa Truvaca Anadolu tasdiklenmemis muhtemelen bir Luvice lehcesi Brezilya daki Kukura gibi bazi dillerin uydurma olduklari ortaya cikiyor Ayrica bakinizIzole dil Dil aileleri listesiNotlar 300 yildir Kuzey Sentinel Adasi yla etkilesime gecilmedi ve bu dilin tek bir kelimesi bile bilinmiyor Desifrecilerin tanimlama icin guvendigi Harappan yazisi halen cozulemez bir durumda ve muhtemelen tam bir yazi da degil Rupert Moser a gore Hambalar av ve toplama bolgelerinin yer fistigi tarlalari olarak kullanilmasi planlandiginda 1950 lerde yeniden yerlesip dagilan avci toplayicilardi Mbemkuru Nehri nin guneyinde Nachingwea nin kuzeybayisinda Proje iklimden dolayi basarisiz olsa da Hambalar Matumbi ve Yao gibi komsu gruplara asimile olmustu Daha oncesinde bazi kisimlari Mwera Ndonde Ndendule ve Ngindo isgalleriyle asimile olmustu Okwa 18 yuzyilda elde edilmis tek bir kelimeyle tasdiklendi alinti olup olmadigi bilinmeyen tschabee Tanri Almanca ortografisiyle Tanimlanmamistan cok siniflandirilmamis bir dil Kaynakca Hasnain Imtiaz 2013 07 16 Alternative Voices Re searching Language Culture Identity Cambridge Scholars Publishing p 314 ISBN 9781443849982 Muysken Pieter 2008 From Linguistic Areas to Areal Linguistics John Benjamins Publishing p 168 ISBN 978 9027231000 Gabriele Sommer A Survey on Language Death in Africa in Brenzinger 2012 Language Death p 351 Bkz Hammarstrom Harald Forkel Robert Haspelmath Martin eds 2017 Hamba 16 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Glottolog 3 0 Jena Germany Max Planck Institute for the Science of Human History Hammarstrom Harald Forkel Robert Haspelmath Martin eds 2017 Okwa 15 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Glottolog 3 0 Jena Germany Max Planck Institute for the Science of Human History