Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sırbistan Sosyalist Partisi (Sırpça: Социјалистичка партија Србије, СПС / Socijalistička partija Srbije, SPS) Sırbistan'da bulunan bir siyasi parti. Resmi olarak demokratik sosyalist bir partidir. Parti aynı zamanda kendisini bu şekilde adlandırmasa da Sırp milliyetçisi çizgisiyle tanınır. Parti kendini içindeki tartışmalara rağmen merkez sol bir konumda tanımlar.
Sırbistan Sosyalist Partisi Социјалистичка Партија Србије Socijalistička Partija Srbije | |
|---|---|
 | |
| Kısaltma | СПС/SPS |
| Kurucu | Slobodan Milošević |
| Başkan | Ivica Dačić |
| Başkan Yardımcısı | |
| Onursal Başkan | |
| Kuruluş tarihi | 17 Temmuz 1990 |
| Önceli | Yugoslavya Komünistler Ligi |
| Merkez | Studentski trg 15 Belgrad |
| Gençlik kolu | |
| Üyelik (2012) | 200,000 |
| İdeoloji | Sosyal demokrasi Önceleri; Sol milliyetçilik |
| Siyasi pozisyon | Merkez sol |
| Resmî renkler | Kırmızı |
| Sırbistan Ulusal Meclisi | 22 / 250 |
10 / 120 | |
| Belgrad Şehir Meclisi | 7 / 110 |
| İnternet sitesi | |
www.sps.org.rs | |
| Parti bayrağı | |
 | |
| Sırbistan | |
Tarihçe
1990'da Yugoslavya'yı oluşturan cumhuriyetler kendi içlerinde çok partili seçimlerini yaptılar. Sırbistan ve Karadağ dışındaki cumhuriyetlerde bağımsızlık veya gevşek konfederasyon yanlısı muhalif kesimler seçimleri kazanırken, bu iki cumhuriyette eski komünistler iktidarlarını sürdürdüler. Zaten Sırbistan Sosyalist Partisi başkanı Slobodan Milošević, seçimlerden önce de Kosova ve Voyvodina'nın özerkliğini kaldırıp, Karadağ'ın yönetimini değiştirip Sırbistan'a bağlayınca Yugoslav sistemindeki yönetsel ağırlığı artmıştı.
Mayıs 1991'de rotasyonla üstlenilen devlet başkanlığı sırası Hırvat Stjepan Mesić'e geldiği hâlde Sırbistan'ın bunu engellemesi ülkenin başkansız kalmasına da yol açtı ve cumhuriyetlerin ortak bir federasyon içinde birlikte devam edilebilmesi iyice zorlaştı.
Milošević'in iktidardan uzaklaşması
Mayıs 1999'da, NATO'nun Yugoslavya'yı bombalaması sırasında Slobodan Milošević, insanlığa karşı suç işlediği için Hollanda'nın Lahey kentindeki Uluslararası Adalet Divanı'na verilen görev başındaki ilk devlet başkanı oldu. İnsanlığa karşı altı suçtan oluşan iddianameye göre, Miloşeviç ve işbirlikçileri, doğrudan 750.000 Kosovalının mülteci durumuna getirilmesi ve etnik Arnavut oldukları için 6.000 kişinin öldürülmesinden de sorumlu tutuldular.
Eylül 2000'de Sırbistan'da yapılan cumhurbaşkanlığı seçimleri sonucunda muhalefetin zaferini inkâr eden Slobodan Milošević'e karşı kitlesel protestolar başladı. Protestolar sonunda Milošević, iktidarı terk etmek zorunda kaldı. Mart 2001'de Milošević, iktidarı kötüye kullanmak ve yolsuzluk suçlamalarıyla tutuklandı. Haziran ayında Lahey'deki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne teslim edildi. 2002 yılında başlayan mahkemede Bosna-Hersek'te soykırım yapmak, Hırvatistan ve Kosova'da da savaş suçu işlemekle suçlandı, 11 Mart 2006'da mahkemesi devam ederken geçirdiği kalp krizi sonucu yaşamını kaybetti.
Başkanlar (1990-günümüz)
| # | İsim | Doğum-Ölüm | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Slobodan Milošević |  | 1941–2006 | 16 Temmuz 1990 | 11 Mart 2006 (görevde öldü) |
| 2 | Ivica Dačić |  | 1966– | 3 Aralık 2006 | Görevde |
- Milošević'in EYUCM'de yargılanması esnasında geçici başkanlık yapanlar (2001-2006)
| # | İsim | Doğum-Ölüm | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  | 1938– | 7 Nisan 2001 | 24 Aralık 2001 | |
| 2 | Mirko Marjanović |  | 1937–2006 | 24 Aralık 2001 | 23 Ağustos 2002 |
| 3 | | 1956–2013 | 23 Ağustos 2002 | 18 Ocak 2003 | |
| 4 | Ivica Dačić | | 1966– | 18 Ocak 2003 | 11 Mart 2006 |
Seçimler
| Sırbistan Ulusal Meclisi | ||||||||||
| Seçim | Oy | Sandalye | Meclis | Sıra | Genel Başkan | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| # | % | ± Y | # | ± | ||||||
| 2,320,587 | %46,09 | — | 194 / 250 | — | İktidar | 1. | Slobodan Milošević | |||
| 1,359,086 | %28,77 |  17.32 | 101 / 250 | 94 | İktidar | 1. | ||||
| 1,576,287 | %36,65 |  7.88 | 123 / 250 | 22 | İktidar | 1. | ||||
| 1,418,036 | %34,26 | 0.41 | 85 / 250 | 38 | Koalisyon | 1. | ||||
| 515,845 | %13,76 | 20.5 | 37 / 250 | 48 | Ana Muhalefet | 2. | ||||
| 291,341 | %7,62 | 6.14 | 22 / 250 | 15 | Hükûmet desteği | 6. | Ivica Dačić | |||
| 227,580 | %5,68 | 1.94 | 16 / 250 | 15 | Muhalefet | 5. | ||||
| 313,896 | %7,58 | 1.09 | 12 / 250 | 4 | Koalisyon | 4. | ||||
| 567,689 | %14,51 | 6.93 | 25 / 250 | 13 | Koalisyon | 3. | ||||
| 2014 | 484,607 | %13,49 | 1.12 | 25 / 250 | - | Koalisyon | 2. | |||
| 413,770 | %10.95 | 2.54 | 21 / 250 | 4 | Koalisyon | 2. | ||||
Partinin hükûmette olduğu dönemler (1990– )
Önemli makamlardaki parti mensupları
Sırbistan Sosyalist Partisi üyelerinin görev yaptığı önemli makamlar:
| Sırbistan Cumhurbaşkanı | Yıllar |
|---|---|
| Slobodan Miloşeviç | 1991–1997 |
| Milan Milutinoviç | 1997–2002 |
| Sırbistan Ulusal Meclisi Başkanı | Yıllar |
| 1991 | |
| 1991–1993 | |
| 1993 | |
| 1993–1994 | |
| 1994–2001 | |
| Slavica Đukić Dejanović | 2008–2012 |
| Sırbistan Başbakanı | Yıllar |
| Dragutin Zelenović | 1991 |
| Radoman Božović | 1991–1993 |
| Nikola Šainović | 1993–1994 |
| Mirko Marjanović | 1994–2000 |
| Milomir Minić | 2000–2001 |
| Ivica Daçiç | 2012–2014 |
| Belgrad Belediye Başkanı | Yıllar |
| 1991–1993 | |
| 1993–1994 | |
| Nebojša Čović | 1994–1997 |
| Voyvodina Hükûmet Başkanı | Yıllar |
| 1990–1991 | |
| 1991–1992 | |
| Radoman Božović | 1991 |
| 1992–1993 | |
| 1993–2000 | |
| 2000 |
Kaynakça
- ^ "507118-Naprednjacka-knjizica-na-ceni Naprednjačka knjižica na ceni" (Sırpça). Novosti. 10 Kasım 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2016.
- ^ "Parties and Elections in Europe: The database about parliamentary elections and political parties in Europe, by Wolfram Nordsieck". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2013.
- ^ "The Road to Disillusion: From Critical Marxism to Post-Communism in Eastern". 4 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2013.
- ^ a b Vidosav Stevanović, Trude Johansson. Milosevic: the people's tyrant. Londra, İngiltere, Birleşik Krallık: I. B. Taurus, 2004, p. 137.
- ^ Alan John Day, Roger East, Richard Thomas. A political and economic dictionary of Eastern Europe. First Edition. Cambridge International Reference on Current Affairs, Ltd, 2002, p. 544.
- ^ Janusz Bugajski. Political Parties of Eastern Europe: A Guide to Politics in the Post-Communist Era. Armonk, New York, USA: Center for Strategic and International Studies, 2002, p. 399.
- ^ Christiane Lemke, Gary Marks. The crisis of socialism in Europe. Duke University Press, 1992, p. 101.
- ^ Pavlaković, Vjeran (2005), "Serbia Transformed? Political Dynamics in the Milošević Era and After", Serbia since 1989: politics and society under Milošević and after, Seattle, Washington, ABD: University of Washington Press, s. 17
- ^ "International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia" (İngilizce). Birleşmiş Milletler. 3 Temmuz 2001. 17 Haziran 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ağustos 2018.
- ^ 2001 yılından 2006 yılındaki ölümüne kadar EYUCM tarafından hapsedildi.
- ^ 3 Aralık 2006 tarihine kadar geçici başkan
- ^ "Serbian ministries, etc". rulers.org. B. Schemmel. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2015.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Sırbistan Sosyalist Partisi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Resmî site
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sirbistan Sosyalist Partisi Sirpca Sociјalistichka partiјa Srbiјe SPS Socijalisticka partija Srbije SPS Sirbistan da bulunan bir siyasi parti Resmi olarak demokratik sosyalist bir partidir Parti ayni zamanda kendisini bu sekilde adlandirmasa da Sirp milliyetcisi cizgisiyle taninir Parti kendini icindeki tartismalara ragmen merkez sol bir konumda tanimlar Sirbistan Sosyalist Partisi Sociјalistichka Partiјa Srbiјe Socijalisticka Partija SrbijeKisaltmaSPS SPSKurucuSlobodan MilosevicBaskanIvica DacicBaskan YardimcisiOnursal BaskanKurulus tarihi17 Temmuz 1990 1990 07 17 OnceliYugoslavya Komunistler LigiMerkezStudentski trg 15 BelgradGenclik koluUyelik 2012 200 000IdeolojiSosyal demokrasi Onceleri Sol milliyetcilikSiyasi pozisyonMerkez solResmi renklerKirmiziSirbistan Ulusal Meclisi22 25010 120Belgrad Sehir Meclisi7 110Internet sitesiwww sps org rsParti bayragiSirbistanTarihce1990 da Yugoslavya yi olusturan cumhuriyetler kendi iclerinde cok partili secimlerini yaptilar Sirbistan ve Karadag disindaki cumhuriyetlerde bagimsizlik veya gevsek konfederasyon yanlisi muhalif kesimler secimleri kazanirken bu iki cumhuriyette eski komunistler iktidarlarini surdurduler Zaten Sirbistan Sosyalist Partisi baskani Slobodan Milosevic secimlerden once de Kosova ve Voyvodina nin ozerkligini kaldirip Karadag in yonetimini degistirip Sirbistan a baglayinca Yugoslav sistemindeki yonetsel agirligi artmisti Mayis 1991 de rotasyonla ustlenilen devlet baskanligi sirasi Hirvat Stjepan Mesic e geldigi halde Sirbistan in bunu engellemesi ulkenin baskansiz kalmasina da yol acti ve cumhuriyetlerin ortak bir federasyon icinde birlikte devam edilebilmesi iyice zorlasti Milosevic in iktidardan uzaklasmasi Mayis 1999 da NATO nun Yugoslavya yi bombalamasi sirasinda Slobodan Milosevic insanliga karsi suc isledigi icin Hollanda nin Lahey kentindeki Uluslararasi Adalet Divani na verilen gorev basindaki ilk devlet baskani oldu Insanliga karsi alti suctan olusan iddianameye gore Milosevic ve isbirlikcileri dogrudan 750 000 Kosovalinin multeci durumuna getirilmesi ve etnik Arnavut olduklari icin 6 000 kisinin oldurulmesinden de sorumlu tutuldular Eylul 2000 de Sirbistan da yapilan cumhurbaskanligi secimleri sonucunda muhalefetin zaferini inkar eden Slobodan Milosevic e karsi kitlesel protestolar basladi Protestolar sonunda Milosevic iktidari terk etmek zorunda kaldi Mart 2001 de Milosevic iktidari kotuye kullanmak ve yolsuzluk suclamalariyla tutuklandi Haziran ayinda Lahey deki Eski Yugoslavya Uluslararasi Ceza Mahkemesi ne teslim edildi 2002 yilinda baslayan mahkemede Bosna Hersek te soykirim yapmak Hirvatistan ve Kosova da da savas sucu islemekle suclandi 11 Mart 2006 da mahkemesi devam ederken gecirdigi kalp krizi sonucu yasamini kaybetti Baskanlar 1990 gunumuz Ivica Dacic 2006 yilindan itibaren Sirbistan Sosyalist Partisi nde liderlik gorevini surduruyor Isim Dogum Olum Gorev Baslangici Gorev Bitisi1 Slobodan Milosevic 1941 2006 16 Temmuz 1990 11 Mart 2006 gorevde oldu 2 Ivica Dacic 1966 3 Aralik 2006 GorevdeMilosevic in EYUCM de yargilanmasi esnasinda gecici baskanlik yapanlar 2001 2006 Isim Dogum Olum Gorev Baslangici Gorev Bitisi1 1938 7 Nisan 2001 24 Aralik 20012 Mirko Marjanovic 1937 2006 24 Aralik 2001 23 Agustos 20023 1956 2013 23 Agustos 2002 18 Ocak 20034 Ivica Dacic 1966 18 Ocak 2003 11 Mart 2006SecimlerSirbistan Ulusal MeclisiSecim Oy Sandalye Meclis Sira Genel Baskan Y 2 320 587 46 09 194 250 Iktidar 1 Slobodan Milosevic1 359 086 28 77 17 32 101 250 94 Iktidar 1 1 576 287 36 65 7 88 123 250 22 Iktidar 1 1 418 036 34 26 0 41 85 250 38 Koalisyon 1 515 845 13 76 20 5 37 250 48 Ana Muhalefet 2 291 341 7 62 6 14 22 250 15 Hukumet destegi 6 Ivica Dacic227 580 5 68 1 94 16 250 15 Muhalefet 5 313 896 7 58 1 09 12 250 4 Koalisyon 4 567 689 14 51 6 93 25 250 13 Koalisyon 3 2014 484 607 13 49 1 12 25 250 Koalisyon 2 413 770 10 95 2 54 21 250 4 Koalisyon 2 Partinin hukumette oldugu donemler 1990 Onemli makamlardaki parti mensuplariSirbistan Sosyalist Partisi uyelerinin gorev yaptigi onemli makamlar Sirbistan Cumhurbaskani YillarSlobodan Milosevic 1991 1997Milan Milutinovic 1997 2002Sirbistan Ulusal Meclisi Baskani Yillar19911991 199319931993 19941994 2001Slavica Đukic Dejanovic 2008 2012Sirbistan Basbakani YillarDragutin Zelenovic 1991Radoman Bozovic 1991 1993Nikola Sainovic 1993 1994Mirko Marjanovic 1994 2000Milomir Minic 2000 2001Ivica Dacic 2012 2014Belgrad Belediye Baskani Yillar1991 19931993 1994Nebojsa Covic 1994 1997Voyvodina Hukumet Baskani Yillar1990 19911991 1992Radoman Bozovic 19911992 19931993 20002000Kaynakca 507118 Naprednjacka knjizica na ceni Naprednjacka knjizica na ceni Sirpca Novosti 10 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2016 Parties and Elections in Europe The database about parliamentary elections and political parties in Europe by Wolfram Nordsieck 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2013 The Road to Disillusion From Critical Marxism to Post Communism in Eastern 4 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2013 a b Vidosav Stevanovic Trude Johansson Milosevic the people s tyrant Londra Ingiltere Birlesik Krallik I B Taurus 2004 p 137 Alan John Day Roger East Richard Thomas A political and economic dictionary of Eastern Europe First Edition Cambridge International Reference on Current Affairs Ltd 2002 p 544 Janusz Bugajski Political Parties of Eastern Europe A Guide to Politics in the Post Communist Era Armonk New York USA Center for Strategic and International Studies 2002 p 399 Christiane Lemke Gary Marks The crisis of socialism in Europe Duke University Press 1992 p 101 Pavlakovic Vjeran 2005 Serbia Transformed Political Dynamics in the Milosevic Era and After Serbia since 1989 politics and society under Milosevic and after Seattle Washington ABD University of Washington Press s 17 International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia Ingilizce Birlesmis Milletler 3 Temmuz 2001 17 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Agustos 2018 2001 yilindan 2006 yilindaki olumune kadar EYUCM tarafindan hapsedildi 3 Aralik 2006 tarihine kadar gecici baskan Serbian ministries etc rulers org B Schemmel 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2015 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Sirbistan Sosyalist Partisi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Resmi site