Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türkischer Tempel ("Türk Tapınağı" veya "Türk Mabedi"), Viyana'da bir sinagogdu. Özellikle Türkiye'den göç etmiş Sefarad Yahudileri için kurulmuş olan sinagog ve kubbesi Yahudi mimar stiliyle tarafından 1885-1887 arasında inşa edilmiştir. Bina 1938'de Kristal Gece olaylarıyla harabeye çevrildi.
 Türkischer Tempel'ın iç görünümü | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum |  Viyana, Avusturya |
| Koordinatlar | 48°12′57″K 16°23′02″D / 48.21583°K 16.38389°D |
| İnanç | Yahudilik |
| Mezhep | Ortodoks |
| Açılış | 1885 ila 1887 arası |
| Durum | 1938'de yıkıldı |
| Mimari | |
| Mimar(lar) | Hugo von Wiedenfeld |
| Mimari tür | Yahudi mimarisi. |
Tarihçe
Türk Yahudi cemaati Viyana'ya VI. Karl hükümdarlığında 1736'da yerleşti. Osmanlı İmparatorluğu ile yapılan anlaşmalar sonucu Türk Yahudi cemaatine hareket özgürlüğü geldi. Birçok ayrıcalık tanınan cemaat 1848 ve hatta 1867'den sonra dahi özerk konumlarını korudular. Viyana'daki Türk Yahudileri Sefarad dil ve kültürünü koruduklarından kendilerini Yahudiliğin elit tabakası olarak gördüler. Aynı zamanda, cemaat üyeleri Osmanlı İmparatorluğuyla olan bağlarını sıkı tuttular. Yukarı Danube Sokağındaki Yahudi ibadetevi 1824'te yanınca cemaat Büyük Moor Sokağına taşındı. Bölgedeki Türk Yahudilerinin nüfusu artınca cemaat toprak Zirkusgasse'de toprak alıp 1868'de sinagog kurdu, fakat yapı sorunları nedeniyle yıkılmak zorunda kaldı. Yeni bina ise mimar Hugo von Wiedenfeld'e 1885-1887 arası bir tarihte yaptırıldı. 1890'da yürürlüğe giren İsrail Yasası ile Türk Yahudi cemaati bağımsızlığını kaybedip ana Yahudi cemaati altında birleştirildi. Uzun görüşmeler sonucunda Sefarad cemaatine bazı özerk haklar tekrar tanındı. Sinagogun hahamlığını 1918'e kadar Saraybosnalı Michael Papo yapmaktaydı.
1938'deki Kristal Gece pogromuyla yıkılan sinagogun yerine 1988'de şehir sponsorluğunda plaket konuldu.
Bina
Viyana'daki Sefarad cemaatin sinagogu Hugo von Wiedenfeld tarafından El Hamra'dan esinlenerek Moor stiliyle inşa edildi. Antreden girilince kare şeklindeki odanın 12 metre yüksekliğinde sekizgen kubbe bulunmaktadır. 17 metrelik duvarlarla örülen sinagog, mozaiklerle güneş ışığını içeri almaktaydı. Tora kemeri iç dekorun büyük bir bölümü gibi mermerle kaplı olup altın ve diğer renklerle sıvalanmıştı. Giriş katındaki ana holde 314 sandalyelik yer bulunmaktaydı, bunu çevreleyen odalarda ise 250'si ayakta 110'u koltuklu 360 kişiye yer sağlamaktaydı.
Ayrıca bakınız
Galeri
-
![image]()
1890'da Franz Reinhold'ın renklendirdiği iç görünüm -
![image]()
1900'lerde dışarıdan görünüm -
![image]()
Hugo von Wiedenfeld'in tasarısı -
![image]()
Avlu dışında kalan alanın yer planı -
![image]()
Türkischer Tempel anısına konulan plaket
Dış bağlantılar
- Rekonstruktion der Synagoge in der Zirkusgasse (Wien)
- Die Wiener türkisch-israeilitische Gemeinde und Synagoge[]
- Jüdische Andachtsstätten in Wien vor dem Jahre 1938 15 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde hicbir kaynak icermemektedir Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek madde iceriginin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Turkischer Tempel haber gazete kitap akademik JSTOR Temmuz 2024 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Turkischer Tempel Turk Tapinagi veya Turk Mabedi Viyana da bir sinagogdu Ozellikle Turkiye den goc etmis Sefarad Yahudileri icin kurulmus olan sinagog ve kubbesi Yahudi mimar stiliyle Hugo von Wiedenfeld tarafindan 1885 1887 arasinda insa edilmistir Bina 1938 de Kristal Gece olaylariyla harabeye cevrildi Turkischer Tempel Turk TapinagiTurkischer Tempel in ic gorunumuTemel bilgilerKonumViyana AvusturyaKoordinatlar48 12 57 K 16 23 02 D 48 21583 K 16 38389 D 48 21583 16 38389InancYahudilikMezhepOrtodoksAcilis1885 ila 1887 arasiDurum1938 de yikildiMimariMimar lar Hugo von WiedenfeldMimari turYahudi mimarisi Icindekiler 1 Tarihce 2 Bina 3 Ayrica bakiniz 4 Galeri 5 Dis baglantilarTarihcedegistirTurk Yahudi cemaati Viyana ya VI Karl hukumdarliginda 1736 da yerlesti Osmanli Imparatorlugu ile yapilan anlasmalar sonucu Turk Yahudi cemaatine hareket ozgurlugu geldi Bircok ayricalik taninan cemaat 1848 ve hatta 1867 den sonra dahi ozerk konumlarini korudular Viyana daki Turk Yahudileri Sefarad dil ve kulturunu koruduklarindan kendilerini Yahudiligin elit tabakasi olarak gorduler Ayni zamanda cemaat uyeleri Osmanli Imparatorluguyla olan baglarini siki tuttular Yukari Danube Sokagindaki Yahudi ibadetevi 1824 te yaninca cemaat Buyuk Moor Sokagina tasindi Bolgedeki Turk Yahudilerinin nufusu artinca cemaat toprak Zirkusgasse de toprak alip 1868 de sinagog kurdu fakat yapi sorunlari nedeniyle yikilmak zorunda kaldi Yeni bina ise mimar Hugo von Wiedenfeld e 1885 1887 arasi bir tarihte yaptirildi 1890 da yururluge giren Israil Yasasi ile Turk Yahudi cemaati bagimsizligini kaybedip ana Yahudi cemaati altinda birlestirildi Uzun gorusmeler sonucunda Sefarad cemaatine bazi ozerk haklar tekrar tanindi Sinagogun hahamligini 1918 e kadar Saraybosnali Michael Papo yapmaktaydi 1938 deki Kristal Gece pogromuyla yikilan sinagogun yerine 1988 de sehir sponsorlugunda plaket konuldu BinadegistirViyana daki Sefarad cemaatin sinagogu Hugo von Wiedenfeld tarafindan El Hamra dan esinlenerek Moor stiliyle insa edildi Antreden girilince kare seklindeki odanin 12 metre yuksekliginde sekizgen kubbe bulunmaktadir 17 metrelik duvarlarla orulen sinagog mozaiklerle gunes isigini iceri almaktaydi Tora kemeri ic dekorun buyuk bir bolumu gibi mermerle kapli olup altin ve diger renklerle sivalanmisti Giris katindaki ana holde 314 sandalyelik yer bulunmaktaydi bunu cevreleyen odalarda ise 250 si ayakta 110 u koltuklu 360 kisiye yer saglamaktaydi Ayrica bakinizdegistirTurkiye de Yahudilik Viyana daki Yahudilerin tarihiGaleridegistir nbsp 1890 da Franz Reinhold in renklendirdigi ic gorunum nbsp 1900 lerde disaridan gorunum nbsp Hugo von Wiedenfeld in tasarisi nbsp Avlu disinda kalan alanin yer plani nbsp Turkischer Tempel anisina konulan plaketDis baglantilardegistirRekonstruktion der Synagoge in der Zirkusgasse Wien Die Wiener turkisch israeilitische Gemeinde und Synagoge olu kirik baglanti Judische Andachtsstatten in Wien vor dem Jahre 1938 15 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi https tr wikipedia org w index php title Turkischer Tempel amp oldid 33568162 sayfasindan alinmistir