Türkiye Lazları, Türkiye'nin kuzeydoğusunda yaşayan yerli bir etnik gruptur. Ağırlıklı olarak Rize'nin Pazar, Ardeşen, Fındıklı Çamlıhemşin ve İkizdere ilçelerinde, Artvin'in Arhavi, Hopa, Borçka ve Kemalpaşa ilçelerinde yaşarlar. Ayrıca 93 Harbi sonrasında Marmara bölgesine yerleşen kayda değer bir Laz nüfus bulunmaktadır. Nüfusları ile ilgili tahminler 50.000 ila 1 milyon arasında değişmektedir.
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
---|---|
Karadeniz Bölgesi, Marmara Bölgesi | |
Diller | |
Din | |
Terminoloji
Türk halkı bazen Samsun'un doğusunda konumlanmış Karadeniz illerinde yaşayan herkesi ifade etmek için "Laz" ismini kullanmaktadır. Buna bağlı olarak "Laz" kelimesi belirli sosyal klişelerle ilişkilendirilmektedir. Bununla beraber Lazlar, kendilerini Doğu Karadeniz'deki diğer halklardan ayırmak için gün geçtikte daha çok çaba sarf etmektedir. Laz olmayan Doğu Karadenizliler ise "Laz" olarak adlandırmak istememekte, "Karadenizli" olarak adlandırmayı tercih etmektedir.
Lazca
3 temel lehçesi olan Lazca, Güney Kafkas dilleri ailesinden bir dildir ve Türkçenin Karadeniz şivesi ile bir bağlantısı yoktur. Bununla beraber Lazların konuştuğu Anadolu ağzıyla Laz olmayan Doğu Karadenizlilerin konuştuğu Anadolu ağzı birbirinden farklıdır. Artvin Lazları ile Rize Lazları da farklı bir Anadolu ağzı ile Türkçe konuşmaktadır.
Lazca bilen nüfus
1965 sayımlarına göre, 26.007 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı Lazca'yı anadili gibi konuşabiliyordu. Oran olarak, en fazla Artvin'de (%5.8), Rize'de (%2.0), Sakarya'da (%0.7), Kocaeli'de (%0.7), Bolu'da (%0.5), Bursa ve Muş'ta ise (%0.1) anadil olarak Lazca konuşmaktaydı. Bu nüfusun 3.943'ü sadece Lazca konuşabiliyordu. Anadili olarak Lazca konuşanların yanında 55.158 kişi ikinci dili olarak Lazcayı konuşabilmekteydi. Günümüzde Lazca konuşabilen kişi sayısının 33.000 ila 200.000 arasında olduğu düşünülmektedir.
Kaynakça
- ^ Sevan Nisanyan, "Black Sea", Istanbul, 1990, p35.
- ^ . Karalahana.com. 27 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2010.
- ^ . Everyculture.com. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2014.
- ^ Leylâ Karahan, Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1996, s. 99-110.
- ^ . 19 Mart 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- ^ . 13 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turkiye Lazlari Turkiye nin kuzeydogusunda yasayan yerli bir etnik gruptur Agirlikli olarak Rize nin Pazar Ardesen Findikli Camlihemsin ve Ikizdere ilcelerinde Artvin in Arhavi Hopa Borcka ve Kemalpasa ilcelerinde yasarlar Ayrica 93 Harbi sonrasinda Marmara bolgesine yerlesen kayda deger bir Laz nufus bulunmaktadir Nufuslari ile ilgili tahminler 50 000 ila 1 milyon arasinda degismektedir Turkiye LazlariOnemli nufusa sahip bolgelerKaradeniz Bolgesi Marmara BolgesiDillerLazca ve TurkceDinIslam Sunnilik TerminolojiTurk halki bazen Samsun un dogusunda konumlanmis Karadeniz illerinde yasayan herkesi ifade etmek icin Laz ismini kullanmaktadir Buna bagli olarak Laz kelimesi belirli sosyal kliselerle iliskilendirilmektedir Bununla beraber Lazlar kendilerini Dogu Karadeniz deki diger halklardan ayirmak icin gun gectikte daha cok caba sarf etmektedir Laz olmayan Dogu Karadenizliler ise Laz olarak adlandirmak istememekte Karadenizli olarak adlandirmayi tercih etmektedir Lazca3 temel lehcesi olan Lazca Guney Kafkas dilleri ailesinden bir dildir ve Turkcenin Karadeniz sivesi ile bir baglantisi yoktur Bununla beraber Lazlarin konustugu Anadolu agziyla Laz olmayan Dogu Karadenizlilerin konustugu Anadolu agzi birbirinden farklidir Artvin Lazlari ile Rize Lazlari da farkli bir Anadolu agzi ile Turkce konusmaktadir Lazca bilen nufus 1965 sayimlarina gore 26 007 Turkiye Cumhuriyeti vatandasi Lazca yi anadili gibi konusabiliyordu Oran olarak en fazla Artvin de 5 8 Rize de 2 0 Sakarya da 0 7 Kocaeli de 0 7 Bolu da 0 5 Bursa ve Mus ta ise 0 1 anadil olarak Lazca konusmaktaydi Bu nufusun 3 943 u sadece Lazca konusabiliyordu Anadili olarak Lazca konusanlarin yaninda 55 158 kisi ikinci dili olarak Lazcayi konusabilmekteydi Gunumuzde Lazca konusabilen kisi sayisinin 33 000 ila 200 000 arasinda oldugu dusunulmektedir Kaynakca Sevan Nisanyan Black Sea Istanbul 1990 p35 Karalahana com 27 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Ocak 2010 Everyculture com 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Nisan 2014 Leyla Karahan Anadolu Agizlarinin Siniflandirilmasi Turk Dil Kurumu Yayinlari Ankara 1996 s 99 110 19 Mart 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2020 13 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2020