Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), banknot ihraç eden, Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti'nin para ve kredi politikasını yürüten, veznedarlık görevini üstlenmiş ve devletin iktisadi ve mali danışmanlığını yapan yasal olarak bağımsız bir ekonomik kurumdur. Kâğıt para (banknot) basma tekelini elinde bulundurur ve bu yetkiye istinaden bağımsız olarak para politikasını belirler. Ayrıca Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı olan Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünce basılan madeni paraların tedavülü de Merkez Bankasınca sağlanmaktadır.
Merkez | Ankara, Türkiye |
---|---|
Koordinatlar | 39°56′21″N 32°51′08″E / 39.939167°K 32.852222°D |
Kuruluş | 30 Haziran 1930 | )
Sahibi | Karma mülkiyet: Hazine ve bankalar |
Başkan (Guvernör) | Fatih Karahan |
Para birimi | Türk lirası (₺) TRY (ISO 4217) |
Rezerv | Brüt Rezerv $134.9 Milyar Swap Hariç Net Rezerv $-41.9 Milyar (9 Şubat 2024) |
Faiz oranı | %50 (Mart 2024) |
Website | www.tcmb.gov.tr |
Merkez Bankası EFT (Elektronik Fon Transferi), EMKT (Elektronik Menkul Kıymet Transferi) sistemlerinin Türkiye'deki sahibi olup,Tüm Dünya Bankalararası Mali İletişim Topluluğunun (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication - SWIFT) Türkiye ayağını yürütmektedir.
Banka büyük Elektronik Veri Dağıtım Sistemi (EVDS) olarak adlandırılan büyük bir veri tabanına sahiptir. Bu veri tabanındaki bilgiler İngilizce ve Türkçe olarak kullanıcıların hizmetine açılmıştır.
Yönetim
Banka Meclisi
- 3 Şubat 2024 itibarıyla
İsim | Görev | Görev Başlangıcı |
---|---|---|
Dr. Fatih Karahan | (Başkan) Üye | 3 Şubat 2024 |
Prof. Dr. Nurullah Genç | Üye | 1 Mayıs 2015 |
Üye | 1 Mayıs 2018 | |
Prof Dr. | Üye | 1 Mayıs 2019 |
Prof. Dr. | Üye | 18 Mayıs 2020 |
Ertan Aydın | Üye | 2 Nisan 2021 |
Prof. Dr. | Üye | 28 Mart 2023 |
Para Politikası Kurulu
- 3 Şubat 2024 itibarıyla
İsim | Görev | Görev başı |
---|---|---|
Dr. Fatih Karahan | (Başkan) Üye | 3 Şubat 2024 |
Dr. Osman Cevdet Akçay | (Başkan Yardımcısı) Üye | 28 Temmuz 2023 |
Prof. Dr. Hatice Karahan | (Baskan Yardımcısı) Üye | 28 Temmuz 2023 |
Prof. Dr. Fatma Özkul | Üye | 23 Aralık 2023 |
Prof. Dr. | Üye | 18 Mayıs 2020 |
Denetleme Kurulu
- 12 Şubat 2024 itibarıyla
İsim | Görev | Görev Başlangıcı |
---|---|---|
Prof. Dr. Mehmet Babacan | Üye | 1 Mayıs 2015 |
Suat Sarıgül | Üye | 18 Mayıs 2020 |
Bekir Bayrakdar | Üye | 7 Nisan 2023 |
Ramazan Güngör | Üye | 7 Nisan 2023 |
Yönetim Komitesi
- 3 Şubat 2024 itibarıyla
İsim | Görev | Görev Başlangıcı |
---|---|---|
Dr. Fatih Karahan | Başkan | 3 Şubat 2024 |
Dr. Osman Cevdet Akçay | Başkan Yardımcısı | 28 Temmuz 2023 |
Prof. Dr. | Baskan Yardımcısı | 28 Temmuz 2023 |
Genel bilgiler
TCMB'nin temel amacı fiyat istikrarını sağlamaktır. Banka temel amacıyla çelişmedikçe ülkenin kalkınması için uygulanacak politikaları da desteklemeye çalışmaktadır. Banka para politikasının uygulanmasında tek başına yetkilidir. Fiyat istikrarını sağlamak amacıyla belirleyeceği politika dahilinde para politikası araçlarını serbestçe kullanabilmektedir. Bankanın politika araçlarını uygulamada ve ekonomiyi takip etmede ihtiyaç duyacağı bilgileri toplama ve kurumları denetleme hakkı bulunmaktadır. Bankanın görev ve yetkileri şu başlıklar altında toplanabilir;
- Banknot basma ve paranın dolaşımını sağlama: Para politikasına uygun olarak ihtiyaç duyulan ülke para birimi cinsinden banknot basmak. Paraların dolaşımını ve hacmini düzenlemek için gerekli teşkilatlanmayı sağlar, yöntemleri ve teknik alt yapıyı sağlar ve işletir.
- Para politikasını belirlemek: Banka fiyat istikrarı amacına uygun olarak para politikası belirler ve uygular. Bu amaçla faiz oranlarının belirler ve bankalara nihai kredi merci olarak hizmet eder. Ayrıca para politikası amacının gerçekleştirmek için mali piyasaları yakından takip ederek, faaliyet gösteren kuruluşların uygun hareket edip etmediklerini denetleyebilmektedir. Denetim alanı dışındaki hallerde banka denetlemeye yetkili diğer kurum ve kuruluşları bilgilendirmek ve onlarla iş birliği yapmaktadır.
- Hükûmetin mali ajanlığını yerine getirmek: Banka hükûmetin alacak ve borçlarının ödenmesinde ve hükûmetin ekonomik gidişle ilgili bilgilendirilmesinde doğal mali ajandır. Bu amaçla açılacak kamu borçlanma ihalelerine aracılık yapmaktadır. Yine hükûmetin mali ajanlığı çerçevesinde ekonomik durumla ilgili olarak ortaya çıkan gelişmeler hakkında hükûmeti ve diğer kurum ve kuruluşları bilgilendirir.
Kuruluşu
İlk para Osmanlı Beyliği döneminde 1326 yılında basılmıştır. O zamanlar sadece kıymetli maden olarak basılmaya başlanan para diğer ülkelerde de olduğu gibi bugünkü kadar geniş bir kullanım alanına sahip değildi. Sadece ödeme amaçlı olarak kullanılan para devlet eliyle basılmaktaydı. 19. yüzyıla gelindiğinde paranın işlevsel değişimine ve Osmanlı İmparatorluğunun artan borçlarına paralel olarak gittikçe artan oranda mali ajana ihtiyaç duyulmaya başlanmıştır. 1847 yılında Galata bankerlerince kurulan Bank-ı Dersaadet, 1856 yılında İngiltere kralının fermanıyla İngiliz sermayeli olarak kurulan Osmanlı Bankası ve daha sonra İngiliz ve Fransız ortaklığıyla kurulan Bank-ı Osmani-i Şahane merkez bankasına ait bazı faaliyetleri yürütmeye başlamıştır.
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla Osmanlı Bankası ile anlaşma yapılmış ve Osmanlı Bankası 1935 yılına kadar banknot ihraç etme imtiyazına yetkili kılınmıştır. Ancak, genç Türkiye Cumhuriyeti kendisine ait bir Merkez Bankası'nın eksikliğini hissetmiştir. Bu amaçla çeşitli ülkelerden yetkililer ve öğretim üyeleri çağrılarak Merkez Bankası'nın kurulması için çalışmalara başlanmıştır. Hazırlanan raporlarda Merkez Bankası'nın kurulmasına ihtiyaç duyulduğu belirtilmekle birlikte, yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin Merkez Bankası'nın kurulması için gerekli şartları henüz sağlayamayacağı da belirtilmekteydi. Bu raporlarda alınan reform önlemlerine tam olarak yer verilmemesi daha sonradan eleştiri konusu olmuştur.
Merkez Bankası'nın kurulması için ilk başlarda Osmanlı Bankası'nın millileştirilmesi düşünülse de ülkenin ekonomik koşulları buna izin vermemiştir. Daha sonra o günlerde yeni kurulan Türkiye İş Bankası'nın Merkez Bankası'na dönüştürülmesi gündeme gelmiştir. Ancak, Merkez Bankası'nın bağımsız olarak çalışması gerektiği görüşünün de etkisiyle, 11 Haziran 1930 tarihinde TBMM'de kabul edilen ve 30 Haziran 1930 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan 1715 sayılı Merkez Bankası Kanunu'na paralel olarak, "Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası" 3 Ekim 1931 tarihinde faaliyete geçmiştir.
Gelişimi
Merkez Bankası'nın kurulmasına esas teşkil eden 1715 sayılı Merkez Bankası Kanunu dönemin şartlarına uygun olarak hazırlanmıştı. Kanunla banknot ihracı imtiyazı Merkez Bankası'na tanınmıştır. Merkez Bankası tam anlamıyla Hazine'nin bir ajanı olarak tanımlanmıştır. Bankanın para politikası araçlarını kullanması ve hükûmetle iş birliği içerisinde çalışmasını sürdürmesi de kanunun temellerini oluşturmuştur. 1715 sayılı kanunla ülkenin kalkınmasının sağlanması Merkez Bankası'nın temel görevi olarak tanımlanmıştır. Kanun birçok değişiklik görürken, Merkez Bankası'nın temel görevi, hükûmetle beraber çalışması ve kambiyo kontrollerinin devamı korunmuştur.
1970 yılında 1211 sayılı Merkez Bankası Kanunu çıkartılarak 1715 sayılı Merkez Bankası Kanunu yürürlükten kaldırılmıştır. 1211 sayılı kanunun en önemli farkı Merkez Bankası yetkilerinin artırılmasını sağlaması olmuştur. Bu kanunla bankanın temel amacı kalkınma planlarını ve hükûmet politikalarını desteklemek olarak belirlenmiştir. 1980 sonrasında Türkiye'nin ithal ikame yerine ihracatı destekleyici kalkınma planına geçilmesi ve 1980'lerde görülen teknolojik gelişmeler Merkez Bankası'nın da modernleşme sürecine girdiği yıllar olmuştur. Yine 1980'li yıllarda kambiyo kontrollerinin kaldırılmıştır.
1990'lı yıllara gelindiğinde yaşanan krizlerin de etkisiyle Merkez Bankası'nın bağımsızlığı tartışmaları görülmüştür. Buna ilave olarak Merkez Bankası'nın ekonominin kalkınması hedefi sorgulanarak bunun fiyat istikrarı ile çelişkileri gündeme gelmiştir. Bu tartışmaların sonucunda 1994 ve 2001 yıllarında yapılan değişikliklerle Merkez Bankası'nın temel görevleri ve bağımsızlığı düzenlenmiştir. Ayrıca Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) kurulmasıyla da Banka'ya ait bazı yetkiler BDDK'ya devredilmiştir. Söz konusu tüm bu yapısal ve yasal değişikliklerin sonucunda Merkez Bankası'nın hükûmetten bağımsız olarak faaliyet göstermesi ve temel amacının fiyat istikrarının sağlanması benimsenmiştir.
Günümüzde uygulanan para politikası
TCMB günümüzde fiyat istikrarının sağlanması için enflasyon hedeflemesine dayanan para politikası uygulamaktadır. Faiz oranın belirlenmesi nedeniyle para arzı tam olarak denetlenmemektedir. 2001 krizi sonrasında benimsenen serbest döviz kuru rejimine paralel olarak aşırı oynaklıklar dışında döviz piyasasına müdahale edilmediği gözlenmektedir.
Para politikası araçları
Para politikası araçlarından önce kısaca para politikasının önemine değinmek gerekmektedir. Lucas'ın Nobel Ödülü konuşmasında da detaylı olarak belirttiği üzere, para politikası uzun vadede etkisiz iken kısa vadede ekonomi üzerinde etkili olmaktadır. Para politikasının bu etkisinden faydalanarak makro ekonomik dengelerin sağlanması amacıyla parasal araçlardan faydalanılmaktadır. Bu bağlamda aslında para politikası yardımcı bir politika olup, ülkenin milli gelir istihdam gibi temel göstergelerinin ayarlanmasında kullanılırlar. Para politikası araçları şunlardır,
- Açık piyasa işlemleri (APİ): APİ işlemleri merkez bankalarının likit para karşılığı bono ve tahvil alıp satarak piyasadaki likiditeyi düzenlemeleridir.
- Reeskont oranı: Bankaların ellerinde bulunan kısa vadeli senetlerin merkez bankalarına iskontolu satılmasıdır (kırdırılmasıdır). Reeskont denilmesinin sebebi bankalar bu senetleri müşterilerinden alırken belirli bir iskontoyla alırlar ve bu senetleri merkez bankalarına satarken tekrar bir iskontoya tabi tutulmaktadır.
- Zorunlu karşılıklar: Bankaların ellerinde bulundurdukları mevduat ve/veya krediler için kasalarında bulundurmak zorunda oldukları nakit paraya verilen adıdır.
Günümüzde merkez bankaları para politikası araçlarını faiz oranını veya para arzını belirlemek için kullanmaktadırlar. Ekonomi bilimi kuralları gereği bir şeyin ya fiyatı ya üretilecek miktarı belirlenebileceği için bu zorunlu tercih doğmaktadır. Birçok merkez bankası faiz oranını belirleyerek para politikası araçlarını bu çerçevede kullanmaktadırlar.
Bağımsızlığı ile ilgili tartışmalar
Sargent ve 'ın ünlü Nahoş Parasal Aritmetik (Some Unpleasant Monetarist Arithmetic) isimli makaleleri, para ve maliye politikası arasındaki bağlantıyı oldukça net bir biçimde ortaya koymuştur. Sargent ve Wallace para ve maliye politikasının birbiriyle koordinasyon içinde işlemesi gerektiğini aksi takdirde politika araçlarıyla hedeflerin elde edilemeyeceğini net bir biçimde ortaya koymuşlardır. Benzer birçok çalışmadan birisini de Woodford yapmış ve aynı hedefi paylaşmayan otoritelerin birbirlerinin hedeflerine ulaşmasını engelleyeceklerini belirtmiştir. Canzoneri, Cumby and Diba hükûmetin uzun vadeli faiz oranlarını etkileyebileceğini ortaya koymuştur. Tüm bu çalışmalar merkez bankası bağımsızlığı ve hükûmet merkez bankası işleyişine yeni bir boyut taşımıştır. Diğer taraftan Türkiye'de yaşanan krizlerde hükûmetin sorumlu olarak görülmesi ve hükûmetlerin siyasi amaçları nedeniyle ekonomiye zarar verdikleri tartışmalarına neden olmuştur. Bu gelişmelere bağlı olarak Merkez Bankası bağımsızlığı Türkiye'de ciddi olarak tartışılmaya başlanmıştır. Merkez Bankasının tamamen bağımsız olması gerektiği birçok kişi tarafından savunulsa da yukarıda bahsi geçen makaleler merkez bankasının amaç bağımsızlığını sorgulamaktadır. Bu nedenle uluslararası literatürde araç bağımsızlığı yani politikayı bağımsız olarak belirleme buna karşılık ekonomi politikaları konusunda hükûmetle uyumlu olarak çalışılması ortaya çıkmıştır. Ancak siyasi otoritenin merkez bankalarıyla farklı amaçlar güdebileceği kaygıları da buna engel olmuştur. Bu nedenle günümüzde TCMB dahil olmak üzere birçok merkez bankası bağımsız olarak enflasyon hedeflemesi yapmakta ve hükûmet politikaları ile çelişen durumlarda kamuoyunu ve hükûmeti bilgilendirmeyi tercih etmektedir.
Kurum yapısı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın organizasyon yapısı, yönetim, merkez teşkilatı, şubeler ve temsilcilikler olmak üzere dört gruba ayrılabilir.
Yönetimsel birimleri
- Genel Kurul: Bankanın pay sahipleri yönetim kurulunun doğal üyeleridir. Esas olarak yılda bir kere toplanırlar. Bankanın yıllık raporlarının değerlendirilmesi, Banka Meclisi ve Denetleme kurulu üyelerinin seçimi, sermaye artırımı, banka ana sözleşmesinin değiştirilmesi ve bankanın gerektiğinde tasfiye edilmesi konusunda yetkilidir. Genel kurul üyeleri taşıdıkları hisse sınıfı tiplerine göre dört kategoriye ayrılabilirler,
- A sınıfı hisse sahipleri: A tipi hisselere sadece Türkiye Cumhuriyeti Hazine'si sahip olabilir ve hiçbir şekilde bu hissenin sermaye içerisindeki oranı %51'in altına düşemez.
- B sınıfı hisse sahipleri: Türkiye'de faaliyette bulunan ulusal bankalarca sahip olunan hisse senetleridir.
- C sınıfı hisse senetleri: Yabancı bankalar ile imtiyazlı şirketlerce sahip olunan hisse senetleridir. En çok %6 oranında hisse bu grupta yer alabilmektedir.
- D sınıfı hisse senetleri: Türk uyruklu kişi ve ticari kuruluşlarca sahip olunan hisse senetleridir.
- Banka Meclisi: En yüksek karar organı olup Merkez Bankası Başkanı başkanlığında toplanmaktadır. Başkan dahil yedi üyesi bulunan genel kurulun başkan dışındaki üyelerinin görev süresi üç yıldır. Ancak, bu üyeler tekrar seçilebilme hakkına sahiptirler. Banka Meclisi Merkez Bankası'nın para politikasının belirlenmesi dahil olmak üzere bankanın işleyişine ilişkin kararları almaya yetkilidir.
- Para Politikası Kurulu: Merkez Bankası Başkanı, Başkan Yardımcıları ve Banka Meclisince seçilecek bir üyeden oluşur. Temel görevi para politikasını belirlemek, hükûmetle birlikte uyumlu enflasyon hedeflemesi yapmak, kamuoyunu bilgilendirmekle yetkilidir.
- Denetleme Kurulu: Dört üyeden oluşur. Bir üye A tipi, iki üye B ve C tipi ve bir üye de D tipi hisse sahiplerince seçilmektedir. Bankanın bu organının yönetimsel fonksiyonu olmayıp, hesapların ve muamelelerin incelenmesiyle yetkilidir.
- Başkanlık: Bir Başkan ve dört Başkan yardımcısı olmak üzere beş kişiden oluşur. Başkan Bakanlar Kurulu kararıyla beş yıllığına atanırken, Başkan Yardımcıları Başkanın önereceği kişilerden seçilen kişilerden ortak kararnameyle yine beş yıllığına atanırlar. Başkan, en yüksek amir sıfatıyla Banka Meclisince alınacak kararları ve para politikasını yönetmekle yükümlüdür.
- Yönetim Komitesi: Başkan ve Başkan Yardımcılarından oluşmaktadır. Bankanın yönetimsel kararlarını almak, gerekli yönetmelikleri hazırlamak ve banka içinde koordinasyonun sağlanması görevleri bu organca yerine getirilir.
Merkez teşkilatı
- Araştırma Genel Müdürlüğü: Bankanın para politikası için gerekli modelleri geliştirmek, analizler yapmak ve raporlar yazmakla görevlidir.
- Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü: Bankanın yetkileri dahilinde finansal kuruluşları izlemek ve bu konularda diğer kurumlarla ilişkileri yürütmek ve geliştirmekle görevlidir.
- Banknot Matbaası Genel Müdürlüğü: Banknot ve kıymetli evrakların basımını yapmakla görevlidir.
- Baş Hukuk Müşavirliği ve Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü: Banka işlemlerinin yapılmasında hukuksal destek sağlamakla görevlidir.
- Bilişim Teknolojileri Genel Müdürlüğü: Bankanın işlemleri için gerekli donanım ve yazılımların sağlanması ve bunların sağlıklı ve çalışır tutulmasını sağlamakla görevlidir.
- Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü: Bankanın uluslararası kuruluşlar ile ilişkilerini yürütmek, geliştirmekle görevlidir.
- Emisyon Genel Müdürlüğü: Banknotlarının dolaşımını sağlamak ve gerektiğinde değiştirmekle görevlidir.
- Güvenlik ve Savunma Sekreterliği: Bankanın güvenliğini sağlamak ve bu konuda kolluk güçleri ile iş birliği yapmakla görevlidir.
- İç Denetim Genel Müdürlüğü: Bankanın birimlerinin etkinliğini denetlemekle görevlidir.
- İletişim Genel Müdürlüğü: Kamuoyunu bilgilendirmek ve bankanın sekreterya faaliyetlerini yürütmekle görevlidir.
- İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü: Bankanın insan kaynakları ihtiyaçlarını karşılamak ve personelin özlük haklarıyla ilgili işleri yapmakla görevlidir.
- İnşaat ve Malzeme Genel Müdürlüğü: Bankanın ihtiyaç duyduğu taşınır ve taşınmaz malların sağlanması ve bunların işler tutulmasıyla görevlidir.
- İstatistik Genel Müdürlüğü: Bankanın faaliyetleri için ihtiyaç duyulan verilerin toplamak değerlendirmek ve kamuoyuna sunmakla görevlidir.
- İşçi Dövizleri Genel Müdürlüğü: Yurt dışında çalışan işçilerin Merkez Bankası'nda açmış oldukları hesaplarla ilgili işlemleri yapmakla görevlidir.
- Muhasebe Genel Müdürlüğü: Bankanın faaliyetleri gereği tutulması gereken defterleri tutmak ve ödeme sistemlerini yönetmekle görevlidir.
- Piyasalar Genel Müdürlüğü: Bankanın para politikasını yürütmek ve rezervlerin değerlendirilmesini gerçekleştirmekle görevlidir.
- Sosyal İşler Genel Müdürlüğü: Bankanın sahip olduğu tesisleri yönetmek, kültür ve sanatla ilgili faaliyetleri yürütmekle görevlidir.-bu genel müdürlük lağvedildi, görevlerinin bir kısmı insan kaynaklarına bir kısmı inşaat ve malzeme genel müdürlüğüne devredildi-
- Teftiş Kurulu Başkanlığı: Bankanın birimlerinde gerekli teftiş faaliyetlerini yapmakla görevlidir.
Şubeler
Bankanın temel faaliyetlerinin yurt içinde yapılması için kurulmuş teşkilattır. Bankanın 21 adet şubesi bulunmaktadır;
Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, İskenderun, İstanbul, İzmir, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Mersin, Samsun, Trabzon ve Van şubeleridir.
Yurt dışı temsilcilikler
Yurtdışı temsilcilikler, bankanın etkinlik alanına giren konularda bulundukları ülkelerin kurum ve kuruluşlarında bankayı temsil etmek ve geliştirmekle görevlidirler. Bankanın New York, Londra, Frankfurt, Tokyo, Doha, Pekin ve Washington'da olmak üzere yedi yurt dışı temsilciliği bulunmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 14 Şubat 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 12 Kasım 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Eylül 2020.
- ^ "TCMB - Uluslararası Rezervler ve Döviz Likiditesi". 15 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Şubat 2024.
- ^ "TCMB - Faiz Oranlarına İlişkin Basın Duyurusu (2024-14)". www.tcmb.gov.tr. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. 21 Mart 2024. 21 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mart 2024.
- ^ . 4 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2007.
- ^ . 15 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.
- ^ "TCMB - Banka Meclisi". www.tcmb.gov.tr. 5 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Şubat 2024.
- ^ "TCMB - Para Politikası Kurulu". www.tcmb.gov.tr. 28 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Şubat 2024.
- ^ "TCMB - Denetleme Kurulu". www.tcmb.gov.tr. 23 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Şubat 2024.
- ^ "TCMB - Yönetim Komitesi". www.tcmb.gov.tr. 14 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Şubat 2024.
- ^ a b c 1211 sayılı Merkez Bankası Kanunu
- ^ a b . 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2017.
- ^ 1715 sayılı Merkez Bankası Kanunu
- ^ Erçel, Gazi. "Türkiye’de Merkez Bankacılığı." 26 Ocak 1999, Sofya
- ^ Lucas, Robert E.. 1996. "Nobel Lecture: Monetary Neutrality", Journal of Political Economy, Vol. 104 (4): pp. 661-682
- ^ Sargent, Thomas J., and Neil Wallace. 1981. "Some ensured Monetaristic Arithmetic", Federal Reserve Bank of Minneapolis Quarterly Review,Vol. 5 (3): pp.1-17
- ^ Woodford, Michael. 2001a. "Fiscal Requirements for Price Stability", Journal of Money, Credit and Banking, Vol. 33 (3): pp. 669-728
- ^ Canzoneri, Matthew B., Robert E. Cumby and Behzad T. Diba. 2002. "Should the European Central Bank and the Federal Reserve Be Concerned About Fiscal Policy", The paper is presented at the Federal Reserve Bank of Kansas City’s symposium on "Rethinking Stabilization Policy", Jackson Hole, August 29-31 2002
- ^ . Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. 13 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2021.
- ^ "Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Yurt Dışı Temsilcilikleri". TCMB. 6 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mayıs 2020.
Dış bağlantılar
- Yıllar itibarıyla (1987-2017) TCMB Rezervi 13 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi TCMB banknot ihrac eden Turkiye Cumhuriyeti Hukumeti nin para ve kredi politikasini yuruten veznedarlik gorevini ustlenmis ve devletin iktisadi ve mali danismanligini yapan yasal olarak bagimsiz bir ekonomik kurumdur Kagit para banknot basma tekelini elinde bulundurur ve bu yetkiye istinaden bagimsiz olarak para politikasini belirler Ayrica Hazine ve Maliye Bakanligina bagli olan Darphane ve Damga Matbaasi Genel Mudurlugunce basilan madeni paralarin tedavulu de Merkez Bankasinca saglanmaktadir Turkiye Cumhuriyet Merkez BankasiMerkezAnkara TurkiyeKoordinatlar39 56 21 N 32 51 08 E 39 939167 K 32 852222 D 39 939167 32 852222Kurulus30 Haziran 1930 93 yil once 1930 06 30 SahibiKarma mulkiyet Hazine ve bankalarBaskan Guvernor Fatih KarahanPara birimiTurk lirasi TRY ISO 4217 RezervBrut Rezerv 134 9 Milyar Swap Haric Net Rezerv 41 9 Milyar 9 Subat 2024 Faiz orani 50 Mart 2024 Websitewww tcmb gov trTurkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi nin Ulus Ankara da bulunan idari merkezi Merkez Bankasi EFT Elektronik Fon Transferi EMKT Elektronik Menkul Kiymet Transferi sistemlerinin Turkiye deki sahibi olup Tum Dunya Bankalararasi Mali Iletisim Toplulugunun Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication SWIFT Turkiye ayagini yurutmektedir Banka buyuk Elektronik Veri Dagitim Sistemi EVDS olarak adlandirilan buyuk bir veri tabanina sahiptir Bu veri tabanindaki bilgiler Ingilizce ve Turkce olarak kullanicilarin hizmetine acilmistir YonetimBanka Meclisi 3 Subat 2024 itibariylaIsim Gorev Gorev BaslangiciDr Fatih Karahan Baskan Uye 3 Subat 2024Prof Dr Nurullah Genc Uye 1 Mayis 2015Uye 1 Mayis 2018Prof Dr Uye 1 Mayis 2019Prof Dr Uye 18 Mayis 2020Ertan Aydin Uye 2 Nisan 2021Prof Dr Uye 28 Mart 2023Para Politikasi Kurulu 3 Subat 2024 itibariylaIsim Gorev Gorev basiDr Fatih Karahan Baskan Uye 3 Subat 2024Dr Osman Cevdet Akcay Baskan Yardimcisi Uye 28 Temmuz 2023Prof Dr Hatice Karahan Baskan Yardimcisi Uye 28 Temmuz 2023Prof Dr Fatma Ozkul Uye 23 Aralik 2023Prof Dr Uye 18 Mayis 2020Denetleme Kurulu 12 Subat 2024 itibariylaIsim Gorev Gorev BaslangiciProf Dr Mehmet Babacan Uye 1 Mayis 2015Suat Sarigul Uye 18 Mayis 2020Bekir Bayrakdar Uye 7 Nisan 2023Ramazan Gungor Uye 7 Nisan 2023Yonetim Komitesi 3 Subat 2024 itibariylaIsim Gorev Gorev BaslangiciDr Fatih Karahan Baskan 3 Subat 2024Dr Osman Cevdet Akcay Baskan Yardimcisi 28 Temmuz 2023Prof Dr Baskan Yardimcisi 28 Temmuz 2023Genel bilgilerTCMB nin temel amaci fiyat istikrarini saglamaktir Banka temel amaciyla celismedikce ulkenin kalkinmasi icin uygulanacak politikalari da desteklemeye calismaktadir Banka para politikasinin uygulanmasinda tek basina yetkilidir Fiyat istikrarini saglamak amaciyla belirleyecegi politika dahilinde para politikasi araclarini serbestce kullanabilmektedir Bankanin politika araclarini uygulamada ve ekonomiyi takip etmede ihtiyac duyacagi bilgileri toplama ve kurumlari denetleme hakki bulunmaktadir Bankanin gorev ve yetkileri su basliklar altinda toplanabilir Banknot basma ve paranin dolasimini saglama Para politikasina uygun olarak ihtiyac duyulan ulke para birimi cinsinden banknot basmak Paralarin dolasimini ve hacmini duzenlemek icin gerekli teskilatlanmayi saglar yontemleri ve teknik alt yapiyi saglar ve isletir Para politikasini belirlemek Banka fiyat istikrari amacina uygun olarak para politikasi belirler ve uygular Bu amacla faiz oranlarinin belirler ve bankalara nihai kredi merci olarak hizmet eder Ayrica para politikasi amacinin gerceklestirmek icin mali piyasalari yakindan takip ederek faaliyet gosteren kuruluslarin uygun hareket edip etmediklerini denetleyebilmektedir Denetim alani disindaki hallerde banka denetlemeye yetkili diger kurum ve kuruluslari bilgilendirmek ve onlarla is birligi yapmaktadir Hukumetin mali ajanligini yerine getirmek Banka hukumetin alacak ve borclarinin odenmesinde ve hukumetin ekonomik gidisle ilgili bilgilendirilmesinde dogal mali ajandir Bu amacla acilacak kamu borclanma ihalelerine aracilik yapmaktadir Yine hukumetin mali ajanligi cercevesinde ekonomik durumla ilgili olarak ortaya cikan gelismeler hakkinda hukumeti ve diger kurum ve kuruluslari bilgilendirir KurulusuIlk para Osmanli Beyligi doneminde 1326 yilinda basilmistir O zamanlar sadece kiymetli maden olarak basilmaya baslanan para diger ulkelerde de oldugu gibi bugunku kadar genis bir kullanim alanina sahip degildi Sadece odeme amacli olarak kullanilan para devlet eliyle basilmaktaydi 19 yuzyila gelindiginde paranin islevsel degisimine ve Osmanli Imparatorlugunun artan borclarina paralel olarak gittikce artan oranda mali ajana ihtiyac duyulmaya baslanmistir 1847 yilinda Galata bankerlerince kurulan Bank i Dersaadet 1856 yilinda Ingiltere kralinin fermaniyla Ingiliz sermayeli olarak kurulan Osmanli Bankasi ve daha sonra Ingiliz ve Fransiz ortakligiyla kurulan Bank i Osmani i Sahane merkez bankasina ait bazi faaliyetleri yurutmeye baslamistir Turkiye Cumhuriyeti nin kurulmasiyla Osmanli Bankasi ile anlasma yapilmis ve Osmanli Bankasi 1935 yilina kadar banknot ihrac etme imtiyazina yetkili kilinmistir Ancak genc Turkiye Cumhuriyeti kendisine ait bir Merkez Bankasi nin eksikligini hissetmistir Bu amacla cesitli ulkelerden yetkililer ve ogretim uyeleri cagrilarak Merkez Bankasi nin kurulmasi icin calismalara baslanmistir Hazirlanan raporlarda Merkez Bankasi nin kurulmasina ihtiyac duyuldugu belirtilmekle birlikte yeni kurulan Turkiye Cumhuriyeti nin Merkez Bankasi nin kurulmasi icin gerekli sartlari henuz saglayamayacagi da belirtilmekteydi Bu raporlarda alinan reform onlemlerine tam olarak yer verilmemesi daha sonradan elestiri konusu olmustur Merkez Bankasi nin kurulmasi icin ilk baslarda Osmanli Bankasi nin millilestirilmesi dusunulse de ulkenin ekonomik kosullari buna izin vermemistir Daha sonra o gunlerde yeni kurulan Turkiye Is Bankasi nin Merkez Bankasi na donusturulmesi gundeme gelmistir Ancak Merkez Bankasi nin bagimsiz olarak calismasi gerektigi gorusunun de etkisiyle 11 Haziran 1930 tarihinde TBMM de kabul edilen ve 30 Haziran 1930 tarihinde Resmi Gazete de yayimlanan 1715 sayili Merkez Bankasi Kanunu na paralel olarak Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi 3 Ekim 1931 tarihinde faaliyete gecmistir GelisimiMerkez Bankasi nin kurulmasina esas teskil eden 1715 sayili Merkez Bankasi Kanunu donemin sartlarina uygun olarak hazirlanmisti Kanunla banknot ihraci imtiyazi Merkez Bankasi na taninmistir Merkez Bankasi tam anlamiyla Hazine nin bir ajani olarak tanimlanmistir Bankanin para politikasi araclarini kullanmasi ve hukumetle is birligi icerisinde calismasini surdurmesi de kanunun temellerini olusturmustur 1715 sayili kanunla ulkenin kalkinmasinin saglanmasi Merkez Bankasi nin temel gorevi olarak tanimlanmistir Kanun bircok degisiklik gorurken Merkez Bankasi nin temel gorevi hukumetle beraber calismasi ve kambiyo kontrollerinin devami korunmustur 1970 yilinda 1211 sayili Merkez Bankasi Kanunu cikartilarak 1715 sayili Merkez Bankasi Kanunu yururlukten kaldirilmistir 1211 sayili kanunun en onemli farki Merkez Bankasi yetkilerinin artirilmasini saglamasi olmustur Bu kanunla bankanin temel amaci kalkinma planlarini ve hukumet politikalarini desteklemek olarak belirlenmistir 1980 sonrasinda Turkiye nin ithal ikame yerine ihracati destekleyici kalkinma planina gecilmesi ve 1980 lerde gorulen teknolojik gelismeler Merkez Bankasi nin da modernlesme surecine girdigi yillar olmustur Yine 1980 li yillarda kambiyo kontrollerinin kaldirilmistir 1990 li yillara gelindiginde yasanan krizlerin de etkisiyle Merkez Bankasi nin bagimsizligi tartismalari gorulmustur Buna ilave olarak Merkez Bankasi nin ekonominin kalkinmasi hedefi sorgulanarak bunun fiyat istikrari ile celiskileri gundeme gelmistir Bu tartismalarin sonucunda 1994 ve 2001 yillarinda yapilan degisikliklerle Merkez Bankasi nin temel gorevleri ve bagimsizligi duzenlenmistir Ayrica Bankacilik Duzenleme ve Denetleme Kurumunun BDDK kurulmasiyla da Banka ya ait bazi yetkiler BDDK ya devredilmistir Soz konusu tum bu yapisal ve yasal degisikliklerin sonucunda Merkez Bankasi nin hukumetten bagimsiz olarak faaliyet gostermesi ve temel amacinin fiyat istikrarinin saglanmasi benimsenmistir Gunumuzde uygulanan para politikasiTCMB gunumuzde fiyat istikrarinin saglanmasi icin enflasyon hedeflemesine dayanan para politikasi uygulamaktadir Faiz oranin belirlenmesi nedeniyle para arzi tam olarak denetlenmemektedir 2001 krizi sonrasinda benimsenen serbest doviz kuru rejimine paralel olarak asiri oynakliklar disinda doviz piyasasina mudahale edilmedigi gozlenmektedir Para politikasi araclariPara politikasi araclarindan once kisaca para politikasinin onemine deginmek gerekmektedir Lucas in Nobel Odulu konusmasinda da detayli olarak belirttigi uzere para politikasi uzun vadede etkisiz iken kisa vadede ekonomi uzerinde etkili olmaktadir Para politikasinin bu etkisinden faydalanarak makro ekonomik dengelerin saglanmasi amaciyla parasal araclardan faydalanilmaktadir Bu baglamda aslinda para politikasi yardimci bir politika olup ulkenin milli gelir istihdam gibi temel gostergelerinin ayarlanmasinda kullanilirlar Para politikasi araclari sunlardir Acik piyasa islemleri API API islemleri merkez bankalarinin likit para karsiligi bono ve tahvil alip satarak piyasadaki likiditeyi duzenlemeleridir Reeskont orani Bankalarin ellerinde bulunan kisa vadeli senetlerin merkez bankalarina iskontolu satilmasidir kirdirilmasidir Reeskont denilmesinin sebebi bankalar bu senetleri musterilerinden alirken belirli bir iskontoyla alirlar ve bu senetleri merkez bankalarina satarken tekrar bir iskontoya tabi tutulmaktadir Zorunlu karsiliklar Bankalarin ellerinde bulundurduklari mevduat ve veya krediler icin kasalarinda bulundurmak zorunda olduklari nakit paraya verilen adidir Gunumuzde merkez bankalari para politikasi araclarini faiz oranini veya para arzini belirlemek icin kullanmaktadirlar Ekonomi bilimi kurallari geregi bir seyin ya fiyati ya uretilecek miktari belirlenebilecegi icin bu zorunlu tercih dogmaktadir Bircok merkez bankasi faiz oranini belirleyerek para politikasi araclarini bu cercevede kullanmaktadirlar Bagimsizligi ile ilgili tartismalarSargent ve in unlu Nahos Parasal Aritmetik Some Unpleasant Monetarist Arithmetic isimli makaleleri para ve maliye politikasi arasindaki baglantiyi oldukca net bir bicimde ortaya koymustur Sargent ve Wallace para ve maliye politikasinin birbiriyle koordinasyon icinde islemesi gerektigini aksi takdirde politika araclariyla hedeflerin elde edilemeyecegini net bir bicimde ortaya koymuslardir Benzer bircok calismadan birisini de Woodford yapmis ve ayni hedefi paylasmayan otoritelerin birbirlerinin hedeflerine ulasmasini engelleyeceklerini belirtmistir Canzoneri Cumby and Diba hukumetin uzun vadeli faiz oranlarini etkileyebilecegini ortaya koymustur Tum bu calismalar merkez bankasi bagimsizligi ve hukumet merkez bankasi isleyisine yeni bir boyut tasimistir Diger taraftan Turkiye de yasanan krizlerde hukumetin sorumlu olarak gorulmesi ve hukumetlerin siyasi amaclari nedeniyle ekonomiye zarar verdikleri tartismalarina neden olmustur Bu gelismelere bagli olarak Merkez Bankasi bagimsizligi Turkiye de ciddi olarak tartisilmaya baslanmistir Merkez Bankasinin tamamen bagimsiz olmasi gerektigi bircok kisi tarafindan savunulsa da yukarida bahsi gecen makaleler merkez bankasinin amac bagimsizligini sorgulamaktadir Bu nedenle uluslararasi literaturde arac bagimsizligi yani politikayi bagimsiz olarak belirleme buna karsilik ekonomi politikalari konusunda hukumetle uyumlu olarak calisilmasi ortaya cikmistir Ancak siyasi otoritenin merkez bankalariyla farkli amaclar gudebilecegi kaygilari da buna engel olmustur Bu nedenle gunumuzde TCMB dahil olmak uzere bircok merkez bankasi bagimsiz olarak enflasyon hedeflemesi yapmakta ve hukumet politikalari ile celisen durumlarda kamuoyunu ve hukumeti bilgilendirmeyi tercih etmektedir Kurum yapisiTurkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi nin organizasyon yapisi yonetim merkez teskilati subeler ve temsilcilikler olmak uzere dort gruba ayrilabilir Yonetimsel birimleri Genel Kurul Bankanin pay sahipleri yonetim kurulunun dogal uyeleridir Esas olarak yilda bir kere toplanirlar Bankanin yillik raporlarinin degerlendirilmesi Banka Meclisi ve Denetleme kurulu uyelerinin secimi sermaye artirimi banka ana sozlesmesinin degistirilmesi ve bankanin gerektiginde tasfiye edilmesi konusunda yetkilidir Genel kurul uyeleri tasidiklari hisse sinifi tiplerine gore dort kategoriye ayrilabilirler A sinifi hisse sahipleri A tipi hisselere sadece Turkiye Cumhuriyeti Hazine si sahip olabilir ve hicbir sekilde bu hissenin sermaye icerisindeki orani 51 in altina dusemez B sinifi hisse sahipleri Turkiye de faaliyette bulunan ulusal bankalarca sahip olunan hisse senetleridir C sinifi hisse senetleri Yabanci bankalar ile imtiyazli sirketlerce sahip olunan hisse senetleridir En cok 6 oraninda hisse bu grupta yer alabilmektedir D sinifi hisse senetleri Turk uyruklu kisi ve ticari kuruluslarca sahip olunan hisse senetleridir Banka Meclisi En yuksek karar organi olup Merkez Bankasi Baskani baskanliginda toplanmaktadir Baskan dahil yedi uyesi bulunan genel kurulun baskan disindaki uyelerinin gorev suresi uc yildir Ancak bu uyeler tekrar secilebilme hakkina sahiptirler Banka Meclisi Merkez Bankasi nin para politikasinin belirlenmesi dahil olmak uzere bankanin isleyisine iliskin kararlari almaya yetkilidir Para Politikasi Kurulu Merkez Bankasi Baskani Baskan Yardimcilari ve Banka Meclisince secilecek bir uyeden olusur Temel gorevi para politikasini belirlemek hukumetle birlikte uyumlu enflasyon hedeflemesi yapmak kamuoyunu bilgilendirmekle yetkilidir Denetleme Kurulu Dort uyeden olusur Bir uye A tipi iki uye B ve C tipi ve bir uye de D tipi hisse sahiplerince secilmektedir Bankanin bu organinin yonetimsel fonksiyonu olmayip hesaplarin ve muamelelerin incelenmesiyle yetkilidir Baskanlik Bir Baskan ve dort Baskan yardimcisi olmak uzere bes kisiden olusur Baskan Bakanlar Kurulu karariyla bes yilligina atanirken Baskan Yardimcilari Baskanin onerecegi kisilerden secilen kisilerden ortak kararnameyle yine bes yilligina atanirlar Baskan en yuksek amir sifatiyla Banka Meclisince alinacak kararlari ve para politikasini yonetmekle yukumludur Yonetim Komitesi Baskan ve Baskan Yardimcilarindan olusmaktadir Bankanin yonetimsel kararlarini almak gerekli yonetmelikleri hazirlamak ve banka icinde koordinasyonun saglanmasi gorevleri bu organca yerine getirilir Merkez teskilati Arastirma Genel Mudurlugu Bankanin para politikasi icin gerekli modelleri gelistirmek analizler yapmak ve raporlar yazmakla gorevlidir Bankacilik ve Finansal Kuruluslar Genel Mudurlugu Bankanin yetkileri dahilinde finansal kuruluslari izlemek ve bu konularda diger kurumlarla iliskileri yurutmek ve gelistirmekle gorevlidir Banknot Matbaasi Genel Mudurlugu Banknot ve kiymetli evraklarin basimini yapmakla gorevlidir Bas Hukuk Musavirligi ve Hukuk Isleri Genel Mudurlugu Banka islemlerinin yapilmasinda hukuksal destek saglamakla gorevlidir Bilisim Teknolojileri Genel Mudurlugu Bankanin islemleri icin gerekli donanim ve yazilimlarin saglanmasi ve bunlarin saglikli ve calisir tutulmasini saglamakla gorevlidir Dis Iliskiler Genel Mudurlugu Bankanin uluslararasi kuruluslar ile iliskilerini yurutmek gelistirmekle gorevlidir Emisyon Genel Mudurlugu Banknotlarinin dolasimini saglamak ve gerektiginde degistirmekle gorevlidir Guvenlik ve Savunma Sekreterligi Bankanin guvenligini saglamak ve bu konuda kolluk gucleri ile is birligi yapmakla gorevlidir Ic Denetim Genel Mudurlugu Bankanin birimlerinin etkinligini denetlemekle gorevlidir Iletisim Genel Mudurlugu Kamuoyunu bilgilendirmek ve bankanin sekreterya faaliyetlerini yurutmekle gorevlidir Insan Kaynaklari Genel Mudurlugu Bankanin insan kaynaklari ihtiyaclarini karsilamak ve personelin ozluk haklariyla ilgili isleri yapmakla gorevlidir Insaat ve Malzeme Genel Mudurlugu Bankanin ihtiyac duydugu tasinir ve tasinmaz mallarin saglanmasi ve bunlarin isler tutulmasiyla gorevlidir Istatistik Genel Mudurlugu Bankanin faaliyetleri icin ihtiyac duyulan verilerin toplamak degerlendirmek ve kamuoyuna sunmakla gorevlidir Isci Dovizleri Genel Mudurlugu Yurt disinda calisan iscilerin Merkez Bankasi nda acmis olduklari hesaplarla ilgili islemleri yapmakla gorevlidir Muhasebe Genel Mudurlugu Bankanin faaliyetleri geregi tutulmasi gereken defterleri tutmak ve odeme sistemlerini yonetmekle gorevlidir Piyasalar Genel Mudurlugu Bankanin para politikasini yurutmek ve rezervlerin degerlendirilmesini gerceklestirmekle gorevlidir Sosyal Isler Genel Mudurlugu Bankanin sahip oldugu tesisleri yonetmek kultur ve sanatla ilgili faaliyetleri yurutmekle gorevlidir bu genel mudurluk lagvedildi gorevlerinin bir kismi insan kaynaklarina bir kismi insaat ve malzeme genel mudurlugune devredildi Teftis Kurulu Baskanligi Bankanin birimlerinde gerekli teftis faaliyetlerini yapmakla gorevlidir Subeler Bankanin temel faaliyetlerinin yurt icinde yapilmasi icin kurulmus teskilattir Bankanin 21 adet subesi bulunmaktadir Adana Ankara Antalya Bursa Denizli Diyarbakir Edirne Erzurum Eskisehir Gaziantep Iskenderun Istanbul Izmir Kayseri Kocaeli Konya Malatya Mersin Samsun Trabzon ve Van subeleridir Yurt disi temsilcilikler Yurtdisi temsilcilikler bankanin etkinlik alanina giren konularda bulunduklari ulkelerin kurum ve kuruluslarinda bankayi temsil etmek ve gelistirmekle gorevlidirler Bankanin New York Londra Frankfurt Tokyo Doha Pekin ve Washington da olmak uzere yedi yurt disi temsilciligi bulunmaktadir Ayrica bakinizTurkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi baskanlari listesi Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi baskan yardimcilari listesi Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi beklenti anketi Turkiye deki bankalar listesiKaynakca a b Arsivlenmis kopya PDF 14 Subat 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 12 Kasim 2020 Arsivlenmis kopya 28 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Eylul 2020 TCMB Uluslararasi Rezervler ve Doviz Likiditesi 15 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Subat 2024 TCMB Faiz Oranlarina Iliskin Basin Duyurusu 2024 14 www tcmb gov tr Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi 21 Mart 2024 21 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mart 2024 4 Temmuz 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Haziran 2007 15 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ekim 2020 TCMB Banka Meclisi www tcmb gov tr 5 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Subat 2024 TCMB Para Politikasi Kurulu www tcmb gov tr 28 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Subat 2024 TCMB Denetleme Kurulu www tcmb gov tr 23 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Subat 2024 TCMB Yonetim Komitesi www tcmb gov tr 14 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Subat 2024 a b c 1211 sayili Merkez Bankasi Kanunu a b 17 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Agustos 2017 1715 sayili Merkez Bankasi Kanunu Ercel Gazi Turkiye de Merkez Bankaciligi 26 Ocak 1999 Sofya Lucas Robert E 1996 Nobel Lecture Monetary Neutrality Journal of Political Economy Vol 104 4 pp 661 682 Sargent Thomas J and Neil Wallace 1981 Some ensured Monetaristic Arithmetic Federal Reserve Bank of Minneapolis Quarterly Review Vol 5 3 pp 1 17 Woodford Michael 2001a Fiscal Requirements for Price Stability Journal of Money Credit and Banking Vol 33 3 pp 669 728 Canzoneri Matthew B Robert E Cumby and Behzad T Diba 2002 Should the European Central Bank and the Federal Reserve Be Concerned About Fiscal Policy The paper is presented at the Federal Reserve Bank of Kansas City s symposium on Rethinking Stabilization Policy Jackson Hole August 29 31 2002 Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi 13 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Subat 2021 Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi Yurt Disi Temsilcilikleri TCMB 6 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mayis 2020 Dis baglantilarYillar itibariyla 1987 2017 TCMB Rezervi 13 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde