Türk Eğitim Derneği (kısaca TED), yeni kurulmuş Türkiye Cumhuriyeti'nde özel kişi ve kuruluşların eğitime katkı vermesi amacıyla 1928 yılında Ankara'da kurulmuş bir sivil toplum örgütü.
Türk Eğitim Derneği | |
---|---|
Slogan | TED'li olmak ayrıcalıktır! |
Kuruluş | 31 Ocak 1928 |
Ülke | Türkiye, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti |
Resmî sitesi | www.ted.org.tr/ |
Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın eğitime katkı çağrısı üzerine kuruldu. Başlangıçta adı "Türk Maarif Cemiyeti" olan derneğin ilk genel başkanı, dönemin başbakanı İsmet Paşa idi.
Çalışmalarını 1946 yılından itibaren "Türk Eğitim Derneği" adıyla sürdüren derneğin 2023 yılı itibarıyla kurulu ve eğitim veren 43 okulu bulunur. 1931 yılına açılan ve günümüzde TED Ankara Koleji adıyla eğitimi sürdüren okul, Türk Eğitim Derneği'nin açtığı ilk eğitim kurumudur.
Tarihçe
Kuruluş
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa'nın 1 Kasım 1925'te Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılışında yaptığı konuşma, derneğin kuruluşuna temel olmuştur. Mustafa Kemal, konuşmasında eğitimde hedeflenen seviyeye ulaşmak için özel girişim çalışmalarına ihtiyaç olduğunu dile getirmiş ve topluma çağrıda bulunmuştu.
Gazi Mustafa Kemal'in bu konuşmasından üç yıl sonra Trabzon milletvekili Hasan Bey'in başkanlığında Cumhuriyet Halk Fırkası Merkezi'nde 31 Ocak 1928'de toplanan bir kurul, Türk Maarif Cemiyeti'nin kuruluş çalışmalarını başlatmıştır. Bu kurulda yer alanlar, günümüzdeki derneğin kurucuları olarak kabul edilir. Kurulda başbakan İsmet Paşa, dokuz bakan ile birlikte 250 milletvekili vardı. Ayrıca pek çok bürokrat, ünversite rektörü ile Türk Ocağı Genel sekreteri kurulda yer almıştır.
31 Ocak 1928'deki toplantısında kurul, "Türk Maarif Cemiyeti Nizamnamesi"’nin maddelerin kabul etti. Böylece amacı "Türk çocukları için yabancı dil öğrenimi veren okullar ve her çeşit kurslar açmak; kimsesizliği ve parasızlığı dolayısıyla öğrenim görmeye imkan bulamayan ahlâklı, anlayışlı ve çalışkan Türk çocuklarının okumalarını sağlamak" olan dernek, "Türk Maarif Cemiyeti " adıyla kuruldu. İlk genel başkanı, başbakan İsmet Paşa idi.
Bursa Amerikan Kız Koleji binasının alınması
Kuruluşun hemen ardından derneğin ilk faaliyetlerinde birisi, Bursa Amerikan Kız Koleji binasının satın alınması oldu. Bazı Türk öğrencilerinin öğretmenlerden etkilenerek Hristiyan oldukları iddiası üzerine kapanan Bursa Amerikan Kız Koleji'nin binasını, cumhurbaşkanın isteği üzerine Türk Maarif Cemiyeti satın almış ve bu binada Bursa Kız Lisesi hizmete girmiştir.
Amblemin belirlenmesi
1929 yılı Mart ayında derneğin, günümüzde halen kullanılmakta olan amblemi belirlendi. Amblemdeki meşale, eğitimi simgeler; ay, Türk bayrağından alınmıştır. Yıldızların ise ilk yönetim kurulunun beş üyesini ölümsüzleştirmek için olduğu söylenir.
Şube ve temsilcilikler
Cemiyet’in kuruluşundan sonra ülkenin pek çok yerinde şube ve temsilcilikler açıldı; kimsesiz Türk çocuklarının barınabilecekleri yurtlar ve okuların açılması için çalışmalar yürütüldü. Düzenlenen eşya piyangoları ile vatandaşların maddi desteği sağlandı.Harf Devrimi'nden sonra yeni harflerin öğrenilmesine destek olmak üzere çalışmalar yapıldı.
TED Ankara Koleji
Dernek bünyesinde açılan okullardan ilki, 1930-1931 öğretim yılında Ankara'da ana okulu olarak hizmete giren okuldur. 1931-1932 öğretim yılında "Ankara İlkokulu"'nun ilkokul birinci sınıfı açıldı. Okulun ilk müdürü Niyazi Berkes idi. Okul, ortaokul ve lise sınıfları açılarak büyüdü ve günümüzde TED Ankara Koleji olarak bilinen okul haline geldi. 1937 yılında TED Ankara Koleji, "Türk Maarif Cemiyeti Yenişehir Lisesi" resmî adıyla hizmete girdi; ilk mezunlarını 1939 yılında verdi.
Diğer okul ve yurtlar, burslar
1932 yılında dernek tarafından Antep’te anaokulu, Eskişehir’de ise yatılı okul açıldı. Adana, Ankara, Çorum, Eskişehir, İstanbul ve İzmir’de yurtlar açıldı ve 1400'den fazla çocuk bu yurtlarda barındı. Cemiyet, yurt olanağıı sağlayamadığı yoksul aile çocuklarına yiyecek ve kıyafet yardımı yaptı. Yol parası, yiyecek ve kitap temininde öğrencilere destek oldu; ayrıca İstanbul'da ve Avrupa’da yükseköğretim görem öğrencilere maddi yardım yaptı.
Dil eğitimi
Dernek, yabancı dil eğtimine büyük önem verdi. Yabancı okullara da bir alternatif sunmak için dil kursları açıldı. 1934'te Yenişehir Mektebi'nde ilkokul 3. sınıftan itibaren fen bilgisi ve matematik derslerinin İngilizce okutulmasına karar verildi.
Derneğin adı ve statüsü
1934'te "Türk Kültür Cemiyeti" adını alan dernek, 2 Aralık 1939 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile kamuya yararlı dernek statüsü edindi. Derneğin adı 8 Haziran 1946 tarihinden itibaren "Türk Eğitim Derneği" oldu. Cemiyetin adının değişmesinde öz Türkçe bir adın verilmesi ile ilgili tartışmalar etkili oldu.
TED Okulları
Türk Eğitim Derneği'nin 2023 yılı itibarıyla kurulu ve eğitim veren 43 okulu bulunmaktadır. Bunlar isim ve kuruluş tarihleri ile aşağıda belirtilmiştir:
|
|
|
Dış bağlantılar
- Resmî site 29 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ a b c . www.tedankara.k12.tr. 27 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2023.
- ^ a b c d Sağlam, Mehmet (9 Haziran 2021). . Atatürk Ansiklopedisi. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2023.
- ^ . www.ted.org.tr. 3 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turk Egitim Dernegi kisaca TED yeni kurulmus Turkiye Cumhuriyeti nde ozel kisi ve kuruluslarin egitime katki vermesi amaciyla 1928 yilinda Ankara da kurulmus bir sivil toplum orgutu Turk Egitim DernegiSloganTED li olmak ayricaliktir Kurulus31 Ocak 1928UlkeTurkiye Kuzey Kibris Turk CumhuriyetiResmi sitesiwww ted org tr Gazi Mustafa Kemal Pasa nin egitime katki cagrisi uzerine kuruldu Baslangicta adi Turk Maarif Cemiyeti olan dernegin ilk genel baskani donemin basbakani Ismet Pasa idi Calismalarini 1946 yilindan itibaren Turk Egitim Dernegi adiyla surduren dernegin 2023 yili itibariyla kurulu ve egitim veren 43 okulu bulunur 1931 yilina acilan ve gunumuzde TED Ankara Koleji adiyla egitimi surduren okul Turk Egitim Dernegi nin actigi ilk egitim kurumudur TarihceKurulus Turkiye Cumhuriyeti nin kurucusu ve ilk cumhurbaskani Mustafa Kemal Pasa nin 1 Kasim 1925 te Turkiye Buyuk Millet Meclisi nin acilisinda yaptigi konusma dernegin kurulusuna temel olmustur Mustafa Kemal konusmasinda egitimde hedeflenen seviyeye ulasmak icin ozel girisim calismalarina ihtiyac oldugunu dile getirmis ve topluma cagrida bulunmustu Gazi Mustafa Kemal in bu konusmasindan uc yil sonra Trabzon milletvekili Hasan Bey in baskanliginda Cumhuriyet Halk Firkasi Merkezi nde 31 Ocak 1928 de toplanan bir kurul Turk Maarif Cemiyeti nin kurulus calismalarini baslatmistir Bu kurulda yer alanlar gunumuzdeki dernegin kuruculari olarak kabul edilir Kurulda basbakan Ismet Pasa dokuz bakan ile birlikte 250 milletvekili vardi Ayrica pek cok burokrat unversite rektoru ile Turk Ocagi Genel sekreteri kurulda yer almistir 31 Ocak 1928 deki toplantisinda kurul Turk Maarif Cemiyeti Nizamnamesi nin maddelerin kabul etti Boylece amaci Turk cocuklari icin yabanci dil ogrenimi veren okullar ve her cesit kurslar acmak kimsesizligi ve parasizligi dolayisiyla ogrenim gormeye imkan bulamayan ahlakli anlayisli ve caliskan Turk cocuklarinin okumalarini saglamak olan dernek Turk Maarif Cemiyeti adiyla kuruldu Ilk genel baskani basbakan Ismet Pasa idi Bursa Amerikan Kiz Koleji binasinin alinmasi Kurulusun hemen ardindan dernegin ilk faaliyetlerinde birisi Bursa Amerikan Kiz Koleji binasinin satin alinmasi oldu Bazi Turk ogrencilerinin ogretmenlerden etkilenerek Hristiyan olduklari iddiasi uzerine kapanan Bursa Amerikan Kiz Koleji nin binasini cumhurbaskanin istegi uzerine Turk Maarif Cemiyeti satin almis ve bu binada Bursa Kiz Lisesi hizmete girmistir Amblemin belirlenmesi 1929 yili Mart ayinda dernegin gunumuzde halen kullanilmakta olan amblemi belirlendi Amblemdeki mesale egitimi simgeler ay Turk bayragindan alinmistir Yildizlarin ise ilk yonetim kurulunun bes uyesini olumsuzlestirmek icin oldugu soylenir Sube ve temsilcilikler Cemiyet in kurulusundan sonra ulkenin pek cok yerinde sube ve temsilcilikler acildi kimsesiz Turk cocuklarinin barinabilecekleri yurtlar ve okularin acilmasi icin calismalar yurutuldu Duzenlenen esya piyangolari ile vatandaslarin maddi destegi saglandi Harf Devrimi nden sonra yeni harflerin ogrenilmesine destek olmak uzere calismalar yapildi TED Ankara Koleji Dernek bunyesinde acilan okullardan ilki 1930 1931 ogretim yilinda Ankara da ana okulu olarak hizmete giren okuldur 1931 1932 ogretim yilinda Ankara Ilkokulu nun ilkokul birinci sinifi acildi Okulun ilk muduru Niyazi Berkes idi Okul ortaokul ve lise siniflari acilarak buyudu ve gunumuzde TED Ankara Koleji olarak bilinen okul haline geldi 1937 yilinda TED Ankara Koleji Turk Maarif Cemiyeti Yenisehir Lisesi resmi adiyla hizmete girdi ilk mezunlarini 1939 yilinda verdi Diger okul ve yurtlar burslar 1932 yilinda dernek tarafindan Antep te anaokulu Eskisehir de ise yatili okul acildi Adana Ankara Corum Eskisehir Istanbul ve Izmir de yurtlar acildi ve 1400 den fazla cocuk bu yurtlarda barindi Cemiyet yurt olanagii saglayamadigi yoksul aile cocuklarina yiyecek ve kiyafet yardimi yapti Yol parasi yiyecek ve kitap temininde ogrencilere destek oldu ayrica Istanbul da ve Avrupa da yuksekogretim gorem ogrencilere maddi yardim yapti Dil egitimi Dernek yabanci dil egtimine buyuk onem verdi Yabanci okullara da bir alternatif sunmak icin dil kurslari acildi 1934 te Yenisehir Mektebi nde ilkokul 3 siniftan itibaren fen bilgisi ve matematik derslerinin Ingilizce okutulmasina karar verildi Dernegin adi ve statusu 1934 te Turk Kultur Cemiyeti adini alan dernek 2 Aralik 1939 tarihli Bakanlar Kurulu Karari ile kamuya yararli dernek statusu edindi Dernegin adi 8 Haziran 1946 tarihinden itibaren Turk Egitim Dernegi oldu Cemiyetin adinin degismesinde oz Turkce bir adin verilmesi ile ilgili tartismalar etkili oldu TED OkullariTurk Egitim Dernegi nin 2023 yili itibariyla kurulu ve egitim veren 43 okulu bulunmaktadir Bunlar isim ve kurulus tarihleri ile asagida belirtilmistir TED Ankara Koleji 1930 TED Zonguldak Koleji 1959 TED Karabuk Koleji 1964 TED Kayseri Koleji 1966 TED Kdz Eregli Koleji 1967 TED Batman Koleji 1987 TED Aliaga Koleji 1988 TED Afyon Koleji 1999 TED Bursa Koleji 2001 TED Isparta Koleji 2001 TED Konya Koleji 2001 TED Malatya Koleji 2001 TED Mersin Koleji 2003 TED Antalya Koleji 2005 TED Samsun Koleji 2007 TED Alanya Koleji 2007 TED Eskisehir Koleji 2008 TED Kuzey Kibris Koleji 2010 TED Ege Koleji 2011 TED Hatay Koleji 2012 TED Bodrum Koleji 2012 TED Trabzon Koleji 2014 TED Denizli Koleji 2014 TED Adana Koleji 2014 TED Izmir Koleji 2014 TED Corum Koleji 2014 TED Ronesans Koleji 2014 TED Kocaeli Koleji 2015 TED Atakent Halkali Koleji 2015 TED Diyarbakir Koleji 2015 TED Sivas Koleji 2016 TED Sanliurfa Koleji 2016 TED Elazig Koleji 2016 TED Van Koleji 2018 TED Atakent Esenyurt kampusu 2019 TED Sakarya Koleji 2019 TED Edirne Koleji 2019 TED Corlu Koleji 2021 TED Bandirma 2022 TED Uskudar 2022 TED Erzurum 2022 TED Bolu 2022 TED Duzce 2022Dis baglantilarResmi site 29 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca a b c www tedankara k12 tr 27 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Agustos 2023 a b c d Saglam Mehmet 9 Haziran 2021 Ataturk Ansiklopedisi 15 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Agustos 2023 www ted org tr 3 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ekim 2021