Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Niyazi Berkes (21 Ekim 1908; Lefkoşa, Kıbrıs - 18 Aralık 1988; Hythe, Kent, Birleşik Krallık), Kıbrıslı Türk sosyolog ve bilim insanı.
Niyazi Berkes | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 21 Ekim 1908 Lefkoşa, Kıbrıs |
| Ölüm | 18 Aralık 1988 (80 yaşında) Hythe, Kent, İngiltere |
| Milliyet | Türk |
| Eğitim | |
| Evlilik | Mediha Esenel (b. 1954) |
| Çocuk(lar) | Fikret Berkes (1945 - ) |
| Kariyeri | |
| Dalı | Sosyoloji |
| Çalıştığı kurumlar | |
Yaşamı ve çalışmaları
Lefkoşa'da doğdu. Kendisi adını Resneli Niyazi Bey'den, ikiz kardeşi ise Enver Paşa'dan almıştır. Kıbrıs'ta başladığı orta öğrenimini, 1927`de İstanbul Erkek Lisesinde tamamladı. 1931'de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümünü bitirdi.MEB`de çalışma isteği reddedilince, kısa bir süre İstanbul'da özel bir lisenin ortaokul kısmında tarih hocalığı yaptı. Ardından Ankara'da Türk Ocakları binasında yeni açılan halkevinin kütüphanesinde çalışmaya başladı. Türk Maarif Cemiyetinin Ankara Yenişehir'de kurduğu ortaokulun ilk müdürüdür. Sonraları TED Ankara Koleji adını alacak bu okuldaki görevinden sadece ayrıcalıklı seçkinlere hizmet ettiği gerekçesiyle istifa etti. Darülfünun reformunun ardından 1933'te İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakütesinde sosyoloji asistanı oldu. 1934 yılında yedek subay olarak askerliğini yaptı. Ardından Chicago Üniversitesi sosyoloji bölümünün bilimsel araştırmalar için burs davetiyle Amerika Birleşik Devletleri`ne gitti. 1939'da Türkiye'ye döndü, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinde sosyoloji doçenti olarak göreve başladı. O dönemde "solculukla" ve "komünistlikle" suçlandı. 1948 DTCF Tasfiyesi sorasında Pertev Naili Boratav ve Behice Boran'la birlikte görevinden uzaklaştırıldı. 1952'de Kanada McGill Üniversitesinde İslam Araştırmaları Enstitüsü'nde önce misafir profesör olarak göreve başladı. 1956'da asli profesör oldu. Burada Türkiye'nin tarihsel ve toplumsal gelişimiyle ilgili çok sayıda araştırma yaptı. 1975 yılında emekliliğinin ardından Birleşik Krallık'a yerleşti. Türkiye'de ilk köy monografisini yapan bilim insanlarındandır.
Mediha Esenel ile olan evliliğinden 1945 yılında oğlu Fikret Berkes doğmuştur.
Eserleri hakkında
Türkiye’nin Osmanlı İmparatorluğu döneminden günümüze dek geçirdiği değişimler üzerine araştırmalar ve kuramsal toplum bilimi çalışmaları yaptı. Gelenekselliğin değişmemek olduğunu belirten Berkes, geleneksellikte hiçbir yeniliğe yer olmadığını savunur. Osmanlı Devleti'nde yeniçerilerin dönüşümünü ve Osmanlı'ya etkilerini toplum bilimsel olarak açıklamaya çalışmıştır. Sekülerleşmenin birinci adımı olarak Tanzimat'tan söz eder. Ekonomik başarısızlığın hukuki başarısızlığa neden olduğunu belirtir. 1942’de yazdığı Bazı Ankara Köyleri Üzerine Araştırma adlı alan çalışması toplum bilimi alanında Türkiye’de yayımlanan ilk monografilerden biridir.
Yazarın diğer önemli yapıtları arasında, Siyasi Partiler (1964), Batıcılık, Ulusçuluk ve Toplumsal Devrimler (1965), Arap Dünyasında İslamiyet, Milliyetçilik ve Sosyalizm (1969), Atatürk ve Devrimler (1982), Teokrasi ve Laiklik (1984) yer alır. İletişim Yayınlarından çıkan Unutulan Yıllar adlı kitabında (yayına hazırlayan Ruşen Sezer) 1930'lu ve 1940'lı yılların siyasal ve entelektüel ortamını anlatmaktadır.
Ziya Gökalp'ın denemelerinden yaptığı çevirileri Turkish Nationalism and Civilization adlı bir kitapta toplayıp Birleşik Krallık'ta yayımlamıştır (1959).
Eserleri
- İnceleme Araştırma
- Propaganda Nedir? (1942)
- Siyasi Partiler (1964)
- Türkiye' de Çağdaşlaşma (The Development of Secularism in Turkey, 1964)
- Batıcılık, Ulusçuluk ve Toplumsal Devrimler (1965)
- Arap Dünyasında İslamiyet, Milliyetçilik ve Sosyalizm (1969)
- Türkiye İktisat Tarihi Cilt 1, Cilt 2 (1969,1970)
- Türk Düşününde Batı Sorunu (1975)
- Atatürk ve Devrimler (1982)
- Teokrasi ve Laiklik (1984)
- Felsefe ve Toplumbilim Yazıları (2017)
- Anı
- Unutulan Yıllar
- Gezi
- Asya Mektupları26 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
| Vikisöz'de Niyazi Berkes ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
Kaynakça
- ^ a b c Kongar, Emre (derleyen); Özer, İnan (hazırlayan) (Mart 2012). Türk Toplumbilimcileri. 1 (2. bas.). İstanbul: Remzi Kitabevi. s. 239. ISBN .
- ^ Yenertürk, Ahmet. "TARİHÇE". Sosyoloji Bölümü. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2024.
- ^ a b Kaçmazoğlu, H. Bayram (2012). Türk Sosyolojisinde Temalar 2: Kuram, Uygulama, Sosyalizm. İstanbul: Doğu Kitabevi. s. 57. ISBN .
- ^ Altun, Gurcan; Akansu, Bulent; Ugur Altun, Betul; Azmak, Derya; Yilmaz, Ahmet (Kasım 2004). "Deaths due to hunger strike: post-mortem findings". Forensic Science International. 146 (1): 35-38. doi:10.1016/j.forsciint.2004.03.022. ISSN 0379-0738.
- ^ . 16 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Niyazi Berkes 21 Ekim 1908 Lefkosa Kibris 18 Aralik 1988 Hythe Kent Birlesik Krallik Kibrisli Turk sosyolog ve bilim insani Niyazi BerkesDogum21 Ekim 1908 Lefkosa KibrisOlum18 Aralik 1988 80 yasinda Hythe Kent IngiltereMilliyetTurkEgitimIstanbul Erkek LisesiIstanbul UniversitesiEvlilikMediha Esenel b 1954 Cocuk lar Fikret Berkes 1945 KariyeriDaliSosyolojiCalistigi kurumlarHalkevleri Ankara TED Ankara KolejiIstanbul UniversitesiChicago UniversitesiAnkara Universitesi DTCFMcGill UniversitesiYasami ve calismalariLefkosa da dogdu Kendisi adini Resneli Niyazi Bey den ikiz kardesi ise Enver Pasa dan almistir Kibris ta basladigi orta ogrenimini 1927 de Istanbul Erkek Lisesinde tamamladi 1931 de Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi Felsefe Bolumunu bitirdi MEB de calisma istegi reddedilince kisa bir sure Istanbul da ozel bir lisenin ortaokul kisminda tarih hocaligi yapti Ardindan Ankara da Turk Ocaklari binasinda yeni acilan halkevinin kutuphanesinde calismaya basladi Turk Maarif Cemiyetinin Ankara Yenisehir de kurdugu ortaokulun ilk mudurudur Sonralari TED Ankara Koleji adini alacak bu okuldaki gorevinden sadece ayricalikli seckinlere hizmet ettigi gerekcesiyle istifa etti Darulfunun reformunun ardindan 1933 te Istanbul Universitesi Edebiyat Fakutesinde sosyoloji asistani oldu 1934 yilinda yedek subay olarak askerligini yapti Ardindan Chicago Universitesi sosyoloji bolumunun bilimsel arastirmalar icin burs davetiyle Amerika Birlesik Devletleri ne gitti 1939 da Turkiye ye dondu Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesinde sosyoloji docenti olarak goreve basladi O donemde solculukla ve komunistlikle suclandi 1948 DTCF Tasfiyesi sorasinda Pertev Naili Boratav ve Behice Boran la birlikte gorevinden uzaklastirildi 1952 de Kanada McGill Universitesinde Islam Arastirmalari Enstitusu nde once misafir profesor olarak goreve basladi 1956 da asli profesor oldu Burada Turkiye nin tarihsel ve toplumsal gelisimiyle ilgili cok sayida arastirma yapti 1975 yilinda emekliliginin ardindan Birlesik Krallik a yerlesti Turkiye de ilk koy monografisini yapan bilim insanlarindandir Mediha Esenel ile olan evliliginden 1945 yilinda oglu Fikret Berkes dogmustur Eserleri hakkindaTurkiye nin Osmanli Imparatorlugu doneminden gunumuze dek gecirdigi degisimler uzerine arastirmalar ve kuramsal toplum bilimi calismalari yapti Gelenekselligin degismemek oldugunu belirten Berkes geleneksellikte hicbir yenilige yer olmadigini savunur Osmanli Devleti nde yenicerilerin donusumunu ve Osmanli ya etkilerini toplum bilimsel olarak aciklamaya calismistir Sekulerlesmenin birinci adimi olarak Tanzimat tan soz eder Ekonomik basarisizligin hukuki basarisizliga neden oldugunu belirtir 1942 de yazdigi Bazi Ankara Koyleri Uzerine Arastirma adli alan calismasi toplum bilimi alaninda Turkiye de yayimlanan ilk monografilerden biridir Yazarin diger onemli yapitlari arasinda Siyasi Partiler 1964 Baticilik Ulusculuk ve Toplumsal Devrimler 1965 Arap Dunyasinda Islamiyet Milliyetcilik ve Sosyalizm 1969 Ataturk ve Devrimler 1982 Teokrasi ve Laiklik 1984 yer alir Iletisim Yayinlarindan cikan Unutulan Yillar adli kitabinda yayina hazirlayan Rusen Sezer 1930 lu ve 1940 li yillarin siyasal ve entelektuel ortamini anlatmaktadir Ziya Gokalp in denemelerinden yaptigi cevirileri Turkish Nationalism and Civilization adli bir kitapta toplayip Birlesik Krallik ta yayimlamistir 1959 EserleriInceleme ArastirmaPropaganda Nedir 1942 Siyasi Partiler 1964 Turkiye de Cagdaslasma The Development of Secularism in Turkey 1964 Baticilik Ulusculuk ve Toplumsal Devrimler 1965 Arap Dunyasinda Islamiyet Milliyetcilik ve Sosyalizm 1969 Turkiye Iktisat Tarihi Cilt 1 Cilt 2 1969 1970 Turk Dusununde Bati Sorunu 1975 Ataturk ve Devrimler 1982 Teokrasi ve Laiklik 1984 Felsefe ve Toplumbilim Yazilari 2017 AniUnutulan YillarGeziAsya Mektuplari26 Aralik 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Vikisoz de Niyazi Berkes ile ilgili sozleri bulabilirsiniz Kaynakca a b c Kongar Emre derleyen Ozer Inan hazirlayan Mart 2012 Turk Toplumbilimcileri 1 2 bas Istanbul Remzi Kitabevi s 239 ISBN 978 975 14 1378 9 Yenerturk Ahmet TARIHCE Sosyoloji Bolumu Erisim tarihi 25 Mayis 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b Kacmazoglu H Bayram 2012 Turk Sosyolojisinde Temalar 2 Kuram Uygulama Sosyalizm Istanbul Dogu Kitabevi s 57 ISBN 978 605 5296 07 0 Altun Gurcan Akansu Bulent Ugur Altun Betul Azmak Derya Yilmaz Ahmet Kasim 2004 Deaths due to hunger strike post mortem findings Forensic Science International 146 1 35 38 doi 10 1016 j forsciint 2004 03 022 ISSN 0379 0738 16 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Nisan 2018